AvangnâmioK - 01.01.1950, Blaðsíða 7

nr. 1
AVANGNÅMIOK’
7
\
tåssa uvagut angutitaussugut nangmineK suliag-
ssarput arnartagut merssondgsut Kåinanik amertartut
aulajangernerussumik tatigalugitdlo sulissoriniartigik
nuånårutigssånik akigssarsisitardlugit tåssa øringua-
mik katerssinikut, tåssa kinalunit amertugssaK akig-
ssaKarérdlune ukununga ilisimaneKarérsunut nalu-
naertåsangmat tåssa merssorKigsunut Kinigaorérsi-
massunut. kialQnit KajaKartup nangminérdlune Kåi-
name amernigssånut ore katerssulårneK sapingilå.
tauva merssornerup tungåtigut ånåisångilagut arnar-
tagut merssondgsut Kinerérsimaguvtigik.
arnartagut ama Kavdlunarnimik naisserérsut ånåi-
sångilagut nangmineK uvagut angutit sapusersuingi-
ngikuvta. tåssa arnaK kalåleKåput nuånarissarput ka-
tinago mérKivigissarput taimaitinago katitardlugo. ar-
nartarpagssuagut Kavsime tauva angutitamingnit åi-
paringnikut inoKatigingningnigssaraluamingnit tai-
mailivdlutik sapusemeKarpat. soruname ilai Kavdlu-
nånut angulinut såginartaKilik.
naggatågutdlo OKåsfinga ima: mana kfik kflg-
dlualerérsoK sapusersoKinago. ilivse silatflse kflg-
dlualerKuvdlugo arnartase Kavdlunåt arnartainut ilå-
ngukiartortiniarsigik, Kavdlunåt kulturiat kalåtdlitdlo
kulturiat kåtutingitsortugssaujungnaertut kåtuka-
suarKuvdlugit, tåukunanilerumårmåme Kavdlunarni-
nångitsoK Kavdlunarnivigssuardle.
måna agdlagaK oKauseKarfigissara inungmik ki-
nåussusersiungilaK. oKauseriumassåka-ukua oKauti-
glnarika. agdlagkavdlo emartugkama imå nålagker-
suissune suliarineKarane uvavtine pingårtumik nu-
naKarfivtine nåmagsiniagagssåinauvoK.
ilame arnartagut Kavdlunikassuarniardlit ipér-
sårnerup atuarumatussutsivdlo kåtuvfiginiardligit. tau-
va arnartavta ånainigssåt ersinarane Kavdlunårtavta
ånainigssåt ersinarneruvoK. kikutdlunit kalåtdlit angu-
tit arnatdlo ilerKoråt åiparingnikut inoKatigingneK
aningaussamik pinissusermigdlQnit naleKartiniåsana
go suleKatigingnermigdle nalenartitardlugo. månalo
misiutigissagssåungilaK atorfigdlit aningaussait inui-
naitdlo ’tunissait Kanganit Kagfariartut. tamåkule ar-
nartavta Kavdlunarnilernigssånut kalagsungnilernig-
ssånutdlunit tungaviungitdlat, uvagutdle angutipalfl-
ssugut nangmineK tungaviuvugut.
Isak Kleist. K’eKertarssuarmio.
pilagtorfik.
usimåna OKalugpalågssamårtunga.
sagdliligarpagssuit aussame umiarssuit Europa-
mit tikiutitdlarångatigik takulisavagut ilarpagssue pi-
lagtuinardlugit åssigingitsunik ivssussusilersordlugit
ikiartitigausimassut måssalo ilarparujugssue Kapia-
rérsimassardlugit kondlersorérdlugit Kingartalerér-
dlugitdlo agdlåt. Kangataimak inuit suligaluartarsi-
maKaut. Kanormitauvame sivisutigissumik tamåko
taima suliaussarpat?
tijsåmavarput nunane orpigpagssualingne itisfl-
nigdlo ktigssualingne orpit kivdlorneKartartut avaler-
Kuiardlugitdlo kflgssuarnut nåkåtineKartartut ikiarti-
terneKarfigssamik tungånut sarfarsertugssångordlugit,
soruname atautsikut amerdlasorssuångordlugit inung-
nigdlo sisortitsissugssanik pårssissulerdlugit.
orplngoK taima piagkat pilagtorfingne sagdlili-
gångordlugit ikiartilerneKartarput ilaitdlo tflgssagssiå-
ngordlugit ulimaneKartarsimavdlutik pilagtorneKarsi-
massardlutigdlunit.
1948-me Danmarkimut pigama takorusutama i-
lagisimavåt pilagtorfigssuaK taimåitoK. ernglnaK a-
kuerineKarpunga Sverigemukåsassunga pilagtorfik
taimåitoK takusardlugo. kisiåne taimailitisagaluaru-
ma Danmarkiminigssama ilarujugssua ånåisagaluar-
para, ornigagssara KaningeKingmat nauk Kimugtuit-
sunik ingerdlassugssaugaluardlunga. Sverigip avang-
narpasigssua takussagssatsiara uvgorigaluardlugo
tåvunga uninarpunga pilagtorfik avdla mingneruga-
luartoK kflgssuaKångitsumlkaluartordlo Danmarkime
takusinaugavko.
pilagtorfik orpingnik kivdlugkanik sagdliligkior-
fik mikigaluartoK BornholmimlpoK, tåssungnagssa-
måramalo iluagtitdlugo takusarsinauvara. taimailior-
pungalo. juli KåumataulersoK Bornholmimukarpu-
nga.
Bornholm KeKertaK angisorssungilaK. kiparinga-
jagdlune angissuseKarpoK 588 km2 -nik. KeKertap
portunersså 162 m-tut KatsigtigaoK. taimåitoK KeKer-
taK Bornholm naggoreKigame Kitermigut orpigpag-
ssuaKarpoK 2500 ha-tut angnertutigissunik. hektar
(ha) angissuseKarpoK 100 . 100 m-nik. orpigpagssuit
tåuko Bornholmimltut Danmarkime orpigpagssua-
Karfingnut angnernut ilåuput. orpigpagssuaKarfik
tåuna taineKartarpoK Almindingen.
uvdlut ilåne sila alianaendnåK åipagssara avKU-
sårpara igdloKarfinguame Gudhjemime sanassoK
Carl Andersenimik atilik, ama KangatsiaK Angmag-