Dagblaðið Vísir - DV - 06.11.1999, Blaðsíða 16

16
LAUGARDAGUR 6. NÓVEMBER 1999 JLlV
tfeygarðshornið
Hvað á þessi mótmælabindindis-
brandari að tákna? Ég næ honum
ekki. Á hann að vera fyndinn?
Hvað á ég nákvæmlega að hugsa?
Að Spaugstofurónamir verði að fá
sitt brennivín í Nýkaupum og ekk-
ert múður? Að Spaugstofurónarnir
séu táknmynd íslenska drykkju-
mannsins? Að Spaugstofurónarnir
séu einmitt ekki táknmynd ís-
lenskrar drykkjumenningar? Að
áfengisvandamál íslendinga séu
ekki meira áhyggjuefni en svo að
vera léttur brandari? Eða á maður
að taka þetta alvarlega: Að Ný-
kaup sé með æmum kostnaði að
berjast fyrir því að rónum sé auð-
veldaður aðgangur að áfengi? Burt
með boð og bönn, afgreiðum
drukkið fólk! Skyldi þá næsta her-
ferð þeirra ekki snúast um rétt Ný-
kaupa til að selja pillusjúklingum
pillur og hassistum hass?
Ég næ þessu ekki. í Spaugstofu-
þáttunum voru rónarnir stundum
notaðir til að afhjúpa vissan tví-
skinnung íslendinga varðandi eig-
in drykkjuskap. Þá létu þeir sem
svo að þeir aðhylltust vínmenn-
ingu og alls kyns flnerí í kringum
það en vom náttúrlega bara að
drekka sig fulla. Rónamir í Spaug-
stofunni voru áminning til íslend-
inga um það að þeir skyldu ekki
halda að þeir væru neitt orðnir
eins forframaðir eins og þeir
héldu.
Með öðmm orðum: Öll skilaboð-
in sem maður fær út úr þessum
auglýsingum eru þess eðlis að
mætti ætla að Áfengisvarnarráð
standi þar á bakvið. Nema að bara
sé verið að henda peningum út í
loftið, af því bara.
* * *
Braðl virðist talið til helstu
manndyggða um þessar mundir.
Öllu virðist varða að láta líta svo
út sem þú vitir ekki aura þinna
tal, og hafirðu ekkert sérstakt sem
þú getur eytt peningunum þínum í
þá fmnurðu bara einhverja vit-
leysu - aðalatriðið er að peningun-
um sé eytt. í eitthvað. Tíðarandinn
minnir svolítið á þann sem ríkti á
síðasta áratug fyrir Þjóðarsátt og
EES, nema allt er ofsafengnara,
allt snýst hraðar. Þá var það
Kringlan - nú er það nýja Kringl-
an. Neysludýrkunin verður æ
taumlausari. Hedonisminn sem
áður var almennt lauslæti birtist
nú í ófyrirleitinni markaðsvæð-
ingu kynlifsins; ofbeldið er orðið
glórulausara en nokkra sinni,
vímuefhin harðari, heimilistækja-
kaupin brjálæðislegri, auglýsing-
amar ágengari, almenningur góð-
ærðari.
* * *
Skýrustu hliðstæðumar við
gamla góðærið eru þó í hetjum
þess. Á síðasta áratug vora alltaf
viðtöl við athafnamenn sem voru á
þönum við að byggja upp eitthvaö
sem þeim var ofviða. Það var
dyggðin: færast skaltu það í fang
sem er þér ofviða: íslenski draum-
urinn. Þú skalt ekki gera vandaðar
áætlanir og fara vel yfir alla hluti
áður en þú ræðst í framkvæmdir.
