Dagblaðið Vísir - DV - 15.11.1999, Blaðsíða 17

MÁNUDAGUR 15. NÓVEMBER 1999
)ennmg
Stór sigur
Augljóst var á aðsókninni
að tónleikunum sem haldnir
voru í Salnum á laugardaginn,
þar sem mun færri komust að
en vildu, að eftir þeim höfðu
margir beðið - enda var hér
um að ræða fyrstu einleikstón-
leika Jónasar Ingimundarson-
ar píanóleikara í Salnum. Efn-
isskráin samanstóð af verkum
tveggja heiðursmanna, Beet-
hovens og Chopins, nánar tO-
tekið fyrstu og síðustu sónötu
þess fyrmefnda og völsunum
fjórtán eftir þann síðarnefnda,
en Jónas hefur á undanförn-
um vikum gert víöreist um
landið með sama prógramm.
Hafsjór er milli þessara
tveggja sónata Beethovens
enda um þrjátíu ára aldurs-
munur á þeim og miklar svipt-
ingar eins og gefur að skilja
orðnar á þeim árum í persónu-
legu lífi tónskáldsins. Þó bera
þær báðar einkenni höfundar
síns svo ekki verður um villst
og tengir þær einhver dramat-
ískur frumkraftur sem er svo
oft að finna í verkum Beet-
hovens. Sú fyrri, í f moll ópus
2 nr. 1, sem Beethoven tileink-
aði kennara sínum, Josef
Haydn, er í hefðbundnum fjór-
um köflum og þungbúin; þó á
allt annan hátt en sú síðari í c
moU ópus 111 sem er í tveimur
köflum og öUu innhverfari og
dýpri.
Jónas Ingimundarson:
á tónlistinni.
Tónlist
Arndís Björk Ásgeirsdóttir
Leikur Jónasar í báðum sónötunum bar þess merki
að hvergi hafði verið kastað tU höndunum í undirbún-
ingi og hvergi var vanhugsaða hendingu að finna eða
ódýrar lausnir og tónninn mjúkur og breiður. Túlkun
hans einkenndist öðru fremur af þekkingu og reynslu og
hafði maður á tilfmningunni aUan tímann aö það væri
verið að ségja manni
eitthvað stórmerki-
legt. Ég segi ekki að
ég hafl verið sammála
honum í öUum atrið-
um og einstaka sinn-
um, sérstaklega í
fyrstu köflum beggja
sónatanna, fannst
mér eins og smá rösk-
un yrði á jafhvæginu
miUi handa og á
stundum saknaði ég
meiri tilflnningaá-
taka. Þó virkuðu hans
lausnir vel i úthugs-
aðri djúpri túlkun,
þannig að uppi stóð
heilsteypt mynd af
þessum tveimur stór-
kostlegu verkum.
Eftir hlé var svo
boðið upp í dans með
völsunum 14 eftir
Chopin. Ég hef ekki
heyrt þá aUa flutta á
einum tónleikum og
var þetta skemmtileg
reynsla í aUa staði.
Henni er best lýst
með orðum Jónasar
sjálfs þegar hann seg-
ir að þótt við séum
ekki aUtaf stödd á
miðju dansgólfinu þá
séum við ekki fjarri,
annaðhvort í ijóðrinu
fyrir utan eða kannski
þremur mánuðum
seinna að reyna að skrifa bréf tU einhvers sem heiUaði
okkur upp úr skónum á baUinu.
Þessi músík á augljóslega vel við Jónas, þar sem nóg
er um faUega staði til að nostra við og lét hann engan
slíkan fara fram hjá sér - enda hefði það verið alveg út
úr karakter. Hristi hann hverja perluna á fætur annarri
fram úr erminni, örugglega og áreynslulaust að því er
virtist, og geislaði leikur hans af ást hans og elsku á tón-
listinni, smekklega sjáUsprottin túlkun og lifandi, aldrei
væmin eða ofgerð og aUt fas hans og leikur virtist segja
við mann: „Heyriði hvað þetta er fallegt." Þessir tónleik-
ar voru í aUa staði afar gleðUeg upplifun og stór sigur
fyrir Jónas á heimavelli.
