Dagblaðið Vísir - DV - 01.11.1999, Blaðsíða 16

16
enning
MÁNUDAGUR 1. NÓVEMBER 1999 DV
Klúbbur snjallra karla
Fyrir nokkru var í Menningarmiðstöðinni
Gerðubergi hleypt af stokkunum sýningaröð-
inni „Þetta vil ég sjá“ þar sem þekktir ein-
staklingar úr röðum áhugamanna eru fengn-
ir til að setja saman óskasýningar sínar.
Kári Stefánsson forstjóri reið á vaðið og nú
hefur Friðrik Þór Friðriksson kvikmynda-
leikstjóri fengið að spreyta sig sem sýningar-
stjóri á sviði myndlistar.
Þótt Friðrik sé leikmaður er val hans
fremur faglegt enda var hann á sínum tíma
einn af aðstandendum Gallerís Suðurgötu 7.
Listamennirnir á sýningunni hafa flestir lagt
stund á hugmyndalist sem einmitt var efst á
baugi á blómatíma Suðurgötunnar, þeir Sig-
urður og Kristján Guðmundssynir, Magnús
Pálsson, Steingrímur Eyfjörð Kristmundsson
og Bjami Hjaltalín Þórarinsson. Þar að auki
festir Friðrik taugar yfir i málverkið beggja
vegna konseptbylgjunnar, aftur í afstrakt-
málverkið með Herði Ágústssyni og fram í
nýja málverkið með Tolla.
Fræðilegur og trúarlegur
grunnur
Stærst er framlag aldursforsetans, Harðar
Ágústssonar en verk hans fylla neðri hæð
sýningarrýmisins auk þess sem hann á
nokkrar myndir í kafFistofunni. Myndimar á
neðri hæðinni vom allar á síðustu sýningu
listamannsins á Kjarvalsstöðum 1976 en síð-
an þá hefur hann einbeitt sér að rannsókn-
um á sögu íslenskrar byggingarlistar. Um-
ræddar myndir em raunar ekki málverk
heldur unnar með lituðum límböndum sem
lögð eru af mikilli formfestu og nákvæmni á
strigann. Reyndar má segja að myndlist
Harðar sé engu minni hugmyndalist en
hinna listamannanna því myndir hans em í
senn grundvallaðar á fræðUegum og trúar-
legum grunni. Gengið er út frá framþáttum í
formi og lit sem tengjast hugmyndum um
undirstöðueiningar alheimsins en hlutfoUin
eru meðal annars ákveðin með það fyrir aug-
um að ná fram optískum áhrifum, svo sem
hreyfingu og litablöndun sem fer að miklu
leyti fram í skynjun áhorfandans en ekki á
fletinum.
Myndlistarmaðurinn Hörður Ágústsson
hefur ekki notið verðskuldaðrar athygli þó
fræðimaðurinn hafi á síðustu árum fengið
viðurkenningu fyrir ómetcinleg störf sín. Það
er því frábært að fá tækifæri tU að sjá mynd-
ir hans svo margar saman. Án þess að gerð-
ar séu miklar kröfur tU Gerðubergs um út-
gáfu hefði þó vel mátt upplýsa áhorfendur
örlítið betur. í sýningarskrá er viðtal við
Friðrik Þór og sýningaferill hvers lista-
manns upptalinn. Ég sakna hins vegar upp-
Hörður Ágústsson: Nótur.
Myndlist
Áslaug Thoriacíus
lýsinga um sjálf verkin því þó þau séu mis-
gömul eiga þau öU orðið sina sögu. Það hefði
t.d. verið auðvelt að safna saman upplýsing-
um um verk þeirra Harðar og Bjama þar
sem uppistaðan í framlagi Harðar er af sýn-
ingunni 1976 og verk Bjama vora öU á Sjón-
þingi hans í Nýlistasafninu 1997.
Konur fyrirfinnast ei
Þetta er skemmtilega samsett sýning.
Hún vekur jafnframt upp ýmsar gamal-
kunnar vangaveltur því þótt Friðrik Þór
hafi augljóslega lagt sig í líma við að sýna
breidd innan þess ramma sem áhugasvið
hans setur honum hefur honum ekki tekist
að finna
eina ein-
ustu
konu.
