Dagblaðið Vísir - DV - 30.11.1999, Blaðsíða 10

10
ÞRIÐJUDAGUR 30. NÓVEMBER 1999
Spurningin
Hvaða íþróttum fylgistu
helst með f fjölmiðlum?
Ingi Guöni Guðmundsson, nemi í
Vélskólanum: Það væri þá helst
körfuboltinn.
Hilmar Þórlindsson sölumaður:
Ég fylgist með öllum íþróttum, fyrir
utan skautadans.
Róbert Wesley sölumaður: Boccia
og pílukast eru mitt uppáhald.
Hreiðar Smári Grétarsson sölu-
maður: Það er knattspyma og þar
er Liverpool mitt lið.
Snorri Öm Árnason, verslunar-
stjóri Skífunnar: Knattspymu og
er eitilharður stuðningsmaður
Manchester United.
Gísli Baldur Bragason sölumað-
ur: Ég fylgist aðallega með körfunni
og er stuðningsmaður Miami Heat.
Lesendur_____________
Umhverfisfásinna
„Svokallað orkuvandamál fjallar um að geta notað afl okkur til framfærslu
þegar við viljum. Það vandamál verður að leysa á þann hátt að aflnotkun
raski ekki jafnvægi vistkerfa."
Þorsteinn Hákonarson skrifar:
Eftir mikinn áróður um vistkerf-
isbrest manna og dýra hafa við-
brögð almennings verið að aukast.
Einstök atriði ætlaðs vistkerfis-
brests hafa þá verið tekin fyrir. Þau
atriði skipta engu máli ein og sér.
Við mannkyni blasir miklu stærra
vandamál. Það eru tveir kostir.
Annar er að rífast um smáatriði og
falla að lokum fyrir vistkerfisbresti
sem stofn eða tegund. Hinn er að ná
fullu vistkerfisvaldi á öllum þeim
sviðum sem máli skipta.
Núverandi ástand fjallar um að
beina athyglinni tímabundið að ein-
stökum atriðum. Það er þó einskis
nýtt. Öll hin atriðin elta okkur uppi
til vistkerfisbrests. Þau atriði er
mjög erfltt að hugsa kerfisbundið og
það ógnar hagsmunum hvers ein-
asta manns í bráð að horfa raun-
hæft á lausnir. Til einföldunar er
hægt að setja fram helstu grunnat-
riði, t.d. þrif. Þrif eru ekki möguleg.
Þetta er vegna þess að massinn, efn-
ið, hverfur ekkert af jörðinni. Það
sem er mögulegt er hringrásun efn-
is innan eðlilegra vistkerfa. Það
sem ekki leyfist í hringrásun innan
eðlilegra vistkerfa eru t.d. geisla-
virk efni, eitruð frumefni og lang-
virk efnasambönd til skaða.
Geislavirkum efnum og frumefn-
um verður ekki eytt. Því verður að
hætta dreiflngu þeirra og safna úr-
gangi í framtíðarnámur. Aðferðir til
að eyða langvirkum efnum eru til,
en þá má ekki dreifa þeim. Þessi
vandi kallast „efnafræðilegt heil-
brigði vistkerfá". Svokallað orku-
vandamál fjallar um að geta notað
afl okkur til framfærslu þegar við
viljum. Það vandamál verður að
leysa á þann hátt að aflnotkun raski
ekki jafnvægi vistkerfa. Til þess að
sjá fyrir stærra mannkyni en nú er,
við svipaða orkunotkun á íbúa eins
og á íslandi, þá erum við að tala um
tiföldun orkunotkunar heimsins.
Það er í lagi ef við fullnægjum skil-
yrðum um jafnvægi vistkerfa.
Úr fimm þúsund stríðum og
hundrað þúsund orrustum í þekktri
sögu kom ekkert jákvætt. Stríð eru
af tvennum orsökum. Annars vegar
til að útkljá spennu og hins vegar
framkvæmd vistkerflsbrests sem
skollinn er á. Forsenda þess er að
vistkerfisbrestur skelli ekki á.
Mannkyn stendur til prófs náttúr-
unnar. Spurningin er hvort við
séum andlegar verur, sem ná vist-
kerfísvaldi, eða dýr sem falla fyrir
vistkerfisbresti. Úm það má líka
velja.
