Dagblaðið Vísir - DV - 03.09.1999, Blaðsíða 13
FÖSTUDAGUR 3. SEPTEMBER 1999
13
Með staðreyndir
að leiðarljósi
...minna undirritaðan hins vegar á umræðuna um lögleiðingu bjórsins
þegar ein aðalröksemd bjórsinna var að heildarneyslan mundi minnka
með bjórnum því svo mikill samdráttur yrði i neyslu sterkra drykkja að út-
koman í heild yrði tii lækkunar." - Frá bjórdeginum 1. mars 1989.
Hún er oft býsna
undarleg umræðan um
áfengismálin á landi
hér og ef bindindis-
menn blanda sér í þá
umræðu með stað-
reyndir einar að vopni
þá er viðkvæðið ævin-
lega það að þar séu öfg-
ar á ferð, ofstæki
þeirra sem ekki neyta
„menningar“veiganna.
Þegar það liggur fyrir
að áfengissala hefur
stóraukist, og þá auð-
vitað áfengisneyslan
um leið, þá er gjarnan
yppt öxlum svo sem
þetta séu nú engin tið-
indi, hvað þá alvarleg.
Aðhaldssöm áfengislöggjöf
Handhægt er þá að vitna til þess
að ýmsar aðrar þjóðir neyti nú
áfengis i enn ríkari mæli, fleiri
ferðamenn komi til landsins og
góðærið dragi úr landasölu og
smygli. Já, langt er til lokunnar
seilst. Vitnisberar eru svo gjarnan
tilkallaðir úr hópi „hlutlausra"
veitingamanna sem eiga þá ekki
nógu sterk orð til að lýsa þeirri
alltumlykjandi menningu sem
aukin neysla, og þá einkum bjóm-
eyzla, hafi haft í för með sér, hefja
sem sagt upp gamalkunnan lof-
söng sinn um blessun bjórsins. Og
vissulega hefur bjór-
inn fært með sér
blessun bisnissins
fyrir kráareigendur
og knæpufursta og
hvað varðar þá um
það sem leiðir af
þeirri blessun? Þeg-
ar vitnað er til
neyslu annarra
þjóða þá gleymist
það gjarnan hvers
vegna þó neyslan
hér er minni. Við
höfum blessunar-
lega haft aðhalds-
sama áfengislöggjöf,
þó ævinlega sé verið
að höggva skörð I
varnarvegg hennar
með þeirri eðlilegu afleiðingu að
við nálgumst erlenda brennivíns-
berserki hraðfara.
Aldrei er reynt að setja aukna
áfengisneyslu í sitt rétta samhengi
alvarlegra afleiðinga. Með réttu er
fjallað um dauðans alvöru ólög-
legra eiturefna en
þegar kemur að
dauðans alvöru
áfengisins þá rík-
ir oftast þögnin
ein og þá kemur
fram tvískinning-
ur þeirra sem
réttilega fordæma
eiturlyfin en lof-
syngja áfengið
sem sannan
menningargjafa,
og er nokkur goð-
gá að setja þetta í
samhengi við eigin neyslu þeirra
sem um fjalla. Auðvitað varðar þá
ekkert um þá er ánetjast ógæfunni
og enn síður um þá óumdeildu
staðreynd að áfengisneysla er
langoftast undanfari hinna ólög-
legu eiturefna. Þá er nú betra að
kyrja menningarsönginn mikla og
láta allar afleiðingar lönd og leið,
enda hvað varðar þessa „menning-
arvita" um náungann, örlög hans í
auðnuleysinu?
Afleiðingar rangra áherslna
Þessar staðreyndir nú minna
undirritaðan hins vegar á umræð-
una um lögleiðingu bjórsins þegar
ein aðalröksemd bjórsinna var að
heildarneyslan mundi minnka
með bjómum því svo mikili sam-
dráttur yrði í neyslu sterkra
drykkja að útkoman í heild yrði til
lækkunar. Því miður hafa rök-
semdir okkar andstæðinganna
sannast rækilega, enda á undan-
látssemi stjórnvalda í framhaldinu
sér lítil takmörk. Og þegar svo um
vimuvarnir er rætt þá er áherslan
ekki á forvamir, hvað þá fordæmi
bindindisins, heldur eru meðferð-
arúrræði efst á blaði; hræðileg
nauðsyn að vísu, en ólíkt heilla-
drýgra að huga að hinum endan-
um í stað þess að hleypa öllu
lausu, auka „frelsið" taumlaust og
kljást svo utan enda við afleiðing-
ar rangra áherslna.
