Dagblaðið Vísir - DV - 12.06.1999, Blaðsíða 10
10
%eilsugæsla
LAUGARDAGUR 12. JÚNÍ 1999 JLlV
Vió Barnalœknaþjónustuna í Domus Medica starfa 14
lœknar sem allir eru sérfrœðingar í barnalœkningum. Þeir
skipta því á milli sín aó vera á vakt virka daga til tíu á
kvöldin og um helgar frá kl. 11-15 og lengur ef þörf krefur. Á
Barnalœknaþjónustunni er reynt aö sjá til þess aö fólk þurfi
ekki aö bíöa lengur en í mesta lagi 15-20 mínútur og þess
vegna er fólk beðiö aö hringja á undan sér til aö fá tíma.
Þetta hlýtur að vera ánœgjuefni fyrir foreldra sem flestir
hafa kynnst óþœgirtdunum ef börn þeirra veikjast á kvöldin
Ólafur Gísli Jónsson:
Yndislegt að vinna með krökkum
Ólafur Gísli Jónsson, sérfræðingur í blóðsjúkdómum og krabbameinslækningum barna, segir að starfið geti auðvitað verið
geysilega erfitt þegar illa gengur en oftast sé það mjög gefandi. DV-myndir Hilmar Pór
Ólafur Glsli Jónsson er fyrst
spurður að því hvað það sé að vera
sérfræðingur í bamalækningum.
„Sérfræðingar í barnalækningum
eru læknar sem hafa hlotið sér-
menntun og þjálfun i að greina og
meðhöndla heilsufarsvandamál
barna. Þá er ekki eingöngu átt við
sjúkdóma, heldur einnig ýmsa með-
fædda galla, þroskafrávik og ýmis-
legt annað sem tengist heilsufari og
aðbúnaði bama í sem víöustum
skilningi. Eftir almennt læknanám
og kandidatsár hér heima tekur
nám í bamalækningum a.m.k. 3-4
ár erlendis en flestir bamalæknar
núorðið eru einnig með undirsér-
grein og hafa þá verið lengur við
nám. Ég er sérfræðingur i blóðsjúk-
dómum og krabbameinslækningum
barna og vinnan í minni undirsér-
grein fer að mestu leyti fram inni á
spítala. Hins vegar er vinnan á
Barnalæknaþjónustunni fyrst og
fremst almennar barnalækningar."
Hver var þörfin fyrir þjónustu
eins og þá sem þið bjóðið?
„Við teljum að foreldrar á íslandi
eigi fullan rétt á því að fara beint til
barnalæknis með börn sín ef þeir
kjósa. Upphafið að Barnalæknaþjón-
ustunni var að margir okkar lækn-
anna höfðu kynnst þvi erlendis að
fólk getur farið beint til barnalækn-
is hvenær sem það þarf á þjónustu
hans að halda. í Bandaríkjunum er
til að mynda algengast að hver fjöl-
skylda sé með sinn barnalækni. Við
höföum líka fundið mjög fyrir því
að margir foreldrar vilja geta farið
beint til barnalæknis með veikt
barn og þá líka utan venjulegs dag-
vinnutíma. Sjúkrahúsin hafa lengi
verið með bráðamóttöku fyrir börn
en þar þarf einnig að sinna
inniliggjandi sjúklingum og fólk því
oft þurft að bíða lengi eftir þjónustu.
Á Barnalæknaþjónustunni höfum
við óskað eftir því að fólk hringi og
fái tíma svo að biðin með veikt bam
verði sem minnst. Til að mæta þess-
ari þörf byrjuðum við 11 barna-
læknar með Barnalæknaþjónustuna
í október 1995. Síðan hafa nokkrir
bamalæknar bæst í hópinn. Flestir
okkar starfa á sjúkrahúsunum og
eru með stofu í Domus Medica eða
annars staðar í bænum þar sem við
sinnum okkar sérgreinum dags dag-
lega. Á kvöldin og um helgar skipt-
umst við síðan á að vera til taks á
Barnalæknaþjónustunni. Við getum
leyst úr langflestum þeim vanda-
málum sem til okkar koma en ef
þörf er á frekari rannsókn eða barn
er mjög veikt er það vitaskuld sent
strax á spítala. Við teljum
að þörfin fyrir þjónustu
sem þessa hafi sannað sig
þar sem sjúklingum hjá
okkur hefur stöðugt verið
að fjölga. Foreldrar borga
nú u.þ.b. 900 kr. fyrir við-
tal við barnalækni en 300
kr. með afsláttarkorti.
