Dagblaðið Vísir - DV - 21.07.1999, Blaðsíða 15

MIÐVIKUDAGUR 21. JÚLÍ 1999
Austan Hrútafjarð-
ar tekur við kon-
ungdæmi Hún-
vetninga. Sumir
tala um þá sem
óforbetranlega sauðaþjófa, aðrir
benda á þá sem merka forgöngu-
menn bilvæðingar á íslandi og
mætti nefna þar ýmis nöfn merkra
frumherja í bíladellu landsmanna,
til dæmis Sigfús í Heklu og Guð-
mund Jónasson. Þeir skilgreina sig
í Vestur og Austur-Húnvetninga -
og segja reginmun á! Húnvetningar
eru hinir bestu sveitamenn og góðir
heim að sækja, austanmenn sem
vestan. Talandi um konungdæmi,
þá má minnast á að Auðunn skök-
ull, á Auðunnarstöðum í Vatnsdal,
hefur verið talinn ættfaðir núver-
andi drottningar Englands. Hunda-
Steinar jarl af Englandi var afi Auö-
uns en Ragnar Loðbrók langafl.
Ekki amalegt það fyrir Elisabetu.
Að vísu er það langsótt ættfærsla en
sumir segjast samt sjá svipinn af
þeim bresku og fólkinu frá Auðunn-
arstöðum. Af þessu kyni eru frænd-
urnir Friðrik Sophusson, forstjóri
Landsvirkjunar, og Páll Pétursson
félagsmálaráðherra og margir aðrir
góðir, til dæmis Björk. Kannski
ekki óeðlilegt að Karl Bretaprins
hafi laðast að íslandi þegar hann
var ungur.
Við ráðleggjum að ferðin um
Húnaþing byrji í Reykjaskóla í
Hrútafirði. Þar er afbragðs minja-
safn Húnvetninga og Stranda-
manna, geflð því klukkutíma í það
minnsta. Þar er margt að skoða,
meðal annars hákarlaskipið Ófeig.
Kajakróður
á Vatnsfirði
Tuttugu kajakar bíða feröa-
fólks sem kemur í Flókalund í
Vatnsfiröi en róöur á þeim er
ágætt fjölskyldusport. Þeir sem
eru komnir lengst fara í lang-
feröir á kajökum, allt upp í viku-
feröir um allar trissur. í Vatns-
fjaröarfjörum er gulur og falleg-
ur sólarstrandarsandur sem er
kjörinn til sandkastalagerðar. í
veitingahúsinu eru aö sjálf-
sögöu hrafnar, aö vísu upp-
stoppaðir, en Hrafna-Flóki, sem
þarna bjó, fann ísland meö
hjálp hrafna sinna og hann gaf
landinu nafnið. m
Hvalirnir
syngja
Þegar maöur er í Keflavík
dettur manni helst i hug sjórinn.
Og fyrir ferðafólk er hægt aö
gera ýmislegt úti á sjó, sem
verður minnisstætt, þvi má lofa.
Viö nefnum þá sem dæmi
hvalaskoöun og sjóstangaveiöi.
Gestur frá fyrirtækinu Hval-
stööin í Keflavík er 38 farþega
skemmtibátur í hvalaskoðun
meö ýmsum þægindum um
borö, meira aö segja útigrilli,
stórri setustofu þar sem fólk
getur látiö fara vel um sig og
fylgst meö öllu. Þegar aðstæöur
leyfa er hægt aö skoöa hafs-
botninn og lífríkiö í sjónum meö
neöansjávarmyndavél í bátnum.
Og neöansjávarhlustunartækið
gerir fólki kleift aö hlýða á óviö-
jafnanlegan konsert hvalanna.
Þeir syngja nefnilega.
Gestur fer einnig í sjóstanga-
veiöiferöir meö feröafólk. ■
Leiðin liggur í Skagafjörð.
