Dagblaðið Vísir - DV - 21.05.1999, Blaðsíða 5

28.
Eg man eftir „Himmel
iiber Berlin“ eftir Wim Wenders
vegna þess að upphafsmínútumar,
með flakki myndavélar inn og
útum blokkarglugga þar sem hugs-
anir íbúanna fylgja með í „voice
over“ er það fallegasta sem maður
hefur upplifað í bíó.
39.
Eg man eftir „Lost Hig-
hway“ vegna þess að í einu atriði
myndarinnar tekst David Lynch að
mynda myrkur á hvíta tjaldinu og
það án þess að nota „fade out“ eða
„black out“. Eina skiptið sem mað-
ur hefur SÉÐ myrkur í hinum
myrka sal.
Eg man eftir „Festen“ vegna þess að hún er ein af bestu
myndunum sem ég hef séð. Á köflum verður hún að meistaraverki:
Til dæmis í draumasenu með símhringingu. Á dögunum hitti ég
myndarlegan gráhærðan mann í Kaupmannahöfn sem kynnti sig
sem Sören Vinterberg. Ég spurði hvort hann væri skyldur Thomasi
Vinterberg. Hann kvað svo vera, hann væri faðir hans, bætti síðan
við: „Að gefnu tilefni vil ég taka fram að Thomas byggir „Veisluna"
alls ekki á raunverulegum atburðum" og hló.
30.
Eg man eftir „Singing in
the Rain“ vegna þess að henni
tókst að fá mig til að hlæja á ömur-
legasta kvöldi lífs míns.
40.
31
Ég man eftir rússnesku
myndinni „Hænan mín heitir Ri-
aba“ eftir Konchalovsky sem ég
sá í París vorið 1994 vegna þess að
ég hef aldrei séð hana síðan,
hvorki á myndbandaleigum né í
kvikmyndahúsum, né heldur hef
ég nokkum tíma heyrt nokkurn
mann minnast á hana. Ein allra
besta mynd sem ég hef nokkurn
tima séð.
41
42.
32.
Ég man eftir „Amarcord"
eftir Fellini vegna þess að atriðið
með geðveika frændanum sem
klifrar uppí tré og situr þar heilan
sunnudag öskrandi: „Ég vil konu!“
er einhvemveginn algjörlega full-
komið kvikmyndaatriði.
33.
Eg man eftir „81/2“ eftir
Fellini vegna þess að hún er eina
kvikmyndin sem ég hef séð sem
hefur gefið mér sömu næringu og
góð skáldsaga, sem lyftir manni á
jafn hátt plan og góð skáldsaga,
sem hefur sömu breidd og góð
skáldsaga. Og vegna snilldaratriðis
þegar aðalpersónan (alter ego leik-
stjórans) gefur fyrirskipun um af-
töku einnar pérsónunnar í mynd-
inni: Höfundurinn gerist þreyttur
á persónu i verki sínu og lætur
hengja hana. Fellini er, var og
verður séní.
34.
i Ég man eftir öllum hinum
myndum Fellinis vegna þéss að
fyrir utan Woody Allen er hann
eini tótal kvikmyndahöfundurinn.
Eg man eftir frönsku
myndinni „Gazon maudit" vegna
þess að hún gaf mér hugmyndina
að plottinu í „101 Reykjavík" og
vegna þess að Victoria Ábril leik-
ur í þeim báðum.
L Ég man eftir „Pulp Fiction“
vegna þess að annars væri ég hálf-
viti.
44.
36.
Eg man eftir „Waynes
World“ vegna þess að hún hafði
áhrif á stílinn i „101 Reykjavík".
37.
Eg man eftir „Kika“ eftir
Almodovar vegna þess afreks að í
mvndinni tekst honum að gera
nauðgun fyndna og vegna þess að
þar birtist sæði i fyrsta sinn í á
hvíta tjaldinu.
38.
Eg man eftir „Ace
Ventura" vegna þess að þar var
Jim Carrey ein af þessum upp-
götvunum sem maður gerir aðeins
nokkrum sinnum á lífsleiðinni.
