Dagblaðið Vísir - DV - 28.08.1999, Blaðsíða 21

X>*V LAUGARDAGUR 21. ÁGÚST 1999
aðild Jóns Ólafssonar að Orca S.A.
og FBA?
„Það kom mér ekkert á óvart
hverjir stóðu að kaupunum og ég
held að Jón sé alveg jafhgóður kaup-
andi og fær um að reka banka og
hver annar."
Hvemig hefur þér reynst að
skipta við Jón?
„Ég held ég hafi nú ekki yfir
miklu að kvarta. Hann er harður og
ákveðinn og hefur kannski komið
iila við einhverja sökum þess. Ég
var ásamt honum hluthafi í Fjöl-
miðlun sem var meðal eigenda að
Stöð 2. Hann sölsaði það fyrirtæki
undir sig. Að mínu viti var ekkert
ólöglegt við það. Menn bara enduðu
með að selja honum þetta.“
Harður en löghlýðinn
Aðrir sem haft var samband við
og átt hafa í viðskiptum við eða með
Jóni reyndust Qestir tregir til að
ræða þetta mál opinberlega, ekki
hvað síst vegna þess hve pólitískt
það er orðið. „Ég hef engan áhuga á
að blanda mér í þetta mál“ var oftar
en ekki viðkvæðið. Þeir sem á ann-
að borð vildu tjá sig um samskipti
sín við Jón gerðu það með skilyrði
um að vera ekki nafngreindir.
Allir voru sammála um að Jón
væri mjög fylginn sér og harður bis-
nessmaður sem gengi eins langt og
hann gæti til að ná markmiðum sín-
um. Þessi viðskiptaharka hefði
stundum leitt til þess að Jón missti
sjónar á óskráðum siðferðilegum
leikreglum viðskipta, og mannlegra
samskipta almennt, samanber það
að hann hefði ekki hikað við að bola
fyrrum félögum sínum út úr fyrir-
tækjum ef svo bar undir og skákað
mörgum í valdatafli innan stjóma
fyrirtækja sem hann kom að. í
klækjabrögðum á viðskiptasviðinu
stæðust fáir honum snúning.
Enginn sagðist vita til þess að Jón
hefði brotið lög í viðskiptum sínum
en létu þó í ljós þá skoðun að meint
hagsmunatengsl og viðskipti inn-
byrðis milli fyrirtækja hans hefðu
ekki þótt til fyrirmyndar í „eðlilegu"
viðskiptalífi. Um það hefur verið
fjaliað oftsinnis í fjölmiðlum, til
dæmis Heimsmynd, Pressunni og
Morgunpóstinum.
Einn viðmælenda blaðsins, sem
lengi stundaði viðskipti með Jóni,
sagði spurður um hvort hann hefði
orðið var við óheiðarlega viðskipta-
hætti hjá Jóni:
„Nei. En ég myndi ekki endilega
vilja fara út í mjög náin viðskipti
með honum aftur. Ekki vegna þess
að hann sé ekki klár, heldur hugsar
hann bara öðmvísi en ég. Það verð-
ur bara hver að fá að vinna hlutina
eins og hann vill. Sínum augun lítur
hver á silfrið."
Finnur Þór Vilhjálmsson
afturhaldsþjóðfélagi. Einkaframtak-
ið hefur alltaf verið litið homauga
hér á landi og þá sérstaklega ef
menn vilja standa á eigin fótum og
gera hlutina á annan hátt en venja
er,“ segir Emil Andersen sjómaður
og neitar því ekki að hann öfundi
Jón Ólafsson eilítið: „Þetta er mað-
ur sem á fullt af seðlum og ég gæti
alveg hjálpað honum við að eyða
þeim. Jón er vel að þessu öllu kom-
inn. hann hefur örugglega unnið
fyrir peningunum sjálfur til að
byrja með og síðan verið sniðugur
viö að láta aðra vinna fyrir sig upp
á síðkastið. Við stjómmálamennina
sem hafa verið að gagnrýna Jón og
starfshætti hans vil ég bara segja
þetta: Grjóthaldið þið kjafti og
skammist ykkar fyrir allt það bruðl
og sóun á almannafé sem þið sann-
anlega hafið orðið sekir um. Eftir
alla þá glæpi er aumkunarvert að
sjá ykkur gráta eins og böm yfir
velgengni manns sem er að spila
með eigið fé,“ segir Emil Andersen.