í Vatnsskarði heyrist
kannski ómur af söng
Álftagerðisbræðra eða
karlakórsins Heimis í
bíltækinu, alla vega er það vel við
hæfi. Bær þeirra bræðra er reyndar á
næstu grösum og kórfélagar á mörg-
um bæjum og í þéttbýli sveitarfélags-
ins. Skagfirðingar eru sagðir montnir
af uppruna sínum svona almennt en
sérstaklega af tenórum sínum og góð-
hestum.
En hvers vegna allir þessir gullten-
órar úr Skagafirði (Kristján Jóh. er
skagfirskrar ættar)? Sagan segir að
Hólabiskupar hafi hreinlega keypt
tenóra frá öllu landinu til að syngja
genin eru búin tenórröddum. Athug-
andi fyrir íslenska erfðagreiningu.
Hvorir eru
montnari
Talandi um mont, þá keppa Skag-
firðingar og Þingeyingar um meist-
aratitilinn í þessari grein og má ekki
milli sjá. Eyfirðingar eru mun hóg-
værari að sagt er! En Skagfirðingar
hafa yfir ýmsu að monta. Veðrið í
Skagafirði getur til að mynda verið
afar gott, ekki þessi suðvestlenski
þræsingur sem meirihluti þjóðarinn-
ar býr alla jafna við. Skagfirðingar
þóttu lengi búskussar. Sagt var að
bændur legðu meira upp úr lífsins
Vesturfarasafnið á Hofsósi, vei heppnað safn sem vert erað skoða.
við messur. Þá voru menn keyptir
vegna raddgæða, í dag vegna hæfi-
leika í fótbolta. Þessir tenórar hafi
orðið að góðum Skagfirðingum og
listisemdum, góðu víni, fallegum
hrossum, kveðskap og einstaka var
talinn nokkuð vífinn, upp á kven-
höndina. En í dag er Skagafjörður fyr-
Giaumbær, þar hverfa menn aftur til fomra búskaparhátta.
irmyndarsveit með höfðuðbæ sem er
einkar snotur, Sauðárkrók, og Hofsós
á Höfðaströnd, þangað sem fólk flykk-
ist til að skoða Norðurfarasafnið. Við
mælum reyndar eindregið með því að
fólk hafi viðdvöl í Skagafirði, annars
missir það af miklu. Hvaða æðibunu-
gangur er á fólki að aka á hundrað til
að komast sem fyrst til Akureyrar?
Norðurfarasafnið í gömlu kaupfé-
lagshúsi er sérlega vel upp sett safn
hjá Hofsósingum og eitt hið merkast á
landi hér, og það þarf rúman tíma til
að skoða það. Á Hofsósi er líka
Byggðasafn Skagfirðinga sem leggur
áherslu á Drangey, sem er skammt
undan. Þetta safn átti eitthvað í land í
fyrra að vera fullmótað. En gott er
þetta safnamál í 200 manna sveitarfé-
lagi. í leiðinni norður Tröllaskagann,
þann hrikalega fiallgarð vestanverð-
an, er gráupplagt að bregða sér heim
að Hólum í Hjaltadal. Dalurinn er un-
aðslega fallegur og Hólasetur er sann-
arlega þess virði að skoða. Þar er allt
vel skipulagt fyrir ferðafólkiö. Austur
af dalnum er lítill jökull, lítt þekktur,
Tungnahryggsjökull.
Leiðin héðan liggur annað hvort
norður til Siglufiarðar á síldarævin-
týri eða önnur ævintýri, eða þá til
austurs til Akureyrar. Auðvitað
mundu alvöru ferðamenn fara í inn-
dali Skagafiarðar, þar sem veðráttan
er stórkostlegt og beljandi straumvötn
byltast fram til sjávar, en til þess þarf
rúman tíma.
Áður en skilið er við Skagafiörð
verður að benda á safnið í Glaumbæ
en það er á leiðinni frá Varmahlíð til
Sauðárkróks. Þar hverfa menn aftur í
aldir og upplifa búskaparhætti sem
voru við lýði alveg fram á þessa öld.
Mjög athyglisvert safn. Á Króknum er
líka merkilegt minjasafn með
eldsmiðju sem gaman er að skoða en í
Varmahlíðarskóla er náttúrugripa-
safn.