Svipað og að sjá Michael Jackson
í fyrsta sinn.
iir ijéðlisl
■kvaknn
yndin
i Ég man eftir „My Best Fri-
ends Wedding" vegna þess að Jul-
ia Roberts var svo falleg og vegna
þess að ég grét óvenju mikið á
henni (það er að segja myndinni).
Eg man eftir „Austin
Powers" vegna þess að Mike
Meyers er snillingur.
Eg man eftir öllum mynd-
um Woody Allens vegna þess að
þær eru allar jafn góðar, allar
næstum því frábærar, en engin þó
meistaraverk. Hann er „litli snill-
ingurinn". Hann er eins og Chek-
hov fastur í smásögunum, eins og
Chekhov áður en hann skrifaði
leikritin. Úr öllum myndum hans
eru mér tvær setningar minnis-
stæðastar: „Ég hugsa nánast ein-
göngu um dauðann og kynlíf, þessa
tvo hluti sem gerast aðeins einu
sinni á mannsævinni". Og: „Ég
kvíði ekki dauðanum vegna þess
að þegar hann kemur þá verð ég
farinn."
, Eg man eftir „Little Voice“
vegna þess að ég sá hana i gær-
kvöldi. Ég vona að ég yerði búinn
að gleyma henni á morgun.
Ég man eftir
43 kvikmyndum,
búinn að gieyma 959.
Sýningartími 959
kvikmynda eni tæplega
áttatíu sólarhringar.
Ég hef eytt heilu
sumri í myrkvuðum sal,
fyrir svörtu tjaldi.
ú ert bjartsýnn aó œtla þér aö
seilast í sjóöi sem búiö er aö tœma í
þetta mikla menningarár sem fram
undan er?
„Ja, bíðum bara, ég hef ekki sótt
um ennþá og ekki kynnt þeim hug-
myndina. En vittu til, þeir fá þetta
margfalt til baka.“
Eru ekki svona stuttmyndahátíöir
úti um allan heim?
„Ekkert svo margar. Ég veit til
dæmis af einni í Belgíu og annarri í
Kanada en Stuttmyndahátíð í
Reykjavík: Það mun vekja mikla at-
hygli.“
Átta ár eru síðan Stuttmyndadag-
ar í Reykjavík voru fyrst haldnir. Þá
stóð Jonni að þeim einn og hugðist
síðan láta hátíðina í hendur Félags
kvikmyndagerðarmanna en þeir
sýndu henni ekki áhuga. Jonni fékk
því vin sinn og félaga til margra
ára, Júlíus Kemp, til þess að að-
stoða sig. Síðan hafa þeir tveir hald-
ið stuttmyndinni á lofti. Til marks
um gróskuna í stuttmyndagerð á is-
landi, sem kölluð hefur verið Ijóðlist
kvikmyndagerðarinnar, hafa aldrei
íleiri sent inn myndir en í ár. Þær
eru alls sjötíu sem þeir félagar þurfa
að skoða áður en hátíðin hefst.
„Þetta er algjört met. Svo má líka
kalla þessa hátíð ráðstefnu því
þama hittir fagfólk annað fagfólk,
hina sem ekki eru fagmenn og mik-
ið er rætt um strauma og stefnur."
Takiö þiö viö öllu efni, dogma úr
fjölskyldualbúminu einnig?
„Ef það er saga og hugsun á bak
við myndina á hún fullan rétt á sér.
Við byrjum öll sem áhugamenn og
verðum einhvem tímann fagfólk ef
við höldum áfram. Þetta er til dæm-
is tólfta árið mitt í greininni og enn
hef ég áhuga á því sem ég er að gera
og enn er ég að æfa mig svo ég geti
orðið fagmaður. Ég hef ekki atvinnu
af kvikmyndagerð nema þá sem ég
skapa mér sjálfur. Stundum er ég
alveg að drukkna í verkefnum og
stundum er ekkert að gera, það fer
eftir því hvað maður er latur. Það
sama gildir um þá sem stunda aðrar
listgreinar."
Hvernig hefur ykkur tekist aö
halda hátíöina hingaö til?
„Með velvild þeirra sem taka þátt
í henni og velvild fyrirtækja. Eini
opinberi styrkurinn sem við fáum
er verðlaunaféð en það rennur beint
í gegn frá Reykjavíkurbdrg til verð-
launahafa."
