Dagblaðið Vísir - DV - 26.06.1999, Blaðsíða 22

22
kámál
LAUGARDAGUR 26. JUNI1999
II
Ivan grimmi
ii
Allt frá þvi áströlsku blöðin fóru
að segja frá voðaverkum hans fékk
hann nafnið „ívan grimmi". Ástæð-
an til nafngiftarinnar var sú að
„bakpokafólkið", ferðafólkið sem
hann misþyrmdi og myrti síðan,
varð að þola ótrúlega skelfilega
meðferð áður en það var sent í
dauðann. Sagan hófst árið 1992 þeg-
ar tvær breskar hjúkrunarkonur,
Joanne Walters sem var tuttugu og
tveggja ára og Caroline Clark sem
var árinu yngri, hurfu sporlaust á
leið frá Sydney, en ferðinni var heit-
ið út í áströlsku óbyggðimar með
viðkomu í Melbourne.
Silfurlitur Nissan
Patrol-bíll
Það síðasta sem sást til þeirra
Joanne og Caroline var að þær voru
teknar upp í silfurlitan Patrol-bíl á
þjóðveginum utan við Melboume,
en þangað komu þær aldrei. For-
eldrar þeirra áttu von á póstkortum
frá þeim, en þau bámst ekki og þær
létu heldur ekki frá sér heyra í
sima. Loks hringdu aðstandendur
stúlknanna í Bretlandi til lögregl-
unnar í Sydney. Vörðum laganna
þar var nokkuð bragðið, enda var
listinn yfir ferðafólk sem lagt hafði
upp í ferðir „á puttanum" en kom
aldrei fram orðinn alllangur. Allt
hafði þetta fólk horfið á nær sömu
slóðum.
Leit hófst brátt. Einkum beindist
tókst með snarræði að víkja sér
undan kúlunni og kasta sér út úr
bílnum sem var enn á ferð. Honum
til happs bar nær samstundis að
annan bíl sem hann fékk far með.
Þegar ökumaður hans hafði heyrt af
drápstilrauninni fór hann strax
með Onions á næstu lögreglustöð.
Þar skýrði hann frá því sem gerst
hafði.
Fór aftur til Ástralíu
Eftir lestm’inn um hvarf hjúkrun-
arkvennanna tveggja þóttist Onions
nokkuð viss um að það væri maður-
inn sem hafði reynt að skjóta hann
sem hefði tekið stúlkumar tvær upp
í bíl sinn, og reyndar mætti telja lik-
legt að hann bæri ábyrgð á mörgum
ef ekki flestum þeirra hvarfa sem
sagt var frá í blaðinu.
Onions hringdi til lögreglunnar í
Sydney, kynnti sig og rifjaði upp
söguna af manninum í silfurlita
Patrol-bílnum. „Ef þið finnið hann,“
sagði Onions, „finnið þið líklega
þann sem hefur líf svo margs „bak-
pokafólks" á samviskunni."
Lögreglunni fannst mjög áhuga-
vert að heyra í manni sem hafði séð
þann sem gæti verið sekur um tvo
tugi morða. Onions var því beðinn
um að koma til Ástralíu til að lýsa
manninum og gera betri grein fyrir
þeirri óhugnanlegu reynslu sem
hann hafði orðið fyrir. Hann ákvað
að fara.
hún að Belonglo-skóginum fyrir
sunnan Sydney, en hann er í eigu
ríkisins. Þar hafði margt af ferða-
fólkinu síðast sést á lífi. Leitin bar
engan árangur, en horfnu ferðafólki
ijölgaði stöðugt, og vísbendingar um
örlög þess voru engar.
Hreyfing kemst á máliö
Það var hvarf ensku hjúkrunar-
kvennanna tveggja sem varð loks til
þess að lögreglan í Nýju Suður-Wa-
les ákvað að gera stórátak til að
reyna að upplýsa örlög hinna
horfnu. Það var einkum stúlkna á
aldrinum átján til tuttugu og fimm
ára sem saknað var og þegar hér
var komið var alls um tuttugu
manns saknað.
