Dagblaðið Vísir - DV - 26.05.1999, Blaðsíða 6

6
MIÐVIKUDAGUR 26. MAÍ 1999
Viðskipti
Þetta helst: ... Hlutabréf lækkuðu í verði í gær ... Mikil viðskipti, 176 m. kr. ... Úrvalsvísitala lækkaði
um 1% ... Baugur, 20 m. kr., 1% ... ÚA, 18 m. kr., -3,3% ... FBA, 32 m. kr., 2,4% ... íslenska járnblendi-
félagið lækkaði um 8% ... Lyfjaverslun íslands, -5,2% ... Nasdaq lækkar um 2,56%.
Aðgerðir Vinnslustöðvarinnar kynntar í gær:
114 manns missa vinnuna
í Eyjum og Þorlákshöfn
- ábyrgð lýst á hendur stjórn félagsins
Stjórn Vinnslustöðvarinnar
hf. í Vestmannaeyjum hefur
ákveðið að hætta allri landfryst-
ingu á vegum fyrirtækisins,
bæði í Vestmannaeyjum og Þor-
lákshöfn. Stjórn Vinnslustöðvar-
innar hf. grípur til þessara ráð-
stafana í því skyni að endur-
skipuleggja og breyta áherslum í
rekstri fyrirtækisins. Afkoma fé-
lagsins fyrstu sex mánuði
rekstrarársins var mun verri en
gert hafði verið ráö fyrir og tap
félagsins mikið. Að mati stjóm-
ar á félagið engan annan kost en
þann að endurskipuleggja rekst-
urinn frá grunni til að draga úr
kostnaði, leggja af óarðbæra
rekstrarþætti og styrkja þá
framleiðslu sem skilað hefur ár-
angri. Þessar aðgerðir era óhjá-
kvæmilegar svo komið verði í
veg fyrir að stórfelldur hallarekstur
leiði til skuldasöfnunar sem síðan
sligi félagið með tilheyrandi afleið-
ingum fyrir starfsfólkið og hyggðar-
lögin. Gert er ráð fyrir að segja 34
starfsmönnum í 34 stöðugildum upp
störfum í landvinnslunni í Vest-
mannaeyjum og um 45 starfsmönn-
um í 40 stöðugildum í landvinnsl-
unni í Þorlákshöfh. Þá fækkar um
samtals 10 stöðugildi í yfirstjóm, á
skrifstofu og á verkstæði í Eyjum. í
nýrri yflrstjóm Vinnslustöðvarinn-
ar verða 5 en voru 8 áður. Þegar á
heildina er litið fækkar starfsmönn-
um um 89 vegna þeirra ráðstafana
sem nú em kynntar. Alls fækkar
fólki um 114 því fyrr á árinu var
nokkrum sagt upp og aðrir hafa
sagt upp sjálfir.
Aukin áhersla verður lögð á salt-
fiskvinnslu í Eyjum auk áframhald-
andi vinnslu humars, síldar og
loðnu. Ákveðið er að kanna ítarlega
hvort og þá hvemig nýta megi
tækjabúnað til landfrystingar í
annarri vinnslu sjávarafurða í Vest-
mannaeyjum og Þorlákshöfn. Þar
má nefna hugmyndir um vinnslu
ferskra flaka og bita í Þorlákshöfn
og karfavinnslu í Vestmannaeyjum.
Ekkert liggur fyrir um hvort af
slíku verður en hugmyndimar em
nefndar hér til að undirstrika þann
vilja ráðamanna Vinnslustöðvar-
innar til að leita allra leiða við að
skjóta styrkari stoðum undir rekst-
ur fyrirtækisins á næstu missemm.
Hins vegar velta ýmsir hagsmuna-
aðilar því fyrir sér hvað felst í þess-
um orðum Vinnslustöðvarmanna.
Ábyrgðin er hjá stjórninni
Jón Kjartansson, formaður
Verkalýðsfélags Vestmannaeyja,
sagði að þetta væri mikið áfall og
samtals væri búið að segja upp 60
manns í Eyjum. Margir þeirra sem
nú missa vinnuna hafa að engu
öðra að hverfa og atvinnuleysi hlas-
ir við þeim. Atvinnuhorfur í Eyjum
era ekki góðar og framhaldið óljóst.