Hvaö má stuttmynd vera löng?
„í mesta lagi 25 til 30 mínútur en
æskileg lengd er frá tveimur upp í
tíu til tólf mínútur."
Hefur þú gert stuttmyndir sjálfur?
„Já, ég hef verið með í nokkrum.
Ég ætlaði einu sinni sjálfur að gera
eina þá ungur ég var en hætti við
eftir að hafa verið rekinn út af búll-
unni með allt mitt hafurtask þar
sem ég var að gera myndina. Á sam-
an tíma var ég að vinna við að
klippa myndir hjá fyrirtæki sem hét
Plúsfilm en mér var lika sparkað
þaðan svo ég fór að gera Veggfóð-
ur.“
Jonni er um það bil að ljúka við
gerð þriðju myndar sinnar en þær
sem hann hefur þegar gert er
sukksessmyndin Veggfóður sem
þeir félagar hann og Júlíus Kemp
unnu saman. Önnur myndin var
Ein stór fjölskylda sem Jonni gerði
algerlega upp á eigin spýtur og er að
hann fullyrðir ódýrasta kvikmynd
sem gerð hefur verið á íslandi og
þótt víðar væri leitað. „Hún kostaði
þegar upp var staðið aðeins sex og
hálfa milljón með plötunni. Ég skil
ekki ennþá af hveiju hún var svona
ódýr í framleiðslu."
Þriðja mynd hans, Óskabörn þjóð-
arinnar, er nú komin á hljóð-
vinnslustigið og segir Jonni hana
líka ótrúlega ódýra. Að vísu fékk
hann handritsstyrk frá Evrópu-
sjóðnum og tíu milljónir úr Kvik-
Það er ahreg sama á hvaða
veggi hann gengur, alltaf
kemst hann einhvem veginn
f gegnum þá„Á næsta ári
stefnir Jonni Sigmars, sem
stundum hefur verið nefhd-
ur villingurinn í íslenskri
kvikmyndagerð, að því að
gera Stuttmyndahátíð
f Reykjavík að alþjóöiegri
hátíð. Hann er ekkert að
klóra sér f hausnum yfir því:
„Ég er að byrja á þvf að
hanna heimasíður
og senda út bréf, svo
vantar mig bara peninga
frá menntamálaráðuneytinu,
kvikmyndasjóði og
Reykjavíkurborg til þess
að standa straum
af kostnaði.“
myndasjóði svo á endanum mun
hún að hans mati líklega ná Vegg-
fóðursprís. „Annars er ég ekki bú-
inn að reikna út kostnaðinn."
Er hœgt aö gera mynd meö berum
höndum án þess aö reikna út kostn-
aöinn?
„Já, með rosalegum vilja og
áhuga er allt mögulegt. Eftir að hafa
verið svona lengi í harkinu hefur
maður líka sjóast."
Öfundar þú ekki félaga þinn,
Ragnar Bragason, vegna hins full-
komna leikstjórnarfrelsi?
„Nei, ég myndi segja að það væri
ekkert verra að vita eitthvað um
hitt og þetta. Það eru til margar að-
ferðir til þess að gera kvikmynd og
þetta er bara mín aöferð. En ég er
ekki þar með að segja að hún sé sú
eina rétta. Ég hef svo brennandi
áhuga á því sem ég er að gera að ég
finn ekkert fyrir allri þessari
vinnu.“
Hvernig vinnur þú mynd?
„Fólk vinnur ekki fyrir mig held-
ur með mér. Fyrir mér er það að
vinna að kvikmynd eins og jólatrés-
skemmtun. Allir haldast í hendur og
dansa í kringum jólatréð en jóltréð
er í þessu tilfelli hugmynd að kvik-
mynd.“
Því hefur stundum veriö haldiö
fram aö þú sért undir verndarvœng
Friöriks Þórs Friörikssonar.
„Það er bara bull. Ef ég hef ein-
hvem tímann verið það þá var það í
Veggfóðri. Annars var það ekkert
annað en dugnaður okkar og áræðni
sem gerði þá mynd að veruleika.