Leikur hans geislaði af ást hans
DV-mynd GVA
I lok trylltrar aldar
Árið 1951 var gróskutíð í íslenskri ljóðagerð; þá komu
út bækur þriggja skálda sem síðan hafa talist tU merk-
isbera íslensks módernisma: Ljóð Sigfúsar Daðasonar,
Svartálfadans Stefáns Harðar Grímssonar og Imbrudag-
ar Hannesar Sigfússonar. Þetta var fyrsta bók Sigfúsar
og önnur bók hinna tveggja og teljast aUar í dag tU stoð-
rita þess margræmda atómkveðskapar.
Bókmenntir
Geirlaugur Magnússon
Það sama ár kom einnig út fyrsta ljóðabók Elíasar
Mar, Ljóð á tryUtri öld. TitiUinn er einkennandi fyr-
ir yrkisefni og hugblæ hins íslenska_
módernisma, enda mim Elias
fyrstur manna hafa nefnt módern-
isma í ljóðlist, í það minnsta í
skáldverki. Það var í skáldsögmmi
Vögguvísu að því er Eysteinn Þor-
valdsson hermir í bók sinni Atóm-
skáldin. Elías fylgdi ekki eftir þess-
um samtímamönnum sínum í ljóða-
gerðinni, enda miklu þekktari sem
sagnaskáld. Furðuhljótt hefur verið
um skáldsögur hans hin síðari ár og
fátt hefur komið ljóðabóka frá hans
hendi, en nú sendir hann frá sér Marar-
bárur, úrval ljóða 1946-1998.
Mararbárur er ekki mikU bók að vöxt-
um, inniheldur 44 frumsamin ljóð og 12
þýðingar. En eins og vænta má af bók sem spannar jafn-
langan skáldferil kennir hér ýmissa grasa; hér eru ádeil-
ur og baráttuljóð, bernskuminningar, heimspekUegar
vangaveltur og tækifærisljóð. TU þeirra síðastnefndu
telst fegursta ljóð bókarinnar, „í minningu Þuriðar
Kvaran“ (1984);
Sumarið frjóa upp rann aldrei. Vér fundum
andblœ haustsins nálgast á feginsstundum.
Myrkur öndvert óði að hjarta setur
íslenzkur vetur.
Gegnum aldir stefjabrot til vor tala,
tengja ást og dauóa, um sumarið hjala;
hvísla til vor undursamlegum oróum
enn líkt og forðum.
Fleiri ljóð en þetta, þar á meðal gamanbragur í sext-
ándu aldar stU í anda Jóns Helgasonar, eru í hefð-
bundnu formi en flest eru ljóðin óhefðbundin frUjóð.
Einkum í eldri ljóðunum minnir Elías aUverulega á
Hannes Sigfússon, bæði í yrkisefnum og orðfæri en er
þó mælskari, stundum um of að minu mati.
Yngri ljóðin eru mörg hver bernskuminningar en
þar er einnig athyglisvert ljóð um skáldskapariðk-
un, „Játning" frá 1998. HeUdaráhrifin eru þó þau að
Elías sé enn að yrkja um tryUta öld á tryUtri öld og
birtist hvað skýrast i lokahendingum ljóðsins,
„Enn ein heimsmynd“:
Forðum vöktu söngvar úr suóri hlýju
sœlu trega blandna á vori nýju,
œskuvori; fyrirheit sumars sungu
sálinni ungu.
Margir höfóu viö orð aö skipið
vœri haldiö siðferöilegri brenglun
og œtti ekki að hafa leyfi til siglinga.
Þýðingarnar koma úr ýmsum áttum, þar á
meðal sjö eftirtektarverð ljóð eftir víet-
namskt skáld, Thanh Hai. Þá eru þar og ljóð eftir
jafnólíka höfunda og J.L. Runeberg og Jean Gene, en
nánari upplýsingar um höfunda þýddu ljóðanna hefðu
verið vel þégnar. Ég get að lokum ekki látið hjá líða að
hrósa einkar smekklegu útliti þessarar bókar.
Ljóð Elíasar Mar eru marktækur vitnisburður um
yrkisefni og efnistök íslenskra módemista en breyta því
ekki að Elías er fyrst og fremst sagnaskáld sem óþarft er
að faUi í gleymsku. Er ekki kominn tími til að endurút-
gefa Sóleyjarsögu?
