Dagblaðið Vísir - DV - 06.12.1999, Blaðsíða 3

26___________________________________________________________jólaiináirbúninguriim i ^»^1 deSefflber_____________________________________________MÁNUDAGUR 6. DESBMBER 1999 MÁNUDAGUR 6. DESEMBER 1999___________________________________jólaundirbúnwgurinn i deSember.
39
íslendingar keyra allt í botn síðustu dagana fyrir jól. Þrífa allt hátt og lágt,
hlaupa sveittir milli búða, pakka inn hrúgu af gjöfum, baka 10 tegundir af
smákökum og draga andann með herkjum á aðfangadagskvöld. Oft fylgir
mesta stressið aðfangadegi og allt útlit fyrir að jólin komi hreinlega ekki.
!' Blaðamaður DV hlustaði á nokkrar martraðarkenndar
/ reynslusögur kvenna af jólastússinu.
; Sara María Skúladóttir
myndlistarnemi:
Bryndís Loftsdóttir
verslunarstjóri:
Guitar Islanáo ★★★
Nýr flötur á
þjóðararfinum
Útgáfur íslenskra þjóðlaga hafa
með tímanum orðið margar og mis-
munandi - og þar með líka misgóð-
ar. Það er sjálfsagt að kíkja á þjóð-
ararfinn af og til og reyna að finna
nýjan flöt á honum. Þetta hafa þeir
nú gert í tríóinu Guitar Islancio
sem skipað er gítarleikurunum
Birni Thoroddsen og Gunnari
Þórðarsyni ásamt bassaleikaranum
Jóni Rafnssyni. Skemmst er frá því
að segja að geisladiskur þeirra
kemur skemmtilega á óvart.
Skemmtigildið er sem sé ótvirætt
og margar útsetningarnar nálgast
hið skoplega. Ef menn gera sér is-
lensk þjóðlög í hugarlund nær ein-
vörðungu sem þunglyndislegar
stemmur og rímnakveðskap sem
minnir á hallæri og skinnbókaát í
harðbýlu landi eru þeir sannarlega
á villigötum. Jafnvel „Veröld fláa
sýnir sig“ ber með sér vissa bjart-
sýni á lífið þrátt fyrir bölmóð
kvæðisins sem margir þekkja.
Sara María Skúladóttir myndlist-
arnemi upplifði mikið stress en
jafnframt hreina gleði á jólunum.
Hún átti nefnilega bam annan í jól-
um og undanfarinn kallaði á mikla
taugaspennu.
„Á aðfangadagskvöld seinkaði
mér og barnsföður mínum talsvert í
jólamatinn til fjölskyldunnar og við
vorum vægast sagt stressuð. Þegar
við komum loks var ég ógreidd,
kasólétt og vildi engan veginn setjast
þannig til borðs. Þar sem að systir
mín er hárgreiðslukona ætlaði ég að
biðja hana um að greiða mér. Hún
var hins vegar svo upptekin við að
halda súpunni heitri að hún mátti
ekki vera að því og æpti eitthvað
óskemmtilegt á mig svo ég
skakklappaðist útbelgd inn á klósett
og fór að grenja. Fjölskyldumeðlim-
irnir byrjuðu strax að banka á dyrn-
ar og reyna að fá mig í matinn.“
„Þannig seinkað matnum ennþá
meira og súpan var næstum orðin
ísköld. Að lokum byrjuðu þau að
borða á undan óléttu konunni sem
sat eins og óþekk-
ur krakki inni á
klósetti. Síðan
birtist ég grát-
bólgin og ennþá
ógreidd í matinn.
Síðan rætist úr
kvöldinu og ég
var mjög vel
greidd þegar
pakkarnir voru
opnaðir. Hriðim-
ar byrjuðu í rjúp-
unni kvöldið eft-
ir. Ég rétt náði
rjúpunni og lagði
mig svo. Síðan
beið sextán tíma
töm uppi á fæð-
ingardeild. Þó að
viðkvæma
ófríska konan
hafl upplifað jólin
á svona dramat-
ískan hátt þá fékk
hún bestu jóla-
gjöfina."
Bryndís Loftsdóttir, verslunar-
stjóri í Eymundsson, upplifði sann-
kallaða martröð á aðfangadag.
