Dagblaðið Vísir - DV - 27.12.1999, Blaðsíða 15
MÁNUDAGUR 27. DESEMBER 1999
15
Stuttbuxnadeild
in andskotast
Stuttbuxnadeild Sjálf-
stæðisflokksins, öðru
nafni Samband ungra
sjálfstæðismanna, gerir
það ekki endasleppt
fremuren fyrri daginn.
Sennilega hefur hún
fengið veður af fróðleg-
um fyrirlestri Jóns
Orms Halldórssonar í
Ríkisútvarpinu ekki
alls fyrir löngu, þegar
hann gerði að umtals-
efni þverrandi áhuga á
pólitískum umsvifum
meðal ungs fólks í ná-
grannalöndunum
báöumegin Atlantshafs.
Kvað hann svo að
orði, að erlendum ung-
mennum þætti í hæsta
máta haílærislegt að
vasast í pólitík, enda sönnuðu töl-
urnar sem hann nefndi um fylgis-
hrun breska Ihaldsflokksins að
orðið hefur sögulegur trúnaðar-
brestur milli almennra borgara,
ekki sist af yngri kynslóð, og
þeirra sem sækjast eftir áhrifum
og völdum í samfélaginu.
Örþrifaráö
Ef að líkum lætur skynjar stutt-
buxnadeildin hvert vindurinn
blæs og sér sitt óvænna. Árum
saman hefur hún veifað vígorðinu
„Kerfið burt!“ en aldrei hefur kerf-
ið bólgnað eins geigvænlega og í
tíð tveggja siðustu
ríkisstjórna Sjálf-
stæðisflokksins. Þá
varð að finná eitt-
hvað annað og
meira krassandi.
Ríkisútvarpið var
um sinn vinsæll
skotspónn: einka-
vinavæða það og
leggja í rúst sjötiu
ára samfellda við-
leitni áhrifamestu
menningarstofnun-
ar landsmanna.
Það baráttumál hef-
ur átt lítinn hljóm-
grunn meðal lands-
manna.
Formaður Fram-
sóknarflokksins hef-
ur að vísu játað að
stjóm þeirrar stofnunar með póli-
tískum varðhundum í útarpsráði
hafi verið mistök og lagt til annað
fyrirkomulag, en væntanlega mun
hann og flokkur hans ekki fallast á
einkavinavæðingu, sem yrði eitt-
hvert afdrifarik-
asta menningar-
slys i sögu lýðveld-
isins.
Postular sora
og siöblindu
Én stuttbuxna-
deildin er ekki af
baki dottin, þó
illa gangi að finna
eftirsóttan hljóm-
grunninn. Hún
grípur bara til æ
fjarsæðukenndari
úrræða og hrópar
þeim mun hærra
sem henni er
minni gaumur gefinn. Næst kom
krafan um að enginn gæti orðið ís-
lenskur ríkisborgari nema hann
stæðist grunnskólapróf í íslensku.
Þá neyddist blessaður fjármálaráð-
herrann til að gera þá játningu að
faðir hans, sem var norskur, hefði
sennilega aldrei getað uppfyllt
slíkt skilyrði.
Loks kom ákallið um óheft at-
Kjallarínn
Sigurður A.
Magnússon
rithöfundur
„Tveir af postulum frjálshyggj-
unnar, þeir Hannes Hólmsteinn
Gissurarson og Jón Steinar Gunn-
laugsson, hafa lýst yfir því opin-
berlega, að þeir sjái ekkert at-
hugavert við viðskipti fullorðins
fólks með eiturlyf og Hannes
taldi á sínum tíma vændi heyra
undir eðilileg viðskipti í nýfrjálsu
samfélagi.u
„Loks kom ákallið um óheft athafnafrelsi til handa klámbúllum í landinu,
og sé ekki á það hlustað má fjandinn sjálfur vita hvað kemur næst.“
hafnafrelsi til handa klámbúllum í
landinu, og sé ekki á það hlustað
má ijandinn sjálfur vita hvað kem-
ur næst. Kannski kröfur um óheft
viðskipti með eiturlyf, lögverndun
vændis og frjálsan markað fyrir
barnaklám? Tveir af postulum
frjálshyggjunnar, þeir Hannes
Hólmsteinn Gissurarson og Jón
Steinar Gunnlaugsson, hafa lýst
yfir því opinberlega, að þeir sjái
ekkert athugavert við viðskipti
fullorðins fólks með eiturlyf og
Hannes taldi á sínum tíma vændi
heyra undir eðilileg viðskipti í ný-
frjálsu samfélagi.
