Dagblaðið Vísir - DV - 21.10.1999, Blaðsíða 15

FIMMTUDAGUR 21. OKTÓBER 1999
15
Tilbúið morgunkorn:
Dýrari og sætari en heima
tilbúinn morgunverður
Haustiö er komið og skólamir era
byrjaðir. Hjá mörgum islenskum ijöl-
skyldum þýðir það að álagið verður
meira á morgnana, allir þurfa að fara
á fætur á sama tíma, e.t.v. á eftir að
smyrja nesti fyrir bömin og allir eiga
eftir að borða morgunmat. Þá getur
verið freistandi að skeOa pakka af til-
búnu morgunkorni á borðið fyrir
mannskapinn sem skóflar korninu í
sig á mettíma. En ekki er allt gull sem
glóir. Þótt morgunkornið geti verið
þægilegur og fljótlegur morgunverður
er kornið mishollt og sumt af þvi er
hreint og beint óhollt. Auk þess er
kornið mun dýrara en heimatilbúinn
morgunmatur, s.s. heimabakað brauð,
hafragrautur eða ósykraðar mjólkur-
vörur.
Hagsýni fór á stúfana og kannaði
næringargildi nokkurra algengra teg-
unda af morgunkorni. Ekki er um
tæmandi umfjöllun að ræða því að
sjáifsögðu eru mun fleiri tegundir af
morgunkomi á markaði hér heldur
en teknar eru fyrir í greininni. Auk
þess var kannað meðaltalsverð átta
þessarra morgunkornstegunda og var
þá í öllum tilvikum tekið mið af
stærstu pökkunum þar sem þeir eru
hlutfallslega ódýrari en þeir minni.
Auk þess var kannað verð og næring-
argildi gamia góða hafragrautsins og
var notað Solgryn haframjöl til við-
miðimar.
Æskileg samsetning
Allt morgunkom inniheldur tals-
vert af kolvetnum sem eru nauðsynleg-
ur hluti af daglegri fæðu okkar. En
þrátt fyrir að kolvetnin séu hluti af
daglegri fæðu okkar eru þau ekki öll
holl. Sykur er nefnilega ein gerð kol-
vetnis. Sykurinn er slæmur í óhófl
m.a. vegna þess að hann inniheldur
engin önnur næringarefni, hann tekur
I fyrsta sæti trónir Cocoa Puffs með
hvorki meira né minna en 46.7 g af
sykri í hverjum 100 g af kúlunum. Þar
á eftir kemur Frosted Cheerios með 43
g, þá Kellogg’s Chocos með 36 g af
sykri og Honey Nut Cheerios með 35 g
af sykri. Kellogg’s All Bran og
Kellogg’s Special K sem gjarnan eru
auglýstar sem heilsuvörur koma þar á
eftir. All Bran inniheldur 24 g af sykri
og Special K 15 g.
Þá er komið að vörutegundunum
sem em innan sykurmarkanna (mest
10 g af sykri í 100 g af vörunni.)
Kellogg's Rice Krispies rétt sleppur
inn í þann hóp því það inniheldur 10 g
af sykri í 100 g af korninu. Þar á eftir
koma Weetabix og Cheerios sem inni-
halda aðeins 5 g af sykri og Solgryn
haframjöl með 1 g af sykri í hverjum
100 grömmum.
Morgunkornið er mishollt og sumar gerðir innihalda allt of mikið af sykri.
Auk þess er kornið mun dýrara en heimatilbúinn morgunverður þar sem
uppistaðan er t.d. hafragrautur eða ósykraðar mjólkurvörur.
Hvað kostar morgunkornið?
35.000
30.000 -
25.000 -
20.000 -
15.000 -
10.000
5.000
Krónur
36,-
36.244
I

35.308 35.256

_
35.048

Special K
Honey Nut
Cheerios
All Bran
Frosted
Cheerios
Cocoa
Puffs
Cheerios
Korn
Flakes
Solgryn
hafragrautur
*Miöaö viö ca 550.gr af korni og 4 lítra af mjólk á viku allan ársins hring.
pláss frá vítamínum og steinefnum í
líkamanum og að sjálfsögðu er hann
fitandi og fer illa með tennumar.
Æskilegt er að matur sem maður
neytir, þ.á m. morgunkorn, innihaldi
ekki meira en lOg af sykri í hverjum
100 g af vörunni.
