Dagblaðið Vísir - DV - 06.09.1999, Blaðsíða 15

MANUDAGUR 6. SEPTEMBER 1999
15
Hraðakstur á
hafsbotni
Varla verður um
það deilt að Hvalfjarð-
argöngin séu mikil
samgöngubót. Þó að
Hvalfjörðurinn sé fal-
legur þegar hann
skartar sínu fegursta
getur hann verið held-
ur óárennilegur í
vondum veðrum að
vetrarlagi. Flestir
fagna því hinu að
mörgu leyti glæsilega
mannvirki sem göng-
in eru og greiða með
gleði gjald fyrir þau
þægindi og þann tíma-
sparnað sem þau
veita. En um hitt verð-
ur ekki deilt að inni í
göngunum er hvorki
hátt til lofts né vítt til
veggja, og eflaust
verða flestir fegnir þegar ganga-
munninn blasir við og aftur er
ekið út í víðáttuna og ferskt loftið
fyllir lungun á ný. Varla langar
nokkurn mann að tefjast lengi
þama niðri.
Það ætti því ekki að vera nein-
um hulið að akstur i göngum langt
undir hafsbotni er varasamur og
þarfnast aðgæslu, svo að ekkert
beri út af. Og í samræmi við það
eru reglur um hámarkshraða
niðri í göngunum strangari en úti
á þjóðveginum. Að sjálfsögðu.
ekkert benti til ann-
ars en ánægjulegrar
ferðar í þessari guðs
paradís. En það fór
fyrir mér eins og
Adam forðum.
Skyndilega upphófst
mikill hávaði í
bílflautum og fram
úr mér geystust tveir
gerðarlegir heimilis-
jeppar með hús-
vagnakerrur í eftir-
dragi, sem voru mun
breiðari en jepparn-
ir. Einungis með því
að hörfa til hliðar
tókst mér að forðast
að ferlíki þessi
strykjust við bílinn.
Þessi óskemmtilegi
framúrakstur endur-
tók sig með reglulegu
millibili, þó að ég yki hraðann
nokkuð til að tefja ekki þessa af-
reksmenn sem engan tíma máttu
missa, og undraðist nokkuð fjölda
þessara færanlegu ibúða sem fólk
Kjallarinn
Guðrún
Helgadóttir
rithöfundur og
fyrrverandi
alþingismaður
Akstur í göngum
En íslenska hetjulundin lætur
ekki að sér hæða. Á fallegu sunnu-
dagskvöldi átti ég nýlega leið úr
Borgarfirði til Reykjavíkur. Og þar
sem þjóðvegurinn niður í Borgar-
nes er varla breiðari en venjulegur
danskur sveitavegur ók ég á u.þ.b.
90-100 km hraða, enda klukkan
orðin ellefu og ólíklegt að ég ynni
nokkur frekari afreksverk daginn
þann. Umferð var afar lítil, svo að
Hvalfjarðargöngin. - „Þetta leiðir hugann að því hvort ástæða sé til að leyfa framúrakstur yfirleitt f göngunum
nema um neyðartilvik sé að ræða. Er virkilega einhver nauðsyn á framúrakstri þessar 6-8 mínútur sem það tek-
ur að aka göngin?" spyr Guðrún Helgadóttir m.a. í grein sinni.
draslaðist með um landiö. Það var
því næstum léttir að koma að
göngunum og fá að leyfa sér þann
munað að aka hægt og rólega und-
ir fjörðinn án ótta við þetta tíma-
lausa fólk.
Framúrakstur í göngum
En þá fyrst kámaði gamanið. Ég
hafði ekki verið lengi í göngunum
þegar fram úr mér geystist felli-
hýsi og stuttu síðan annað. Og það
skal hreinskilnislega játa'ð að ég
varð dauðhrædd þarna niðri í
myrkrinu. I siðara skiptið gerðist
þetta þar sem beygja var framund-
an og ég þori ekki að hugsa um
hvað hefði gerst ef annar vitstola
ökumaður hefði komið á móti
jeppafólkinu. Ég þori ekki að full-
yrða hvort þetta gerðist á svæði
jþar sem framúrakstur er leyfður,
var of skelkuð til þess, enda skipt-
ir það litlu máli. Þetta fólk ók á
hraða sem var langt umfram það
sem leyfllegt er.
Þetta leiðir hugann að því hvort
ástæða sé til að leyfa framúrakstur
yfirleitt í göngunum nema um neyð-
artilvik sé að ræða. Er virkilega ein-
hver nauðsyn á framúrakstri þessar
6-8 mínútur sem það tekur að aka
göngin? Ég tel það fullkomið
ábyrgðarleysi og
algjörlega óþarft
og beini þeirri
kröfu tU Spalar
hf. að framúrakst-
ur verði með öUu
bannaður í göng-
unum - áður en
hann endar með
skelfingu. Dugi það ekki skora ég á
fyrrverandi vinnufélaga mína á Al-
þingi að taka ráðin af þesu tíma-
lausa fólki.
