Dagblaðið Vísir - DV - 07.09.1999, Blaðsíða 12

12
ÞRIÐJUDAGUR 7. SEPTEMBER 1999
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ÓLI BJÖRN KÁRASON
Aðstoðarritstjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiösla, áskrift: ÞVERHOLTI11, 105 RVÍK,
SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vfsir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiðlunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1950 kr. m. vsk. Lausasöluverð 180 kr. m. vsk., Helgarblað 250 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaösins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fyrir viðtöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Ráðherra skemmtir sér
Nýi landbúnaðarráðherrann hefur uppgötvað hestinn
og fær tæpast hamið hrifningu sína á hestamótum heima
og erlendis. Þegar skagfirzkir refir gaukuðu að honum
plaggi í hita hrifningar á Vindheimamelum, fannst hon-
um ekkert mál að gefa út skuldaviðurkenningu.
Fyrir rúmri viku samþykkti ráðherrann fyrir hönd
ráðuneytis síns, að ríkið gæfi 150 milljónir króna á fimm
árum til skagfirzkrar hestamennsku. Hann lofaði upp í
ermi ríkisstjórnar, fjárlaganefndar og Alþingis að
skekkja markaðsöflin í þágu Skagfirðinga.
AUt, sem Skagfirðingar eiga að gera fyrir peningana,
er þegar verið að gera á vegum ýmissa samtaka, ríkisins
sjálfs og samkeppnisfyrirtækja. Skagfirðingar eiga að
uppgötva hjólið að nýju á kostnað skattborgaranna og
gefa öðrum hestamönnum landsins langt nef. ,
Þetta líkist því, að sjávarútvegsráðherra uppgötvaði
skyndUega þorsk og ákvæði í hrifningarvímu að gefa
Skagfirðingum helminginn af öUum þorskkvóta lands-
ins, togara og frystihús í ofanálag. Mörg er spiUingin í
landinu, en þessi tegund er sú vitlausasta.
Hestamennsku hefur farið hnignandi í Skagafirði í
samanburði við aðra landshluta. Aðeins 15% sýndra
ræktunarhrossa koma fram á sýningum í Skagafirði.
Unglingastarf er áberandi minna en í ýmsum öðrum
sýslum, sem hafa tekið við merkinu af Skagafirði.
Skattgreiðendur eiga að borga Skagfirðingum fyrir
reiðhöU, sem einstaklingar og félög reisa fyrir eigin
reikning annars staðar í landinu. Þeir eiga að borga
Skagfirðingum fyrir að halda mót og sýningar, sem ým-
is félög og landssamtök gera nú þegar með glæsibrag.
Skattgreiðendur eiga að borga Skagfrrðingum fyrir
markaðsstarf, sem nú þegar er unnið á vegum samtaka
bænda og útflytjenda. Skattgreiðendur eiga að borga
Skagfirðingum fyrir skóla og námskeið, sem ríki, félög
og fyrirtæki halda nú þegar fyrir eigin reikning.
Skattgreiðendur eiga að borga Skagfirðingum fyrir að
sigla í kjölfar ýmissa aðUa, sem þegar hafa tekið tölvu-
tækni í þjónustu sína fyrir eigin reikning, setja upp
gagnabanka, spjallrás og veftimarit og búa tU ferðakort,
sem þegar hefur verið undirbúið annars staðar.
Dæmið í heUd er Ula grundað byggðastefnumál, sem á
að leiða tU reiðhaUar á Sauðárkróki, hestakennslu í fjöl-
brautaskólanum þar, upplýsingamiðstöðvar i Varmahlíð,
betra mótssvæðis á Vindheimamelum og eflingar Hesta-
sports í samkeppni við aðrar hestaferðaskrifstofur.
Listin við byggðastefnu er að mjólka skattborgarana
án þess að skaða beinlínis aðra atvinnustarfsemi í land-
inu. En ráðagerðir landbúnaðarráðherra fjaUa því miður
um að spiUa samkeppnisaðstöðu ýmissa félaga og lands-
samtaka og ótal fyrirtækja og einstaklinga.
Ef ríkið á 150 miUjónir aflögu tU hrossa, er miklu nær
að verja peningunum í atriði, þar sem félagslegt framtak
og einstaklingsframtak duga skammt. Má þar nefna
rannsóknir á hrossasjúkdómum á borð við spatt og sum-
arexem, sem leika hrossaútflutninginn grátt.