„Já, ég var búin að standa á haus
allan morguninn í Eymundsson. Var
fyrst inn og síðust út og hlakkaði
mikið til að komast heim. Samt
þurfti ég að koma við í versluninni
10- 11 og kaupa inn því ísskápurinn
var auðvitað galtómur eftir jólabóka-
vertíðina. Þegar ég kom þangað náðu
raðirnar hreinlega allan hringinn og
að útgöngudyrunum. Stemningin var
nánast hysterísk í 10-11 og það var
heljarinnar barátta að finna eitthvað
sem maður gæti mögulega haft til
matar. Svo fór ég í aðra röðina og
manneskja með mína óheppni lenti
auðvitað í þeirri sem gekk mun hæg-
ar. Þarna stóð ég og nötraði nánast af
örvæntingu og innilokunarkennd. Að
vísu kynntist ég fólki á meðan og
spjallaði við það. Andrúmsloftið er
orðið ansi grunsamlegt þegar íslend-
ingar spjalla við ókunnuga, það verð
ég að segja. Loks hitti ég gamlan
grunnskólakennara sem kenndi mér
í denn. Það var vin í eyðimörkinni að
spjalla við kennarann en það stóð
stutt því hann var í fljótu röðinni og
geystist fljótlega fram úr mér.“
„Á þessum tímapunkti var mér
farið að líða virkilega illa. Ég var
svöng og mig langaði mest að veiða
eitthvað upp úr innkaupakörfunni
sem ég hafði barist duglega fyrir. En
ég kunni ekki almennilega við það
og stillti mig. Það er ekki gott að
Bjartur jólabarn og Sara María móðir hans:
Hríðirnar byrjuöu í rjúpunni kvöldið eftir. Ég rétt náöi
rjúpunni og lagði mig svo.“
Anna Einarsdóttir í jólavertíðinni í Bókabúð Máls og menningar:
Þegar börnin voru yngri var ástandiö verra. Maður komst ekki út úr búðinni fyrr en á síöustu stundu og átti þá eftir að gera allt saman,
Anna Einarsdóttir verslunarkona:
Bryndís Loftsdóttir, verslunarstjóri í Eymundsson:
,Ég hugsaði til foreldra minna og sá þau fyrir mér aö tyggja síöustu bitana
af jólarjúpunni án mín. Núna ætla ég að fylla frystinn - helst á morgun."
„Það er tilfinning þess sem
hér hlustar að að meðlimir
Guitar Islancio hafi skemmt
sér vel við að hljóðrita þessi
lög. Að minnsta kosti er erfitt
að hugsa sér að jafnlifandi
og skemmtileg músík hafi
verið framleidd af mönnum
meðjylusvip."
eyða aðfangadegi í svona röð. Upp-
gefin eftir 10 daga hápunkt í jóla-
bókaharkinu í Eymundsson. Ég
hugsaði til foreldra minna og sá þau
fyrir mér að tyggja síðustu bit-
ana af jólarjúpunni án mín.
Núna ætla ég að fylla frystinn
- helst á morgun." í
Anna Einarsdóttir, verslunar-
kona í bókabúð Máls og menning-
ar, fer alltaf i vinnuna á aðfanga-
!»■ dag.
• Þegar búðinni er lokað á hún eftir
, að keyra gjaflmar út, fara í jólabað-
• ið, klæða sig í jólafötin og gera það
• sem gera þarf áður en klukkan slær
• sex. Yfirleitt býður hún jólin vel-
komin á handahlaupum.
H „Þegar bömin voru yngri var
ástandið verra. Maður
komst ekki út úr búðinni fyrr en á
síðustu stundu og átti þá eftir að
gera allt saman. Nú orðið kemst ég
oftast heim upp úr klukkan tvö. Síð-
ustu jól voru þó nokkuð sérstök að
því leyti að börnin mín voru ekki í
bænum og ég var ein. Það var svo
sem allt í lagi en þau höfðu einhverj-
ar áhyggjur af mér. Auðvitað var ég
þreytt eftir langa törn í jólabókaflóð-
inu. Ég hafði ekki komist heim fyrr
en eftir miðnætti nóttina áður og átti
eftir að keyra gjafimar út til vina og
ættingja. Að því loknu var þreytan
svo mikil að ég lagðist undir sæng
og fór að sofa. Og ég svaf þessi líka
heljarinnar ósköp.“
„Þegar ég vaknaði aftur var
klukkan tólf á hádegi daginn eftir.