Friðriki
er auðvit-
að í sjálfs-
vald sett
hverja
hann vel-
ur en val
hans
minnir
samt á
hve al-
gengt það
er að
karlar
einblíni á
kynbræð-
ur sína
þegar
þeir líta
yfir svið-
ið. Senni-
lega geng-
ur fæst-
um þeirra
Ult tU en
málið er
fyrst al-
varlegt
þegar öll karUægu yfírlitin leggjast saman
því þá verður oft lítið úr hlut kvenna,
Einmitt þess vegna er nauðsyn-
legt að konur fái sömu tækifæri
til að gera samantektirnar og
karlar. Það er því spennandi að
vita hver næstur fær að sýna,
hvað hann viU sjá og hvað það
verður!
Þetta vil ég sjá stendur til 14. nóv
ember. Húsið er opið mán.-fim. kl
9-21, fös.-sun. kl. 12-16.
Hamrað á slaghörpuna
Ámi Larsson er staddur á svipuð-
um slóðum í nýrri ljóðabók sinni,
Slaghörpuorðum, og hann var í Stök-
um jökum sem út kom á síðasta ári.
Líkt og þá era ljóðin mörg gustmik-
U, skáldið er aUs óhrætt við að segja
til syndanna og láta svipuhöggin
dynja jafnt á valdhöfum, sofandi ís-
lendingum, fjölmiðlum sem
gjörvöllu neyslusamfélaginu. Ljóðið
„A Thing of Beauty is a Decoy For-
ever“ mætti skoöa sem eins konar
stefnuskrá þessarar ádeUu, titUlinn
að sjálfsögðu vísan í Keats þó tálbeit-
an sé komin í stað fegurðarinnar:
íveruhœfum filabeinsturnum
hrindi ég á hliðina
þessum upplýstu
skolprœsum
vona
hroka
veröldin örstund ný rörsýn
fljótandi draumur nýtt öskur
í leójunni
draumurinn geislar af Ijótleika
feguróar
veröldin geislar af feguró
Ijótleika
En það má einnig greina í þessu
ljóði að Árna hættir til að yrkja ofljóst,
ganga enn lengra en þörf er á til að koma
boðskap sínum til skila. Slik hætta er ávallt
til staðar þegar skáld
telja sig hafa mikilvæg-
an boðskap fram að
færa og Ijóst er að Ámi
Larsson lítur ekki á
skáldskap sem dútl eða
daður við fegurðina. Því
miður verður ádeilan á stundum innantóm,
orðaflaumur og upphrópanir, en á stundum
sviður líka undan, því Ámi er oft bæði orð-
hagur og hugkvæmur.
Arni Larsson: Athyglisvert skáld.
E.ÓI.
Bókmenntir
Geirlaugur Magnússon
Slaghörpuorð er allmikil bók
vöxtum og skiptist í sjö bálka, mis-
langa og misheildstæða. Þeir era
einnig að mínu
viti misvel heppnaðir,
einna best þykir mér hon-
um takast upp í stysta
bálkinum, ... Og Don Kík-
óte raular ... Einnig er
margt athyglisverðra ljóða
í síðasta bálki TA BÚ BA BÚ TA BÚ BA BÚ
(titillinn er einkennandi fyrir margar upp-
setningartilraunir þessarar bókar) en sá
bálkur er þó til muna ósamstæðari. Bálkur-
inn Aköll veruleika-
leysis birtir skýrt
heimsmynd skáldsins,
sundraðan, trylltan og
tættan heim sem
minnir óneitanlega á
módernískan skáld-
skap sjötta og sjöunda
áratugarins.
í upphafi bókar vitn-
ar höfundur í banda-
riska bítnikkaskáldið
Ferlinghetti, og ekki
að ástæðulausu. Margt
er líkt með skyldum.
grunar að
Ámi
Lars-
son
hafi
ætlað
sér að
færast
meira
í fang
með
þessari
bók
sinni en
fyrram og
má segja að
hafi tekist að
nokkru leyti
en að öðru
leyti miður.
Þó er ljóst að
Árni Larsson
er athyglisvert skáld
sem tekur sjálfan sig alvarlega ... en stund-
um um of.
Árni Larsson: Slaghörpuorð. 7 bálkar
Ljóðasmiðjan sf.
Reykjavík 1999
Frá Opna Listaháskólanum
í dag Id. 12.30 heldur Ásmundur Ásmunds-
son myndlistarmaður fyrirlestur í stofu 024 í
LHÍ í Laugamesi er nefnist „Criticism and
Space“. Þar verður leitast við að svara spum-
ingunni um hvert sé eðli listgyðjunnar og
verða skyggnur skoðaðar í því samhengi.