-EIR
„Þetta hefur alltaf verið til staðar.
Ég lít svo á að það sé alltaf verið að
reyna að viðhalda þessum valda-
blokkum sem til eru í þjóðfélaginu.
Þegar einhverjir aðrir koma fram
og láta til sín taka á viðskiptasvið-
inu þá halda þessir aðilar að öllu sé
beint gegn þeim, sem er rangt.“
Jón Ólafsson segist ekkert
hafa að segja um ræðu
forsætisráðherra á Hólahátíð:
Umræðan lýsir okkar litla þjóð-
félagi betur en nokkuð annað
Hefur þú eitthvað að segja um
ummæli forsætisráðherra á Hóla-
hátíð?
„Nei, alls ekkert."
Hvernig túlkar þú þau?
„Ég hef ekki reynt að túlka þau á
einn eða annan hátt. Hann er ein-
fær um það sjálfur og sá eini sem
það getur gert, held ég.“
Hver var aðdragandi aðildar
þinnar að Orca S.A.?
„Mér var boðið að kaupa þessi
hlutabréf í desember í fyrra þannig
að þetta hefur verið lengi í deigl-
unni.“
Þó að þú treystir þér ekki til að
segja neitt um sjálf ummæli Dav-
íðs eða merkingu þeirra, hvað
flnnst þér um umræðuna sem
orðið hefur í þjóðfélaginu í kjöl-
far þeirra að undanförnu? Kom
hún þér á óvart?
„Já og nei. Það eru til menn á ts-
landi sem hafa afskaplega gaman af
því að tala um hlutina. Ég held að
allt þetta mál í heild sinni hafi feng-
ið nokkuð einkennilega umræðu og
lýsi kannski okkar litla þjóðfélagi
betur en nokkuð annað."
Hvað um greinar Hannesar
Hólmsteins Gissurarsonar í
Morgunblaðinu sem eiga augljós-
lega við þig?
„Ég hef sagt það áður að mér er
löngu ljóst að Hannes Hólmsteinn
er mjög hrifinn af mér.“
Hefur þú fengið áhka viðbrögð
áður við umsvifum þínum?
„Ekki svona afgerandi, kannski.
En þetta hefur alltaf verið til staðar.
Ég lít svo á að það sé alltaf verið að
reyna að viðhalda þessum valda-
blokkum sem til eru í þjóðfélaginu.
Þegar einhverjir aðrir koma fram
og láta til sín taka á viðskiptasvið-
inu þá halda þessir aðilar að öllu sé
beint gegn þeim, sem er rangt.“
Þannig að þú tengir þessar
hræringar fyrst og fremst
hræðslu valdastétta um að missa
áhrif og völd?
„Ég held að það sé meira það en
nokkuð annað, jafnfurðulega og það
kann að hljóma. En við sem stönd-
um að Orca S.A. erum ekki í nein-
um valdaleik heldur einfaldlega að
stunda viðskipti."
R-listinn skuldar
mér ekki neitt
Telur þú að þetta geti tengst
með einhverjum hætti hinni um-
deildu lóð í Laugardal sem stend-
ur til að þú fáir?
„Við höfum ekki fengið neinni lóð
úthlutað. Það hefur komið til tals að
svo verði en ég tel það ekki tengjast
þessu máli.“
Hvað ætlast þú fyrir þar?
„Þar langar mig að byggja tóm-
stundahús sem verður gott athvarf
fyrir alla fjölskylduna á löngum og
dimmum vetrarkvöldum."
Hvar er það mál statt í kerfinu
núna? Veistu hvenær niðurstöðu
er að vænta?
„Þetta er í höndum borgaryfir-
valda og ég veit ekki hvenær úr
verður skorið með þetta. Það hefur
enginn talað við mig um þessi mál.“
Hvað um fullyrðingar Hannes-
ar Hólmsteins þess efnis að með
úthlutun hússins til þín æth R-
listinn að endurgreiða þér fjár-
hagslegan stuðning við sig í borg-
arstjómarkosningum? Hefur þú
stutt R-hstann fjárhagslega og, ef
svo er, hversu mikið?