Ef ríkið viU styðja framtak félaga og einstaklinga á
þessu sviði, er miklu nær að fela þeim mörgu samtökum,
sem fyrir eru í landinu, að ráðstafa peningunum og setja
aðeins það skUyrði, að féð sé ekki notað tU að skekkja
markaðsbúskap og samkeppni í atvinnulífinu.
Gott gæti verið fyrir ríkisstjórnina að setja hömlur á
ferðir hrifnæmra ráðherra á skemmtanir, þar sem
bragðarefir láta þá gefa út skuldaviðurkenningar.
Jónas Kristjánsson
Frá Hafrahvömmum á Fljótsdalshéraði.
Snæfellsþjóðgarð-
ur rétta svarið

íslendingar hafa verið að kynn-
ast hálendinu í stórauknum mæli
síðustu ár. Æ fleiri eignast hlut-
deild í töfrum óbyggðanna og vilja
tryggja sem víðtækasta verndun
þeirra fyrir óbornar kynslóðir.
Viðhorfsbreytingunni verður helst
líkt við byltingu og hún skapar
forsendur fyrir endurmati og nýj-
um ákvörðunum. Rökin fyrir slíku
er ekki síður að finna í alþjóðlegu
umhverfi. Ríó-ráðstefnan 1992
lagði nýjan grunn að umgengni
við náttúruna með sjáifbæra þró-
un og varúðarreglu sem æðstu
boðorð.
Það hefur miðað afar hægt hér-
lendis að fá meginniðurstöður Rió-
yfirlýsingarinnar inn í íslenskt
réttarkerfi. Frumvarp sem um-
hverfisráðherra lagði fyrst fram
vorið 1994 „um lögfestingu
nokkurra meginreglna um-
hverfisréttar" hefur enn ekki
hlotið afgreiðslu. Síðast kom
þetta stjórnarfrumvarp fram á
þingi í hittifyrra, en engin
áhersla var á afgreiðslu þess
frekar en fyrri daginn. í upp-
hafsgrein þessa frumvarps seg-
ir: „Tilgangur laga þessara er
að tryggja að meginreglna um-
hverfísréttar verði ávallt gætt
við framkvæmd og skýringu
laga er varðar umhverfið.
Markmiðið er að vemda um-
hverfið og stuðla að því að einstak-
lingar sem og komandi kynslóðir
fái notið þeirra gæða sem felast í
heilnæmu umhverfi og náttúru-
auðlindum."
Svikist um endurskoðun laga
En það er ekki aðeins að stjórn-
völd hafi dregið við sig að lögfesta
meginreglur umhverfisréttar. Þau
hafa jafnframt svikist um að sinna
lögboðinni endurskoðun löggjafar
um mat á umhverfisáhrifum. Upp-
haflegri löggjöf um þetta efni var
aldrei ætlað að standa lengi. í lög-
um nr. 63/1993 var beinlínis tekið
fram að lögin bæri að endurskoða
jafnhliða endur-
skoðun skipulags-
og byggingarlaga,
en endurskoðun
þeirra lauk vorið
1997. Þessari lög-
boðnu skyldu
brugðust stjórn-
völd, þótt margoft
væri á Alþingi
vakin athygli - á
nefndu lagaá-
kvæði. Fullyrt var
af umhverfisráð-
herra æ ofan í æ á
síðasta kjörtíma-
bili að frumvarp
til nýrra laga um
mat á umhverfisá-
hrifum væri að
koma fram. Enn
Kjallarinn
Hjörleifur
Guttormsson
fv. alþingismaður
„Ríó-ráðstefnan 1992 lagði nýj-
an grunn að umgengni við nátt-
úruna með sjálfbæra þróun og
varúðarreglu sem æðstu boðorð.
Það hefur miðað afar hægt hér-
lendis að fá meginniðurstöður
Ríó-yfirlýsingarinnar inn í ís-
lenskt réttarkerfi
hefur það ekki séð dagsins ljós
þótt langt sé um liðið að stjórn-
skipuð nefnd skilaði af sér tillög-
um að frumvarpi.