Trefjar eru einnig mikilvægur
hluti i fæðu okkar. Þær bæta melting-
una og hafa góð áhrif á hjartað. Æski-
legt er að neyta a.m.k. 25-30 grömm
af trefjum á dag Upplagt er að fá
hluta trefjanna úr trefjaríkum morg-
unverði.
Flest morgunkorn innihalda einnig
einhverja fitu. Æskilegt er að halda
fituneyslunni í hófi. Á innihaldslýs-
ingum sumra pakkanna kemur fram
hversu stór hluti fitunnar er ómettuð
fita. Því stærri hluti sem er ómettað-
ur því „hollari" er fitan.
Mikill sykur
Eins og áður sagði er það mat
margra næringarfræðinga að ekki sé
æskilegt að meira en 10 g af sykri séu
í hverjum 100 g af vörunni. Af þeim
fjórtán vömtegundum sem skoðaðar
voru innihalda tíu þeirra meira magn
af sykri.
Mismiklar trefjar
Trefjar em mikilvægur hluti af
fæðu okkar og hluta þeirra má fá úr
morgunkorni. Tegundirnar fjórtán
innihalda mjög mismikið af trefjum.
Kellogg’s All Bran er í efsta sæti með
16 g af trefjum i hverjum 100 g af vör-
unni. Þar á eftir koma Weetabix og
Solgryn haframjöl með 10 g af trefjum,
íslenskir hafrahringir með 9,8 g og
Cheerios með 9 g af trefjum í hverjum
100 grömmum.
Eins og áður sagði er æskilegt að
neyta a.m.k. 25-30 gramma af trefjum
daglega. Best er að fá trefjamar úr sem
fjölbreyttustum tegundum fæðu, t.d. úr
brauði, grænmeti og kommat.
Þær morgunkomstegundir sem á
eftir koma innihalda fá grömm af trefj-
um og geta því aðeins uppfyllt lítinn
hluta af trefjaþörf okkar.
Honey Nut Cheerios inniheldur 6 g
af trefjum í hveijum 100 g af hringjun-
um og Frosted Cheerios inniheldur 4,5.
Kellogg’s Special K og Kellogg’s
Frosties innihalda 3 g af trefjum, ís-
lenskar Kókókúlur 2,2 g og Kellogg’s
Rice Krispies og Kellogg’s Comflakes
innihalda 2 g af trefjum í hverjum 100
grömmum. Súkkulaðihúðuðu Cocoa
Puffs-kúlurnar reka svo trefjalestina
því þær innihalda engar trefjar.
Svipað fitumagn
Fitumagn í þeim morgunkomsteg-
undum sem skoðaðar vom var svipað.
Neytendur ættu þó að gæta að því þeg-
ar fituinnihald er skoðað hversu mik-
ill hluti fitunnar er ómettaður. Ómett-
uð fita er nefnilega, eins og áður sagði,
talin hollari en mettuð fita. Rétt er þó
að taka fram að ekki gefa allir fram-
leiðendur upp hlutfall ómettaðrar fitu
í vömm sínum. Því er ekki hægt að
bera saman hvaða tegundir innihalda
minnst eða mest af ómettaðri fitu,
Þegar heildarfita í hverjum 100
grömmum er skoðuð reynist Solgryn
haframjölið vera í efsta sæti með 7 g af
fitu, Cheerios í næstefsta sæti með 6
grömm af fitu. Þar á eftir koma ís-
lenskir hafrahringir með 5 grömm, síð-
an Honey Nut Cheerios með 4 grömm,
Frosted Cheerios með 3,6 grömm og
Weetabix með 3 grömm. Hundrað
grömm af Kókókúlum innihalda 2,6
grömm af fitu og sama magn af
Kellogg’s Rice Krispies, Kellogg’s All
Bran og Kellogg’s Chocos inniheldur 2
grömm af fitu. Kellogg’s Special K og
Kellogg’s Cornflakes innihalda 2
grömm af fitu og í hundrað grömmum
af Cocoa Puffs-kúlum er engin fita.
Léttir pyngjuna
Af þessarri upptalningu má sjá að
hollusta morgunkornsins er mjög
mismunandi og því vert að vera vel
vakandi, sérstaklega fyrir mismun-
andi sykurinnihafdi varanna svo
tannlæknakostnaður fjölskyldunnar
rjúki ekki upp úr öllu valdi.
