Dagblaðið Vísir - DV - 19.05.1999, Blaðsíða 10

10
enmng
MIÐVIKUDAGUR 19. MAÍ 1999
Forn/o'w/cfræðingar
Saxófónleikarinn Sigurður Flosa-
son sagði i viðtali að tónlistina sem
hljómsveitin Krókódíllinn væri aö
flytja mætti ef til vill kalla fornt
fónk. Fyrir fjörutíu árum eða rúm-
lega það fóru djassleikarar að
blanda saman töktum úr rokktónlist
saman viö djass. Þó má segja að öllu
meiri blús heldur en djass hafi þar
verið á ferðinni þótt yfirbragð djass-
ins væri á öllu saman. Þetta skríður
líka að nokkru leyti upp úr sálar-
djassi eða gamla fönkdjassinum sem
er kannski enn fomari að því leyti
að rokkhrynjandin var þar lítt eða
ekki notuð. Forvígismenn þeirrar
tónlistar sem Krókódíllinn býður
upp á voru helst orgelleikarar á
borð við Richard „Groove" Holmes,
Jimmy McGriff og Jack McDuff en
einnig ýmsir saxafónleikarar og var
þar Lou Donaldson fremstur meðal
jafningja.
Hljómsveitin Krókódíllinn - „hressileg tónlist og jarðbundin".
Jass
Ingvi Þór Kormáksson
Var efnisskráin á mánudagskvöldið í Leik-
hússkjallaranum að miklu leyti úr smiðju
þess síðastnefnda. Þetta er þægileg og hressi-
leg músík og ákaflega „jarðbundin" ef svo má
segja sem þýðir að blúshljómar og blússkalar
em ráðandi og trommur halda sig við jörðina
og taka lítt flugið.
Fótspilar bassann
Enginn er bassaleikarinn því að Þórir Bald-
ursson fótspilar bassann á Hammondorgelið
samkvæmt siðvenjunni. Hann átti stjörnuleik
í lögum Donaldsons Alligator’s Boogaloo og
The Pepper og „bleytti í“ því síðamefnda
rækilega að hætti Jimmy
Smiths. Eðvarð Lárusson
lék á gítar og var sá sem
helst fór af og til út fyrir
strangt blúsformið. Hann
átti frábært sóló í Sassy
Lassie. Halldór Gunnlaug-
ur Hauksson sat við
trommumar og var alveg
eins og heima hjá sér á
þessum músíkslóðum
eins og vænta mátti. Og
þaö skiptir ekki máli
hvaða tegund tónlistar
Sigurður Flosason er að
spila. Það er eins og hann
sé sérfræðingur í öllu sem
hann fæst við og svo var
auðvitað í þetta sinn.
Mesta sveiflan var í The
Pepper. Tennessee
Waltz hætti að vera
einfaldur blúsrokkari og
týpísk „komý“ ballaða
vals og varð
Daddy’s Home (!),
frá því í kringum 1960, hefði sómt sér vel
sem síðasti dans á balli í þá daga. Svo lauk
þessu með Georgid on My Mind eftir Hoagy
Carmichael sem er svo annar og llfseigari
síðasti dans og svo afgerandi sem slíkur að
eftir það verður að setja punkt.
Hljómsveitin Krókódíllinn í
Leikhúskjallaranum
17. maí
Aðallega skítverk
Erik Skyum-Nielsen (á mynd) var mjög
ánægður með að fá frétt um gagnrýnanda-
verðlaun sín í íslensku dag-
blaði en óánægður með frá-
sögn blaðamanns á ræöu hans
sem varð alltof væmin í þeirri
túlkun. Vissulega er þetta
ræktunarstarf, segir Erik, en
þó aðallega skítverk. Gagnrýn-
andi verður alltaf að velja úr
það sem er nýtilegt af nýjum
bókmenntum og má aldrei
vera smeykur við að veröa skítugur á hönd-
unum þegar hann mokar sinn flór. Þess
vegna fannst mér svo ágætt að íslendingar
skyldu halda að ég væri fjósamaður!
Blákirkjutónleikar
Góðu heilli verður ekkert lát á hljóm-
leikahaldi úti á landsbyggðina yfir sumar-
mánuðina.
Sumartónleikarnir í Skálholti eru auðvit-
að löngu búnir að vinna sér fastan sess í
tónleikaflórunni, sama má segja um tón-
leikahátíöina sem Edda Erlendsdóttir
stendur fyrir að Kirkjubæjar-
klaustri á hverju sumri. Nýlega
bættust svo við tónleikaraðir í
• 7 -. j Reykholti og á Seyðisfirði. Á
síðarnefnda staðnum fara nú í
Óminnishegrar
Ein af eftirminnilegustu geislaplötum síð-
ari ára var án efa Officium, (ECM) samvinnu-
verkefni sönghópsins Hilliard Ensemble og
norska saxófónleikarans Jans Garbareks.