Þá hafði ég sofið allt aðfangadags-
kvöld. Jólin voru samt ósköp nota-
leg. Ég vaknaði úthvíld á jóladag,
fékk mér góðan morgunmat og átti
afar ánægjulegan dag.“ t-.
Ævintýralegt úrval af
borðstofuhúsgögnum.
Sjón er sögu
/ \
ríkari! / |vi:
SÝ^INGARSALU
Það er í raun afrek hve tekist
hefur að ná fram sérkennum hvers
lag og gera þau ólík hvert öðru
þrátt fyrir fremur fábreytta hljóð-
færaskipun. Hlustendur eru ekki
þreyttir með löngum spunaköflum
og vafamál hvort hægt sé að tala
um djassútsetningar. Það er þá
mjög „léttur" djass. Björn hefur
mest fengist við djasstónlist af
þeim félögum en einnig rokk og
bræðing fyrr á árum. Gunnar kem-
ur úr rokk- og poppgeiranum og er
einnig kunnur fyrir kvikmynda- og
sjónvarpsþáttatónlist og upptöku-
stjórn. Jón hefur fengist við djass
og klassiska tónlist. Það eru því
alls konar áhrif önnur en djassá-
hrif sem læða sér inn í lögin. Flytj-
endunum tekst þó að láta þau halda
sérkennum sínum; þau eru ekki
nútímavædd um of. Áðeins í þrem-
ur lögum „Góða veislu gjöra skal“,
„Ég veit eina brúði skína“ og
„Grátandi kem ég nú, guð minn, til
þín“ er að finna Kuran Swing- eða
Djangosveifluna sem sumir gætu
búist við á diski sem þessum. Að
þessum lögum slepptum er hér
vissulega róið á önnur mið. Sem
dæmi um frumlega skoðun á við-
fangsefninu má nefna „Fagurt gal-
aði fuglinn sá“ og „Kindur jarma í
kofunum". í upphafi sálmsins
„Sæll Jesús sæti“ er eins og tríóið
ætli að bregða sér í bluegrass- eða
zydecostemmningu en blessunar-
lega reynist það bara vera fjögurra
takta inngangur rétt til að sýna
eina leið af mörgum sem hægt væri
að fara.
Það er tilfinning þess sem hér
hlustar að að meðlimir Guitar
Islancio hafi skemmt sér vel við að
hljóðrita þessi lög. Að minnsta,^
kosti er erfitt að hugsa sér að
jafn lifandi og skemmtileg -gXfe
músík hafi verið framleidd jSJjm
af mönnum með fýlusvip.
Ingvi Þór Kormáksson
Hulda Hákon rifjar upp jólaboö í New York:
„Börkur sagði samstundis að kjötið liti út eins og litlir kettir.
Þaö minnti hann á Kol og Krumma. Þetta varð nokkuð óþægilegt
og ekki síst þar sem okkur Jóni Óskari fannst þaö ósjálfrátt líka.“
HUSGOGN
Hulda Hákon myndlistarkona:
Síðumúla 30 - Sími 568 6822
- œvintýri líkust
Mán. * fös. 10:00 • 18:00 Fimmtud. 10:00 - 20:00 Laugard. 11:00 -16:00 Sunnud. 13:00 • 16:00
Hulda Hákon er myndlistarkona og
á kafflhúsið Gráa köttinn. Hún bjó í
New York í nokkur ár og upplifði am-
erísk jól.
„í Bandaríkjunum eru hátíðarhöld-
in á jóladegi svo ég minnist vandræða-
legrar uppákomu þá,“ segir Hulda.
