Dagblaðið Vísir - DV - 08.07.1999, Blaðsíða 12
12
FIMMTUDAGUR 8. JÚLÍ 1999
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgafustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ÓLI BJÖRN KÁRASON
Aðstoðarritstjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI11,105 RVÍK,
SlMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiðlunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ISAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1900 kr. m. vsk. Lausasöluverð 170 kr. m. vsk., Helgarblað 230 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Stjórnlausir sniglar
Vegamálastjóri og borgarverkfræðingur hafa valdið
íbúum höfuðborgarsvæðisins og öðrum þeim, sem þar
eiga erindi, gífurlegum kostnaði í eldsneyti og töfum
vegna umferðarteppu, einkum á leiðum úr Borgarholti,
Mosfellssveit og utan af landi til Reykjavíkur.
Ekki er unnt að sjá, að embættismennimir hafi tekið
neitt tillit til óþæginda notenda við skipulag og útboð
framkvæmdanna. Á hverjum stað standa þær yfir mán-
uðum saman og valda reglubundnum töfum á helztu
álagstímum sólarhringsins og vikunnar.
Á sunnudaginn keyrði óreiða embættismanna um
þverbak, þegar biðröðin á leiðinni til Reykjavíkur náði
upp að Hvalfj arðargöngum. Sú klukkutíma töf er þó
smælki í samanburði við samanlagðar tafir fólks, sem
daglega þarf að þola ástandið á leið í og úr vinnu.
Ekki er unnt að verja þetta með því að segja, að stór-
framkvæmdir taki tíma. í Bandaríkjum eru umferðar-
brýr reistar á einum degi. Þar er steypan forunnin og
ekki látin harðna á staðnum. Þar er unnið dag og nótt
alla daga vikunnar, þegar mikið liggur við.
í Bandaríkjunum eru brúarstöplar reistir og brúargólf
lögð, án þess að þrengja að umferð fyrir neðan. Þannig
hefði með hæfilegri forvinnu verið hægt að reisa Skeið-
arvogsbrú yfir Miklubraut án þess að fækka á meðan
akreinum á Miklubraut úr þremur í tvær.
Auðvitað þarf að hanna mannvirki með tilliti til tækni
og tíma við úrvinnsluna. Hönnun verður flóknari og
framkvæmd verður dýrari, þegar taka þarf tillit til fólks.
En kostnaðaraukinn skilar sér margfalt til þjóðfélagsins,
þegar þjónustulund fær að ráða ferðinni.
Hvernig ætla vegamálastjóri og borgarverkfræðingur
að fara að, þegar þeim verður falið að hanna og bjóða út
mislæg gatnamót Miklubrautar og Kringlumýrarbraut-
ar, þar sem umferðin er þyngst á höfuðborgarsváeðinu?
Ætla þeir að senda þjóðina í sumarfrí í tvö ár?
Ábyrgðin á óhæfum embættismönnum hvílir að sjálf-
sögðu á pólitískum yfirmönnum þeirra, samgönguráð-
herra og borgarstjóra. Þeir eiga að taka í lurginn á starfs-
mönnum, sem skaða umbjóðendur hinna pólitísku leið-
toga með getuleysi, þekkingarleysi og áhugaleysi.
Erfitt er að flýta þeim framkvæmdum, sem þegar hafa
verið boðnar út á forsendum snigilsins og eru unnar
samkvæmt þeim. En samgönguráðherra og borgarstjóri
geta veitt embættismönnum sínum skriflega og opinbera
áminningu og beðizt afsökunar fyrir þeirra hönd.
Embættismenn fara ekki að þjóna fólki fyrr en þeir
byrja að fá opinberar ákúrur fyrir skipulagsóreiðu. Fram
að þeim tíma hrærast þeir og starfa í tómarúmi, þar sem
hönnun framkvæmda lýtur engum utanaðkomandi
hömlum neins raunveruleika utan tómarúmsins.
Eftir hrapallega reynslu af stórframkvæmdum ársins í
vegagerð á höfuðborgarsvæðinu er mikilvægt, að svona
verði aldrei aftur staðið að skipulagi slíkra fram-
kvæmda. Senda verður menn til Bandaríkjanna til að
læra, hvemig forðast megi óþægindi almennings.
