Dagblaðið Vísir - DV - 31.05.1999, Blaðsíða 14

14
MÁNUDAGUR 31. MAÍ 1999
útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaftur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ÓLI BJÖRN KÁRASON
Aöstoöarritstjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI11,105 RVÍK,
SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiðlunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
AKUREYRI: Strandgata 25, s!mi: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1900 kr. m. vsk. Lausasöluverð 170 kr. m. vsk., Helgarblað 230 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Fátt kemur á óvart
Stjómarsáttmáli þriðju ríkisstjórnar Davíðs Oddssonar er í
hefðbundnum stíl og þar kemur fátt ef nokkuð á óvart. Það var
ekki við því að búast að Sjálfstæðisflokkur og Framsóknar-
flokkur kæmu sér saman um róttækar breytingar eða nýjar
leiðir í ríkisrekstrmum eða við stjómun efnahagsmála.
Verkefnin næstu fjögur ár em hins vegar mikil og sáttmáli
flokkanna tveggja er almennt orðað plagg, sem dregur upp
meginlínurnar án þess að loka í raun nokkrum leiðum. En það
verður fylgst vel með hvemig ríkisstjórninni tekst til.
Kastljós fjölmiðla og almennings mun án efa beinast mjög
að hinum nýja ráðherra sjávarútvegsmála. Árni Mathiesen
hefur fengið hið erfiða verkefhi að ná því sem kailað hefur ver-
ið þjóðarsátt um fiskveiðistjórnunarkerfið. Sú þjóðarsátt á að
byggjast á grunni kvótakerfisins. Takist Áma Mathiesen að ná
þjóðarsátt um nýskipan í sjávarútvegsmálum skipar hann sér
á pall með helstu stjómmálaforingjum landsins. Nái hann hins
vegar ekki þeim árangri sem að er stefnt er líklegt að embætti
sjávarútvegsráðherra verði pólitísk hengingaról.
Mikilvægt er að þær breytingar sem gerðar verða á skipu-
lagi sjávarútvegs gangi hratt fyrir sig og verði ekki til þess að
skapa óróa eða óvissu í sjávarútvegi. Ljóst er að byggt verður
á því skipulagi sem nú ríkir - kvótakerfið verður styrkt í sessi,
þó einhverjar breytingar verði gerðar innan þess.
Davíð Oddsson forsætisráðherra hefur lýst því yfir að til
greina komi að sjávarútvegurinn taki aukinn þátt í að standa
undir þeim kostnaði sem fellur nú á samfélagið vegna nýting-
ar auðlinda sjávar. Hvort menn kjósa að kalla slíkt auðlinda-
skatt eða annað skiptir ekki máli, en aukin kostnaðarþátttaka
sjávarútvegs er til þess fallin að auka sátt um stjórnkerfi fisk-
veiða.
Ríkisstjómin hefur markað stefnu í einkavæðingu ríkisfyr-
irtækja, þótt sú stefha sé fremur óljós. Ljóst er að stefht er að
sölu ríkisviðskiptabankanna en hvenær og hvemig liggur ekki
fyrir, sem er slæmt bæði fyrir þróun íslensks fjármálamarkað-
ar og bankana sjálfa sem fyrirtæki. Ef ríkisstjómin ræðst í að
selja Landssímann á kjörtímabilinu verður stigið mikið og
heilladrjúgt framfaraspor í fjarskiptum.
Eitt mikilvægasta verkefni ríkisstjómar Davíðs Oddssonar
á næstu árum er endurskipulagning heilbrigðiskeríisins.
Stjórnmálamenn hafa forðast eins og heitan eldinn að ráðast í
uppskurð á heilbrigðiskerfinu, en hjá því verður ekki lengur
komist. Markmiðið er að tryggja öllum góða heilbrigðisþjón-
ustu um leið og aðhalds er gætt. Innleiða verður raunverulega
samkeppni í þessa grein atvinnulífsins sem öðru fremur ýtir
undir betri þjónustu við þá sem þurfa að leita sér hjálpar og
opnar heilbrigðisstéttum nýjar og betri leiðir til að styrkja af-
komu sína.
Þetta era fá dæmi um þau verkefni sem Davíð Oddsson
verður að hafa yfirverkstjóm með, en mikilvægast er að
tryggja þann stöðugleika sem ríkt hefur síðustu ár og leyst úr
læðingi þrótt einstaklinga á öllum sviðum þjóðlífsins.
77/ hamingju!