Hvað heitir
hæsti foss
landsins?
Eflaust vita
fæstir hver foss-
Glymur er
hæsti foss
landsins,
198 metrar.
anna á Islandi er
hæstur. Og fæstir
vita hvar hann er
á landinu. En
þessi foss er ekki
langt frá höfuö-
borginni, nánartil-
tekiö inn af Hval-
fjaröarbotni, all-
drjúgan göngutúr
frá veginum, lík-
lega hálfan annan
tíma, en röltið er
þess virði. Hann
heitir Glymur
þessi konungur
fossanna á ís-
landi, 198 metra
hár, hátt í þrefalt
hærri en Hall-
grímskirkjuturn á
Skólavörðuholti.
Feröafólki er bent á aö fara meö
aögát viö fossinn, þar eru hættu-
legar brúnir og hátt niöur. ■
Hallgríms-
kirkja í
Reykjavík,
74 metrar.
Ef farið er í Miðfiörðinn má kíkja á
Bjarg, á þeim slóðum ólst upp
ólukkuriddarinn Grettir Ásmunds-
son, sem hafði meira afl en vit.
Landslag Húnavatnssýslu er til
að byrja með líkt og handan Hrúta-
fiarðar í Strandasýslu, fyrst fremur
lágir og vinalegir ásar, kjömir í
stútta Qallgöngu án þess að svitna í
óhófi. En þegar austar dregur hækk-
Hvrtserkur stendur óstyrkum fótum við nyrsta haf. Glæsi-
leg skepna.
Ferðahópur áir í Borgarvirki, þarsem talið
er að norðanmenn hali varíst innrás her-
skárra Sunnlendinga.
ar landið og djúpir dalir skerast þar
inn í hálendið. í Húnavatnssýslu
era ágæt tækifæri til að renna í lax
í nokkrum eðalám eða silung í ein-
hverju vatnanna.
I vestursýslunni aka sumir
Vatnsneshringinn, fara um þann
vinalega Hvammstanga og síðan til
norðurs á slóðir Agnesar Magnús-
dóttur og Friðriks Sigurðssonar,
sem drápu Natan Ketilsson og Pétur
Jónsson á síðustu öld og voru líflát-
in í Vatnsdalshólum 1830. Það var
síðasta aftakan á íslandi.
Lík þeirra voru flutt í
kirkjugarðinn á Tjörn á
Vatnsnesi og þar má sjá
minnisvarða um þau.
Natan var bóndi á Illuga-
stöðum á Vatnsnesi, góð-
ur grasalæknir, bóndi og hagyrðing-
ur en túlkaður sem argasta fól.
Hann var um skeið ástmaður Vatns-
enda-Rósu, skáldkonunnar góðu.
Á Tjöm var sá frægi klerkur, séra
Róbert Jack prestur um árabil og
síðast þegar til spurðist voru þök
prestsetursins fallega máluð í litum
Glasgow Celtic fótboltaliðsins sem
séra Róbert lék með ungur að árum.
Á Vatnsneshringnum er komið að
fallegum stöðum eins og Hindisvík
þar sem óhætt er að stíga úr bílnum
og viðra sig. Síðan er komið að
Hvítserk, 15 metra háu náttúrulista-
verki sem allir ættu að sjá, sjógang-
urinn hefur þar skapað ófreskju
eina á þrem fótum. Hvítserkur var
og er í hættu og hann hefur verið
styrktur þannig að hann hverfi
ekki. Áfram er haldið í átt að þjóð-
vegi númer eitt. Skömmu áður en
þangað er komið blasir Borgarvirki
við á hægri hönd. Þangað skulum
við ganga og bregða okkur í fótspor
umsetinna Húnvetninga frá því í
fornöld. Áhrifamikið.
Áfram er haldið til austurs um
fögur og búsældarleg héruð til
Blönduóss sem er ágætur áningar-
staður ferðafólks. Akið varlega,
hvergi á landinu eru eins árvökul
lögregla er sagt.
Á slóðum Agnesan
og Friðriks
Skagafjörðun:
í héraði
hetjutenónanna