Þú skalt lenda í tímaþröng. Mjög
mikilvægt er að unnið sé dag og
nótt við að gera allt klárt fyrir opn-
un, og sem allra mest á að vera eft-
ir að gera viku fyrir opnunardag
svo að hægt sé að hafa fréttir í
blöðunum um tímaþröngina. Þess-
um reglum var fylgt í þaula við
opnun nýju Kringlunnar. Nema nú
voru slegin öll met í tímaþröng
enda reið á miklu að ganga í aug-
un á þessari þjóð sem virðist svo
mjög hrífast af tímaþröng. Af sögu-
sögnum að
dæma vora
svefnlausir
og úrvinda
iðnaðarmenn
þama reik-
andi um
flæktir í
snúrum hver
annars og
urrandi hver
á annan, og andrúmsloftið lævi
blandið - meira að segja ganga sög-
ur af ryskingum.
Enn virðist ekki hægt að standa
í framkvæmdum hér á landi nema
að haga sér við það eins og bóndi
eða sjómaður: að koma heyinu í
hlöðu eða aflanum á land. Maður
á alltaf að vera eitthvað að djöflast.
Þegar maður les viðtöl við unga at-
hafnamenn sem standa í stórræð-
um er það einmitt þetta sem virð-
ist hrífa blaðamennina mest og
vera helst til eftirbreytni: þeir sofa
aldrei. Hvílast aldrei. Hugsa
aldrei. Þeir era alltaf að djöflast.
* * *
Er þetta
kannski skýr-
ingin á því
hvers vegna
hin fokdýra
auglýsingaher-
ferð Nýkaups
virðist svo
vanhugsuð?
Að þeir sem hana gerðu sofi
aldrei? Sennilega. Sem er synd þvi
í rauninni væri það þjóðþrifamál
ef áfengi yrði selt í matvörabúðum
því aö það yrði með öðra til þess
að afhelga þennan vaming, gera
hann hversdagslegri, svifta hann
ljóma þess forboðna. Rétt eins og
rónamir koma óorði á brennivínið
hafa Nýkaupsmenn komið óorði á
þann málstað að selja vin sem mat-
vöra.
Rónarnir í Spaugstofunni
voru áminning til íslendinga
um þaó að þeir skyldu ekki
halda að þeir væru neitt
orðnir eins forframaðir eins
og þeir héldu. .
dagur i lífi
Kettir, börn og rithöfundar
- Jóhann Páll Valdimarsson bókaútgefandi sinnir rithöfundum, iðnaðarmönnum, börnum og ketti í dagsins önn
Klukkan vakti mig 6.30 að venju
og þegar ég var búinn að biðja al-
mættið að gefa mér góöan dag
staulaðist ég fram. Kötturinn tók á
móti mér og kom því rækilega til
skila að hann væri banhungraður.
Ég varö hins vegar pissa áður en ég
gat sinnt kettinum en hann elti mig
inn á klósett og ég átti fullt í fangi
með að hitta í klósettið vegna
stöðugs narts kattarins í fótleggina
til að undirstrika hungur sitt sem er
reyndar óseðjandi.
Tölvupósturinn
Þegar morgunkafíið var komið í
bollann og Mogginn ókominn, sem
er reyndar alltaf.of seinn um þess-
ar mundir þrátt fyrir stöðugar
kvartanir, settist ég við tölvuna og
svaraði tölvupósti sem ég hafði
ekki komist yfir deginum áður.
Það era óskráð lög að tölvupósti
skuli alltaf svara, helst samstund-
is, sem kemur sér ákaflega vel þeg-
ar fólk vill ná i mig þar sem nær
vonlaust er að ná símasambandi
þegar vinnan við jólabækumar er
í hámarki. Tölvupósti er alltaf
hægt að svara þegar einhver stund
gefst milli verka.
Rithöfundar
og sölumenn
Eftir að hafa skutlað Valdimar
syni mínum í skólann og tryggt að
hann tæki C-vítamínið tók við viku-
legur fundur með starfsmönnum á
sölusviði ög við lögðum drög að
dreifingu og kynningu jólabókanna
en fyrstu bækumar bárast mér úr
prentsmiðju í dag. Því fylgir ákaf-
lega sérstök tilfinning, þó blandin
ótta við að eitthvað hefði farið úr-
skeiðis í framleiðslunni. Svo var
ekki og mér leist býsna vel á gripina
og öðlaðist aukna trú á að bækurnar
ættu erindi til fólks. Ég skiptist á
tölvupóstum og símtölum við höf-
unda jólabókanna sem geta varla á
heilum sér tekið í aðdraganda jóla-
bókaflóðsins. Rætt var um misvitra
gagnrýnendur og alhliða sálgæsla
veitt og stappað stálinu í menn eftir
því sem sálfræðihæfileikar mínir
leyfðu.