Verðið á Barnalæknaþjón-
ustunni á kvöldin og um
helgar er það sama.“
Eru bamalækningar
ekki það erfiðasta sem
hægt er að starfa við?
Einkum þín sérgrein,
krabbameinslækningar?
„Nei, að vera barna-
læknir er mjög gefandi
starf. Það er yndislegt að
vinna með krökkum. Það
er líka þannig með flesta
sjúkdóma sem herja á böm
að það gengur vel að með-
höndla þá. Þetta á jafnvel
einnig við um mitt fag, þar
sem kringum 70% barna
sem greinast með krabba-
mein komast yfir það. Oft
er starfið auðvitað geysi-
lega erfitt þegar illa gengur
en maður gefur sig allan í
það og reynir svo að jafna
sig inni á milli. Ánægju-
stundirnar em líka miklu
fleiri en þær erfiðu. Al-
mennt má segja að ef mað-
ur nálgast börn á þeirra
eigin forsendum og gefur
þeim tíma þá gengur mjög
vel að fá þau til samvinnu.
Sum þeirra yngstu eru
auðvitað hrædd en við kunnum
ýmis ráð þannig að oftast er hægt
að skoða börnin án þess að mikið
fari fyrir gráti og gnístran tanna,“
segir Ólafur Gísli.
-þhs
Katrín Davíðsdóttir:
Engir hvítir
sloppar
Katrín Davíðsdóttir er yfir ungbarnaverndinni á barnadeild Heilsuverndarstöðvar Reykjavíkur en hún er einnig með
stofu í Domus Medica og stendur vaktir á Barnalæknaþjónustunni.
„Þegar maður vinnur utan spítala
og er með stofu að deginum tii þá
segir fólk við mann: „Það er aldrei
hægt aö ná í þig þegar barnið er
veikt!" segir Katrín Davíðsdóttir
barnalæknir en hún er einn þeirra
lækna sem þjónustar unga sjúk-
linga viö Barnalæknaþjónustuna.
Hún segir enn fremur að foreldr-
ar með veikt barn þurfi að komast
með bamið til læknis nákvæmlega
þegar það veikist en ekki á morgun
eða hinn daginn.
„Við höfum auðvitað alltaf fundið
fyrir því. En til þess að geta veitt
þessa þjónustu þurfum við að vera
mörg og tilbúin að leggja það á okk-
ur að vinna mikið. Ég hef bæði unn-
ið á sjúkrahúsi og utan sjúkrahúss
og alls staðar hef ég fundið að það
er mikil ásókn í að komast til
barnalæknis á kvöldin og um helgar
þegar börnin em veik. Sjúkrahúsin
em ekki mönnuð til þess að sinna
minni háttar kvillum en af því að
fólk vill komast til barnalæknis fer
það á bráðamóttökurnar og það
verður þess valdandi að minni tími
er til staðar fyrir böm sem eru
virkilega veik. Fólk lendir líka óhjá-
kvæmilega í því að þurfa að bíða
eftir hjálp."
Hvemig hafa foreldrar tekið þess-
ari nýju þjónustu?
„Þeir hafa tekið henni mjög vel,
margir segjast hefðu viljað vita af
þjónustunni fyrr og ásóknin hefur
aukist. Það er algengt að fólk láti í
ljós ánægju sína, bæði þegar það
kemur og fer, sérstaklega yfir því að
þurfa ekki að bíða með börn sín
veik. Viö höfum getað staðið við þá
tíma sem við gefum fólki og ef það
myndast einhver bið þá köllum við
út annan lækni." I
Það em kvillar af ýmsu tagi sem
læknarnir fást við á þessum tímum.
Katrín segir að algengust séu til-
fallandi veikindi eins og kvef,
eymabólgur, asmi, hægða- og þvag-
færavandamál. En eru bömin ekki
hrædd við ykkur læknana. Er þetta
ekki vanþakklátt starf?
„Nei, starfið er mjög skemmti-
legt,“ segir Katrín. „Við höfum það
fyrir reglu að vera ekki í hvitum
sloppum og gemm okkar besta í að
hafa umhverfið bamvænlegt. Sum
börn hafa vitaskuld slæma reynslu
frá fyrri tíð, læknar hafa ef til vill
þurft að stinga þau og af þeim sök-
um eru þau hrædd. En það er oft
hægt að tala þau til og láta þau
gleyma óttanum. Maður kann líka
ýmsar aðferðir til þess.“
-þhs