Svo vorum við heppnir með stað og
stund. Það er þannig á milli okkar
Friðriks að stundum eram við vinir
og stundum óvinir en við getum
alltaf rökrætt."
Jonni segir það þó rétt að Friðrik
Þór hafi komið til hans þegar hann
var 18 ára upprennandi kvikmynda-
gerðarmaður og sýnt áhugamáli
hans mikinn áhuga: „En það á ekki
eingöngu við um mig því hann er
duglegastur allra að styðja unga
kvikmyndagerðarmenn á íslandi í
dag. Friðrik Þór er tvímælalaust fað-
ir íslenskrar kvikmyndagerðar og
ætti skilið að fá fálkaorðuna fyrir.“
Viltu segja mér eitthvaö um Óska-
börnin, stefnir í sukksess?
„Ég vil sem minnst tala um sögu-
þráðinn en þetta er raunsæisgaman-
mynd sem fjallar um smákrimma;
líf þeirra, ástir og vonir. Það má
segja að hún sé smá road, smá tra-
velling, smá grín og drama og meló-
drama. Ég er undir áhrifum af
mörgu en hugmyndina fékk ég þeg-
ar ég var að gera Eina stóra fjöl-
skyldu. Þá þurftum við oft að bera
græjunar hús úr húsi um miðjar
nætur sökum peningaskorts. Við
höfðum ekki efni á bíl. Þama litum
við því út eins og smákrimmar."
Persónugalleríið í myndinni er lit-
ríkt og mannavalið eftir þvi en í að-
alhlutverkum eru Óttar Proppe,
Grímur Ragnarheiður Axel, Jón
Sæmundur, Davíð Þór Jónsson og
Þröstur Leó Gunnarsson. í minni
hlutverkum era svo menn eins og
Árni Tryggvason og Friðrik Þór
Friðriksson enda mikið um
skemmtileg aukahlutverk. Kvik-
myndatökumaður er Guðmundur
Bjartmarsson sem hefur starfað sem
slíkur í 30 ár. Að sögn Jonna hefur
hann gert 2.500 auglýsingar og 600
heimildarþætti. Framkvæmdastjóri i
tökunum var Júlíus Kemp . Öll hin
handverk myndarinnar hafa meira
og minna verið gerð af Jonna Sig-
mars. En svo hef ég haft hana
Bryndísi Jóhannsdóttur sem mina
hægri hönd en verst þykir mér að
hún verður alltaf ólétt þegar hún
vinnur með mér. En ég ætla að vona
að hún sé ekki ólétt núna.”
Hvaö ertu aö hugsa meö Óska-
börnum þjóóarinnar?
„Fyrst og fremst að hugsa um
sjálfa mig, að hafa eitthvað
skemmtilegt fyrir stafni en það væri
mjög gott að fá áhorfendur til þess
að sjá myndina."
Láttu ekki svona, maöur getur
ekki bara hugsað um sjálfan sig í
þessum bransa?
„En það verður maður samt að
gera. Ég hugsa þó ekki eins og marg-
ir kvikmyndagerðarmenn sem virða
ekki áhorfandann og telja hann vit-
lausan og flatan. Það geri ég ekki.
Auðvitað ráða áhorfendur öllu um
hvernig framtíð min verður. En ætli
það megi ekki reikna út að hingað
til hafi ég fengið svona krónu á tím-
ann. En það er allt í lagi vegna þess
að ég hef verið að gera það sem ég
hef áhuga á.“
Á hverju lifir þú; súpu hjá Hjálp-
rϚishernum?
„Nei, aðallega vinum mínum og
stundum lifa vinir mínir á mér.
Annars vil ég benda á það að ég er
alltaf til sölu þó ekki telji ég líklegt
að einhver vilji kaupa mig.“
Áttu marga vini?
„Já og það á ótrúlegustu stöðum,
háa sem lága.“
Ertu spenntur fyrir samkeppninni
á haustmyndadögum?
„Ég er ekkert að spá í það. Ég
velti aldrei fyrir mér hvort nágrann-
inn á flottan bíl. Mér finnst sam-
keppni af hinu góða.“
21. maí 1999 f ÓkUS
17