Dagblaðið Vísir - DV - 01.09.1999, Blaðsíða 13

MIÐVIKUDAGUR 1. SEPTEMBER 1999
13
Fréttir
Kokkurinn sem varö smiður framleiðir „íslenska" jeppa í Noregi:
íslenskt hugvit
á fjórum hjólum
- fyrstu bílarnir frá Erni Thomsen hjá Arctic Trucks Norge tilbúnir í haust
DV, Drammen:
„Þetta er íslensk hönnum sem tek-
ið hefur 20 ár að þróa. Hér býr ís-
lenskt hugvit að baki og í mörgum til-
vikum er framleiðslan íslensk," segir
Örn Thomsen, kokkurinn sem fór
sem smiður til Noregs og er nú orð-
inn bilaframleiðandi í Drammen.
Hann kom til Noregs fyrir tæpum
þremur árum með þann draum í
hjarta að kynna sérútbúna íslenska
jeppa fyrir frændum vorum og vinum
austan Atlantsála.
Nú er framleiðsla að hefiast í verk-
smiðjuhúsi nærri höfninni í
Drammen. Fyrstu sýningarbílarnir
hafa þegar farið um Noreg, verið þar
á kaupstefnum og hjá umboðsmönn-
um Toyota. Þessir bílar eru allir seld-
ir og nú er að stiga næsta skrefið: að
bjóða endurbyggða jeppa á almennum
markaði.
„Eftir tvö ár verða tíu manns í
vinnu hjá Arctic Truck við breyting-
ar á jeppum," segir Örn bjartsýnn.
Svartsýni er ekki leyfð í hans húsum.
Nú vinna þeir þrír við fyrirtækið,
kokkurinn Örn, bifvélavirkinn Eirík-
ur Magnússon (Péturssonar, forstjóra
Sjúkrahúsanna í Reykjavík) og bíla-
dellukarlinn Ronny Olsen Masternes
frá Finnmörku. Allir eiga þeir sam-
eiginlegan áhugann á jeppunum.
Fékk breytta jeppa viður-
kennda
Stærsti áfanginn náðist í vor þegar
Erni tókst að fá tvær gerðir af breytt-
um Toyota-jeppum viðurkenndar í
Noregi. Það kostaði baráttu í hálft ann-
að ár. Ronny Olsen segir að til að ná
því i gegn þurfi „afspymuþrfóskan ís-
lending" og þannig sé Öm.
Arctic Tmck Norge AS er í eigu ís-
lenska Toyotaumboðsins og breyting-
amar á bílunum em þær sömu og
gerðar era á Toyotajeppum á íslandi.
Enn er Öm einn á markaðnum í Nor-
egi. Fleiri íslenskar jeppasmiðjur fylgj-
ast þó með og bíða eftir að sjá hvernig
Emi og hans mönnum vegnar næsta
árið.
„Við höfum fengið afskaplega góðar
viðtökur. Margir Norðmenn vita um
íslensku jeppana en þeir hafa verið
ófáanlegir í Noregir og ekki löglegir á
götum hér. Einn og einn maður hefur
fengið breyttan jeppa viðurkenndan en
núna getum við boðið löglega breytta
og viðurkennda bfia,“ segir Öm.
Seldir á 109 stöðum
í Noregi verða íslensku jeppanrir
til sölu í öllum 109 útsölustöðum
Jeppadellukarlinn Ronny Olsen Masternes:
Yfirgaf allt fyrir draumastarfió
DV, Drammen:
Ronny Olsen Masternes er raf-
virki. Hann kastaði frá sér vírunum
í sumar og yfirgaf allt þegar honum
bauðst draumastarfið - að breyta
jeppum.
„Ég byrjaði á að kynna mér breyt-
ingamar sem gerðar eru á jeppum í
Bandaríkjunum. Síðar frétti ég að á
íslandi væri jeppum líka breytt og
að þeir fengjust viðurkenndi þar. Þá
fór ég að kynna mér íslensku breyt-
ingarnar sérstaklega. Þær henta
okkur i Noregi betur,“ segir Ronny
sem fyrir þremur vikum tók upp
skiptilykilinn hjá Arctic Truck Nor-
ge og skreið undir fyrsta jeppann.
Draumurinn hafði ræst.
Það var þó ekki alveg fyrsti jepp-
inn því Ronny hafði áður breytt eig-
in jeppa að íslenskri fyrirmynd og
fengið hann viðurkenndan í Noregi.
„Ég hafði samband við Arctic
Truck á íslandi og þar var mér bent
á að tala við Örn Thomsen. Ég
hringdi í hann og hann spurði mig
hvort ég héldi að markaður væri
fyrir svona jeppa í Noregi. Ég sagði
strax ,já“ og heyrði að Erni líkaði
svarið. Síðan höfum við haldið sam-
bandinu og nú er ég kominn í vinnu
hjá honum,“ segir Ronny.