„Það er stjóm Vinnslustöðvarinn-
ar sem ber alla ábyrgð á þessu
ástandi. Önnur fyrirtæki í sambæri-
legum rekstri, eins og Haraldur
Böðvarsson hf. og Grandi, hafa skil-
að góðri afkomu og því er ekki um
neitt annað að ræða en glappaskot
stjórnar. Það er ekki hægt að kenna
framkvæmdastjóra um afkomuna
því stjóm félagsins ræður og rekur
hann og ber alla ábyrgð," sagði Jón
Kjartansson í samtali við DV.
Þungt hljóð í Þorlákshöfn
„Það er þungt í okkur hljóðið,
vægast sagt. Þessi yfirlýsing stjóm-
ar Vinnslustöðvarinnar eru ekkert
annað en svik. Á sínum tíma þegar
Meitillinn í Þorlákshöfn var sam-
einaður Vinnslustöðinni vora
starfsfólki og sveitarstjómarmönn-
um gefin skrifleg loforð um að
vinnsla og útgerð yrðu áfram í Þor-
lákshöfn svo framarlega að ekki
yrðu veralegar breytingar á rekstr-
arumhverfi í sjávarútvegi. Það er
ekkert breytt í þessum efnum.
Vandi Vinnslustöðvarinnar er
innanhússvandi í Eyjum sem er
stjómunarlegs eðlis,“ segir Sess-
elja Jónsdóttir, bæjarstjóri Ölf-
ushrepps.
DV hefur undir höndum þetta
loforð og undir það rita Geir
Magnússon stjórnarformaður,
Axel Gíslason hjá VÍS og Bene-
dikt Sveinsson hjá ÍS. Ekki verð-
ur annað séð en að öll þau loforð
sem þar koma fram hafi verið
brotin því nú er bæði kvóti,
vinnsla og útgerð horfin úr bæn-
um og ekki verður sé að rekstr-
arumhverfi sjávarútvegsfyrir-
tækja hafi breyst. Áhyrgð á því
ástandi sem ríkir í herbúðum
Vinnslustöðvarinnar hlýtur því
að skrifast á stjóm félagsins og
vandi stjórnarinnar hafi verið
færður á hendur þess starfsfólks
sem nú missir vinnuna.
Hlutabréfin hækka
Mikla athygli vekur að verð á
bréfum í Vinnslustöðinni hafa
hækkað um 30% síðastliðinn mán-
uð. Að mati fjármálasérfræðinga er
ekkert í rekstri félagsins sem gefur
tilefni til þessara hækkana og að
þeirra mati er í raun óskiljanlegt að
bréfin skuli hafa hækkað eins mik-
ið og raun ber vitni. Afkoman hefur
verið mjög léleg og horfur eru ekki
góðar. Það eina sem getur skýrt
þessa hækkun er að einhverjir aðil-
ar séu að kaupa upp bréf til að
tryggja stöðu sína, auka völd sín og
hugsanlega breyta rekstrinum. Svo
má að sjálfsögðu ekki gleyma því að
kvótaeign Vinnslustöðvarinnar er
mikil og gríðarleg verðmæti fólgin i
þeim. Þó hefur stjóm félagsins til-
kynnt og ítrekað að aflaheimildir
verði ekki seldar til að mæta þess-
ari slæmu afkomu. -BMG
Samkeppnishæft atvinnulíf tryggir
í þeirri umræðu sem verið hefur
undanfarið um verðbólgu og of-
þenslu hefur umræða um vinnu-
markað verið lítil. Vinnumálastofn-
un gaf í síðustu viku út atvinnu-
leysistölur og vora þær lágar á
landsvísu. í framhaldi af því fjallaði
DV um áhrif launahækkana við
fullt atvinnustig.
Ingólfur Bender, hagfræðingur
Samtaka iðanaðarins, hefur í skrif-
um sínum fjallað um málið. „Launa-
hækkanir hér á landi hafa verið ríf-
lega tvöfaldar á við
það sem gengur og
gerist í okkar helstu
viðskiptalöndum.
