Dagblaðið Vísir - DV - 25.09.1999, Blaðsíða 44
LAUGARDAGUR 25. SEPTEMBER 1999
56
Geimferðir fyrir almenning í sjónmáli:
Farmiðarnir stjarnfræðilega dýrir
Hvítlaukstímabilið er hafið hjá Jóa Fel og
stendur yfir frá 17. til 26. september. Brauð,
ostar, olíur o.fl. fyrir alla hvítlauksunnendur.
Málið leyst á hótelherberginu:
„Geimferðir eru eðlilegt framhald
ævintýraferða,“ segir geimfarinn
Buzz Aldrin í nýlegu viðtali við hið
virta ferðatímarit Condé Nast Tra-
veler. Aldrin sté á tunglið, eins og
flestir vita, ásamt Neil Armstrong
fyrir þrjátíu árum og hefur alltaf
langað aftur út í geiminn; og það
% sem meira er hann vill gjaman taka
: aðra með sér. Á síðasta ári stofnaði
hann ShareSpace Foundation sem
ætlað er að safna peningum svo al-
menningur geti í framtíðinni notið
geimferða. Aldrin er ekki sá eini
sem dreymir um að almenningur
fari í geimferðir og síðustu tvö árin
hafa æ fleiri borgað inn á geimferð-
ir enda útlit fyrir að fyrsta geimflug-
ið verði innan tveggja ára.
Almenningur áhugasamur
Eitt er ljóst, geimferðir verða ekki
ódýrar heldur eins og sumir segja
stjarnfræðilega dýrar. Geimferða-
stofnun Bandaríkjanna, NASA, tel-
ur líklegt að kostnaðurinn verði í
*~>kringum tvær milljónir dala (140
milljónir kr.) en aðrar spár benda til
þess að geimflugmiðinn muni fljót-
lega hrapa niður fyrir 30 þúsund
dali eða í rúmlega tvær milljónir ís-
lenskra króna. Hvernig eiga þá Jón
og Gunna að hafa efni á slíkri ferð?
Geimfarinn Aldrin hefur eina lausn
en stofnun hans býður fólki að
kaupa happdrættismiða fyrir 700
krónur og í framtíðinni verða síðan
heppnir geimfarþegar dregnir út.
Markaðsrannsóknir í Bandaríkj-
unum benda til þess að áhugi al-
■ mennings á geimferðum sé talsverð-
Tölvumynd af flugvél sem áætlað er að fljúgi með farþega til plánetunnar
Mars á árabilinu 2003 og 2005. Símamynd Reuter
Þyngdarleysi í fáeinar mínútur verður meðal þess sem fyrstu geimfarþegarnir fá að upplifa að tveimur árum liðnum.
Símamynd Reuter
ur. Talið er að um 100 þúsund
manns séu reiðubúin að greiða 100
þúsund dali (700 þúsund krónur)
fyrir farmiðann og ef verðið færi
niður í 20 þúsund dali (140 þúsund
krónur) þá myndi ein milljón
manna panta sér far. „Þeir sem fara
út í geiminri í framtíðinni verða
ekki dæmigerðir starfsmenn NASA
heldur venjulegt fólk sem vill prófa
eitthvað nýtt,“ segir Aldrin. Þessu
andæfa sumir og segja að farþegarn-
ir fyrstu árin verði aðeins moldrikt
fólk sem hafi ekkert betra að gera
við peningana sína.
Tvö ár í fyrstu ferð
Farkostirnir sem eiga að flytja
fólk út í geiminn eru enn á teikni-
borðinu en hönnun þeirra kvað vera
komin langt. Tvö stærstu fyrirtæk-
in, Zegrahm Space Voyages og
Space Adventures, hafa þegar bókað
230 farþega i fyrstu ferðirnar; en í
báðum tilfellum er gert ráð fyrir um
100 kílómetra flughæð og í nokkrar
mínútur geti farþegar leikið sér í
þyngdarleysi. Þessar ferðir eru fyr-
irhugaðar í lok árs 2002. Ekki verð-
ur farið út fyrir gufuhvolfið en það
þykir geimfaranum Buzz Aldrin
ekki nóg. Hann tekur dæmi af slíkri
ferð, sem hugsanlega hæflst í Nýju
Mexíkó. Farþegar myndu í mesta
lagi sjá allt rikið þegar komið væri í
mestu hæð. Aldrin hyggst einbeita
sér að geimferðum þar sem ferðast
verður utan gufuhvolfsins.
Þónokkur vandamál steðja að
smíði fyrstu almennu geimflaug-
anna. Endurnýting er nokkuð sem
vefst fyrir mönnum því nú er geim-
ferjunni skotið úr eldlflaug sem síð-
an brennur að mestu upp. Enn hef-
ur ekkert geimferðafyrirtæki smíð-
að endurnýtanlega eldflaug en menn
telja sig vera komna á sporið í þeim
efnum.