Skattframtölin hvimleiðu
Eggert Laxdal skrifar:
Það styttist í skattframtölin, þá
hvimleiðu vinnu, er þjóðin situr og
skrifar niður tekjur sínar á tiltekin
eyðublöð sem koma alltof seint,
jafnvel þegar langt er liðið á janúar-
mánuð. Framtölin ættu að berast í
byrjun mánaðarins.
Margir fá aðstoð við framtöl sín
því oft eru þau flókin og aldrei má
neitt út af bera ef menn eiga ekki að
fá skömm í hattinn fyrir misfellur
eða vísvitandi svindl. Verst er að
framteljanda er þá gert að skrifa
undir það sem annar hefur gert þótt
hann hafi ekki hugmynd um hvort
rétt sé með farið. Hið rétta væri að
sá sem vinnur verkið skrifaði undir
í umboði framteljanda og bæri einn
ábyrgð á framtalinu. - í versta falli
gæti hann komið framteljanda í
klípu með því að telja rangt fram, sé
hann illa innrættur, eða af öðrum
misjöfnum hvötum, og er þá fram-
teljandi orðinn sekur um skattsvik
þótt hann hafi hvergi nærri framtal-
inu komið. Og það eru ólög.
Þessu þarf snarlega að breyta í
það horf sem ég nefni hér. Að sá
sem vinnur verkið skrifi einn undir
og beri ábyrgð á framtalinu. Það er
það eina rétta.
Norræna húsið í Vatnsmýrinni
- kaffært meö skipulagsslysi
Dr. Jón S.Þorleifsson hagkerfis-
fræðingur skrifar:
Nú er komið á daginn, enn eina
ferðina, og eins og margir vökulir og
glöggir borgarar óttuðust, að nýi
steinsteypukassinn í Vatnsmýrinni,
kenndur við náttúru íslands, yrði enn
eitt skipulagsslysið, og nú sjá menn
líka að um umhverfisslys er að ræða.
Búið að þvergirða fyrir þá fögru útsýn
til græns flatlendisins og fjallanna í
suðri sem við borgarbúar höfum not-
ið frá Tjarnarsvæðinu og víðar að. -
Enn einu sinni hefur því borgin okk-
ar bæklast.
Bæklunin er hliðstæð þeirri er Há-
skóli íslands fékk Hótel Sögu sem bak-
sviðsmynd, Þjóðleikhúsið gert að bak-
húsi spanskgræna dómshnallsins eða
þá þegar Sundaborgarlanghalinn var
skipulagður og látinn loka hinu dýr-
ILiIÍitMlGMi þjónusta
allan sólarhringinn
Lesendur geta sent mynd af
sér með bréfum sínum sem
birt verða á lesendasíðu
Er augljóst að þegar Alvar Alto teiknaði Norræna
húsið gerði hann sér glögga grein fyrir umhverf-
inu, staðsetningu og útliti hússins. - Fallegt og lát-
laust hús sem fellur fullkomlega inn í flatlendis-
mynd mýrarinnar, með þaki sem höfðar til fjalla-
hringsins í baksviðinu.
lega útsýni út á sundin. Bara svo eitt-
hvað sé nefnt.
Skipulagningarmenn borgarinnar -
því ekki er hægt að kalla þá virðing-
arheitinu skipulagshönnuðir - virðast
vera sérstakir sérfræðingar í skipu-
lagsklúðri. Breskur
skipulagsarkitekt sem
hélt hér fyrirlestra í
sumar og er forkólfur
vinnubragða í skipulagi
sagðist gáttaður á skipu-
laginu í höfuðborginni,
eftir að hafa skoðað
hana hátt og lágt.
Það er augljóst að þegar
Alvar Alto teiknaði Nor-
ræna húsið gerði hann
sér glögga grein fyrir
umhverfinu, staðsetn-
ingu og útliti hússins.
Hann teiknaði fallegt og
látlaust hús sem fellur
fullkomlega inn í flat-
lendismynd mýrarinnar,
með þaki sem höfðar til
fjallahringsins í baksvið-
inu. Nú er búið að kaf-
færa húsið með ofvöxnu
dökku steypubákni,
Þarna skilur á milli ís-
lenskrar stórkarla-
mennsku í bygginga-
framkvæmdum og fág-
aðrar finnskrar bygg-
ingalistar.
Það er ljós í myrkrinu að nú hefur
verið stofnaður félagsskapur um betri
byggð en þangað geta stjórnvöld
skipulagsmála leitað í ráðaleysi sínu
og forðast skipulagsslysin.
