Dagblaðið Vísir - DV - 30.09.1999, Blaðsíða 2

2
FIMMTUDAGUR 30. SEPTEMBER 1999
Fréttir
Landbúnaðarráðherra áhyggjufullur vegna samruna fyrirtækja:
Gríðarleg fákeppni
- á öllum sviöum, segir Guðni Ágústsson sem fylgist meö framvindunni
Guðni Ágústsson landbúnaðarráðherra hefur áhyggjur af neytendum og framleiðendum og segir litlu fyrirtækin vera
að deyja. DV-mynd Pök
„Við erum á alveg gríðarlegri
ferð til fákeppni og samþjöppunar á
öllum sviðum atvinnulífsins. Þessi
þróun er í gangi um allt þjóðfélagið.
Þessi litlu fyrirtæki sem stóðu sig
vel gagnvart neytendum og bænd-
um hafa dáið út og þrífast ekki í
dag,“ segir Guðni Ágústsson land-
búnaðarráðherra vegna þeirrar fá-
keppni sem ríkir á grænmetismark-
aöi þar sem einn aðili ræður um 90
prósentum af markaðnum. Eins og
fram kom í DV i gær ræður Sölufé-
lag garðyrkjumanna dreifingarfyr-
irtækinu Ágæti og er þar með um 90
prósenta markaðshlutdeild. Um
svipað leyti og Ágæti hvarf undir
hatt SG lagði Baugur niður inn-
kaupa- og dreifmgarfyrirtæki sitt í
grænmeti og ávöxtum. Karl Rúnar
Ólafsson kartöflubóndi lýsti því við
DV i gær að einokun væri skollin á.
Landbúnaðarráðherra leggur
áherslu á að þessi þróun sé ekki
bundin við landbúnaðinn einan
heldur sé hún víðast hvar um allt
þjóðfélagið.
„Nú heitir það hagræðing þegar
fyrirtæki sameinast og gera sig
sterkari. Þau eru þá kannski að
mæta því að 90 prósent af allri vöru-
veltu í smásöluverslun er komin á
tvær hendur. Hér fyrir nokkrum
árum fóru menn í herferðir um
landið og spurðu hver ætti ísland og
hvort það væri SÍS. Hver þorir nú
að spyrja stórra spuminga þegar
einstaklingar eru komnir með svip-
aða stöðu og Sambandið forðum.
Þessi þróun í framleiðslufyrirtækj-
um bænda er trúlega svar við því
sem gerst hefur í versluninni. Við
horfum á afurðastöðvar á Norður-
landi renna saman í eitt. 15 apótek
renna saman í eitt. Flutningar til og
frá landinu, þróun hjá tryggingafé-
lögum og olíufélögum er hin sama.
Allt er þetta á sömu bókina lært.
Stærstu sjávarútvegsfyrirtækin
hoppa í eina sæng og búa til heims-
risa. Mér sýnist þetta því vera að
gerast í öllum greinum atvinnulífs-
ins. Einokun má auðvitað ekki eiga
sér stað. Hún er slæm og samkeppni
þarf að vera fyrir hendi svo menn
haldi vöku sinni,“ segir Guðni.
Hann segist óttast þessa þróun al-
mennt og að smásöluverslun sé
mestöll komin á örfáar hendur.
„Ég er ekki maöur fákeppninnar
og er hræddur við þessa þróun al-
mennt í þjóðfélaginu. Þar visa ég
til þess að vöruvelta í smásölu-
verslun skuli vera 90 prósent og
komin á tvær hendur. Það þarf að
tryggja það að neytandinn og bónd-
inn haldi sínu. Neytandinn eigi að-
gang að ódýrri og góðri vöru og
bændur eigi aðgang að öruggri af-
urðastöö sem skili þeim hámarks-
verði,“ segir Guðni.
„Ég er svolítið hissa á því að
menn í grænmetisgeiranum skuli
meðhöndlaðir sem glæpamenn á
sama tíma og öðrum er hrósað fyr-
ir hagræðingu. Mér finnst greinum
mismunað. Hver er að fara inn í
sjávarútvegsfyrirtæki, bankana
eða í apótekin til að leggja hald á
gögn, mér er spurn?“ segir Guðni.