Auk þess kostar pakkamaturinn
sitt ef hans er neytt á hverjum degi.
Lauslegir útreikningar sýna að ef
kjarnaflölskyldan neytir um 550-600
gramma af tilbúnu morgunkorni á
viku allt árið um kring og notar fjóra
lítra af Léttmjólk út á kostar tilbúna
kornið allt að 36400 krónum á ári.
Dýrast er að borða Kellogg’s Speci-
al K. Árskammturinn af því með
mjólk, miðað við áðurgefnar forsend-
ur kostar 36400 krónur. Næst dýrast
er Honey Nut Cheerios á 36244 krón-
ur, þá All Bran á 35304 krónur, Fro-
sted Cheerios á 35256 krónur, Cocoa
Puffs á 35048 krónur, Cheerios á 34164
krónur og Korn Flakes á 27040 krón-
ur.
Heimatilbúni hafragrauturinn sker
sig hins vegar algjörlega úr þvi hann
kostar aðeins um 5096 krónur á ári
miðað við sömu forsendur. Rétt er þó
að taka fram að gert er ráð fyrir að
grauturinn sé soðinn i vatni en ef not-
uð er mjólk hækkar verð hans mikið
eða um 300 krónur á viku. -GLM
Fegrunarefni náttúrunnar sjálfrar:
Ódýrar snyrtivör-
ur úr ísskápnum
Það er engin tilvOjun að snyrti-
vöruframleiðendur hafa aukið hlut-
fall ávaxta og grænmetis í vömm
sínum. Löngu er viðurkennt að þess-
ar afurðir eru hollar fyrir innri
starfsemi líkamans og því ekki fyrir
þá ytri líka?
Hægt er að spara umtalsverðar
fjárhæðir með því að nota grænmeti
og ávexti úr ísskápnum.
Agúrkur og appelsínur
Agúrkan er nærandi og dregur
húðina saman og er því sérlega góð
fyrir feita húð. Rífið agúrkuna fínt
og dreifið um andlitið. Einnig má
skera gúrkuna í sneiðar með osta-
skera og raða á andlitið.
Appelsínur henta vel fyrir þá sem
hafa þurra húð. Appelsínusafínn
mýkir þurra húðina og gott er að
nota maska úr appelsínum á háls-
inn.
Afhýðið og maukið hálfa appel-
sínu. Blandið saman við 3/4 dl af
hökkuðum möndlum. Bætið út í 2
msk. af þeyttum ijóma og 2 msk. af
glyseróli. Þeytið vel saman. Látið
maskann liggja á andlitinu í um 20
mínútur.
Apríkósur og lárperur
Apríkósan mýkir og er því mjög
góð fyrir sólbað eða ljósabekkjanotk-
un. Hafið fjórar þurrkaðar apríkós-
ur í bleyti í sólarhring. Maukið þær
saman við 3 msk. af jógúrt og bætið
svolitlu vatni saman við til að þynna
blönduna. Látið liggja á húðinni í
um 20 mínútur.
Lárperan, öðru nafni avokadó, er
feit og vítamínauðug. Hún er einnig
rakagefandi og hreinsandi.
Maukið hálfa lárpem og nuddið
vel yfir andlitið. Einnig má blanda 2
msk. af möndluolíu og 3 msk. af
tjóma saman við ef húðin er mjög
þurr. Látið liggja á andlitinu í 10-15
mínútur.
Bananar og hunang
Bananinn nærir, mýkir og er
rakagefandi. Eftir sólbað er gott að
sneiða tvo banana og raða þeim á
andlit, háls og bringu. Ef húðin er
þreytt og þurr er gott ráð að mauka
einn banana og blanda saman við 1
tsk. af hunangi og 5 tsk. af hafra-
mjöli. Bleytið aðeins upp í húðinni
áður en maskanum er dreift yfir og
látið liggja í 15 mínútur.
Hunang er nærandi og mýkjandi.
Til varnar hrukkum er auðvelt að
blanda samn 4 msk. af hunangi og 2
msk. af rjóma. Hitiö saman yfir
vatnsbaði. Kælið blönduna aftur en
hafið hana samt volga þegar hún er
borin á andlitið. Penslið á andlitið í
mörgum lögum. Látið liggja á í um
15 mínútur. Nuddið andlitið með
hringlaga hreyflngum á eftir.
-GLM