Dagblaðið Vísir - DV - 30.06.1999, Blaðsíða 2

2
MIÐVIKUDAGUR 30. JÚNÍ 1999
Fréttir
Jeff Foster segir líklegt að Keikó verði sleppt án netgirðingar með tæki á bakinu:
Keikó, komdu heim!
- verður fylgt eftir á báti og gefin nokkur tækifæri til að aðlagast öðrum
DV, Vestmannaeyjum:
JcfF Foster, aðalstjórnandi Keikó-
verkefnisins, segir það alls ekki
minnka líkurnar eða koma í veg
fyrir að Keikó verði sleppt á næst-
unni að hann sé enn ekki farinn að
éta lifandi fæðu í teljandi mæli.
„Langstærsti hluti fæðu hans í Or-
egon var lifandi fiskur eða fersk
fæða. Þetta verður því minnsta
vandamálið. Ég hef aðallega áhyggj-
ur af því hvort hann muni aðlagast
hópi annarra hvala. Takist það ekki
mun hann ekki geta séð um sig
sjálfur. Við gætum farið út i að
byrja að reyna að sleppa Keikó í
haust en ég efast um að það verði
fyrr en á næsta ári,“ sagði Jeff í
samtali við DV í Vestmannaeyjum.
Jeff sagði að menn hefðu beðið í
allan vetur og síðan alveg fram á
daginn í dag eftir svörum við tækni-
legri lausn á því hvemig hægt sé
verkfræðilega að koma upp neti fyr-
ir Klettsvík - til að stækka svæði
Keikós. En lausnin sé einfaldlega
ekki fundin enn þá. Straumarnir og
aðstæður allar í Klettsvík séu óhag-
stæðari en gert hafi verið ráð fyrir.
„Það er ekkert gamanmál að
koma upp svona neti,“ sagði Hallur
Hallsson, talsmaður Keikósamtak-
anna. „Það er bæði hætta á að netið
flækist jafnvel í Herjólfi og öðrum
skipum eða loki háhyminginn
hreinlega inni. Það má enga áhættu
taka í þessum efnum," sagði Hallur.
Keikó, komdu heim!
„Við gætum neyðst til að reyna að
sleppa Keikó án þess að hafa þjálfað
hann á stærra svæði með neti
strengdu fyrir Klettsvíkina," sagði
Jeff. „Líklega munum við reyna þetta
á næsta vori. Við gætum þurft að sætta
okkur við að koma netinu ekki upp
vegna þess að veðuraðstæðumar eru
eins og raun ber vitni - mun erfiðari
Akureyri:
Uppsagnir hjá
Skinnaiðnaöi
DV, Akureyri:
37 starfsmönnum hjá Skinna-
iðnaöi hf. hefur verið sagt upp
störfum, og koma uppsagnirnar
flestar til framkvæmda í október.
í mörgum tilfellum er um að
ræða starfsmenn sem unnið hafa
hjá fyrirtækinu í talsverðan tíma.
Uppsagnimar miða að því að
minnka birgðir fyrirtækisins og
fjárbindingu og að laga rekstur
fyrirtækisins að þeim markaðsað-
stæðum sem eru ríkjandi, en
heimsmarkaður á mokkaskinn-
um hefur dregist verulega saman
að undanförnu. -gk
Keikó í gær. Ferðamönnum gefst kostur á að berja hann Erlendir milljónamæringar fóru út að kví Keikós í gær
augum í þessum ham í ferðum með PH Viking. DV-myndir GVA á gúmmíbátum. En lengra fengu þeir ekki að fara.
Á vísindasetri Keikóverkefnisins í miðbæ Vestmannaeyja
þar sem hægt veður að fylgjast með kvínni „í beinni".
en við reiknuðum með,“ sagði Jeff.
- Verður honum þá sleppt stig af
stigi með „Keikó, komdu heim“- að-
ferðinni?
„Já, það er rétt. Þannig munum við
sleppa háhymingnum út úr kvinni,
setja á hann tæki sem gerir kleift að
hægt verður að fylgjast með honum,
fylgja honum eftir á báti og kalla svo á
hann heim í kvina þegar svo ber und-
ir. Þetta er erfiðari aðferð en við erum
að leita fyrir okkur með kafbátanet og
aðra möguleika núna. Þetta með netið
kemur betur í ljós á næstu tveimur
vikum."
- Ert þú enn þá bjartsýnn á að Keikó
verði sleppt miðað við reynslu síðustu
rúmu 9 mánaða með háhyminginnn
hér á landi?
„Já, mjög. Keikó stendur sig svo vel.
Hann er farinn að breyta hegðun sinni
mjög, tekur miklum framfórum í rétta
átt og heldur sig meira neðan sjávar en
áður. Mér fmnst hann miklu hæfari."
Áhyggjur af aðlögun
- Leikmönnum finnst mörgum að
Keikó sé ólíklegur til að spjara sig
sjálfur þar sem hann étur ekki lif-
andi fæðu?