„Meinið í þessu er hversu fáir
ráða smásöluversluninni.
Ég fylgist með framvindu þess-
ara mála. Það er mikilvægt að
menn séu ekki þvingaðir út af
markaðnum með góða vöru,“ segir
Guðni. -rt
Artúnsholt:
Ofsótt farþegaskýli
- íbúar láta barsmíðar sem vind um eyru þjóta
„Það er undarlegast að enginn
skuli hafa hringt því það hlýtur að
vera íbúum til vansa og óþæginda
að hafa skýlið svona," segir Þór-
hallur Halldórsson, deildarstjóri
farþegaþjónustu SVR, en í septem-
ber hafa tvisvar verið unnin
skemmdarverk á sama farþega-
skýlinu á Ártúnsholti. Fyrst var
tilkynnt að allar þrjár rúðurnar í
skýlinu hefðu verið brotnar
mánudaginn 6. september og síð-
an voru þær allar aftur brotnar á
laugardagskvöldið var.
Þórhallur segir ótrúlegt að eng-
inn skuli hafa gert viðvart um
skemmdarverkin á meðan þau
voru unnin en íbúðarhús standa
rétt við skýlið sem stendur við
götuna Streng. „Rúðurnar eru úr
hertu plasti og því fylgja geysileg-
ar barsmíðar að brjóta þær á
þennan hátt. Til þess þarf stór
verkfæri eða þungan stein. Ef ég
byggi þarna myndi ég tilkynna
þetta til lögreglu því það er verið
að skemma eigur okkar borgar-
anna.
Þórhallur segir meðferð á skýl-
um SVR almennt vera upp og
ofan. „Sum hverfi sleppa alveg en
það er mikið tússað. Ef lögreglan
nær þeim sem tússa eða brjóta
skýlin eru þeir í slæmum málum.
Lögreglan getur hins vegar eðli-
lega ekki verið alltaf á ferðinni en
ég er viss um að hún kæmi strax
ef einhver íbúi myndi hringja.
Þetta gengur ekki svona, að setja
rúður í sem síðan eru brotnar á
nokkurra vikna fresti," segir Þór-
hallur. -GAR
Það er lítið skjól að hafa fyrir þessar
stúlkur í farþegaskýlinu við Streng á
Ártúnsholti því allar rúður hafa ver-
ið brotnar úr því í annað sinn í fáum
vikum. DV-mynd Hilmar Þór
Hiö fræga skip Odincova fært innan Reykjavíkurhafnar:
Á langlegudeild með hvalbátunum
„Skipið var fyrir og þess vegna
færðum við það,“ sagði hafnsögu-
maður i Reykjavík þegar DV innti
hann eftir þeirri umhverfisbreyt-
ingu sem orðið hefur í Reykjavikur-
höfn. Hið margfræga skip Odincova
hefur verið fært frá Grandabakka
þar sem það hefur legið síðan í febr-
úar sl. Nú liggur það við Granda-
garð skammt frá hvalbátunum sem
legið hafa um árabil án þess að vera
hreyfðir. Odincovumenn, sem enn
dvelja um borð í hinu vélarvana
fleyi, hafa fengið mjólk og nauðsynj-
ar frá aðstandendum Byrgisins sem
er meðferðarheimili fyrir unglinga.
Á móti hafa þeir unnið nokkra daga
í sjálfboðavinnu.
útgerðarmaðurinn vonast eftir lausn mála
Hið umdeilda skip Odincova hefur verið fært að Ægisgarði þar sem það ligg-
ur skammt frá hvalbátunum. DV-mynd S
Sæmundur Árelíusson útgerðar-
maður segist lítið vita um skipið
enda hafi hann ekki komið að
skipshlið síðan hengd voru upp
skilti með hjálparbeiðni og svívirð-
ingum um sig. Hann segist vonast
til að geta leyst áhöfnina út á
næstu dögum þannig að þeir fari
úr landi. Unnið sé að lausn máls-
ins en vandinn sé sá að her lög-
fræðinga tefji málið.