Á Bretlandi skrifuðu blöð mikið
um hvarf ensku stúlknanna. Einn af
þeim sem lásu fréttimar var Paul
Onions, en hann bjó í Birmingham.
Það setti að honum mikinn hroll við
lesturinn.
í janúar 1990 hafði Onions verið á
ferð um Ástralíu og ferðast „á putt-
anum“ með bakpoka, rétt eins og
hjúkrunarkonurnar tvær. Á þjóð-
veginum frá Sydney til Melboume
hafði hann þegið far hjá manni sem
ók silfurlitum Patrol-bíl. Er þeir
áttu nokkra kílómetra ófama til
Belonglo-skógar dró ökumaðurinn
skyndilega upp skammbyssu og
reyndi að skjóta Onions. Honum
Liótar
iðferðir
Nú var
skriður í
þann veginn
að komast á
rannsókn-
ina því um
sama leyti
og Onions
lagði upp í ferðalagið fundust lík
ensku hjúkranarkvennanna. Réttar-
læknar gátu fljótlega skýrt frá því
að þeim hefði báðum verið nauðgaö
áður en þær voru myrtar. Drápin
voru óvenjulega grimmileg. Báðar
höfðu fyrst verið stungnar með
hnífi, en siðan skotnar mörgum
skotum í höfuðið.
Líkin fundust í gilskorningi sem
gekk undir nafninu „Fallhleri böð-
ulsins". I grenndinni fundust um-
merki eftir útilegu. Þar hafði verið
kveiktur eldur og var greinilegt að
morðinginn eða morðingjarnir
höfðu hafst þar við um hríð með
fómarlömbunum áður en þau voru
tekin af lífi.
Nákvæm leit var nú gerð allt í
kringum tjaldstæðið og brátt fund-
ust lík fleira „bakpokafólks" sem
saknað hafði verið. Fáum dögum
síðar fundust svo lík þýsks pilts og
stúlku, kærastupars. Þau höfðu ver-
ið myrt á sérstaklega grimmilegan
hátt og hafði ungan stúlkan verið
hálshöggvin.
Lögregluþjónn sem hafði barist á
Kyrrahafseyjunum í síðari heims-
styrjöldinni sagði að aðferðirnar
minntu á aftökur Japana með sam-
úraí-sverðum, en þeir aflífuðu
stundum stríðsfanga úr hópi banda-
manna á þennan hátt.
Skotin á „flótta"
Við „Fallhlera böðulsins"
fannst mikið af tómum skot-
hylkjum og leiddi rannsókn í
ljós að þau voru úr tveimur
rifflum. Lögreglan reyndi að
sviðsetja morðin og varð nið-
urstaðan sú að unga fólkið
hefði verið myrt á einstaklega
djöfullegan og ígrundaðan
hátt. Fyrst hefði því verið mis-
þyrmt, en síðan talin trú um
að það ætti sér lífsvon. Það
gæti bjargað sér á flótta. Þótti
ljóst að morðinginn eða morð-
ingjamir hefðu sagt því að það
gæti sloppið „ef það hlypi eins
og það ætti lífið að
leysa“. Um hreina
blekkingu var þó að
ræða því þegar unga
fólkið hafði tekið til
fótanna í trú um að geta bjarg-
að sér var það skotið í bakið.
Er hér var komið var ljóst
hvað orðið var um að minnsta
kosti flesta af þeim horfnu og hver
örlög þeirra höfðu orðið, en ekkert
hafði komið fram við sviðsetning-
una sem benti til þess hver eða
hverjir bára ábyrgðina. Eina vonin
nú var sú að tækist að hafa uppi á
manni sem ætti silfurlitan Patrol-bíl
og svaraði til þeirra lýsingar sem
Onions hafði gefið á manninum sem
hafði reynt að skjóta hann.