Það skiptir engu hvaða álit menn hafa á Söngvakeppi evr-
ópskra sjónvarpsstöðva. Allir sem fylgdust með keppninni síð-
astliðið laugardagskvöld gátu ekki annað en fylgst stolti og
hrifningu - slíkt var frammistaða Selmu Bjömsdóttur og fé-
laga hennar.
Auðvitað var það súrt að þurfa að lúta í lægra haldi fyrir
illa endurunnu Abba-lagi, en íslenskir skattgreiðendur geta
leitað huggunar í þeirri staðreynd að þeir þurfa ekki að standa
undir kostnaði við keppnishald að ári.
Óli Björn Kárason
„I ríkum mæli þykir það ekki skemmtan eða gleði góð, nema áfengi sé þar öruggur fylginautur og oft hefur mér
gramist mjög þegar sú ágæta íþrótt, dansinn, fær áfengið nær að skylduförunaut."
Svipast um sviðið
Kjallarinn
Helgi Seljan
fyrrv. alþingismaður
blásið var á allar mót-
bárur, alveg sérstak-
lega þau aðvörunar-
orð okkar margra að
neyslan myndi færast
neðar í aldursstigan-
um, jafnhliða því sem
hún mundi stór-
aukast, einkum hjá
yngra fólkinu. Það er
í raun hræðilegt til
þess að hugsa hversu
aðvörunarorð okkar
þá hafa fengið fulla
sönnun i alvöru sinni
og ógn um leið við
mannlegt heilbrigði.
Taumlaus dýrkun
Alltof oft er umfjöll-
„I hinni taumlausu dýrkun felst
iíka feiknleg hætta og svo riður
tvískinnungur svo alltof margra
húsum einnig, þar sem ólögleg
vímuefni eru réttilega bannfærð
en jafnframt er vímuefnið áfengi
mært og þess neytt óspart í
þokkabót.u
Fyrir skömmu var
greint frá Gallup-
könnun um áfengis-
neyslu bama og ung-
menna og sannast
sagna glöddu þær
ekki huga manns. Á
bak við þessar tölur
er margur mannlegur
harmleikur falinn og
það versta er að svo
undur fátt viröist til
varna. Linnulaus
áróður dásamandi
hið margrómaða
frelsi, sem ég kalla
gæsalappafrelsið eitt
hefur örugglega sín
áhrif. Síbyljan um að
öll boð og bönn séu af
hinu illa í áfengismál-
um hefur einnig sitt
að segja að ekki sé nú
talað um hina tak-
markalausu eftirgjöf
og undanlátssemi.
Skelfilegar tölur
Þegar maður heyr-
ir tölur eins og þær
að 17% bama á aldr-
inum 12-15 ára neyti
áfengis og meira en 9
af hverjum 10 í ald-
ursflokkunum um
tvítugt þá rennur manni kalt vatn
milli skinns og hörunds. Seinni
talan er hreint skelfileg, en enn
skelfilegri er sú fyrri, þar sem að-
eins ætti að geta örlað fyrir fikti
og helst ætti prósentan að vera í
núlli.
Eðlilega leitar hugur manns
nokkuð aftur í tímann, þegar um-
ræðan um lögleiðingu bjórsins
stóð sem hæst. Þeir sem á annað
borð vilja muna hljóta að rifja upp
hvílík allra meina bót bjórinn átti
að verða og ekki síður hitt hversu
un fjölmiðla slík að maður gæti
haldið að sumir fjölmiölungar
tryðu því helst sem kráareigendur
og aðrir slíkir fullyrða um hinn
mikla „menningar“-brag sem fylgt
hefði bjórnum, beinir hagsmuna-
aðilar þess að selja sem flestum
sem mest af vímuefninu. Það
breytir engu þó afleiðingar hinnar
miklu „menningar“ séu nær dag-
lega i eyrum og fyrir sjónum okk-
ar, svo ógnvænlegar sem þær ann-
ars eru.
í hinni taumlausu dýrkun felst
líka feiknleg hætta og svo ríður
tvískinnungur svo alltof margra
húsum einnig, þar sem ólögleg
vímuefni eru réttilega bannfærð
en jafnframt er vímuefnið áfengi
mært og þess neytt óspart í þokka-
bót. - En nóg um aumingjaskap-
inn í eftirgjöfmni og skinhelgina.
Skylduförunautur?