Þar vestra og raunar víðar í heiminum eru margfalt
stærri umferðarmannvirki reist á broti af íslenzkum
framkvæmdatíma og með broti af íslenzkum umferð-
artöfum. Að baki liggur hugsun og tækni, sem íslenzkir
vegaverkfræðingar verða að tileinka sér.
Fílabeinsturna vegamálastjóra og borgarverkfræðings
þarf að rífa. Bjóða ber út hönnun mannvirkja og gera
kröfu um, að framkvæmdir tefji ekki fyrir fólki.
Jónas Kristjánsson
Það er rétt ég trúi þessu,
sagði hún amma mín og
krossaði sig þegar þvotta-
vélin kom á heimilið og hús-
ið var ekki lengur eins og
Bláa lónið á þvottadögum,
svo að rétt grillti í krakkana
í gufumekkinum. Ekki
krossaði hún sig minna þeg-
ar síminn kom og systir
hennar sem bjó i Reykjavík
þurfti ekki lengur að brjót-
ast til Hafnarfjarðar og
dveljast á heimilinu í hálfan
mánuð heldur gat hún nú
fylgst með velferð hennar
með því að hringja. Hún
náði að sjá á bak súrri
mjólk og signum flski með
tilkomu ísskápsins á heimil-
ið en þá var henni allri lok-
ið, enda á tíræðisEddri.
Enginn er lengur
einsamall
Hún amma vissi ekkert
skelfilegra en að verða ein-
sömul. Það varð nú aldrei
hennar vandamál, þar sem
fjórtán manns bjuggu á
heimilinu, en hún gerði sér
Símtæknin sér til þess að enginn þarf lengur að vera einsamall. Menn geta
hringt hvar sem þeir eru staddir og hvenær sem er hvert sem þeir vilja. Enginn
skyldi gera lítið úr tækninni.
- ef þú ert fullur og reiður út í ríkisstjórnina
grein fyrir að síminn
gæti breytt miklu fyrir
hina einsömlu. Og þar
hafði hún rétt fyrir
sér. Enginn er lengur
einsamall. Fólki þarf
ekki lengur að leiðast
á gangi á götum úti. Þá
hringja menn bara í
vinina og ræða málin
á hraðferð sinni um
bæinn. Jafnvel elju-
samir heilsuræktar-
menn, sem hlaupa dag-
lega móðir og másandi
um göngustíga borgar-
innar, sem er kannski
ekkert sérstaklega
skemmtilegt, geta and-
að í eyrnatækin og
borið sig saman við
aðrar hetjur á öðrum
„Símsvarínn. Sú skepna er tekin
aö stjórna því hvort hinir ein-
sömlu ná sambandi við umheim-
inn eða ekki. Fólk beinlínis ræð-
ur því hvort það vill tala við
mann eða ekki.“
Kjallarinn
Guðrún
Helgadóttir
rithöfundur og
stjórnmálamaður
stígum eða spjallað við krakkana
heima.
Þessi mikilvægu mannlegu
samskipti skyldi enginn vanmeta.
En að þeim sækir nú óvinur sem
enginn sá fyrir. Símsvarinn. Sú
skepna er tekin að stjóma því
hvort hinir einsömlu ná sambandi
við umheiminn eða ekki. Fólk
beinlínis ræður því
hvort það vill tala
við mann eða ekki.
Ég varð illilega fyr-
ir barðinu á þessu
sl. laugardag. Ég
hugðist komast að
því hversu lengi
væri opið í einu
ágætu fyrirtæki hér
í borg og ég hringdi,
hress og glöð í sól-
inni, og átti von á
að mér yrði ákaft
fagnað. Ýttu á einn
fyrir upplýsingar,
sagði nefmælt kona,
hvað ég og gerði.
Ýttu á tvo fyrir sölu-
deOd, og ég gat svo
sem gert það. Ýttu á
þrjá fyrir vörulager,
og ég ýtti á þrjá.
Ýttu á einn fyrir
upplýsingar,
sagði sú nefmælta
og mér heyrðist
hún sjúga upp í
nefið. Og þá var
ég komin á byrj-
unarreit og gerði
mér grein fyrir að
þetta fyrirtæki
hafðí engan
áhuga á mér þennan yndislega
laugardag.