„Mér er ekki kunnugt um að R-
listinn skuldi mér eitt né neitt. Hins
vegar mætti auðveldlega komast að
raun um það með því að opna bæk-
ur allra stjórnmálaflokka á Islandi
og sjá þá hvort og hversu mikið ég
og aðrir hafa borgað í sjóði þeirra -
ef eitthvað er. Fyrr en það gerist er
illmögulegt að vita hver skuldar
hverjum. Ég man ekki til þess á sin-
um tíma, þegar ég starfaði í Sjálf-
stæðisflokknum, að hann hafi
skuldað mér eitthvað. Hann hefur
allavega ekki sýnt það.“
Þannig að þú hefur ekki greitt
í kosningasjóði R-hstans?
„Nei.“ ■
Nenni ekki að velta mér
upp úr orðum Hannesar
Hvernig svarar þú þessum
staðhæfingum Hannesar?
„Þær eru ekki til neins annars
gerðar en að blekkja og kasta ryki
í augun á fólki. Það er náttúrlega
merkilegt að prófessor við Háskóla
íslands skuli starfa þannig og fá að
starfa þannig fyrir yfirvöldum Há-
skólans, að vera með dylgjur og
saurburð opinberlega. Enda tekur
enginn mark á honum. Ég nenni
ekki að velta mér upp úr því sem
Hannes segir. Mér finnst hann ekki
þess virði.“
Hverjar eru áætlanir þínar
með Arnarneslandið í Garðabæ
sem þú keyptir í vetur? Nú segja
bæjaryfirvöld að ekkert verði
byggt þar næstu tvö árin a.m.k.
vegna áætlana annars staðar á
aðalskipulagi. Hefur það ein-
hver áhrif á þínar áætlanir?
„Það truflar mig ekkert. Ég ætla
mér að vinna þetta í góðu samstarfi
við þau og selja þetta hægt og ró-
lega. Mér liggur ekkert á.“
Hver hafa afskipti þín af póh-
tík verið í gegnum tíðina?
„Ósköp litil. Það er vel þekkt að
ég í starfaði í Sjálfstæðisflokknum
frá unglingsaldri fram á miðjan
síðasta áratug. Þá enduðu mín af-
skipti af pólitík."
Hvers vegna sagðir þú skihð
við Sjálfstæðisflokkinn?
„Ég sagði í sjálfu sér ekki skilið
við neitt. Ég ákvað einfaldlega að
vera ópólitískur."
Hvar stendur þú í póhtík
núna?
„Eins og ég sagði þá er ég óháð-
ur og vil vera það. Ég kaus ekki í
síðustu kosningum."
Ekki neinum ham
Hvemig hefur umræðan komið
við þig?
„Ósköp lítið. Ég hef mikið verið
erlendis eða úti á landi.“
Þú ert kannski orðinn vanur
því að vera umdeildur?
„Það mætti segja það.“
Það vakti athygli þegar út-
svarsgreiðslur þínar bentu til
tæplega 80 þúsund króna mánað-
artekna. Margir hafa velt því fyr-
ir sér hvemig maður með þau
laun fer að því að kaupa sér hlut
í banka á mihjarð.
„Það er nú einu sinni þannig á ís-
landi að tölur sem gefnar eru upp
eru vegna atvinnutekna. Ég hef ekki
haft launað starf síðan ég var út-
varpsstjóri á Stöð 2. Ekki er gefiö
upp hversu mikið menn greiða í
fjármagnstekjuskatt og hvaða tekjur
menn hafa af því. Þetta er skýring-
in.“
Svo þar hggur greiðsla þín til
samfélagsins...?
„Já, en það má ekki gleyma þvi að
ég og fjölskylda min höfum búið á
Englandi frá því á síðasta ári. Þar
sækja börnin min skóla og þar, fyrst
og fremst, nota ég þá þjónustu sem
samfélagið býður en ekki hér
heima.“
Höfðu flutningarnir til Eng-
lands eitthvað að gera með um-
fjöllun fjölmiðla um þig síðustu
árin?
„Nei, mig langaði fyrst og fremst
aö gefa börnunum mínum tækifæri
til að fá að mennta sig í góðu kerfi
því að okkar þjóðfélag telur sig ekki
hafa efni á að fjárfesta í börnunum
sínum, því miður. Ég tel mennta-
stefnu á íslandi vera gjörsamlega í
molum."
Eitthvað að lokum um ræðuna
margnefndu?
„Nei, ég hef ósköp litla skoðun á
þessu öllu sama. Ég er ekki í nein-
um ham.“
-fin