Ronny er frá Finnmörku, nyrst í
Noregi, og hann segir að þar henti
breyttir íslenskir jeppar mjög vel -
jafnvel betur en vélsleðarnir sem nú
eru almennt notaðir. Hins vegar ótt-
ist margir að jepparnir valdi nátt-
úruspjöllum. Þann ótta rekur
Ronny til vankunnáttu enda
„krónískur jeppadellukarl", að eig-
in sögn og vinnuveitandans.
-GK
Ronny Olsen Masternes frá Finn-
mörku. Hann hefur fengið drauma-
starfið - að breyta jeppum.
Toyota í landinu frá og með október
í haust. Þrátt fyrir áhuga Norð-
manna á þessu helsta sérkenni ís-
lenskrar bílamenningar sagðist Örn
ekki reikna með að jepparnir yrðu
eins algengir og er á íslandi. Vænt-
anlegir kaupendur eru þeir sem
verða vegna vinnu sinnar eða sér-
stakra áhugamála að aka utan vega.
„Það eru miklar takmarkanir á
umferð utan vega í Noregi og fólk
hér er heldur ekki vant því að ferð-
ast um hálendi landsins á bíl. Hér
ríkja aðrar hefðir en á íslandi og við
ætlum okkur ekki að breyta venjum
Norðmanna. Þeir ganga á fjöll. Hins
vegar hafa skógarbændur, veiði-
menn, verktakar og opinberar stofn-
anir not fyrir þessa bíla,“ sagði Örn.
í Noregi er það trú margra að
stórir fjórhjóladrifnir jeppar muni
eyðileggja náttúruna. Verði jeppa-
mönnum gefinn laus bensínfóturinn
muni þeir skilja eftir sig hjólför
uppi um fjöll og fimindi. Þessar
mótbárur hefur Örn heyrt þótt eng-
inn hafi komið og kvartað við hann
sjálfan.
„Við heyrum hara 1 áhugamönn-
unum og verðum því lítið varið við
raddir hinna. Það er hins vegar mis-
Starfsmenn minnstu bílaverksmiðju í heimi: Eiríkur Magnússon, Örn Thomsen og Ronny Olsen Masternes.
Eiríkur Magnússon bifvélavirki og kokkurinn Örn Thomsen, framkvæmdastjóri Arctic
Truck Norge, við fyrsta breytta jeppann sem boðinn verður almenningi til sölu f Noregi.
DV-myndir Gísli Kristjánsson
skilningur að jepparnir eyðileggi
meira en önnur farartæki. Stað-
reyndin er að þeir fara betur með
landið. Þetta munu menn sjá hér al-
veg eins og gerst hefur heima á ís-
landi,“ segir Örn.
Töff, töffer, islandsk
Ferðafrömuðir í Noregi hafa feng-
ið augastað á íslensku jeppunum.
Þessa dagana er fyrsti jeppinn á
siglingu til Svalbarða. Það er jeppi
sem var breytt á íslandi en leigjend-
ur vélasleða á Svalbarða
hafa séð að með sérbún-
um jeppum er hægt að
létta ferðalög norður þar
að miklum mun.
í Finnmörku, þaðan
sem Ronny Olsen er, eru
líka miklir möguleikar á
að nota jeppana að vetr-
arlagi í stað vélsleða.
Þar er vegalengdir mikl-
ar, sléttlent og lítill
skógur. Það er kjörlendi
fyrir jeppana. Nú og svo
má ekki gleyma að flest-
ir jeppanna á íslandi
fara aldrei út fyrir mal-
bikið. í Noregi er vax-
andi bílamarkaður, og
svo kanna að fara að
Norðmenn byrfi að nota
breytta jeppa til dag-
legra nota.
Jeppakarlar hjá
norska stórblaðinu Af-
tenposten hafa notað ís-
lensku jeppana í nýja
stigbeytingu á lýsingar-
orðinu „töff'. Á síðum blaðsins
beygist orðið „töff, töffer, islandsk".
Þetta segir allt um álitið sem er á
jeppunum í Noregi. Örn segir að
sýningar sjónvarpsstöðvarinnar
EuroSport frá íslensku torfærunni
eigi stóran þátt í að kynna þessa
nýjung í Noregi.
Baráttan í Brussel bíður
Fyrst um sinn mun Arctic Truck
beina kröftum sínum að því að
vinna markað í Noregi. Síðar eru
möguleika á að færa út kvíarnar og
reyna fyrir sér í Svíþjóð og Finn-
landi - þ.e. innan Evrópusambands-
ins, ESB. Þá þarf enn að berjast fyr-
ir að fá jeppana viðurkennda og
Arnar bíður löng barátta við kerfið
í Brussel.
„Ætli við látum okkur ekki Noreg
nægja í bili. Það er nógu stórt
skref,“ segir hann. „Til þessa hafa
þessir jeppar aðeins verið til sölu á
íslandi og framleiðslan á aukahlut-
um í þá verið miðuð við íslenskan
markað. Nú skapast nýir möguleik-
ar á fiöldaframleiðslu þessara hluta
um leið og markaðurinn stækkar.
Þetta er íslensk bílaframleiðsla, is-
lensk hönnun og hugvit til útflutn-
ings.“
-GK