Guðrún Helgadóttir
„Þetta leiðir hugann að því hvort
ástæða sé til að leyfa framúr-
akstur yfirleitt í göngunum nema
um neyðartiivik sé að ræða.“
Þróun og framfarir á
Landspítalanum
Ég er ekki alveg viss um að all-
ir geri sér grein fyrir þeim gríðar-
legu framfórum sem hafa átt sér
stað á Landspítalanum á undan-
fömum árum. Margir era svo önn-
um kafnir við að gagnrýna og
finna að, að þeim sést oft mjög yfir
það sem á vinnst. Gera menn sér
t.d. grein fyrir því að Landspítal-
inn er einhver stærsti umferðar-
vaki borgarinnar. Inn á Landspít-
alalóð koma á hverjum sólarhring
um 4000 bUar og í byggingar spít-
alans eiga erindi um 6000 manns á
sólarhring.
Fjarlækningar í sókn
Stöðugt er verið að taka upp
nýjungar og jafnvel nýjar greinar
læknisfræðinnar og þannig fylgt
eftir þróuninni í heiminum þar
sem hún er mest. í þvi sambandi
má nefna að það er ekki langt síð-
an hjartaaðgerðir voru fluttar inn
í landið og í kjölfar þess hjartaað-
gerðir á börnum. Stutt er síðan
glasafrjóvgun var hafin, skurðað-
gerðum á æxlisbeinbrotum í baki
og útlimum svo og æxlum í mjúk-
vefjum og stoðkerfi fjölgar þannig
að sjúklingar með þessar mein-
semdir þurfa ekki lengur að leita
til útlanda. LíknardeUd hefur ver-
ið sett á fót, FæðingarheimUið
keypt og aðstaða
þannig stórbætt.
Bygging barna-
spítala haím þótt
tafist hafi vegna
skipulagsdeUna.
MFS eining
starfrækt, með-
ganga, fæðing,
sængurlega, með
bættri þjónustu
fyrir verðandi mæður og hjúkrun
gerð einstaklingshæfð, sjúkrahús-
tengd heimaþjónusta. Stóraukin
þjónusta við sjúkrahús úti á landi
með fjarlækningum. Vaxandi
Qöldi sjúkrahúsa úti á landi send-
ir nú röntgenmyndir um símalín-
ur tU Landspítala og fær aðstoð
sérfræðinga við greiningu. Við-
fangsefni í nánd í fjarlækningum
eru ómskoðun í meðgöngurann-
sókn, verkefni fyrir geðlækningar,
minni háttar aðgerðir og speglanir
og fræðslustörf. Unnið er að því að
hefja líffæraflutn-
inga, beinmergsflutn-
ing og nýrnaflutn-
inga.Þannig mætti
lengi, lengi telja.
Verkefnið enda-
lausa
íslendingar verja
rúmlega 8% vergra
þjóðartekna tU heil-
brigðismála. Það er
hærra hlutfall en hjá
öllum hinum Norður-
löndunum sem þó
standa framarlega
meðal þjóða heims í
þessum málaflokki.
Verkefhi Landspítal-
ans fer stöðugt vax-
andi. Fólksfjölgun er
á höfuðborgarsvæðinu, breytt bú-
setumynstur er í landinu. Breytt
aldursskipting þjóðarinnar,
öldruðum fjölgar stöðugt sem hlut-
fall af heUdarfólksfjölda, ný lyf og
aukin tæki og tækni kaUa á hærri
útgjöld. Krabbamein er t.d. sjúk-
dómur hinna eldri þó frávik séu
þar frá. Norðmenn hafa nýlega
gert spá um þróun krabbameins-
deUda sinna og sjá fram á gríðar-
legan vöxt vegna fjölgunar aldr-
aðra í þjóðfélaginu. Ekki verður
undan vikist. Heilbrigðisráðuneyt-
ið fer nú með rúmlega
40% af heUdarútgjöld-
um ríkisins og Land-
spítalinn ásamt fylgi-
sjúkrahúsum fer með
21% af heUdarútgjöld-
um til heUbrigðis-
mála.
Auk aUs þessa er
Landspítalinn há-
skólasjúkrahús. Hann
er þannig þjónustu-
stofnun, skóli og
fræðasetur þar sem
víðtækar rannsóknir
eru stundaðar. AUt
gerir þetta reksturinn
flóknari. Stöðugt era
gerðar kröfur tU auk-
innar hagræðingar og
aukinna afkasta. Lík-
lega vita ekki margir að Landspít-
alinn hefur oftsinnis fengið verð-
laun Gæðastjórnunarfélags ís-
lands eða verið tUnefndur til
hvatningarverðlauna.
