Dagblaðið Vísir - DV - 12.05.1999, Qupperneq 15
MIÐVIKUDAGUR 12. MAÍ 1999
15
Misskipt eru gæði
vopnanna
„Stór hluti þjóöa er hlynntur alræði að því tilskildu að réttur aðili rass-
skelli þær svo.“ - Kaghýddir að brenna fána Bandaríkjanna, eins og seg-
ir í grein Guðbergs I dag.
Valdamenn þjóðanna
í áður alþýðulýðveldun-
um dreymir framtíðina
í hagkvæmum áföng-
um: ganga í Nato, fá
fyrir bragðið mola af
borðum Bandaríkjanna
ásamt vopnum til að
endurnýja breddur sín-
ar en svo inngöngu í
Evrópusambandið.
Hugsanagangur þeirra
er ólíkur okkar sem
spratt í stríðssögunnar
rás. Við gátum gengið í
Nato, þjóð án hers, en
getum ekki gengið í
Evrópusambandið þótt
við séum hluti af álf-
unni. í því efni er
þorskurinn ennþá al-
ráður á íslandi hvemig sem rollur
og Internet remba sig í fiárhúsum
og skólum.
Vopn og brauðmolar
Það falla ekki vopn og brauð-
molar aðeins af bandarískum
borðum heldur selja góðu fjöl-
skylduvænu löndin líka vopn og
gefa brauð. En þau hafa vit á að
koma sér ekki í sömu klípu og
Kaninn. Fyrr eða síðar verður
hann, réttláti vondi karlinn, að
sprengja með sínum langdrægu í
loft upp þau stuttdrægu fratvopn
sem sígóðir selja miklum körlum
en koma svo hvergi nærri afleið-
ingunum.
Til eru vopn ætluð
bara til heræfinga í
herþjónustu, önnur
sem hægt er að
selja þriðja heimin-
um, vopn handa
negrum til dráps á
öðmm óæskilegum
ættbálkum, eins og
sænsku vopnin. Þá
sendir sú fjöl-
skylduvæna þjóð
oft hjálparsveitir til
að bæta fyrir brot
vopna sinna. Til
eru aðrar, eins og
sú rússneska sem
framleiðir vopn til
alhliða manndrápa.
En fyrst hún verður
ekki lengur talin
hugsjónavæn, hugsar hún bara
um að selja en ekki bæta heiminn.
Lágstétta- eða millistéttavopn
Slíkar þjóðir framleiða lág-
stéttavopn eða millistéttavopn til
fremur lítils gagns: skæruhemað-
ar, trúardeilna,
ættbálkastriða,
bankarána og
nauðgana. Þær
þekkja gagnsleysi
framleiðslu sinn-
ar, ef kemur til
raunverulegs
stríðs, að -hún er
eins og borðhníf-
urinn var áður í
hendi eiginkonu
börinn saman við
byssu eigin-
mannsins. Hin
raunverulegu ofurvopn eru hvergi
nema í höndum Kanans og þeim
er aldrei beitt nema gegn ofur-
mennum á borð við Saddam og
gereyða lágstéttavopnum annarra
vopnasöluþjóða á svipstundu.
Eða ofurvopn?
En hví eru þá ekki framleidd
bara ofurvopn? - Menn verða að
hafa þau til að myrða óvininn í
næsta húsi, eins og jafnan í sögu
mannkynsins. Þegar ekki verður
við drápin ráðið á konum í eldhús-
um, körlum á ökrum, krökkum í
skóla, er evrópskur siður að kalla
á Kanann. Og meðan hann skakk-
ar leikinn er fáninn brenndur við
sendiráðin af kaghýddum langt
fram i ætt, alþýðu að syngja ein-
ræðisherrahefðinni lof með stúd-
entum sem eiga eftir að hýða hana
að embætti fengnu. Stór hluti
þjóða er hlynntur alræði að því til-
skildu að réttur aðili rassskelli
þær svo.
Guðbergur Bergsson
Kjallarinn
Guðbergur
Bergsson
rithöfundur
„Valdamenn þjóðanna í áður al-
þýðulýðveldunum dreymir fram■
tíðina í hagkvæmum áföngum:
ganga í Nato, fá fyrir bragðið
mola af borðum Bandaríkjanna
ásamt vopnum til að endurnýja
breddur sínar en svo inngöngu í
Evrópusambandið. “
Jafnvægi
Jafnvægi í vistkerfi og sjálfbær
nýting hafa ekki náð til fugla-
vemdarfélagsins fremur en hval-
friðunarsinna. Dúnframleiðendur
em í sömu stöðu gagnvart fugla-
fræðingum og Hvalur hf. gegn
Tom Watson sem bandarískt al-
menningsálit telur sannan nátt-
úruvemdarsinna og fræðimann.