Við bindindismenn viljum að
sjáifsögðu leggja þeim allt okkar
lið sem í raunir hafa ratað af þess-
um völdum en við viljum ekki sið-
ur huga að raunverulegum for-
vörnum með heillaríkt fordæmi
bindindisins að leiðarljósi. Við
viljum vera samkvæm sjálfum
okkur og við afneitum hræsninni,
tviskinnungnum og menningar-
bullinu - aðhaldssöm löggjöf og
öflugar forvarnir eiga að haldast í
hendur. Tískuviðhorfin og svo
okkar viðhorf era slikrar and-
stæðu að það hvarflar að mér að
þar skilji milli feigs og ófeigs. Alla-
vega er umræða með staðreynd-
imar sem haldreipi helst hin knýj-
andi nauðsyn. Að henni ber að
stuðla sem best.
Helgi Seljan
Kjallarinn
Helgi Seljan
fv. alþingismaður
„ Við bindindismenn viljum að
sjálfsögðu leggja þeim allt okkar
lið sem I raunir hafa ratað af
þessum völdum en við viljum
ekki síður huga að raunveruleg-
um forvörnum með heillaríkt for-
dæmi bindindisins að ieiðar-
ljósi.u
Veikleiki Samfylkingarinnar
íslendingar eru með gjafmild-
ustu þjóðum og jafnframt heims-
ins mestu eyðsluklær sem hafa lag
á að láta sér líða vel þó lifað sé um
efni fram. Níska er fjarlæg þjóð-
arsálinni, landnámsmennirnir
skildu hana eftir þaðan sem þeir
komu. Þeir mátu frelsið framar
eignum. Af nýja landinu skópu
þeir þann auð sem nægði þeim til
hamingju og framfæris. Það hélst
þar til þjóðin var rænd frelsi sínu.
Svo birti þegar frelsið vannst á ný.
En þjóð getur tapað frelsi til ann-
arra en útlendinga. Til em þeir
menn, íslenskir, sem meta pen-
inga umfram allt og mundu gera
útlendingum hagstæða samninga
á kostnað landa sinna ef þeir
græddu sjálfir.
Helsi fyrir frelsi?
Nú era ungir menn sem ekki
vita hvað er að búa við ófrelsi með
ofsafullan og ógrandaðan áróður
fyrir að ísland verði hérað í Evr-
ópu. Frelsissvipting yrði endanleg
og öll utanríkismál og verslun
utan ESB úr okkar höndum. í
þessum málum er Samfylkingin
tvöföld í roðinu og skuldar þjóð-
inni undanbragðalausa og skíra
stefnu. Vill Samfylkingin helsi fyr-
ir frelsi?
Islendingar era friðsamir, svo
friðsamir að stjórnvöld og einstak-
lingar sem enn eiga langa leið eft-
ir á hin hærri plön, nýta sér það
blygðunarlaust. Menn sem sífellt
bjóða hinn vang-
ann liggja vel
við höggi og þeir
eru komnir
langt fram úr
mér á hinni guð-
legu braut og því
ekki von að ég
skilji þegar þeir
taka brosandi
við niðurlægj-
andi arðráni og
æski framhalds
á því í þingkosningum.. Þegar þjóð
leyfír að hún sé hlunnfarin á eins
augljósan hátt og verið hefur í
auðlindarmálum þá er eitthvað
mikið að.
í þessu máli vantar á raunsæi
Samfylkingar og ofsi fælir fólk frá
og það vill fá skír svör. Þorir Sam-
fylkingin ekki að vera heilshugar
og fylgja lágu eða engu verði afla-
heimilda, afnámi framsals veiði-
leyfa og sanngjörnum,
varanlegum byggða-
kvóta?
Fegurð og auð-
lindir
ísland er fallegt og
býr yflr mörgum auð-
lindum. Einar Beni-
diktsson, skáld og
verkfræðilegur hugs-
uður, átti sér virkjun-
ardrauma og vildi
nýta Gullfoss. Alþýðu-
konan Sigríður frá
Brattholti er í háveg-
um höfð hjá þjóðinni
fyrir að kollvarpa
þeim draumi. Enn í
dag eru ágætis menn
sem þurfa á tilsögn al-
þýðunnar að halda í flestu er lýtur
að varðveislu umhverfisins, því
það er eins og sumir missi ráð og
rænu ef gróði er sjáanlegur. Þá er
fagurt landslag og lífshamingja
engin fyrirstaða.
Það þarf ekki að vera slæmur
maður sem án skynsamlegrar yfir-
vegunar vill virkja fyrir stóriðju,
honum hefur bara ekki verið út-
hlutaður þroski fyrir því mikil-
vægasta i lífinu, í umhverfismál-
um er Samfylkingin of utangátta
og án stefnu.