Geimfarþegar framtíðarinnar
gætu líka þurft að glíma við heilsu-
vandamál en sjóveiki og beinþynn-
ing er þekkt vandamál meðal geim-
fara auk þess sem þeir verða
gjarnan fyrir of hættulega mikilli
geislun frá sólu. Yfirmaður NASA
tekur undir þetta og segir að það
eina góða við geimferðir sé að menn
losni við hrukkurnar.
-Condé Nast Traveler
Ferðamenn þekkja sjálfsagt marg-
ir hversu hvimleitt það getur verið
að fá bletti í fotin þegar dvalið er á
hótelherbergi fjarri heimahögum.
En þegar neyðin er mest er hjálpin
næst og lendi menn í
því að fá óþægilega
bletti er engin ástæða
að örvænta. Samkvæmt
könnun ferðatímarits-
ins, Travel Holiday, eru
nokkrir nýtilegir hlutir
oftast í farangrinum eða
jafnvel á hótelherberg-
inu. Hér á eftir fylgja
nokkur hollráð sem vert er að hafa
í huga næst þegar dvalið er á ér-
lendri grundu.
Hársprey: Virkar víst á margvís-
lega bletti, einkum varalit.
Barnapúður eða Nutra Sweet:
Hvort tveggja þykir gott til að
hreinsa olíubletti, til dæmis ef salat-
dressing sullast í fötin. Mælt er með
því að hreinsiefnið sé látið drekka
sig vel í blettinn áður en flíkin er
skoluð eða burstuð.
Rakkrem: Er til margra
hluta nýtilegt fyrir utan
sjálfan raksturinn. Rak-
krem kvað virka vel gegn
tómatsósu-, blóð- og kaffi-
blettum.
Sítrónur: Klassískur
blettahreinsir og oftast er
hægt að verða sér úti um
ávöxtinn á hótelbarnum. Virkar
best á appelsínugula og rauða bletti;
svo sem spagettísósu. Sprautið
safanum á blettinn og ef klæðnaður-
inn er hvítur sakar ekki að bæta ör-
litlu salti við. -Travel Holiday
r:
Blettina burt
fmathjá Baldwinbræðrum
Veitingahúsarekstur virðist
loða við Hollywoodstjörnur.
Nýjasta viðbótin í þeim efnum er
veitingahúsið Alaia á Manhattan
i New York. Það eiga og reka
tveir Baldwinbræðranna, þeir
William og Stephen. Innréttingar
er í gömlum Hollywoodstíl. Mikið
kvað vera lagt í vínseðilinn og
maturinn er ættaður frá Miðjarð-
arhafslöndum. Alaia nýtur víst
talsverðra vinsælda enda þykir
ekki spilla fyrir að eiga jafnvel
von á að sjá þá Baldwinbræður
"spóka sig í matsalnum. Alaia er á
fimmtu breiðgötu og húsnúmerið
: er 59.
Sólin skín fyrst á Indlandi
Indverjar hafa nú bæst í hóp
þeirra þjóða sem halda þvi fram
að sólin muni fyrst skína hjá þeim
þegar nýtt árþúsund gengur í garð
um næstu áramót. Indverska
ferðamálaráðið hefur sent frá sér
tilkynningu þar sem greint er frá
því að sólin muni fyrst koma upp
yflr Katchall, sem er í Andaman-
eyjaklasanum. „Ef miðað er við
Konunglegu stjörnustöðina í
Greenwich verður sólarupprás
fyrst yfir eyjunni og þar með hefst
nýtt árþúsund á Indlandi," sagði
framkvæmdastjóri ferðamálaráðs
Indlands í samtali við Reuters-
fréttastofuna. Nýsjálendingar hafa
hingað til talið sig verða fyrsta í
kapphlaupinu um áramótin, nánar
tiltekið yfir Chatham-eyjum, en
nokkrar aðrar eyjar í Kyrrahafi
veita þeim samkeppni.
■
Fórnarlömb í góðu jafnvægi
Flugslys eru alltaf skelfileg
hvernig sem á það er litið. Fórnar-
lömb flugslysa, þ.e. þeir sem hafa
komist lifandi frá slíkum hörm-
ungum, hafa verið rannsóknarefni
bandarískra sálfræðinga. Niður-
stöðurnar voru nýlega kynntar og
kom í ljós að fómarlömbin þóttu í
mun betra andlegu jafnvægi en
aðrir flugfarþegar sem notaðir
voru til samanburðar. Fórnar-
lömbin áttu það sameiginlegt að
vera minna kviðin og þjást síður af
þunglyndi og streitu. Samtök
bandarískra sálfræðinga segja
rannsóknina merkilega og koma
heim og saman við niðurstöður
könnunar á fólki sem lifaö hafði af
skipsskaða. Hræðileg reynsla á
borð við flugslys geur sem sagt
verið til þess fallin að styrkja og
hafa jákvæð áhrif til frambúðar á
þann sem fyrir verður.
Lmkmmk:-.,:' « WMKaiaKigmaEan