Á ársfundum Landspítalans
hafa menn sameinast um þessa yf-
irlýsingu:
Landspítalinn er háskólasjúkra-
hús þar sem framsækið starfsfólk
horfir stöðugt til framtíðar og
skoðar nýjungar tU bættrar þjón-
ustu og hagræðingar í rekstri.
Guðm. G. Þórarinsson
„Vaxandi fjöldi sjúkrahúsa úti á
landi sendir nú röntgenmyndir um
símalínur til Landspítala og fær
aðstoð sérfræðinga við grein-
ingu.u
Kjallarinn
Guðm. G.
Þórarinsson
verkfræðingur
Með og
á móti
Góður fótbolti í sumar
Tímabil íslenskra knattspyrnumanna
er nú senn á enda runnið. Það hefur
gengið á ýmsu sumar og sýnist sitt
hverjum um gæði knattspyrnunnar
sem í boði hefur verið fyrir áhuga-
menn íþróttarinnar. Á síðustu árum
hefur stór hópur knattspyrnumanna
farið til útlanda og er það skoðun
sumra manna að þetta hljóti að hafa
komið niður á gæðum fótboltans.
Stöðugt batnandi
„Ég er þeirrar skoðunar að
gæði íslenskrar knattspymu fari
stöðugt batnandi ár frá ári þrátt
fyrir að okkar bestu leikmenn
fari á hverju
hausti í at-
vinnu-
mennsku. Und-
irbúningur
liða og um-
gjörð fer
stöðugt batn-
andi. Næsta
skref era yfir-
byggðir knatt- Gu„„arsson,
spymuvellir framkvæmdastióri
sem munu |<nattspyrnudeildar
stuðla að enn
frekari framþróun knattspym-
unnar. Rekstur bestu knatt-
spymuliðanna verður að sama
skapi sífellt dýrari. Mín skoðun
er sú að miðað við laun margra
leikmanna í dag geti stjómir liða
litið á sjálfa sig sem atvinnurek-
endur og jafnframt gert þá kröfu
til leikmanna sinna, sem eru að
fá greiddar háar upphæðir fyrir
að iðka knattspyrnu, að gera ekk-
ert annað meðan á keppnistíma-
bili stendur en að spila fótbolta.
íslandsmótið er stutt, álagið mik-
ið og það er ekki tími ifl þess að
að vinna 8 tíma á dag með fótbolt-
anum yfir sumartímann ef árang-
ur á að nást. Menn verða að ein-
beita sér að boltanum."
Seint talið litríkt
„Fótboltinn í sumar hefur
valdið mér vonbrigðum. KR-ing-
ar era með langbesta liðið en
samt hafa þeir á köflum ekki ver-
ið sannfærandi
sbr. fyrri hálf-
leikinn gegn
Fram i síðasta
leik. Önnur lið
hafa valdið
vonbrigðum.
Þannig era
Eyjamenn ekki
jafh spennandi
og þeir vora á
síðustu leiktíð,
Skagamenn .
hafa spilað illa í mörgum leikjum
og þannig mætti áfram telja.
Stöðugleika vantar öll liðin að
KR frátöldu. Liðin getað spilað 1
til 2 leiki sæmilega en síðan kem-
ur leikur eða leikir sem era af-
leitir. Þegar síðasti hópur leik-
manna fór í atvinnumennsku
höfðu margir áhyggjur af því að
keppnin hér heima yrði lítt
spennandi. Ég var reyndar ekki í
þeim hópi og vonaðist til þess að
ungir og efnilegir leikmenn
fengju taekifærið. Því miður hef-
ur það ekki gengið eftir. Marel
Baldvinsson, Grétar Hjartarson,
Indriði Sigurðsson og Amar Jón
Sigurgeirsson era allt strákar
sem vora búnir að fá sína eld-
skím áður en mótið byrjaði.
Margir þeir erlendu leikmenn
sem hingað hafa komið í sumar
hafa ekki náð að heilla mig og
því miður hafa sumir þeirra feng-
ið að spila alltof lengi án þess að
skila merkilegu framlagi. Vals-
maðurinn Matthías Guðmunds-
son er mjög efiiilegur og mjög
gaman var að sjá 16 ára gamlan
strák, Albert Ásvaldsson, fá tæki-
færi með Fram gegn KR-ingum í
síðustu umferð. Fótboltasumarið
1999 verður i svarthvítum sauða-
litum KR-inga og verður seint
talið litríkt." -JKS
Arnar Björnsson,
íþróttafréttamaður
á Stöö 2.