Örvæntingarfullar tilraunir
Stuttbuxnadeildin hefur verið
hávær um sjálfskipaða siðapost-
ula, en mér er spurn, hvað eru
þessir talsmenn ungra sjálfstæðis-
manna annaö en sjálfskipaðir
postular sora og siðblindu? Boð-
skapur þeirra og allt framferði
bera óþægilegan keim af tiltekt-
um nýnasista á Norðurlöndum og
víðar. Örvæntingarfullar tilraun-
ir þeirra til að ná eyrum almenn-
ings með sífellt fráleitari hug-
smíðum ættuðum úr smiðju
Hannesar Hólmsteins og Jóns
Steinars eru dæmdar til athlægis
hjá fólki með óbrenglaða sið-
gæðiskennd og félagslegan
þroska. Vel má vera að þeir láti
sig dreyma um frumskóginn og
lögmálin sem þar eru ríkjandi, en
þær draumsýnir eru víðsfjarri ís-
lenskum veruleik og verða aldrei
annað en hlægilegt draumarugl í
hugum heilbrigðra þjóðfélag-
þegna.
Sigurður A. Magnússon
Orðin tóm eða sönn
Þau eru sorglega mörg dæmin í
kringum okkur þar sem orð eru
notuð til að sveipa hugmyndir og
framkvæmdir einhverjum þeim
ljóma sem henta þykir hyerju
sinni án þess að nokkur alvara búi
að baki.
Innantóm slagorð hafa auðvitað
lengi þekkst en ávallt er þó reynt
að fá markhópa hverju sinni til að
trúa því sem haldið er fram í slag-
orðunum. Fyrirtæki starfa mörg
undir einkunnarorðum og margir
þekkja það hvernig rótgrónir skól-
ar á ölium skólastigum velja sér
hugtök eða hugmyndir sem alla
vega í upphafi er stefnt að að hafa
að leiðarljósi í starfi stofnunarinn-
ar. Þessi tengsl við fagrar hug-
myndir gefa yfirbragð sem getur
iaðað að þá sem að slíku leita.
Hver er sjálfum sér næstur
En ekki tekst alltaf jafn vel til.
Fyrir utan þá alþekktu tvöfeldni
og jafnvel lygi sem viðgengst þá
virðist hugsun margra sem koma
við sögu alls ekki nógu skýr. Aug-
lýsingastofa myndi sennilega seint
starfa undir kjörorðunum „sann-
leikurinn er sagna bestur" og sá
einkunnarorðasmiöur sjálfsagt
fljótt rekinn sem veldi bankastofn-
un kjörorðin „hver er sjálfum sér
næstur".
Eitt af aumlegri dæmum um
óskýra hugsun á
þessu sviði eru
einkunnarorð í
skjáleik ríkis-
sjónvarpsins. Þar
er auglýsingum
hinna ýmsu fyr-
irtækja pakkað
inn í leikjaum-
gjörð undir ein-
kunnarorðunum
„Auktu við þekk-
ingu þína“ og
„Aukin þekking og fræðsla". Stór
hluti tímans fer hins vegar í það
finna hvar einhver tiltekinn hluti
púsluspils á að lenda eða telja
hoppandi pinna sem líða yfir skjá-
inn.
Spurningarnar sem settar eru
fram eru að stórum hluta mjög
heimskulegar og falla illa undir al-
mennar hugmyndir um þekkingu
eða fróðleik. Auk þess má draga í
efa heilindi þeirra sem setja fram
spumingar rnn það t.d.
hvar ákveðnir skemmti-
staðir Reykjavíkurborg-
ar eru staðsettir. Þenn-
an miðil mætti nota
miklu betur ef fram-
kvæmdaraðilar hefðu
einkunnarorðin raun-
verulega að leiðarljósi.
Mannúö og vísindi
En svo eru til dæmi
um hið gagnstæða.
Dæmi um það hvemig
falleg einkunnarorð
geta verið grunnur
starfs og litað athafhir í
hverju skrefi sem stigið
er. Fyrr á þessi ári
þurfti undirrituð að
þiggja mikla hjálp á
nokkrum deildum
Landspítalans. Aldrei verður
hægt að þakka allt það sem gert
var þá og í marga mánuði var
hreinlega erfitt að sitja uppi með
svo mikið þakklæti í brjóstinu án
þess að hafa nokkra leið til að
sýna það.
Svo var það einn daginn þegar
hringja þurfti í þennan ágæta spít-
ala að flett var upp númerinu í
simaskránni. Og þá í fyrsta skipti
- þrátt fyrir að hafa oft séð þau
áður - voru einkunnarorð spítal-
ans lesin af skilningi. „í þágu
mannúðar og vísinda" stóð þarna
skýrum stöfum.