„Það eru ellefu lögfræðingar í
málinu og mér virðist enginn mega
hugsa til þess að það leysist. Ég
vonast þó til að málið leysist á
allra næstu dögum,“ segir Sæ-
mundur.
-rt
Stuttar fréttir dv
Kæra vofir yfir
íslensk stjómvöld ætla ekki
að fara að tilmælum Eftirlits-
stofnunar
EFTA og sam-
ræma flugvall-
arskatta í inn-
anlands- og út-
landaflugi. Þau
eiga því yfir
höfði sér kæru
frá eftirlitsráði
EFTA til EFTA-dómstólsins.
Sturla Böðvarsson telur að sam-
ræming þessi muni eyðileggja
innanlandsflugið og hefta upp-
byggingu flugvalla. RÚV greindi
frá.
Ellefu hættir
Ellefu leikskólakennarar sem
eru samanlagt í sjö og hálfu
stöðugildi á leikskólum í bæjarfé-
laginu Árborg láta af störfum í
dag, en þá er liðinn uppsagnar-
frestur þeirra. Morgunblaðið
greindi frá.
Enginn farinn
Norðmenn hafa reynt að fá ís-
lenska flugumferðarstjóra til
starfa í Noregi. Enginn er þó enn
á fórum að sögn Morgunblaðsins.
Talið er að alls vanti kringum
1.400 flugúmferðarstjóra til starfa
í Evrópu og 20-30 hér á landi.
Vekur athygli
Þýska fréttatímaritið Der Spie-
gel birti i síðasta tölublaði ítar-
lega grein um virkjunaráform ís-
lenskra stjórnvalda á Eyjabökk-
um við rætur Vatnajökuls. Morg-
unblaöið greindi frá.
Meiðsi forsetans
Orðalag var ónákvæmt í frétt
um meiðsl forseta íslands í blað-
inu í gær. Þar
var haft eftir
Brynjólfi Mog-
ensen yfirlækni
að forsetinn
gæti auðveld-
lega • sinnt
skyldustörfum
sínum.
Brynjólfur sagði í samtali við
blaðið í gær að það væri ofsagt.
Forsetinn væri illa brotinn á öxl
og ætlaði að reyna að sinna
skyldustörfum sínum.
Mikið álag á Vísi.is
Aðsókn að VísLis hefur aukist
gífurlega nú í septembermánuði og
er svo komið að vélbúnaður annar
ekki öllum heimsóknum gesta þegar
álagið er sem mest, frá hádegi virka
daga og fram til kl. 17. Verið er að
setja upp nýjan búnað og munu
gestir Visis.is verða varir við hrað-
ari upphleðslur á næstu dögum.
Hækkun mótmælt
Foreldrar á leikskólanum Mána-
brekku á Seltjarnarnesi efndu tU
fundar í gærkvöldi til að mótmæla
ráðgerðum 20% hækkunum á dag-
vistargjöldum um næstu mánaða-
mót. Morgunblaðið greindi ffá.
Jarðskjálftar
Smáskjálftar héldu áffam í nótt
suðvestur af HestfjaUi í Ámes-
sýslu. Um 20 skjálftar komu fram
á mælum frá miðnætti fram tU kl.
6.00 í morgun. Enginn þeirra náði
þó einu stigi á Richter. Vísir.is
sagði frá.
Reykjanesbraut frestað
Meðal þeirra framkvæmda sem
á að ffesta á næsta ári til að draga
úr þenslu í þjóðfélaginu er byrj-
unm á tvöfoldun Reykjanesbraut-
ar sem heQa átti í Mjóddinni í
Reykjavík. Verja átti 100 milljón-
um til verksins.
Ekki bráðahætta
Siv Friðleifsdóttir umhverfis-
ráðherra segir
við Morgun-
blaðið að engin
bráðahætta
stafi lengur af
olíuleka úr E1
Grillo. Frekari
aðgerða við
skipsflakið sé
að vænta á næsta ári. -SÁ