„Það er eitthvað sem við höfúm
engar áhyggjur af. Það er eitt það
auðveldasta sem hægt verður að
þjálfa hann í að gera - að fá hann til
að éta lifandi fæðu í umhverfi sínu
hér. Þetta sýndi hann okkur í Or-
egon. Það sem við hugsum fyrst og
fremst um er hvort Keikó verður við-
urkenndur í hópi annarra hvala.
Geri hann það ekki í þeim tilraunum
sem við gefum honum er ég ekki viss
um að hann geti séð um sig sjálfúr. í
fyrstu munum við t.d. þurfa að gefa
honum fæðu, hann veit ekki hvar
fæðuna er að finna í sjónum. En
þessi dýr eru mjög félagslynd, forvit-
in og greind. Þetta vinnur með okk-
ur. En við höfúm auðvitað ekki vissu
fyrir því hvemig þetta mun ganga.
Þetta kemur í ljós.“
Jeff segir að takist ekki að sleppa
Keikó og aðlaga hann öðrum háhym-
ingum sé líklegast að hann verði í
eða við kvína í allt að 20 ár í viðbót,
þangað tO hann drepst.
-Ótt
íslenskt veðurfar:
Minnstu mátti muna að
Keikóverkefnið væri í voða
Talsmenn Keikósamtakanna segja
ekkert vafamál að flestir bandariskir
starfsmenn þeirra sem verið hafa hér
heima, að undanskildum Jeff Foster,
hafi alls ekki gert sér í hugarlund
hvemig íslenskt og ekki síst „vest-
mannaeyskf' veðurfar yrði í kjölfar
þess að Keikó kom hingað þann 10.
september. Allt hafi gjaman leikið á
reiðiskjálfi á kvínni og sumir starfs-
mennimir hafi ekki þolað veðurofsann
til lengdar, sérstaklega fjölskyidufólk.
Sumir fóm heim og komu ekki aftur.
„En þeir sem era héma enn þá njóta
þess að vinna við
kvína og líta á þetta
sem ævintýri,"
sagði Guðmundur
Eyjólfsson verkefn-
isstjóri. Hann og
Jeff sögðu báðir við
DV í Eyjum í gær að
í raun hefði litlu
mátt muna að verk-
efnið færi í vaskinn
þegar verstu veðrin stóðu yfir - sér-
staklega í haust og fyrri hluta vetrar.
„Við þurftum til dæmis að skipta um
öll akkerin á kvfnni og sum oftar en
einu sinni," sagði Jeff.
„Það má segja að menn hafi verið
heppnir," segir Hallur Hallsson. „Fyrsti
veðurhvellurinn kom strax upp úr miðj-
um september. Þá fengu menn tíma til
að laga það sem aflaga fór og síðan kom
alltaf eitthvert hlé eftir hvert óveður
þannig að menn náðu ávallt að koma
undir sig fótunum á ný.“
Jeff Foster segir að sé litið til næsta
vetrar verði aðstæður allar mun hag-
stæðari. Menn viti nú hvað helst beri
að varast. -Ótt
Jeff Foster.
Skólastjóradeilan í Skagafirði harðnar:
Meirihlutasamstarf í uppnámi
DV, Sauðárkróki:
Guðrún Helgadóttir, skólastjóri
Myndlistar- og handíðaskólans, annar
tveggja umsækjenda um skólastjóra-
stöðu sameinaðs grunnskóla í austan-
verðum Skagafirði, dró umsókn sína til
baka skömmu fyrir fund sveitarstjóm-
ar í gær. 3 fulltrúar af 5 í skólanefnd
höfðu mælt með Guðrúnu i starfið.
Hinir tveir studdu Bjöm Bjömsson.
Ljóst er að málið stefnir meirihluta-
samstarfi Sjálfstæðisflokks og Fram-
sóknarflokks í nokkra óvissu. Vegna
afstöðu Guðrúnar kom ekki til at-
kvæðagreiðslu en málinu var vísað til
til meðferðar skólanefndar að nýju að
undangengnum snörpum umræðum og
til hnútukasts kom milli fulltrúa meiri-
hlutans. Ljóst er að nokkum tíma tek-
ur að lægja öldurnar. Herdís Sæmunds-
dóttir, formaður skólanefndar, las í
upphafi bréf Guðrúnar og lagði
fram bókun þar sem hún harmaði
hvemig málið hefði þróast og taldi
ástæðu þess að Guðrún dró umsókn
sína til baka m.a. það sem hún kallaði
„dæmalausa herferð" sjálfstæðis-
manna í málinu, og vitnaði þar til und-
irskrifta 160 Ibúa á Hofsósi til stuðn-
ings hinum umsækjandanum, Bimi
Björmssyni.
Miklar umræður urðu í kjölfar
þessarar bókunar Herdísar. Gísli Þ.