Mannúð og vísindi
- í þessari röð! Allt
starf skyldi unnið í
nafni mannúðar og
visinda. Þessi orð
ná svo ótrúlega vel
utan um upplifun-
ina fyrr á þessu
ári. Hvemig hver
einasti starfsmað-
ur kom fram af
góðsemi og með
hlýju. Hvernig mis-
kunnin birtist í
umhyggju þessa
fólks daga og næt-
ur. Hvernig fag-
mennska þeirra og
öryggi fyllti mann
trausti og hvernig
þau af rausnar-
skap þrátt fyrir mikið álag gáfu
sér svigrúm til að kynnast okkur
sem þarna vorum.
Það er í ljósi þessarar reynslu
full ástæða til að óska Landspítal-
anum til hamingju með það hvern-
ig honum hefur tekist að starfa
undir metnaðarfullum einkunnar-
orðum. Starfsfólk sem sannlega
starfar með þessi leiðarljós rikj-
andi er ómetanlegt. Við sem njót-
um þessara heilinda i starfi þeirra
getum ekkert annað en þakkað í
hljóði og sent þeim góðar óskir.
Sigfríður Björnsdóttir
„Auglýsingastofa myndi senni-
lega seint starfa undir kjörorðun-
um „sannleikurinn er sagna best-
uru og sá einkunnarorðasmiður
sjálfsagt fljótt rekinn sem veldi
bankastofnun kjörorðin „hver er
sjálfum sér næsturu.
Kjallarinn
Sigfríður
Björnsdóttir
tónlistarkennari
Með og
á móti
Leigubílar meö aukaálag
um áramót
Um áramótin er fyrirhugaö aö leigu-
bílstjórar, sem veröa viö störf, muni
aka samkvæmt taxta sem er 60%
hærri en venjulegur dagtaxti. Ofan á
venjubundiö hátiöarálag, sem nemur
35%, munu bætast 25%. Sú hækkun á
bæöi við um startgjald og tímalengd.
Petta mun í fyrsta skipti sem slíkt
álag er sett ofan á heföbundna taxta
leigubilstjóra.
Astgoir Þorsteins-
son, formaöur
Frama, félags bif-
reiöarstjóra.
Brýnt að
margir séu
á vakt
„Leigubílaakstur á gamlárs-
kvöld er gríðarlega mikilvægur
enda ekki önnur þjónusta í boði.
Það verða engir strætisvagnar á
götunum, auk
þess sem akst-
ursþjónusta
fyrir fatlaða
fellur niður.
Það er því
brýnt að leigu-
bilstjórar verði
margir á vakt
og fyrirséð að
jafnvel verður
þörf á fleiri
leigubílum en á
venjulegu gamlárskvöldi. Þessi
áramót eru sérstök og margir bíl-
stjórar vilja gjarna vera í fríi.
Við ákváðum að setja áramótaá-
lagið ofan á hinn venjubundna
taxta til að tryggja að leigubíl-
stjórar í akstri verði ekki færri
en fleiri.
Um næstu áramót er það þekkt
staðreynd að fólk í hinum ýmsu
greinum atvinnulífsins fær yfir-
borgað. I okkar augum er ekki
nema sjálfsagt að leigubílstjórar
fái slíkt hið sama. Þetta eru líka
ekki nein ósköp eins og sumir
hafa viljað vera láta. Það er bara
vonandi að rætist úr og flotinn
verði nægilega stór til að inna af
hendi þá þjónustu sem nauðsyn-
leg er.“
Svartur
blettur
„Mér þykja leigubílstjórar seil-
ast heldur langt í þetta skiptið og
er reyndar stórundrandi á hegð-
un þessara annars prúðu manna.
Ég hefði ekki
talið það í anda
leigubílstjóra
að hafa stórfé
af vamarlausu
fólki sem sök-
mn bílleysis
neyðist til að
nota þjónustu
þeirra öðru
hverju. Allur
málatilbúnað-
ur í kringum þetta mál er
hneykslanlegur og setur svartan
blett á hátíð ljóss og friðar sem
ætti ekki að einkennast af
græðgi. Það kæmi mér ekki á
óvart þótt áramótin yrðu ein-
manaleg hjá mörgum sem neyð-
ast til að sitja heima þar sem þeir
eru ekki borgunarmenn þegar of-
urtaxtar leigubíla eru annars
vegar. Ég mun ekki láta undan
þessari gegndarlausu græögi og
fremur brjótast milli húsa í stór-
hríð og frosti en hringja í leigu-
bíl. -aþ
Kolbrún Bergþórs-
dóttir blaöamaöur.
Kjallarahöfundar
Athygli kjallarahöfunda er
vakin á þvi að ekki er tekið við
greinum í blaðið nema þær ber-
ist í stafrænu formi, þ.e. á tölvu-
diski eða á Netinu. DV áskilur
sér rétt til að birta aðsent efni á
stafrænu formi og í gagnabönk-
um.
Netfang ritstjórnar er:
dvritst@ff.is