Frábær símsvari
heima hjá mér
Eftir að hafa þusað svolítið yfir
þessu, runnu upp fyrir mér enda-
lausir möguleikar þessarar dásam-
legu tækni. Ég gæti nefnilega nýtt
mér hana sjálf. Eins og allir vita
eiga stjómmálamenn sér marga
aðdáendur, sem eiga það til að
hringja á öllum tímum sólar-
hrings ef yfir þá þyrmir, og vísl
gæti verið þægilegt að sleppa
stöku símtali eða fresta því þar til
sólin rennur upp. Það er nefnilega
ekki gott að taka símann úr sam-
bandi, því í honum gæti verií
gömul frænka eða lítil rödd sem
vildi bara segja að hún elskaði
ömmu.
En nú kemur símsvari á heimil
ið. Hann gæti gefið aðdáendun
mínum ýmsa mögleika. Til dæmis
þessa:
•k Ýttu á einn ef þú vilt koma :
pössun.
* Ýttu á tvo ef þú vilt koma
mat.
* Ýttu á þrjá ef þú ert fullur o£
reiður út i ríkisstjórnina.
* Ýttu á fjóra ef þú ert bar?
fullur.
■k Ýttu á fimm ef þú heldur ai
ég sé enn á þingi.
•k Ýttu á sex ef þú veist að ég ei
eina manneskjan í heiminum sen
legg á mig að hlusta á rausið í þér
Ég geri mér grein fyrir ai
skokkaramir hafa enga takka, ei
þeir hringja þá bara þegar þer
koma heim. Og minnug orð;
ömmu minnar tek ég símsvaram
stundum úr sambandi svo að é|
verði ekki einsömul. Ég hef þá ai
minnsta kosti tölvupóstinn og ge
kvalið fólk til að heyra í mér hvor
sem það vill eða ekki. Er þett;
ekki frábært?
Guðrún Helgadótti:
Skoðanir annarra
Virða verður lög um samskipti
á vinnumarkaði
„Þær ólögmætu hópuppsagnir sem dunið hafa
yfir launafólk undanfarið og samræmdar fjöldaupp-
sagnir ýmissa hópa á opinberum vinnumarkaði til
þess að þvinga fram breytingar á kjarasamningum
undir friðarskyldu, ógna réttindum alls launafólks
og samskiptareglum á vinnumarkaði, sem þó eru
nógu slæmar fyrir. Hvort sem likar betur eða verr
verður að virða lög og reglur um samskipti á
vinnumarkaði, þar með talin lög og samninga um
framkvæmd hópuppsagna.
Magnús M. Norðdahl, lögfræðingur ASÍ, í grein um
ólögmætar hópuppsagnir, í Mbl. í gær.
Unaðsreitir og náttúruperlur
„Nú er svo komið að varla er þverfótað um land-
ið fyrir náttúruperlum. Tæknivædd orkunýting er
andstæð náttúruperlum og meðferð verðbréfa og
sköpunarmáttur hugbúnaðar mun standa undir vel-
megun framtíðar að ógleymdri þjónkun við ferða-
fólk, sem hefur gaman af að skoða náttúruperlur.
Nokkur þúsund ungmenni flluðu Þórsmörk í
botn og fegurö Húsafells er aldrei áhrifameiri en
þegar hennar er notið í vímu bjartra sumarnátta,
þegar græjurnar glymja og yfirgnæfa kvakið í món-
um og hvellan lofsöng lóunnar. „Krakkarnir mæta
til að drekka," sagði lögreglumaður um unaðshelg-
ina í frægri náttúruperlu og í blaðaviðtali upplýsti
hann að ungur ökumaður hefði svarað spurning-
unni um hvort hann hefði verið að drekka: „Hvern
fjandann heldurðu að ég hafi verið að gera í Þórs-
mörk?““
Oddur Ólafsson, í Degi í gær.
Börnin og Barnasáttmálinn
„Ætli börnum á íslandi finnist þau fái að starfa
og lifa í samræmi við þessar greinar Barnasáttmál-
ans? Alla vega kom í ljós á málþingi sem haldið var
á vegum Umboðsmanns barna sl. haust, að börnum
og unglingum finnst að margt mætti betur fara,
ekki síst i skólastarfinu."
Bryndis Kristjánsdóttir, í stjórn Sambands foreldra-
félaga og foreldraráða í grunnskólum Reykjavíkur, í
Mbl. í gær.