Dagblaðið Vísir - DV - 20.11.1999, Blaðsíða 28
28 mik LAUGARDAGUR 20. NÓVEMBER 1999 DV
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Kristín Marja segir Þórsteinu hafa verið lengi í huga sér. Hún hafi viljað skrifa konu sem ekki láti aðra segja sér hvernig hún eigi að vera. DV-myndir Hilmar Þór
Það er ekki algengt að íslenskir rit-
höfundar skrifi um samtíma sinn,
varpi ljósi á það þjóðfélag sem við
búum í hér og nú, kannski vegna þess
að það getur verið frekar erfitt að
greina hvaö er hvað og hvurs í um-
hverii sem maður er sjálfur hluti af.
Þó skjóta öðru hverju upp kollin-
um sögur um þennan sérkennilega
heim sem við lifum í dag og ein slík
er „Kular af degi,“ eftir Kristínu
Marju Baldursdóttur sem út kom hjá
Máli og menningu fyrir fáeinum dög-
um.
Sagan segir frá Þórsteinu Þórsdótt-
ur, kennara í efri bekkjum grunn-
skóla í Reykjavík. Hún er kennari af
hugsjón, hefur mætur á fegurð og fág-
un, hvort sem er í mat, list, umhverfi
eöa mannlífmu. Hún ræktar sína feg-
urðarþrá og finnur leiðir til þess að
veita henni útrás en í heimi sem fær-
ist sífellt lengra frá því sem fagurt er
og fágaö hlýtur heimur Þórsteinu
[ skáldsögu Kristínar
Marju Baldursdóttur,
Kular af degi, er aðal-
persónan Þórsteina
Þórsdóttir, kennslukona
í efri bekkjum grunn-
skóla, dregin skýrum og
mögnuðum dráttum.
Þórsteina segir ískyggi-
lega sögu úr þeim
harða, myrka heimi þar
sem hún starfar
stöðugt að skreppa saman og þrengja
að henni - allt þar til spuming er orö-
in um hvort hann stenst; hvort hann
sé ekki bara sjálfsblekking; hvort
Þórsteina sjálf sé ekki bara tíma-
skekkja.
Þótt Þórsteina sé sögumaður og les-
andinn sjái umhverfi og atburðarás
með hennar augum verður þó fljótt
ljóst að hún er ffemur óáreiðanlegur
sögumaður. Hún hefur „rörsýn" á
umhverfi sitt og samfélag, telur sig
ekki þátttakanda, heldur áhorfanda.
Engu að síður á hún óafvitandi þátt í
að hleypa af stað atburðarás sem
verður til þess að hún missir tökin á
þeim heimi sem hún telur sig búa í -
og hvað er þá til ráða?
Uppeldis- og
skolamál í óiestri
í „Kular af degi“ er dregin upp
ískyggileg mynd af ástandinu í
efri bekkjum grunnskólanna í
borginni og þegar Kristín Marja er
spurð hvers vegna hún dragi upp
svo dökka mynd segir hún;
„Vegna þess að ég tel uppeldis-
mál og skólagöngu barna og ung-
linga komin í þann farveg að ef
ekkert verður að gert þá verði
þetta eitt mesta böl íslensks þjóðfé-
lags; meinsemd sem á eftir að éta
þjóðfélagíð upp, innan frá.
Stjómvöld þrasa um virkjanir
og fiárfestingarbanka en forðast að
ræða þessi mikilvægu málefni
vegna þess að þau þora ekki að
styggja foreldra, það er að segja
hálfa þjóðina."
Kristín Marja segir Þórsteinu
hafa verið lengi í huga sér. Hún
hafi viljað skrifa konu sem ekki
láti aðra segja sér hvernig hún eigi
að vera. „Ég var búin að finna fyr-
ir hana ýmis störf úti í þjóðfélag-
„Hvaö kennaranum viövíkur, þá held ég að það sé mannskemmandi að vera kennari á íslandi í dag. Það er eins og stéttin hafi tapað virðingu fyrir starfinu
sínu. Maður sér allt of marga kennara leggja hart að sér til að vera vinsælir; gera nemendum til hæfis vegna þess að þeir óttast foreldrana. Kennarar eru að
verða vinnuhjú foreldra, eins og Þórsteina segir.“