Þarna var um að ræða margraddaðan kirkju-
söng frá miðöldum, meðal annars tíðasöng eft-
ir Dufay og Morales, tónaðan af tærri snilld,
ásamt frjálsum saxófóntilbrigðum Garbareks
við þennan söng. Út úr þessu kom tónlist sem
var hvorki forn né ný, heldur tímalaus og
óumræðilega fogur. Þeir Hilliard-menn og
Garbarek komu svo hingað til að syngja og
leika þessa tónlist fyrir okkur íslendinga.
Sjálfsagt hefur einhverjum þótt sem ekki
yrði auðvelt að höggva tvisvar í þennan sama
knérunn sem aftraði ECM-útgáfunni og öör-
um aðstandendum ekki frá því að gera aðra
Geislaplötur
Aðalsteinn Ingólfsson
tilraun með þetta vel heppnaða „konsept".
Fyrir skömmu komu út tvær geislaplötur í
smekklegum pakka undir heitinu Mnemosyne,
í höfuðið á frægu ljóði Hölderlins um óminn-
ið og sköpunina, þar sem Hilliard-sönghópur-
inn og Garbarek takast á við fjölbreyttari tón-
list en á fyrri plötunni. Meðal annars er þama
að finna tvö þúsund
ára gamlan helgisöng,
þjóðlög frá Perú, Eist
landi, Skotlandi, Baska
löndum og landssvæð
um amerískra indjána,
en einnig hefðbundna
miðaldatónlist eftir
Hildigerði frá Bingen,
Tallis, Brumel og Fayr-
fax. Auk þess virðist
Garbarek einnig hafa
kompónerað ópusa sér-
staklega fyrir þessa
upptöku.
Hver með sínu
nefi
Þessi plata er því ekki einasta margbrotnari
en sú fyrri heldur að mörgu leyti afslappaðri því
nú er það ekki bara Garbarek sem leikur af
fingrum fram heldur fá söngvararnir einnig
svigrúm til frjálslegra útlegginga á tónlistinni.
Eða eins og forsöngvarinn í Hilliard-hópnum,
John Potter, segir í skrá: „Við ákváðum í stór-
um dráttum hvernig við ætluðum að fara með
tónlistina og skiptum hlutverkunum á milli, en
síðan söng hver og einn með sínu nefi þannig að
við vorum aldrei alveg klárir á því hvemig tón-
listin mundi þróast."
Tveagja heima hönnun
Stuðlakot er ekki ýkja hentugur staður til
sýninga á þrívíðum gripum af neinu tagi; það
gerir smæð hússins og skáhallandi þakið á
efri hæðinni. Það virðist þó ekki hafa dregið
kjark úr ungum hönnuði, Dögg Guðmunds-
dóttur að nafni, sem stillir þar upp brúkshlut-
um sem hún hefur verið að gera á Ítalíu og í
Listhönnun
Aðalsteinn Ingólfsson
Danmörku á undanfornum misserum. Ekki
er fráleitt að segja að í þessum hlutum mæt-
ist hönnunarhefðir þessara tveggja ólíku
landa. í vösum af ýmsum stærðum og gerð-
um, sem Dögg hefur gert úr ryöguðu smíða-
jámi og blásnu gleri, er að finna anga af rök-
réttum þankagangi, kímnigáfu og efnislegri
útsjónarsemi danskra hönnuða.
Vegglampar hennar, sem eru i raunninni
Gólflampar eftir Dögg Guðmundsdóttur
bara plastblöð fest með segulstálshnöppum
utan um ljósaperur eftir hentugleikum hvers
og eins, bera hins vegar með sér eitthvað af
formrænum þokka og fingerðri útlistun ítal-
anna.
í gólf- og borðlömpum Daggar,
sem eru í stórum dráttum lóðrétt
og samstæð glerrör í yfirstærð,
örlar hins vegar á annars konar
formrænum og hugmyndalegum
pælingum. Þar em til dæmis eft-
irtektarverðar tilraunir hennar
til að láta gólf- og loftlýsingu
vinna saman. Fróðlegt verður að
fylgjast með því hvemig hún
gerir sér mat úr þessu veganesti.