„Við Jón Óskar, maðurinn minn, vor-
um við nám í New York og bjuggum í
yndislegri íbúð. Við vorum aðeins þrjú
í íjölskyldunni. Oftast fórum við heim
ásamt Burkna syni okkar yfir jólin eða
þá að foreldrar mínir komu út. Þessi
jól vorum við samt ein úti í fyrsta
skipti. Maðurinn á neðri hæðinni var
ættaður frá Belise og hann bauð okkur
í mat á jóladag. Það er algengur siður
hjá New York-búum að slá upp stór-
fjölskyldu á jóladag enda eiga margir
foreldra í Flórída, Alaska eða einhvers
staðar langt í burtu. Okkur fannst frá-
bært að vera boðin í mat á jóladag. Það
komu allir í húsinu saman og við
keyptum litla bangsa til að gauka að
börnunum."
„Á þessum tíma áttum við tvo
svarta ketti sem hétu Kolur og
Krummi og við skildum þá eftir þegar
við fórum niður í boðið. Nágranninn
var búinn að elda mjög finan mat eða
heilsteiktar kanínur. I
Við settumst til I
borðs og þá skapaðist i
nokkuð vandræðaleg I
stemning því Börkur I
sagði samstundis að pSpj^
kjötið liti út eins-og I
litlir kettir. Það I
minnti hann á Kol og I
Krumma. Þetta varö
nokkuð óþægilegt og [.••‘imSpi-.
ekki síst þar sem , V
okkur Jóni Óskari I
fannst það ósjálfrátt HBHH
lika. Þetta varð samt I
enn vandræðalegra I
þegar fólkið tók jóla- I
gjafirnar upp og gaf |
okknr jtessar ofsa- I
legu risagjafir. Við I
urðum nokkuð ainn- I
ingjaleg meö hangs- I
ana tianda börnun- I
um. Þannig að ég I
hljóp niður í snar- I
heitum og fann lopa- I
peysur. Ég hafði
prjónað þær tO að drýgja tekjumar og
þetta var nokkurra mánaða vinna.
Einhvern veginn tókst mér að finna
Sigrún Sól meö Sigurhjört son sinn í fanginu:
Ég átti þriggja mánaða gamlan prins og var í hálfgerðum draumaheimi
Sigrún Sól Ólafsdóttir leikkona:
Allt kvöldið að snúa kalkúninum
Sigrún Sól Ólafsdóttir leikkona
gerði sér lítið fyrir og frestaði jólun-
um til klukkan ellefu.
„Þetta voru fyrstu fjölskyldujólin
mín,“ segir Sigrún Sól. „Ég átti
þriggja mánaða gamlan prins og var í
hálfgerðum draumaheimi. Að
^ minnsta kosti var jarðtengingin
C ekki mikil. Við Pálmi, maðurinn
7>„ minn, vorum ofsalega óvön og ætl-
£0 uðum að hafa kalkún í jólamat-
flS- inn. Sjokkið kom hins vegar þeg-
ar við settumst við jólaborðið.
Kalkúnninn var skorinn og það kom í
ljós að hann var hrár. Við vorum
náttúrulega nýbyrjuð að búa og höfð-
um eiginlega ekkert notað ofninn sem
reyndist bilaður. Yfirhitinn var það
eina sem virkaði. Ekkert annað. Við
vorum allt kvöldið að snúa kalkúnin-
um, skera í hann og fikta við yfirhit-
ann. Þetta var mjög undarlegur
kalkúnn. Eflaust gekk þetta mun
hægar en ella þvi við vorum stans-
laust að opna ofninn og snúa fuglin-
um.“
„Klukkan var orðin ellefu þegar við
gátum loks borðað og eiginlega var
maður kominn yfir mestu svengdina.
Ég man ekki alveg hvernig kjötið
bragðaðist en fyllingin var mjög góð.
Pakkamir voru svo opnaðir klukkan
eitt en það kom ekki að sök. Okkur
fundust jólin dásamleg þrátt fyrir
seinkunina enda vorum við týnd í
fjölskylduyndislegheitum. Mig minn-
ir að kettirnir okkar, Dísa og Garpur,
hafi borðað megnið af kalkúninum og
lifað á honum í langan tíma á eftir.“
Sófar • stólar • svefnsófar
Svefnsófi Fedra 182.000,- kr,
höfðatúni 12 105 reykjavík
sími 552 6200 552 5757
hvað passaði hverjum og gaf allar
peysurnar. Það urðu allir ánægðir og
þetta fór allt saman vel.
Píötudómm
Gestkvæmt