Gífurlegt magn skotfæra
Nú hófst athugun sem sumir
héldu reyndar fram að hefði átt að
gera löngu áður, eða strax um leið
og Onions fór á lögreglustöðina 1990
til þess að kæra morðtilraunina við
sig.
Listi var gerður yfir alla sem áttu
bíl af þeirri gerð og í þeim lit sem
talinn var koma við sögu morðanna,
og þegar hann lá fyrir var hafin
kerfisbundin leit að eigendunum.
Áður en langt um leið kom röðin
að júgóslavneskum byggingaverka-
manni sem bjó í einni útborga Sydn-
ey. Hann hét Ivan Milat og var
fjöratíu og níu ára. Lögreglan réðst
inn á heimili hans með leitarheim-
ild í höndunum og fann þar heilt
vopnabúr, um sextíu skotvopn og
sjötíu þúsund byssukúlur. Meðal
skotvopnanna vora tveir rifilar sem
þóttu líklegir til að koma við sögu
morðanna og var farið með þá á
byssurannsóknadeild lögreglunnar.
Samanburður leiddi í ljós að rifíl-
arnir höfðu verið notaðir nærri
þeim stað þar sem líkin fundust.
. Að auki fannst á heimili Milats
myndavél Pauls Onions, en hana
hafði hann orðið að skilja eftir í silf-
urlita Patrol-bílnum þegar hann
kastaði sér út úr honum.
Að lokum fannst samúraí-sverð
sem líklegt þótti að notað hefði ver-
ið þegar þýska stúlkan var háls-
höggvin.
Blöð í Sydney og víðar skýrðu frá
handtöku Milats og fomafn hans
varð hluti þeirrar nafngiftar sem
hann fékk nú, „ívan grimmi“.
Neitaði tíllu en
talaði af sár
Milat var þegar í stað
úrskurðaður í gæsluvarðhald. Hann
var yfirheyrður hvað eftir annað en
játaði ekki á sig neitt morðanna.
Honum var gerð grein fyrir því
að hann yrði sakfelldur vegna
hinna mörgu sönnunargagna í mál-
inu, en hann lét það ekki breyta af-
stöðu sinni.
Þegar málið kom fyrir rétt neitaði
Milat sömuleiðis allri sekt, en lítið
varð úr viðleitni verjanda til að
bæta hlut skjólstæðings síns. Kvið-
dómur komst síðan að þeirri niður-
stöðu að Ivan Milat væri sekur um
mörg morð og var hann dæmdur í
nífalt ævilangt fangelsi.
Lögreglan var þó ekki hætt rann-
sókninni. Enn voru óupplýst mörg
hvörf sem Milat var granaður um
að bera ábyrgð á. Því var komið fyr-
ir hlerunarbúnaði í fangaklefa hans
og þar heyrðist hann segja við einn
samfanga sinna: „Lögreglan heldur
að hún hafi fundið þau öll, en það
era enn mörg lík þama út frá.“
Breytist afstaðan með
tímanum?
Að sjálfsögðu unnu geð-
læknar og sálfræðingar að
málinu. Áður en hægt var að
hefja réttarhöld varð að ganga
úr skugga mn að Milat væri
sakhæfur. Þegar i ljós kom að
hann var það var reynt að
varpa ljósi á hvers vegna hann
hefði gerst sá grimmi
raðmorðingi sem raun bar
vitni um. Ekkert mun þó hafa
komið fram sem þótti réttlæta
opinbera skýringu á athæfi
hans.
„Okkar eina von um að
takast megi að finna aðra sem
saknað er liggur í því að
fangavistin fái smám saman á
hann og hann upplýsi fleiri
morð,“ sagði talsmaður lög-
reglunnar.
„Hann er jú sá
eini sem veit
um þau öll. Hann mun sitja
inni til æviloka því frelsið fær
hann aldrei, og það getur ver-
ið að þessi langa vist bugi
hann að lokum og hann leysi
frá skjóðunni."