Sjálfsagt má enn fínslípa þessar
hugmyndir Daggar. Ekki er ljóst hve
þjálir og skítsælir plastskermarnir
era sem hún notar í vegglömpunum;
sömuleiðis þyrfti ef til vill að styrkja
undirstöður „röralampa" hennar
með einhverjum hætti. Hins vegar er
ljóst að Dögg hefur £illa burði til að hrista upp
í ýmsum vanahugmyndum okkar varðandi
bæði húsmuni og lýsingu.
Sýningu Daggar Guðmundsdóttur í Stöðla-
koti lýkur 30. maí.
Hllllard Ensemble með Jan Garbarek - „upphafin og ástríðufull tón-
list“
Sumfr gagnrýnendur hafa ekki verið sátt-
ir við útkomuna en sá sem þetta skrifar tel-
ur hana engu síðri en á Officium-plötunni.
Hér er um að ræða tónlist sem er allt í senn,
upphafin, ástríðufull og sjálfsprottin. Aðdá-
endur fyrri plötunnar verða ekki fyrir von-
brigðum.
The Hitliard Ensemble & Jan Garbarek,
Mnemosyne,
ECM 1700/01
Umboð á íslandi: JAPIS
I hönd sumartónleikar sem nefn-
ast Bláa kirkjan. Alls verða
haldnir þar 14 tónleikar með að-
skiljanlegu íslensku og erlendu
tónlistarfólki. Fyrstu tónleik-
arnir verða haldnir í Seyðisfjarðarkirkju 2.
júni kl. 20.30 og koma þar fram Margrét Bó-
asdóttir sópran og Björn Steinar Sólbergs-
son orgelleikari. Munu þau flytja bæði
kirkjuleg og veraldleg lög, allt frá Lilju til
nýrra verka Jónasar Tómassonar, Atla
Heimis Sveinssonar og Hjálmars H. Ragn-
arssonar. Upplýsingar og miða er hægt að
fá hjá Bláu kirkjunni, sumartónleikum,
skrifstofu, Ránargötu 3, 710 Seyðisfirði, e-
mail: muff@eldhorn.is. Ferðalangar á
íslandi geta því farið tónlistarhringinn.
Fiðlusnillingur í Hveragerði
Raunar þmfa ferðalangar ekki að bíða
fram á sumar eftir að fá úrvalstónlist fram-
reidda í fógra umhverfi, því um hvítasunn-
una verður tónlistarhátíðin Bjartar sumar-
nœtur haldin í Hveragerðiskirkju í þriðja
sinn. Á þessari hátíð koma
fram Rachel Barton fiðlu-
leikari (á mynd), Signý Sæ-
mundsdóttir sópransöng-
kona, Edda Erlendsdóttir
píanóleikari, Ragnhildúr
Pétursdóttir fiðluleikari,
Junah Chung víóluleikari
og Tríó Reykjavíkur, sem
er skipað þeim Guðnýju
Guðmundsdóttur fiðluleikara, Gunnari
Kvaran sellóleikara og Peter Maté píanó-
leikara. Þama verða flutt kammerverk eft-
ir Beethoven, Brahms, Chausson,
Schumann og Jón Nordal, auk sönglaga
eftir Liszt og Sveinbjörn Sveinbjömsson.
Að auki mun Rachel Barton, sem leikur á
tónleikum Sinfóníuhljómsveitar íslands
annaö kvöld, flytja sérstaka dagskrá með
„virtúósa“-verkum fyrir fiðlu.
Alls verða haldnir þrennir tónleikar,
fostudaginn 21. maí kl. 20.30, laugardaginn
22. maí kl. 17 og sunnudaginn 23. maí kl.
20.30. Upplýsingar era veittar í símum 483
4516 og 483 4484 milli kl. 18 og 20.00 daglega.
Kristni í landganginum
Þeir sem eru á fórum til annarra landa
ættu að gjóa augum á sýninguna í landgangi
flugstöðvarinnar á KefLavíkurflugvelli en þar
hefur verið komið fyrir ljósmynd-
um og eftirmyndum íslenskra
kirkjulistaverka í tilefni af 1000
ára sögu kristninnar á íslandi.
Þarna gefur að líta myndir af mun-
um úr Þjóðminjasafninu,
mósaíkmynd Nínu Tryggvadóttur í
Skálholtskirkju, ljósmyndir þeirra
Ragnars Th. Sigurðssonar og Rafns
Hafnfjörð og eftirprentun af mynd
Colhngwoods frá Þingvöllum. Hönnuöur þess-
arar litlu og nettu sýningar er Ámi Páll Jó-
hannsson (á mynd) sem i fyrra hannaöi skála
íslands á Heimssýningunni í Portúgal, eins og
frægt er orðið.
Umsjón
Aðalsteinn Ingólfsson