Breyta skyldi lögum á þann hátt
að nýta megi arnarstofninn, kvóta-
setja til útflutnings eða selja veiði-
leyfl á hann, líkt og hreindýr.
Hagnaður rynni að hluta til raun-
verulegra fagrannsókna og að
hluta til landeiganda. Ný og end-
umýjanleg náttúruauðlind yki
verðmæti jarða og bætti afkomu
eiganda.
Sama gildir reyndar um ís-
lenska fálkastofninn en hann einn
gæti með sjálfbærri nýtingu ásamt
ræktunar- og tamningastöðvum
skapað nýja iðngrein sem velti
hundruðum milljóna árlega. Er-
lend fagþekking stendur til boða,
gó,ðir markaðir em fyrir hendi.
Móðursjúk tegundadýrkun er líka
til í Bandaríkjunum en þar veigra
menn sér við að fella dádýr sem
fjölgað hefur gífurlega, valda um-
ferðarslysum og breiða út búfjár-
sjúkdóma, - allt vegna ofurástar
almennings á Bamba í Disney-
myndunum.
Fyrirbyggjandi aðgerðir
Landeigendum er frjálst að
brenna melgresi þar sem þeim sýn-
ist áður en frost
fer úr jörðu, það
bætir skilyrði
æðar til varps
sem og nýtingu
dúnsins þar sem
melur í dúni rýrir
hann í vinnslu
miðað við annan
gróður. Engin lög
banna fyrirbyggj-
andi brennslu
staða þar sem lík-
legt má vera að
öm kynni að velja hreiðurstæði í
framtíð, þó óumdeilanlega leyfi lög,
reyndar vafasöm og endurskoðun-
ar þurfi sem slík, - ekki að hrófla
við hreiðurstæði hans fyrsta vor á
eftir að hann hefur orpið á ákveðn-
um stað. Fuglaverndarlög em sér-
„Breyta skyldi lögum á þann hátt
að nýta megi arnarstofninn,
kvótasetja til útflutnings eða
selja veiðileyfi á hann, líkt og
hreindýr. Hagnaður rynni að hluta
til raunverulegra fagrannsókna
ogað hluta til landeiganda.“
í vistkerfi
tæk, skerða atvinnu- og
eignarrétt hóps manna,
koma ekki jafnt niður á
þegnunum, íþyngja án
þess að réttur komi á
móti og án þess að al-
mannaheill sé í húfi og
því í stríði við stjórnar-
skrá. Vamir hlunninda
gegn rándýrum og -fugl-
um em fyllilega leyfi-
legar og í samræmi við
eignarréttar- og at-
vinnufrelsisákvæði
stjórnarskrárinnar og
jafnvel fuglavemdarlög
banna ekki slíkt.
Sjálfskipaöir
fræðingar
Talandi fuglafræð-
inga er þóttafullur og
dæmandi, að eigin mati alvitur,
óskeikull og þeir standa engu
fagráði reikningsskil fræða sinna.
Þeir þurfa heldur ekki að lúta
markaðslögmálum hvað þá ramma
fjárlaga. Þannig er lýðræðinu
spillt, ábyrgðarlaust, ókjörið
möppudýrið tekur völdin. Náttúru-
„ajatollan" þenur sig stöðugt með
gervi-íðorðafylltri og fjölmiðla-
vænnri munnræpu, stærir, notar
titfmningaþrunginn orðaforða.
Minnast ber arnaráróðurs fugla-
vemdarfélagsins gegn Gilsfjarðar-
brúnni. Eftir algerlega óþarfa
seinkun brúargerð-
ar vegna arnarvarps
hefur fuglaverndar-
félagið ofmetnast,
fært sig upp á skaft-
ið. Arnarverndar-
lagasmíðar og -túlk-
anir andlega ein-
trjáninga i þögn og
afskiptaleysi veikra
hagsmunaaðila og
hjásetu almennings
era léleg lögfræði og
grafa undan réttar-
ríkinu.