Fyrirvari skipulagsnefndar
miöhálendis
Samvinnunefnd héraðsnefnda
sveitarfélaga sem skilaði tillögum
að svæðisskipulagi miðhálendis-
ins í maí 1997 gerði m.a. svohljóð-
andi fyrirvara um Fljótsdalsvirkj-
un: „Gildi Eyjabakkasvæðisins
vegna sérstæðs gróðurfars, dýra-
lífs, landslags o.fl. er svo mikið að
ástæða er til að endurskoða tilhög-
un virkjunar samkvæmt gildandi
lögum. Svæðið hefur
einnig mikið gildi fyrir
ferðaþjónustuna." Og i
lokaáliti nefndarinnar
frá í ágúst 1998 segir
m.a.: „Nefndin telur að
eðlilegt sé að endurmeta
15 ára gömul áform með
tilliti til breyttra for-
sendna, m.a. nýrrar
tækni og breyttra við-
horfa til umhverfismála
[...] Gerðir eru fyrirvar-
ar um stærð miðlunar-
lóna á gróðurlendum í
600 m y.s. sem eru meðal
stærstu fuglabyggða há-
lendisins." Fyrirvarar
sem skipulagsnefndin
gerði í aðdraganda þessa
hálendisskipulags, sem
'ráðherra staðfesti síð-
astliðið vor, eru þannig
ótvíræðir.
Þjóðgarðstillaga
NAUST
Nýleg tillaga Náttúru-
verndarsamtaka Aust-
urlands - NAUST - um
að stofnaður verði
Snæfellsþjóðgarður
sem meðal annars
spanni yfír Eyjabakka-
svæðið endurspeglar
áreiðanlega vilja stórs
þjóðarinnar um þessar
Náttúruverndarsamtök
hluta
mundir.
Austurlands telja brýnt að litið sé
heildstætt á þetta verðmæta svæði
með tilliti til verndunar náttúru
þess ókomnum kynslóðum til ynd-
isauka.
Ef velja á milli þjóðgarðs og ál-
verksmiðju ætti valið að reynast
auðvelt. Margir munu taka undir
þá ályktun aðalfundar NAUST, að
Snæfellsþjóðgarður og verndun há-
lendisins norðan Vatnajökuls hefði
ómetanlegt gUdi fyrir landið í heild
og Austurland sérstaklega auk þess
að hafa alþjóðlega þýðingu.
Hjörleifur Guttormsson
Skoðanir annarra
Alvarleg verðbólguþróun
„Ríkisstjómin á að taka af skarið og beita sér fyr-
ir breytingum á vörugjaldinu á þann veg, að það
auki ekki á þær sveiflur, sem verða vegna breytinga
á heimsmarkaðsverði á benzíni. Ummæli fjármála-
ráðherra... eru vísbending um, að þetta sjónarmið
eigi hljómgrunn innan rikisstjórnarinnar. Það er al-
veg ástæðulaust að ríkið taki viðbótartekjur í ríkis-
sjóð með þessum hætti. Verðbólguþróunin er komin
á alvarlegt stig. Það er tímabært að taka ákvarðan-
ir, sem snúa þeirri þróun við.“
Úr forystugreinum Morgunbiaösins 4. september
Hugmyndaskortur ríkisstjórnarinnar
„Það er sorglegt til þess að vita að Austfirðingum
skuli stillt upp með þessum hætti, að ef álver rísi
ekki muni fjórðungurinn ekki eiga sér viðreisnar
von og ber að skoða viðbrögð fólks með það í huga.
Þessi ótrúlegi hugmyndaskortur ríkisstjómarinnar í
atvinnuuppbyggingu er sorglegt dæmi um stjórn-
málamenn gamla timans sem telja það vera hlutverk
sitt að bjarga landsbyggðinni með sértækum aðgerð-
um sem alltaf hafa mistekist/1
Groska.is 6. september
Þögn um siöleysi Jóns Ólafssonar
„Eitt er það sem farið hefur fyrir brjóstinu á Frels-
aranum en það er hrópandi þögn fjölmiðlamanna
um meint siðleysi, óheiðarleg viðskipti og mútugjaf-
ir Jóns Ólafssonar Friðgeirssonar í Skifunni (þessi
með 79 þúsund króna mánaðarlaunin). Því hefur
meðal annars verið haldið fram að Jón hafi styrkt R-
listann fjárhagslega og fengið í staðinn úthlutaða lóð
í Laugardalnum undir nýtt kvikmyndahús sitt, eitt-
hvað sem í daglegu tali nefnist mútur. Fyrir
nokkrum árum var hann sakaður um að hafa rekið
fréttamenn af fréttastofu Stöðvar 2 þegar þeir létu
eigin sannfæringu ráða fór við fréttaflutning sinn en
ekki sérhagsmuni Jóns. Þá hefur verið þrálátur
orðrómur um að Jón hafl hagnast og byggt upp veldi
sitt á fikniefnasölu."
Frelsi.is 4. september