Dagblaðið Vísir - DV - 11.05.1999, Blaðsíða 13

ÞRIÐJUDAGUR 11. MAÍ 1999
13
Dauðateygjur
Efasemdir um NATO
Alvarlegustu atriðin eru þó enn ótalin: Hvernig verður ástandið þegar versta styrjaldarástandinu léttir? Hvert
verður mannfallið orðið? Hvað verður tjónið mikið?“
Ljóst er að Nato mun ekki geta
gegnt slíku þróunarhlutverki
gagnvart Serbum og stuðnings-
mönnum þeirra. Þau samtök
munu ekki geta linað þær mann-
legu þjáningar og bætt það menn-
ingarlega tjón sem blasir við í
Júgóslavíu.
í raun og veru hlýtur sú spum-
ing að vakna hvort yfirstandandi
„aðgerðir" Nato feli ekki í sér
dauðateygjur samtakanna. Við ís-
lendingar hljótum a.m.k. að spyrja
hvort okkur beri ekki í framtíð-
inni að veðja á samtök sem stefna
að víðtækara pólitísku, efnahags-
legu og menningarlegu samstarfl
en Nato mun nokkurn tíma auðið
eftir 50 ára sögu sína.
Hjalti Hugason
I ár liðu páskamir
án upprisu a.m.k. í
Júgóslavíu. Þar í
landi hefur ástandið
lengi verið óbærilegt.
Dropinn sem fyllti
mælinn er Kosovo.
Þolinmæði margra
var fyrir löngu á
þrotum. Spurningin
um það hversu lengi
alþj óðasamfélagið
ætlaði að horfa upp á
þjóðarbrotin á
Balkanskaga murka
lífið hvert úr öðm
varð stöðugt áleitn-
ari. Þar kom að sam-
tök vestrænna ríkja
brugðust við á sinn
hátt og gripu til „aðgeröa".
í fyrstu voru tiifinningar
margra blendnar. Var lengur hjá
því komist að beita vopnavaldi - ef
því væri aðeins haldið í lágmarki
og það tæki skjótan enda?
Nú blasir hið klassíska svar
hins vegar við óbreytt frá fyrri
Kjallarinn
Hjalti Hugason
prófessor
styrjöldum: Ofbeldi
fæðir af sér ofbeldi.
Það er ugglaust ein-
fóldun að kenna „að-
gerðum“ Nato mn
stórherta sókn
Serba i Kosovo. Þær
skapa hins vegar
óbrigðult skálka-
skjól. Hér eftir verða
viðbrögð annars að-
ilans aldrei metin
án tillits til þess sem
hinn hefst að. Við
stöndum frammi
fyrir sígildum víta-
hring ófriðarins.
Ótalin atriði
bíða svara
Lærdómurinn sem við getum
dregið af styrjöldinni í Júgóslavíu
er sá að í hemaði verður árangri
ekki náð með „snyrtilegum", lang-
drægum stýriflaugum sem beitt er
á sérhæfðan hátt til þess að lama
hernaðarmátt andstæðingsins.
Þegar þetta er skrifað er þróunin
þegar komin inn á hefðbundnari
brautir. Tekið er að sprengja brýr,
verksmiðjur og opinberar bygg-
ingar. Fátt virðist fram undan
Hvert verður mannfallið orðið?
Hvað verður tjónið mikið? Hvemig
verður friður tryggður á svæðinu til
frambúðar og hver ætlar sér að gera
það?
„Þegar öllu er á botninn hvolft
eru engar skjótfengnar lausnir til
á vanda eins og þeim sem við er
að glíma í Júgóslavíu. Eina vonin
um varanlegan frið feist í því að
þjóðir þær ogþjóðarbrot sem búa
á svæðinu nái að þróa sambúð
sína innbyrðis og samskipti sín
við umheiminn á jákvæðan hátt.u
annað en sprengjuregn yfir íbúð-
arhverfi og e.t.v. innrás landhers.
Óbreyttir borgarar eru fyrir löngu
teknir að líða og enginn býst leng-
ur við skjótum enda.
Alvarlegustu atriðin em þó enn
ótalin: Hvemig verður ástandið þeg-
ar versta styijaldarástandinu léttir?
Skjót aðstoð
nauðsyn
Þegar öllu er á botn-
inn hvolft era engar
skjótfengnar lausnir
til á vanda eins og
þeim sem við er að
glíma í Júgóslavíu.