Á miðvikudaginn kl. 12.30 ílytur Katrín Páls-
dóttir iðnhönnuður fyrirlestur þar sem hún
fjallar um verk ungra evrópskra hönnuða.
Hann verður í LHÍ í Skipholti, stofu 113.
Meðal námskeiða sem em að heflast er eitt í
módelteikningu fyrir byrjendur og lengra
komna. Góður undirbúningur undir listnám.
Kennari er Hafdís Ólafsdóttir myndlistarmað-
ur og hefst kennslan í Skipholti 1 í kvöld kl. 18.
Annað kvöld kl. 18 hefst námskeið um mynd-
gerð, efni, áhöld og liti. Fjallað verður um lita-
meðferð, pappírsnotkun og einfaldar grafíkað-
ferðir og unnið með efni eins og blek, vatnslit,
akrýl- og þekjulit, lakk, vax o.fl. Námskeiðið
getur nýst sem undirstaða undir myndlistar-
nám eða sem endurmenntun. Kennari er Sigur-
borg Stefánsdóttir og kennt verður í Skipholti
1.
Annað kvöld hefst líka fyrirlestraröð um
samtímamyndlist, tímabilið frá 1960-1995 inn-
anlands og utan. Skýrð
verða hugtök á borð við
naumlist, Fluxus, popplist
o.fl„ fjallað um þær róttæku
breytingar sem orðið hafa í
myndlist og helstu vaxtar-
brodda innlendrar og er-
lendrar listar á síðustu tíu
til tólf árum.
Fyrirlesari er Halldór
Björn Runólfsson listfræð-
ingur (á mynd). Kennsla fer
fram í Skipholti 1 þriðjudaga og fimmtudaga
2.-18. nóvember kl. 20-22.30.
Vasahandbækur
Mál og menning hefur gefið út tvær hand-
bækur í vasabroti, Fána heimsins og
Heimsatlas. í þeirri fyrmefndu eru allir þjóð-
fánar heims auk fána héraða, yfírráða-
svæða, flotafána, fána alþjóðasamtaka og
fána sem ekki eru lengur í notkun en
skipt hafa máli í rás sögunnar. Fánam-
ir em allir sýndir f réttum litum og
fjallað er um tilurð þeirra, sögu og
táknfræði á skýran og greinargóðan
hátt og þannig gerð skil hugmyndun-
um sem búa að baki þeim og hlut-
verki þeirra í lifi þjóðanna. Bókin
verður því í senn yfirlit yfir stjóm-
málasögu allra sjálfstæðra ríkja
heimsins og lýsing á helstu stað-
reyndum um fána, svo sem liti, hlutfóll og
lögun. Einnig er íjallað mn skjaldarmerki rikja
og embætta, helstu hugtök í skjaldarmerkja-
fræði skýrð og saga einstakra skjaldarmerkja
rakin.
Heimsaltlas er smækkuð og
handhæg útgáfa af Heimsatlas
Máls og menningar sem út
kom á síðasta ári. Saman em
þessar litlu bækur hentug
leið til að kynna sér fljótt og
örugglega það helsta um
lönd og þjóðir nútímans.
Þetta era bækur fyrir skól-
'ann, vinnuna og ferðalagið. /i*
Pálsætt undan Jökli
Þjóðsaga hefiu gefiö út bókina Pálsætt und-
an Jökli eftir Óskar Guðmundsson. Þetta er
sagnfræðilegt ættfræðirit með Snæfellsnes að
sögusviði og skiptist í tvo þætti: Ævir og aldar-
far undir Jökli og niðjatal Páls Kristjánssonar.
í fyrri hluta bókarinnar er sagt frá tilurð
Pálsættar með Pál Kristjánsson bama-
karl og kennara í sögumiðju. Rak-
in er saga hans og móður hans,
Guðrúnar Jónasdóttur, varp-
að ljósi á ævikjör fólksins og
aldarfar á þessum slóðrnn á
síðustu öld. ítarlegur kafll
er um forfeður og mæður
Páls og miðlað ýmsum fróð-
leik af Snæfellsnesi.
Höfundur hefur unnið að
verkinu í mörg ár og víða
leitað fanga og er fengur að
bókinni fyrir áhugafólk um
sagnfræði og persónusögu. Hér er
sagt frá alþýðufólki með það að leið-
arljósi að saga ætta hinna fátæku sé einnig
saga þjóðarinnar. Ritnefnd bókarinnar skipa
auk höfúndar Kristján Valdimarsson og Páll
Bragi Kristjónsson.
Umsjón
Silja Adalsteinsdóttir