Þrátt fyrir mikla
framleiðniaukningu
hafa þessar miklu
launahækkanir vald-
ið versnandi sam-
keppnisstöðu ís-
lenskra fyrirtækja og
auknum viðskipta-
halla. Ljóst er að vilji
Ingólfur Bender, hagfræö-
ingur Samtaka iðnaðarins
menn varðveita stöð-
ugleikann verður að
hægja á. Laun í næstu
kjarasamningum
mega ekki hækka
meira en framleiðni-
aukning og erlendar
launahækkanir bjóða
upp á. Allt umfram
það er innstæðulaus
ávísun sem leyst verð-
ur út í formi verð-
bólgu og atvinnuleys-
kjarabætur
is. Það er kostur að atvinna sé í boði
fyrir alla sem hana vilja.
Atvinnuleysi er samfélagslegt og
efnahagslegt mein. Það væri því
slæmt ef við ykjum það með mistök-
um í hagstjóm og innstæðulausum
launahækkunum.
Besta leiðin til kjarabóta við fullt
atvinnustig er að tryggja samkeppn-
ishæft atvinnulíf samhliða stöðug-
leika. Þetta á að vera markmið
næstu kjarasamninga," segir Ingólf-
ur. -BMG
viðskipta-
molar
Landsbankinn kaupir
The Change Group
Landsbanki íslands hf. hefur
keypt allt hlutafé í The Change
Group - Iceland ehf. af The
Change Group Intemational plc.
The Change Group - Iceland ehf.
hefur annast kaup og sölu gjald-
eyris í Leifsstöð á Keflavíkurflug-
velli og á tveimur stöðum í
Reykjavík.
Mikil lækkun á netfýrirtækjum
í gær og í dag hefur verð á
hlutabréfum í netfyrirtækjum
lækkað mikið. Þannig lækkaði
Amazon.com um 8,6% í gær, Ya-
hoo lækkaði um 8,88%, Dell lækk-
aði um 3,18% og AOL lækkaði
um 5,49%. í kjölfarið lækkuðu
helStu hlutabréfavísitölur.
Hugbúnaðarfyrirtæki
auka útflutning
Útflutningstekjur hugbúnaðar-
fyrirtækja jukust um 200 milljón-
ir á giöasta ári. Þetta er heldur
minhi aukning en árin þar á und-
an. Sex fyrirtæki fluttu út tvo
þriðju af öllum útflutningnum.
Heildarútflutningur er um 1,7
milljarðar króna.
Hraðvirk genalesning
íslensk erfðagreining hefur
samið við bandarískt hugbúnað-
arfyrirtæki, Affymetrix, um not á
hugbúnaði til að lesa á hraðvirk-
an hátt tjáningu gena og arfgerð-
ir einstaklinga. Kári Stefánsson,
forstjóri ÍE, sagði að með þessari
tækni væra mörkuð tímamót í
starfsemi ÍE við að bæta tækja-
búnað sem notaður er við megin-
genaleit og arfgerðargreiningu.
Mikil andstaða við
viðskiptafrelsi
Samkvæmt nýrri könnun sem
gerð var í Bandaríkjunum kom
fram að 58% Bandaríkjamanna
væra sammála því að frjáls er-
lend viðskipti væra slæm fyrir
bandarískt efnahagslíf. Ástæðan
sem flestir nefndu var að ódýrar
erlendar vörur hefðu slæm áhrif
á laun. Hins vegar töldu aðeins
32% aðspurðra að frjáls viðskipti
væra af hinu góða því það yki er-
lenda eftirspum, hagvöxt og at-
vinnu.
Það sem er sérstaklega athygl-
isvert við þetta er að núna er
efhahagsástand betra en nokkra
sinni fyrr í Bandaríkjunum, at-
vinnuleysi með minnsta móti og
hagur láglaunafólks hefúr
vænkast verulega. Alan Green-
spsm, seðlabankastjóri Bandaríkj-
anna, ræddi þetta mál fyrir
skömmu: „Ég hef miklar áhyggj-
ur af minnkandi stuðningi við
frjáls viðskipti í þessu landi,“
sagði Greenspan. -bmg
oboschI
BOSCH
12.641
© BOSCH
6 BOSCH
Garðyrkjusumar í hjarta borgarinnar
éBOSCH
Dreyfarar
16.433,
Lágmúla 9 • Sími: 533 2800 • Fax: 533 2820
BOSCH versiunin aðkeyrsla frá Háaleitisbraut