Eina vonin um varan-
legan frið felst i því
að þjóðir þær og
þjóðabrot sem búa á
svæðinu nái að þróa
sambúð sína innbyrð-
is og samskipti sín við umheiminn
á jákvæðan hátt. í innanríkismál-
unum skiptir mestu að komið
verði á lýðræðislegum stjómar-
háttum, að almenn mannréttindi
verði tryggð og komið verði á rétt-
arfari sem nær jafnt til allra þegna
samfélagsins án tillits til uppmna,
tungu og trúar ólíkra þjóðarbrota.
Til þess að slík markmið náist
þurfa ýmis ríki Austur-Evrópu
bæði aðhald og aðstoð yfirþjóð-
legra stofhana. Slík aðstoð verður
best veitt með þvi að veita þeim
skjóta og fúllgilda aðild að samtök-
um lýðræðisríkja.
Konur og Sjálfstæðis-
flokkurinn
Við sem stutt höfum Sjálfstæðis-
flokkinn i áratugi höfum að sjálf-
sögðu oft velt fyrir okkur öllu er
lýtur að fylgi flokksins á hverjum
tíma. Hverjar em virkustu stétt-
irnar sem styðja flokkinn? Era
konur eða karlar i meirihluta?
Hvernig kemur flokkurinn út í
skoðanakönnunum, er jafnrétti
kynjanna innan flokksins sem
merkja má af þeim?
Konur ofarlega á listum
Sem betur fer standa glæsilegar
konur mjög vel að vígi á framboðs-
listum flokksins í vor. Kona leiðir
listann á Austfjörðum, konur era í
baráttusætum í Reykjavík og á
Vesturlandi og Vestfjörðum. Á
Reykjanesi era konur ofarlega á
listanum og á Suðurlandi er kona
í öruggu sæti. Annars staðar era
konur í öraggum varaþingsætum.
Kona veitir borgarstjórnarflokkn-
um forustu, kona er þingflokksfor-
maður og framkvæmdastjóri þing-
flokks.
Öruggt má telja
að enginn flokk-
ur hafi eins
margar og glæsi-
legar konur, og
úr eins mörgum
stéttum á næsta
þingi sem Sjálf-
stæðisflokkur-
inn. En betur má
ef duga skal. Það
er engin sann-
girni í því að
konur, sem era
nær helmingur
kjósenda flokksins, eigi ekki ráð-
herra í ríkisstjórn. Sjálfstæðis-
flokkurinn verður að velja konur í
ríkara mæli i ábyrgöarstöður inn-
an flokksins, og kona, eða konur
verða að vera í næstu ríkisstjóm
sem flokkurinn leiðir.
Við eigum að nýta það tækifæri
núna þegar Kvennalistinn er
hruninn og allt logar í illdeilum á
vinstri væng stjóm-
málanna að laða
konur enn frekar til
liðs við flokkinn í
framtíðinni. - En
það gerum við helst
með því að treysta
þeim enn frekar til
trúnaðarstarfa.
Mat kjósenda
Ef marka
skoðanakannanir
sem gerðar hafa ver-
ið undanfarið era
konur þó nokkuð
færri sem styðja
flokkinn, öfúgt við
það sem áður var,
og það er mikið
áhyggjuefni. Eina svarið við því er
að sýna sanngimi og beita jafn-
rétti. Ég skora á konur að fylkja
sér enn frekar um flokkinn. í
kosningabaráttu Sjálfstæðisflokks-
ins hafði hann alla möguleika til
að koma vel út og þannig verður
það líka ef dæma má eftir skoð-
anakönnunum fyrir kosningamar.
Sjálfstæðisflokkurinn hafði og
hefur stöðugt góðan málstað að
verja og ríkisstjórn Davíðs Odds-
sonar skilur við gott bú. Verð-
bólga er sú lægsta sem um getur á
lýðveldistímanum. Inn-
an Sjálfstæðisflokksins
er að finna fólk úr öll-
um stéttum þjóðfélags-
ins og fólk finnur að
hann er sú kjölfesta
sem það getur treyst.
Það var líka lærdóms-
ríkt að vera á síðasta
landsfundi flokksins,
þeim glæsilegasta sem
flokkurinn hefur hald-
ið. Þar hitti maður
aldraða bændur sem
unga þéttbýlinga, kon-
ur og karla úr öllum
stéttum.
Það er engin tilviljun
að Sjálfstæðisflokkur-
inn er svona stór
flokkur og í þetta langan tíma.