Elías Mar:
Mararbárur. Úrval Ijóða 1946-1998
Mál og menning 1999
- Brot af því besta!
1941 1.990
2010: The Year We
MakeContact 2.190
Ace Ventura 1+2 2.990
Ages Of Lulu 990
Amadeus 2.590
American Graffiti 1.990
And Now For Something
Completely Different
990
Any Wich Way
YouCan 1.390
Arachnophobia 990
Army Of Darkness 1.190
As Good As It Gets

- mYí'1
ldmánai>ant>s
Friday The 13th 1.590’
Friday The 13th Part 2
1.190
Friends Ser.1 - 5
Allar spólur (stk)
Frisco Kid
Full Monty
Ghost
Glory
Godfather
Godzilla
Gone With
1.490
990 ’
1.490
2.590 ’
990 ’
1.590
1.590
NiCO 1.190
OddCouple 1.990’
Officer And A Gentleman
2.190 ’
Omen 2 2.590 ’
Outlawjosey Wales
1.990 ’
Outsiders 2.590
Overboard 1.390
Paint Your Wagon 1.190
Pal Joey 990 '
Party (Peter Sellers)
2.190 '
1.590 The Wind 1.990 * Planes Trains And
Austin Powers 990 Goodfellas 2.590 * Automobiles 1.190 *
Back To The Future 3 Goonies 1.990 * Poltergeist 2 990 *
2.190 * Great Gatsby 1.190 * Predator 2.190 *
Bad Boys(Sean Penn) Guffi Og Félagar - Talsett Pretty Woman 2.190 *
990 * 1.590 Pulp Fiction 2.790 *
Bad Boys (Will Smith) Gunmen 990 * Pump Up The Volume
1.190 * Guns Of Navarone : 990 * 990 *
Basil The Great Mouse Halloween 1&2 2.590 * Purple Rain 1.390 *
Detective 2.790 * Hamburger Hill 2.190 * Pöddulff
Beetlejuice 1.390 * Heat 2.790 * - Talsett 1.890
Beetlejuice / Witches Hellraiser 990 * Raw Deal 1.190 *
Of Eastwick 2.590 * Hellraiser 2 990 * Raw Eddie Murphy 1.190 *
Ben Hur 1.990 * Hellraiser 3 990 * Red Dawn 1.190 *
Big 1.190 * Henry: Portrait Of A Red Heat 990 *
Big Lebowski 1.590 Serial Killer 1.190 * Red Sonja 1.190 *
Bird On A Wire 1.190 * High Plains Drifter 1.190 * Reservoir Dogs 2.590 *
Blade 990 Highlander 1.190 * Rising Sun 2.590 *
Bloodsport 1.390 * Highlander 2 2.590 * Risky Business 990 *
Bloodsport / Cyborg / Death Holy Grail 2.590 * Robbie Williams Live
Warrant 2.990 * Hot Shots Part Deux 1.990 *
Blues Brothers 1.590 1.190 * Robin Hood Prince Of
1.490
Boogie Nights
Breakfast At
Tiffany's 2.190
Bridge On The
RiverKwai 1.190
Bug'sLife 1.890
Caddyshack 990 '
Canadian Bacon 990 ’
Casablanca 1.990 '
Casino Royale 990 ’
Casper 1.290
Cat Ballou 990 ’
Children Of The Corn 990 ’
Children Of The Corn 2
990 ’
Children Of The Corn 3
990 ’
Chinatown 2.190 ’
Chitty Chitty Bang Bang
1.990
Commitments 2.190
Conan The Destroyer
1.190
Cruising 2.590 *
Oas Boot Director’s Cut
1.190 *
Day Of The Jackal 1.190’
Death Warrant 1.190’
Deerhunter 1.390 '
Delirious 990 "
Die Hard 2.190 *
Die Hard 2
Die Harder 2.190 *
DieHard3 1.490
Do The Right Thing
1.190 *
DRAGON: The Bruce
Hudsucker Proxy 990 '
I Know What You
Did Last Summer 1.590
lce Station Zebra 990
Innerspace 990 ’
Jafar Snýr Aftur - Talsett
1.890
James Bond:
For Your
Eyes Only 1.490
From Russia With Love
1.490
Goldeneye 1.490
Goldfinger 1.490
Living Daylights 1.490
The Spy Who Loved Me
1.490
Thunderball 1.490
Jazz Singer 2.190 ”
Jólaævintýri Mikka
- Talsett 1.590
Jurrasic Park 990
Kalifornia 990 *
L.A. Story 1.190”
Labyrinth 2.190 ’
Lethal Weapon settið
(1, 2 og 3) 2.990
LethalWeapon 1.390 ’
Lethal Weapon 2 1.390 *
Lethal Weapon 3 1.390 ”
Lethal Weapon 4 1.590
LiarLiar 1.590
Lísa (Undralandi 1.790
Lost Horizon 990 *
LostWorld 1.590
MadMax 1.390 *
Thieves 2.590 *
Rocky 1.190
Rocky 3 1.190*
Rocky 4 1.190*
Romancing The Stone
1.190 *
Romeo And Juliet 1.490
Ronin 1.590
Rosemary's Baby 1.190 *
Rush Hour 1.590
Ruthless People 2.190*
Sabrina 2.190 *
Scent Of A Woman 1.190 *
Screamers 990 ”
See No Evil - Hear No Evil
990 *
Shawshank Redemption
1.190 *
Sleepwalkers 990 *
Sneakers 1.190 *
So I Married An Axe
Murderer 990 *
Sound Of Music 2.590 *
Spies Like Us 990 *
Stargate 1.490
Starship Troopers 1.590
Stikkfrí 1.890
Sting 1.190 *
Stir Crazy 990 *
Stripes 990 *
Striptease 990 *
Superman The Movie
1.190 *
Superman 2 1.190*
Superman 3 2.190 *
Superman 4 2.190 *
Sword In The Stone
Lee Story 1.190 * Mad Max 2 1.390 * 2.790
Duel 2.190 * Magnum Force 1.390 * Ten Commandments
Dumb And Dumber The Man With Two Brains 2.190
1.390 990 * Terminator 2 T-1000
E.T. 1.990 * Manchester Utd 300 2.590
Enemy Of The State Premiership 2.190 * This Is Elvis 1 390
1.590 Manchester Utd The This Is Spinal Tap 1.190
Enter The Dragon 1.390 * Treble 2.990 * Titanic 890
Eraserhead 1.190 * Mary Poppins 2.790 * Tootsie 990
Escape From Maximum Overdrive Total Recall (& The
Alcatraz 1.190 * 1.190 * Making Of) 1.190
Evil Dead 2 1.190 * Menace To Society 990 * True Lies 1.190
Exorcist 1.590 MoneyTalks 1.490 Twins 1.190
Fabulous Baker Boys Mr. Deeds Goes To Town Two Mules For Sister Sara
990 * 990 * 1.190
Face Off 1.490 Mr. Smith Goes To Unforgiven 1.990
Ferris Bueller's Day Off Washington 990 * Wanted Dead Or Alive
1.190 * Mulan - Talsett 1.890 990
Fifth Element 1.490 Multiplicity 990 * War Of The Worlds 1.990
Firestarter 1.390 * Naked Gun 1.990 * Waterboy 1.590
Fish Called Name Of The Rose 1.190 * Wedding Singer 1.490
Wanda 1.190 * National Lampoon's Weird Science 1.190
Fistful Of Dollars 1.990 * Christmas Vacation 890 Wild Bunch 1.990
Flashdance. 1.990 * Negotiator 1.590 Wild One 990
Forrest Gump 990 NextMovie 2.190* Wild Orchid 2 990
Fortress 990 * Nico/Hard To Kill/ X Files The End 990 ’
Foul Play 1.590 * Out For Justice 2.990 * Yellow Submarine 2.790 ’
Four Weddings And A No Retreat No Surrender 2 You've Got Mail 1.590
Funeral 990 1.190 * * þýðir ótextað
Sendum í póstkröfu s: 568-5333
Kynnið ykkur allt úrvalið á netinu
Við erum á lfÍSÍr.ÍS