Á sama tima og
bókstafstrúarmenn
í íran eru smám
saman að hafna
kreddunum hafa
andlegir arftakar
þeirra á íslandi,
arnar-„ajatollarnir“ í fuglavernd-
unarfélaginu og á Náttúrufræði-
stofnun, gripið böðulssvipuna feg-
inshendi og keyrt hana ótt og titt
um prent- og rafmiðla. Sjálfvirk
útþensla er i atvinnubótafyrirbær-
inu Náttúrufræðistofnun sem hef-
ur farið milljónatugi fram úr fjár-
lögum, raunþörf og markmið
óskilgreind, gæða- og afkastakröf-
ur ekki gerðar. Ríkinu ber að
leggja niður stofnanir sem í sjálfu
sér eru orðnar andstæðar hags-
munum almennings.
Jón Sveinsson
Kjallarinn
Jón Sveinsson
iðnrekandi
í Reykhólasveit
Með og
á móti
Er dómur Kjaradóms um
verulegar launahækkanir til
æðstu embættismanna
þjóðarinnar, alþingismanna
og ráðherra réttmætur?
Þjóðin fagnar
Vitanlega hlýtur þjóðin að
fagna því að æðstu embættismenn
hennar og frambjóðendur til Al-
þingis, ráðherrar, forseti íslands
og hæstaréttardómarar og aðrir
þeir sem ráða
ríkjum og hafa
lagt mikla
áherslu á það
undanfarið að
stöðugleikanum
megi ekki ógna
fái launahækk-
un. Þeir hafa nú
sent þjóð sinni
þau skilaboð að
það sé í lagi að
hækka launin
töluvert mikið.
Auðvitað veitir þessum mönnum
ekkert af því að fá smávegis kaup-
hækkanir því að þeir hafa lapið
dauðann úr skel hingað til. Þess
vegna fagna menn því að úrskurð-
ur Kjaradóms var á þennan veg
sem hann var. Stööugleikanum er
ekki ógnað með launahækkunum
til þessa hóps og því hlýtur það
sama að gilda um alla aðra, ekki
síst í ljósi jafnræðisreglunnar.
Sérstaklega er hægt að fagna þess-
um dómi vegna þess að í honum
er vitnað til hinna Norðurland-
anna. Verkafólk hefur hingað til
aldrei fengið hljómgrunn þegar
það hefur bent á að þar séu laun
verkafólks mun hærri en hér á
landi. Nú hefur Kjaradómur loks
tekið af skarið um að óhætt sé að
miða við laun á Norðurlöndunum,
sem er sérstakt fagnaðarefni. Það
ríkir því ómæld ánægja meðal
þjóðarinnar með þennan dóm.
Út úr ramma
í framhaldinu af öllu talinu um
stöðugleika eru stjómvöld í raun
og veru að kalla yfir sig kröfugerð
á almenna vinnumarkaðinum og
þau geta vart ætlast til þess að
kröfugerð al-
menns launa-
fólks 1 þjóðfélag-
inu veröi lægri
en þær hækkan-
ir sem sumir
opinberir
starfsmenn,
bæði hjá ríki og
sveitarfélögum,
hafa verið að fá
undanfarin tvö
ár. Þær hækk-
anir hafa verið langt út fyrir þann
ramma sem settur var í síðustu
samningum, en þeir sem mesta
þörf hafa haft fyrir launahækkan-
ir hafa verið skildh’ eftir. Ég
minni í þessu sambandi á hækkuð
laun lækna og hjúkrunarfræðinga
og þótt það sé í sjálfu sér ekki
keppikefli neins aö berjast gegn
launahækkunum þá er það svo að
við höfum ákveðinn ramma til að
fara eftir. Þegar svo er verða allir
að halda sig innan hans, lika
stjórnvöld. Undanfarin tvö ár hafa
þeir vérið skildir eftir sem lægst
höfðu launin og þegar við höfum
vakið athygli á því hafa ráðamenn
bara ypþt öxlum og sagt að ekkert
sé hægt að gera í því. Kjaradómur
hefur nú metið það svo að það sé
full ástæða til þessara hækkana á
launum æðstu stjómenda þjóðfé-
lagsins. Dómurinn virðist hafa
eitthvað í höndum um að það sé
sérstök ástæða til hækka þá um-
fram aðra. Það læðist að manni sá
granur að dómurinn hafi sótt við-
mið sín í þær launahækkanir sem
þessir sömu stjórnendur ríkisins
hafa verið að veita ákveðnum
hópum að undanförnu. Þá vaknar
sú spuming hvort þeir hafi verið
að búa til fordæmi fyrir sjálfa sig.
-SÁ
Hervar Gunnars-
son, varaforseti AI-
þýöusambands ís-
lands.
Pétur Sigurösson,
formaöur Alþýðu-
sambands Vest-
fjaröa.