Norsk Hydro og
listamannagengið
Austfirðingur sendi þessar línur:
Furðulegt er að lesa nafnarununa
sem birtist í Mbl. sl. fimmtudag þar
sem íslenskir listamenn skoruðu á
Norsk Hydro og norsku ríkisstjóm-
ina að beita sér fyrir því að ekkert
verði af samningum við íslendinga
um stóriðju hérna á Austfjörðum. Ég
get ekki annað séð en þarna sé ein-
göngu úrtölulið og hælbítar eins og
þeir Óðinsmenn í launþegasamtökum
sjálfstæðismanna í Reykjavík orðuðu
það svo hnyttilega í ályktun sinni ný-
lega um virkjunarframkvæmdirnar
hér á Austfjörðum. Þetta virðist vera
fólk sem hefur allt sitt á þurru, mest
frá ríkisstofnunum og ekki miklir
bógar í atvinnusköpun í landi okkar.
Þetta fólk er i raun að vinna gegn
hagsmunum okkar, þjóð okkar og
stjómvöldum. Svei, þessu úrtöluliði.
Eldgosið í Eyjum og
flugmóðurskipið
Benedikt skrifar:
Það var ánægjulegt og fróðlegt að
lesa endurminningar landlæknis,
sem eru nýkomnar út. Margt er þar
líka sem þjóðinni hefur ekki veriö
kunnugt um eða hefur legið í þagnar-
gildi af einhverjum orsökum.
Kannski einfaldlega pólitískum. En í
gosinu í Eyjum á sínum tíma er sagt
að amerískt flugmóðurskip með þyrl-
um og öllum öðram tækjum og tólum
hafi lónað úti fyrir suðurströndinni
albúið að grípa inn í til að flytja fólk
brott hefði þess verið óskað. Blessun-
arlega kom ekki til þess. Þetta m.a.
sýnir að við íslendingar erum afar
bjargarlausir ef til verulegra náttúru-
hamfara dregur og full þörf á veru
okkar í NATO enn um sinn. Auðvitað
eigum við samt að koma okkur upp
eigin landvamar- eða hjálparsveitum
sem grípa má til í svona tilvikum.
Við eigum ekki að taka mark á for-
manni Vinstri grænna sem enn eina
ferðina vill reka vamarliðið brott af
landinu. Hann er búinn að gera nóg
með þvi að hafna fullkomnum flug-
velli á Egilsstöðum sem okkur stóð til
boða frá Mannvirkjasjóði NATO fyrir
nokkrum árum.
Gömlu góöu
flókaskórnir
Guðbjörg hringdi:
Ég hef árangurslaust leitað að inni-
skóm fyrir manninn minn sem þolir
ekki að ganga á þeim skóm sem hafa
nælonbotn eða annað sem venjulega
er notað undir inniskó, t.d. þunna
pappabotna, o.fl. Ég hef spurst fyrir
um hina gömlu, góðu flókaskó sem
flestir muna frá fyrri tíð (þessa köfl-
óttu með hörðum botni en gúmmílagi
á milli. Ég hef ekki trú á öðru en ein-
hvers staðar fáist þessir skór þótt
vandfundnir séu og alls ekki í helstu
skóbúðum hér i Reykjavík a.m.k.
Lesendasíða DV hefur lofað að taka
á móti upplýsingum frá þeim sem
kynnu að vita hvar þessir umræddu
flókaskór eru seldir. Með fyrirfram
þökk fyrir veitta þjónustu og upplýs-
ingar.
Losna viö af-
notagjöld RÚV
Gísli Gíslason skrifar:
Mér blöskrar að lesa um það að
starfsmenn Ríkisútvarps og sjón-
varps skuli fá undanþágu frá afnota-
gjöldum stofnunarinnar. Fyrir
nokkrum árum vora þau einnig frí
fyrir aldraða (man ekki nákvæmlega
hvernig reglan var) en nú er það lið-
in tíð. Einu einstaklingarnir sem ég
veit um að fá frí afnotagjöld RÚV era
því starfsmenn þess. Þetta verður að
afnema hið fyrsta. íviikil óánægja og
öfund grefur um sig í þjóðfélaginu
vegna þessara hlunninda starfsfólks
RÚV. Menntamálaráðherra ætti að
taka þetta upp hið fyrsta. Annars er
þetta orðið svo yfirþyrmandi órétt-
læti að ekkert annað en afnám allra
afnotagjalda RÚV er lausnin. Ég er
ánægður með „gömlu gufuna" en
opna aldrei sjónvarpið nema fréttirn-
ar.