Nýr lífsstíll
I hádeginu fór ég heim og átti orð
við iðnaðarmenn sem eru að ljúka
frágangi á íbúð sem fjölskyldan er
nýflutt í en hún er liður i nýjum lífs-
stíl sem á meðal annars að losa mig
úr klóm Einars í Visa svo ég geti
lagt aukna áherslu á að næra sálina
með ferðalögum og öðrum uppbyggj-
andi aðferðum. Dagurinn geystist
áfram með hefðbundnum hætti. Ótal
auglýsingatilboð streymdu inn og
flestum hafnaði ég án umhugsunar
enda veitti ekki af fjárlögum ís-
lenska rikisins ef taka ætti öllum
þessum góðu tilboðum. Kannski
ódýrast að keyra um á mótorhjólinu
með gjallarhom og lýsa ágæti
bókanna.
Súsanna gladdi
mig mest
Ekkert gladdi mig meira þennan
daginn en tölvupóstur frá Súsönnu
Svavarsdóttur, umsjónarmanni helg-
arblaðs DV, þar sem hún lýsti gífur-
legri hrifningu sinni á fyrstu skáld-
sögu ísaks Harðarsonar. Það þótti
mér verðskuldað hrós um höfund
sem lítið fer fyrir vegna eðlislægrar
hógværðar og lítillætis. Ég var orð-
inn ansi tættur eftir eril dagsins þeg-
ar ég labbaði heim og ákvað að
skella mér beint í likamsrækt og
djöflast í tækjunum i stað þess að
djöflast á fjölskyldunni. Eftir
klukkutima púl og erfiði var ég orð-
inn húsum hæfur. Rétt kíkti í tölv-
una þegar ég kom heim og sinnti
nokkrum verkefnum og fór síðan
inn í rúm og leit á nýju sjónvarps-
stöðina, Skjá 1 og var svo heppinn
að sjá nýjan bókmenntaþátt Sjóns og
Vilborgar Halldórsdóttur. Prýðilega
heppnaður þáttur sem fjallar um
bækur eins og þær komi venjulegu
fólki við. Athyglisverð tilraun þessi
nýja sjónvarpsstöð.
Kaupum mjöl
Þegar kom að þvi að fara að sofa
mundi ég að gengi hlutabréfa í SR-
mjöli var komið alveg á botninn
vegna erfiðra markaða fyrir mjöl á
þessu ári. Ákvað að veðja á það og
fór í Kauphöllina í Landsbréfum og
festi kaup á bréfum og skellti mér á
Landsbankann líka þar sem hann
hafði lækkað umtalsvert.
Hvar er kötturinn?
Ég hafði fengið ábendingu um
um fyrirtæki í London sem selur
kattarlúgur á hurðir með sérstök-
um sendi sem festur er við köttinn
þannig að þær opnast þegar hann
kemur nærri en skellur beint á nef-
ið á óviðkomandi köttum þegar þeir
reyna að komast inn á hæla heimil-
iskattarins. Kötturinn er að missa
vitið eftir að við fluttum í fjölbýlis-
hús og hann hefur ekki komist út
nema með því að hoppa niður af
svölum á þriðju hæð sem er
kannski allt í lagi fyrir hann en
óbærilegt fyrir viðkvæmt tauga-
kerfi mitt. Fann þetta fyrirtæki á
Netinu og prentaði út fyrir konu
mína sem er á fóram til London
ásamt dóttur okkar á morgun. Þá
verða mál kattarins leyst og við get-
um öll unað okkur vel í yndislegri
íbúð.
Nú var ég orðinn býsna sáttur
við dagsverkið og sofnaði með Fað-
irvorið á vörunum eins og venju-
lega.