Máltækið segir að sígandi lukka
sé best. Síðan þjóðarsáttarsamn-
ingarnir voru gerðir 1990, með að-
stoð og góðum skilningi launþega,
verkalýðsfélaga og viðsemjenda,
hefur veriö friður á vinnumarkað-
inum og meira launaskrið en
dæmi eru um. - Sjálfstæðisflokk-
urinn hefur ekki getað gert allt
fyrir alla en hann hefur gert best
fyrir alla. Það virðast kjósendur
kunna að meta nú sem endranær.
Karl Ormsson
„Það er engin sanngirni í því að
konur, sem eru nær helmingur
kjósenda flokksins, eigi ekki ráð-
herra í ríkisstjórn. Sjálfstæðis-
flokkurinn verður að velja konur í
ríkara mæii í ábyrgðarstöður inn-
an flokksins, og kona, eða konur
verða að vera í næstu ríkisstjórn
sem flokkurinn ieiðir.u
Kjallarinn
Karl Ormsson
fyrrv. deildarfulltrúi
Með og
á móti
Er raunhæft að spá KR
íslandsmeistaratitlinum í
knattspyrnu eins og 44
prósent landsmanna gerðu
í könnun DV?
Eina raunhæfa
markmið KR
„Já, það er
mjög raunhæft
að spá KR titl-
inum í ár, rétt
eins og svo oft
undanfarin ár.
KR er stórveldi
í íslenskri
knattspymu og
hefur verið í
fremstu röð all-
an þennan ára-
tug. Óheppni
hefur valdið
því að liðið hefur oft verið í öðra
sætinu, tvisvar eftir hreina úr-
slitaleiki í lokin og einu sinni á
markatölu.
Meistaratitillinn er eina raun-
hæfa markmið KR í ár. Eins og
Atli þjálfari sagði eftfr sigurinn í
Reykjavíkurmótinu, þá er aðeins
ein leið til að bæta sig frá i fyrra,
hún er sú að vinna titilinn. KR-
liðið býr að því i ár að breyting-
ar frá í fyrra eru í lágmarki,
hóurinn er sterkari ef eitthvað
er, en það sem ég tel að muni
mestu er, að nú er liðið að
grunni til byggt á uppöldum KR-
ingum. Þeir hafa þann metnað
sem til þarf. KR verður meistari
eftir harða baráttu við ÍBV og ÍA,
og jafnvel Leiftiu-.“
Fara alltaf á
taugum
„Nú er ör-
væntingin
mikil í Vestin--
bænum og það
er allt reynt til
að ná titlinum
áður en öldin
er úti. KR-ing-
ar hafa lagt
allt í sölumar í
ár, stofnað
hlutafélag og
náð í einn
mesta stuðn-
ingsmann ÍBV, sálfræðinginn
Einar Gylfa Jónsson, í sínar rað-
Ragnar Sigurjóns-
son, rádsmaöur í
Vióey og stuön-
ingsmaður ÍBV.
KR-ingar era með gott lið í ár
eins og svo oft áður en ég hef
ekki séð annað til þeirra en það
sem sýnt var frá úrslitaleik
Reykjavíkurmótsins í sjónvarp-
inu. En það er staðreynd að hjá
þeim vantar rétta hugarfarið og
þann rétta neista sem þarf til aö
vinna alvörutitla. KR-ingar fara
alltaf á taugum þegar mest liggur
við, eins og sást best í úrslita-
leiknum gegn ÍBV í fyrra. Hjá
þeim era höfuð og hjarta ekki
rétt stillf eins og hjá okkur Eyja-
mönnum.
Það er nokkuð ljóst að KR, ÍA
og ÍBV berjast um titilinn í ár.
Ég hef fulla trú á að mínir menn
klári þetta þriðja árið í röö en er
ekki viss um hvort röndótta liðið
eða það gula hafnar í öðra sæt-
inu. Svo mikið er víst að KR-
ingar ná ekki titlinum i ár,
frekar en undanfarna þrjá ára-
tugi.“
-VS
Kjallarahöfundar
Athygli kjallarahöfunda er
vakin á því að ekki er tekið við
greinum í blaðið nema þær ber-
ist á stafrænu formi, þ.e. á tölvu-
diski eða á Netinu. DV áskilur
sér rétt til að birta aðsent efni á
stafrænu formi og í gagnabönk-
um.
Netfang ritstjómar er:
dvritst@ff.is