í ríkum mæli þykir það ekki
skemmtan eða gleði góð, nema
áfengi sé þar öruggur fylginautur
og oft hefur mér gramist mjög þeg-
ar sú ágæta íþrótt, dansinn, fær
áfengið nær að skyldufórunaut.
Alltof margir viðmælendur manns
eiga þetta nær að trúarbrögðum.
Ég segi aðeins; þvilík niðurlæging
fyrir svo ágæta íþrótt sem bæði er
holl heilsubót og sannur gleði-
gjafi án áhrifa áfengisins. Gegn
þessum galdri er svo sannarlega
unnið ágæta vel og í fararbroddi
verið félagsskapurinn: Komið og
dansið sem Gunnar Þorláksson á
helstan heiður af, þar sem dans
og áfengi eru andstæður. Þar
dansar fólk af hjartans lyst og
list án þess að áfengið komi við
sögu og einmitt þess vegna nýtur
það farsæls félagsskapar, hollrar
iðkunar og einlægrar skemmt-
unar.
Þetta starf blómgast vel og æ
fleiri munu finna þar hin gullnu
sannindi dansins eins. Vonin sú
að það nái það góðri fótfestu og
um leið viðhorfsbreytingu að pró-
sentutölurnar í upphafi greinar-
kornsins mættu lækka verulega.
Það gleður manns gamla hjarta að
eygja þó þetta ljós í annars alltof
dimmu umhverfi sem megnað
gæti að skapa heilbrigðari lífssýn
og um leið lífshætti. Ljósin þurfa
aðeins að verða miklu fleiri og
bera birtu sína um samfélagið allt.
Helgi Seljan
Skoðanir annarra
Hvers vegna iðnaðarráðuneyti?
„Ríkisstjómin hyggst endurskoða stjórnkerfið og
stígur fyrstu skrefin til þess með því að fella Seðla-
banka íslands undir forsætisráðuneyti, sem er skyn-
samlegt, og Byggðastofnun undir iðnaðarráðuneyti,
en sú ráðstöfun orkar tvímælis. Hvers vegna iðnað-
arráðuneyti? Hefur það ráðuneyti sérstaklega með
landsbyggðarmál að gera? Ætla verður að síðar-
nefnda ráðstöfunin byggist frekar á pólitísku mati
en efnislegu.“
Úr forystugrein Mbl. 28. maí.
Skilaboð til þrýstihópa
„Hætt er við að margir þrýstihópar hafi andað létt-
ar í gærkvöldi. Þá lagði þingflokkur Sjálfstæðisflokks-
ins til að Bjöm Bjarnason yrði menntamálaráðherra
enn um skeið. Það þýðir að minnsta kosti tvennt. í
fyrsta lagi er ljóst að menntamálaráðuneytið mun
vinna af fltonskrafti að því markmiði að „tónlistar-
hús“ verði reist á kostnað skattgreiðenda, jafnvel þótt
þetta „hús“ myndi kosta þúsundir milljóna króna, og
ráðuneytið mun nota öll brögð til að ná þessu mark-
miði sínu. í öðru lagi þýðir þessi niðurstaða það, að
nú bíður allra frjálslyndra manna - og er hér ekki átt
við Sverri Hermannsson - hörð varnarbarátta gegn
þessu húsi á næstu mánuðum og árum ... í baráttunni
um tónlistarhúsið verður tekist á um aðgang þrýsti-
hópa að ríkissjóði. Hver sem niðurstaðan verður er
ljóst að með henni verða þrýstihópum send þau skila-
boð sem þeir munu ekki misskOja.
Úr Vef-Þjóðviljanum 28. maí.
Úthlutunin á vaxtareikning
„Ég sótti um 8 milljónir til að hefla framleiðslu á
þessari mynd ... Ég veit ekki hvaða tilgangi það þjón-
ar að úthluta svona styrk Þetta er eins og að rétta
manni sementspoka og segja „byggðu hús“. Þetta er
undarleg pólitík. Það væri nær að setja það mikið í
hvert verkefni að það sé hægt að standa að þeim í
fullri alvöru en ekki að úthluta þannig að dæmið sé
fyrirfram vonlaust. Er ekki Menningarsjóður bara
að gefa mér langt nef með þessari úthlutun? ... Ég
geri þessa mynd náttúrulega ekkert á næstunni úr
því svona er í pottinn búið. Ætli maður reyni ekki
bara að setja þessa peninga á vaxtareikning og vona
að það komi einhverjir skynsamir menn að þessari
úthlutun næst.“
Hrafn Gunnlaugsson í Degi 28. maí.