Gunnarsson, forseti sveitarstjórnar,
mótmælti því að um „dæmalausa
herferð" væri að
ræða og það bæri
að hlusta á vilja
fólksins. Gísli
sagði seinna við
umræðuna að
málið hefði verið
unnið illa allt frá
upphafí, og þau
orð kölluðu á
hörð viðbrögð
Herdísar. Hún
sagði að vel hefði
verið unnið að málinu að öllu leyti
og faglegt mat viðhaft. Hún vísaði því
á bug að lagaákvæði héldu í þessu
máli og vísaði til bókunar minni-
hluta skólanefndar. Herdís benti á að
jafnréttislögin og lög um reglur og
skyldur kennara stönguðust á.
Páll Kolbeinsson og Ámi Egils-
son, fulltrúar Sjálfstæðisflokksins,
tóku einnig þátt í þessari umræðu.
Páll sagði sig og Helga Sigurðsson,
fulltrúa í skólanefiid, hafa metið af-
stöðu sína í málinu á faglegum for-
sendum en ekki pólitískum. Þar
hefði verið litið til 26 ára farsæls
starfs Bjöms við skólastjóm í Skaga-
firði og hann virtist hafa lög um regl-
ur og skyldur kennara með sér í
þessu máli. -ÞÁ
Herdís
Sæmundsdóttir.
Stuttar fréttir r>v
Samþykktu
Talningu er lokið um í kosningu
um kjarasamninga bankamanna
sem undirritaðir voru 11. júní. 3.456
vora á kjörskrá og greiddu 78%
þeirra atkvæði. Já sögðu 73%, nei
sögðu 25,2, auðir og ógildir voru
1,8%.
Rætt um sagnir
Forseti Is-
lands, Ólafur
Ragnar Gríms-
son, á í dag fund
í New York með
forstjóra Pengu-
in-útgáfúfyrir-
tækisins um
mannfagnaði
tengda útgáfu íslendingasagna. Á
morgun á forseti fund með Kofi Ann-
an, framkvæmdastjóra SÞ.
Guðmundur fyrir
Ögmundur Jónasson segir við Dag
að sviptingar í yfirstjóm Landssím-
ans séu í samræmi við samhengi
hlutanna. Stofnað var til einkavæð-
ingar Símans til að þjóna peninga-
mönnum og hjálparkokkum þeirra
og Guðmundur Bjömsson forstjóri
var fyrir.
Skrifuðu undir
Fulltrúar iðnaðar- og viðskipta-
ráðuneytisins, Landsvirkjunar og
Hydro Aluminium AS í Noregi skrif-
uðu í gær undir yfirlýsingu um að
ákveða kannski næsta vor að byggja
álver við Reyðarfjörð.
Fleiri ferðamenn
Ferðamenn til landsins fyrstu ftmm
mánuði þessa árs voru 16,4% fleiri en
á sama tíma í fyrra. Finnskum ferða-
mönnum fjölgaði mest hlutfallslega eða
um 94%. Þjóðverjar eru sem fyrr flest-
ir erlendra ferðamanna og hefur fjölg-
að um 10% frá síðasta ári.
Vistvænar samgöngur
Á fundi samgönguráðherra Norð-
urlanda í gær var ákveðið að setja
vistvænar samgöngur á dagskrá,
miðla upplýsingum milli landanna,
bæta samgöngur á Vestur-Norður-
löndum og skipuleggja umferðarör-
yggisdaga í Eystrasaltslöndunum þar
sem umferðarmenning er sögð slæm.
Þrasað í Holti
Úrskurðar-
nefhd Þjóðkirkj-
unnar hefur
fengið erindi frá
sóknamefnd
Holtssóknar í
Önundarfirði
vegna óánægju
með sóknar-
prestinn, sr. Gunnar Bjömsson.
Kirkjukór og organisti era hættir að
sögn Dags.
Þróunaráætlun
Ný þróunar- og skipulagsáætlun
miðborgar Reykjavíkur var kynnt í
gær. Samkvæmt henni á að byggja
upp þennan bæjarhluta.
Rússar á ferð
Tvær rússneskar sprengjuflugvélar
flugu inn fyrir loftvamasvæði íslands
síðastliðinn fostudag meðan á
vamaræfmgunni Norður-Víkingi stóð.
Hefur þetta ekki gerst síðan i septem-
ber 1991 aö sögn Morgunblaðsins.
Guðrún í frí
Guðrún Ágústsdóttir, forseti borg-
arstjómar, óskaði í gær eftir því að
víkja tímabundið úr borgarstjóm frá
1. ágúst næstkomandi að telja, eins
og komið hefur áður fram í DV.
Mæðraverndarmiðstöð
Miðstöð mæðravemdar tekur til
starfa 1. október í haust i Heilsuvemd-
arstöð Reykjavikur. Þar með verður
sameinuð mæðravemd kvennadeildar
Landspítalans og mæðradeildar Heilsu-
vemdarstöövar Reykjavíkur.
Umhverfismat
Steingrímur
Hermannsson,
fyrrv. forsætis-
ráðherra, afhenti
í gær Davíð
Oddssyni áskor-
un 32 umhverfis-
, útivistar- og
hagsmunasam-
taka og ferðaþjónustufyrirtækja um
að láta meta umhverfisáhrif af fyrir-
huguðum framkvæmdum við Fljóts-
dalsvirkjun. -SÁ