Öldnu nátttröllin
Einn af veikleikum Samfylk-
mgarmnar eru
öldnu nátttröllin í
gömlu flokksbrotun-
um, staðnaðir ein-
staklingar sem ráða
of miklu. í Alþýðu-
flokknum fundu
þessir sauðtryggu
kratar Jóhönnu Sig-
urðardóttir það til
vansa að þora og því
verða þeir fram í
dauðann íhalds-
þröskuldar á leið-
inni til stórs jafnað-
arflokks. Það er nú
ljóst að Samfylking-
in á það eftir sem
erfiðast er, en það er
að lifa af, stækka og
þroskast. Ef Ingi-
björg Sólrún verður kosin for-
maður verða draumar um stóran
flokk úr sögunni.
Ef sá hæfasti, Jóhanna Sigurð-
ardóttir, verður kosinn formaður,
þá er það manneskjan sem hefur
almenning með sér og fær flokk-
inn til að taka skýra stefnu í fyrr-
nefndum málum, honum sjálfum
og þjóðinni til framdráttar.
Landsmenn vfija heiðarlegan
stjórnmálamann sem þorir og Jó-
hannu Sigurðardóttir geta þeir
treyst og þá mun Samfylkingin ná
áttum.
Albert Jensen
„Það er nú Ijóst að Samfylkingin á
það eftir sem erfiðast er, en það
er að lifa af, stækka og þroskast.
Ef Ingibjörg Sólrún verður kosin
formaður verða draumar um stór-
an flokk úr sögunni. “
Kjallarinn
Albert Jensen
trésmiður
Með og
á móti
Gjöld á týnda ketti
Aö því er segir í drögum að sam-
þykkt um kattahald sem borgarráð
hefur samþykkt á að innheimta sér-
stakt gjald af eigendum lausa-
göngukatta sem starfsmenn borgar-
innar ná að handsama. Gjaldið er
2.500 krónur í fyrsta skipti sem kött-
ur næst en fer síðan stighækkandi
þar til það nær 12.500 krónum fyrir
hvert skipti eftir að köttur hefur ver-
ið staðinn að því að vera í reiðu-
leysi í fimmgang. Skiptar skoðanir
eru um ágæti hinna nýju reglna.
Dýravernd
„Megintilgangur þessarar
samþykktar er að skilgreina
betur ábyrgð kattaeigenda og
auka þar með
dýravernd og
freista þess
jafnframt að
koma í veg
fyrir að kettir
valdi óþæg-
indum. Vand-
inn er, eins
og fyrri dag-
inn, ekki
blessuð dýrin,
heldur eig-
endurnir.
Reglugerðin er byggð á mjög
skýrum ákvæðum í landslög-
um og kveður m.a. á um að
merkja eigi alla ketti, hvar fólk
má vera með ketti og hvar ekki
og hvernig starfsmenn Heil-
brígðiseftirlits eiga að fanga
ketti að undangenginni ræki-
legri kynningu. Línur eiga því
að vera mjög skýrar - bæði fyr-
ir kattaeigendur og þann fjölda
fólks sem víll ekki umgangast
ketti og á rétt til þess.“
lllfram-
kvæmanlegt
„Ég leyfi mér stórlega að ef-
ast um að þetta sé framkvæm-
anlegt. Og ég sé ekki hvernig
borgarstarfs-
menn eiga að
meta það
hvenær kött-
ur er týndur
eða í sínum
eðlilega
spássitúr. Svo
vona ég að yf-
irvöld fari
ekki að rukka
mig líka ef
börnin mín
týnast - ef
borgarstarfsmenn hitta þau
einhvers staðar úti á götu
halda þeir að þau séu týnd. Ég
held að þetta sé afskaplega ill-
framkvæmanlegt. Ég botna
ekki í hvaða kattafóbía er að
gjósa upp hjá borgaryfirvöld-
um. Það er reginmunur á
hunda- og kattahaldi. Hundar
ganga ekki lausir, enda svo
háðir húsbónda sínum, en kett-
ir hins vegar fara allra sinna
ferða og hverfa þess vegna í
sólarhring eða lengur og koma
svo heim. Hvernig á borgar-
starfsmaður að vita hvenær
kötturinn er einfaldlega i sjálf-
viljugum spássitúr? Ég hef alist
upp með köttum frá blautu
barnsbeini og að mínu viti yrði
ekkert heimili án kattar, það er
ósköp einfalt." -GAR
Helgi Pétursson,
formaöur heilbrigö-
isnefndar Reykja-
víkur.
Kjallarahöfundar
Athygli kjallarahöfunda er
vakin á því að ekki er tekið við
greinum í blaðið nema þær ber-
ist á stafrænu formi, þ.e. á tölvu-
diski eða á Netinu. DV áskilur
sér rétt til að birta aðsent efni á
stafrænu formi og í gagnabönk-
um.
Netfang ritstjórnar er:
dvritst@ff.is