Dagblaðið Vísir - DV - 01.02.2000, Blaðsíða 4

4
ÞRIÐJUDAGUR 1. FEBRÚAR 2000
Fréttir
DV
Ægir Birgisson, FBA, um gagnrýni vegna hás gengis bréfa í deCODE:
Ekki á valdi einstakra
manna að stýra genginu
„Miöað viö hvar deCODE er statt,
er við það að komast á hlutabréfa-
markað, þá getur gengið á bréfum í
því verið aðeins of hátt. En ef gengi
fyrirtækisins er stillt upp miðað við
sambærileg fyrirtæki þá eru þau
miklu dýrari. Á móti kemur síðan
að við verðum að telja að gagna-
grunnurinn sé einhvers virði,“
sagði Ægir Birgisson, markaðsvið-
skiptum Fjárfestingarbanka at-
vinnulífsins, FBA, við DV vegna
gagnrýni sem fram hefur komið frá
Vilhjálmi Bjarnasyni rekstrarhag-
fræðingi í Viðskiptablaðinu, um að
gengi bréfa deCODE sé of hátt og í
raun óskiljanlegt.
í gagnrýni sinni segir Vilhjálmur
að miðað við núverandi markaðs-
verðmæti deCODE og ávöxtunar-
kröfu til áhættufjárfestingar þurfi
fyrirtækið að skila 20-25 milljarða
króna hagnaði fyrir skatta á hverju
ári um ókomna tíð og enn meiru ef
árangurinn skilar sér ekki fyrr en
eftir 15 ár. Vilhjálmur segir engar
upplýsingar hafa komið frá deCODE
eða dótturfyrirtæki þess, íslenskri
erföagreiningu, sem leggja megi til
grundvallar verðlagningu hlutabréf-
anna. Gengið er nú 50-60 dollarar á
hlut.
Ægir nefnir dæmi um fyrirtæki í
sama geira og deCODE sem hafi far-
ið á hlutabréfamarkað á dögunum.
Við skráningu hafi gengið veriö 16.
Það fór í 32 við fyrstu viðskipti og er
nú komið í 100.
„Ég held það skipti ekki máli þótt
gengi deCODE verði kannski 23-28
dollarar þegar það fer á markað. Að-
alspurningin er hvert gengið verður
í fyrstu viðskiptum með bréf í félag-
inu og hver þróunin verður í fram-
haldinu. í því sambandi er ekki svo
fráleitt þó fyrirtækið muni skila
nefndum hagnaði. Ef gerðar verða
mikilvægar uppgötvanir sem leiða
til framleiðslu lyfja og deCODE fær
hlutdeild i lyfjasölunni er alls ekki
útilokað að hagnaðurinn verði
svona rnikill."
- En nú byggir þetta allt á vænt-
ingum?
„Væntingarnar eru miklar gagn-
vart öllum fyrirtækjum í þessum
geira.“
Vilhjálmur Bjamason spyr hvort
Búnaðarbankinn og einstakir starfs-
menn hans hafi hagsmuni af því að
knýja upp verð á hlutabréfum í
deCODE og hvort miklar verðhækk-
anir á hlutabréfum séu knúnar áfram
af viðskiptum verðbréfafyrirtækj-
anna sjálfra og einkaviðskiptum
starfsmanna þeirra.
„Það er ekki á valdi einstakra
manna innan verðbréfafyrirtækjanna
að stýra þessu. Áhættustýring í bönk-
unum og innra eftirlit leyfir ekki að
þeir kaupi svo mikið í fyrirtækinu að
það hækki gengið. Það er staðreynd
að bankamir eiga mikið undir vegna
deCODE en þeir em alls ekki komnir
út úr kortinu í þeim efnum,“ segir
Ægir Birgisson hjá FBA. -hlh
Álkynning Norsk Hydro:
540 ný störf skapast með
álveri í Reyðarfirði
- útborguð laun um 500 milljónir á ári og skatttekjur 125 milljónir
Fulltrúar Norsk Hydro héldu álkynningu í gær sökum þess aö þeir voru ekki sáttir viö umræö-
ur um álver hér á landi í haust. DV-mynd Hilmar Þór
Með álveri í Reyðarfirði skapast
240 varanleg ný stöf sem krefjast
kunnáttu og þekkingar og u.þ.b. 300
afleidd störf sem spanna mjög vítt
svið. Útborguð laun á ári hverju
verða um 500 milljónir króna og
skatttekjur sem skapast nema um 125
milljónum króna. Álverið mun kaupa
íslenskar vörur og þjónustu fyrir
meira en milljarð íslenskra króna og
má búast við verulegum vexti í þjón-
ustugreinum eystra. Á ári hverju
mun brúttó-útflutningsverðmæti
framleiðslunnar nema um 15 millj-
örðum og nettó-verðmætið verður um
fjórir milljarðar króna. Þetta er með-
al þess sem kom fram í álkynningu
Norsk Hydro í gærdag en kynningin
var haldin sökum þess að umræður
um álver hér á landi í haust sann-
færðu Norsk Hydro-menn um að
skynjun og skilningur manna á áli er
ekki alltaf i takt við nýjustu upplýs-
ingar. t kynningunni var gert ráð fyr-
ir meirihlutafjármögnun íslenskra
fjárfesta þannig að fyrirtækiö virðist
orðið afhuga því að fjármagna bygg-
ingu álversins sjálft.
í kynningunni kom einnig fram að
nýjasti og fullkomnasti þurrhreinsi-
búnaður sem til er verður notaður í
verksmiðjunni til að tryggja bestu
hugsanlegu orkunýtingu, bestu hugs-
anlegu nýtingu á
hráefni og minnsta
hugsanlega útblást-
ur. Umhverfismat
sýnir að álverið
verður vel innan al-
þjóðlegra og inn-
lendra viðmiðunar-
marka. Þá segir að
Reyðarál verði
tæknivæddasta
málmbræðsla sem
nokkurn tímann
hefur verið reist í
heiminum. „Við
getum ekki leyft
okkur að byggja
annars flokks álver
vegna þess að sömu gildin eiga við í
umhverfismálum og orkunýtingu og
ráða í rekstri fyrirtækja," segir enn
fremur.
-hdm
........
j . ij
Streyma í miðbæinn
■w
Borgaryfirvöld
hyggjast hækka stöðu-
mælagjöld á bilastæð-
um við Laugaveg og i
Kvosinni um 150 pró-
sent. Gert er ráð fyrir
að eftir hækkun kosti
150 krónur, þrjá fimm-
tíukalla, að leggja í
klukkutíma á Lauga-
vegi og í Kvosinni í
stað 50 króna eða eins
fimmtiukalls eins og
nú. Stöðumælagjöld í
hliðargötum mimu
einnig hækka. Ljóst
er að borgin mun hala
inn verulegar fúlgur
með þessari hækkun
ef fólk heldur áfram
að streyma í miðbæ-
inn. Stöðumælasjóður
á eftir að gildna ef
fólk heldur áfram að
streyma í miðbæinn.
Fréttir segja að borgin
ætli að nota gróðann
sem á að verða við
hækkunina ef fólk heldur áfram að streyma í
miðbæinn til að fjölga bilastæðum í miðborginni.
Til að fleiri streymi í miðbæinn. Og sé það til-
gangurinn verða væntanlega til fleiri þriggja
fimmtíukalla bilastæði og enn fleiri munu
streyma í miðbæinn. Það gefur borginni aftur
ráörúm til að fjölga bRastæðum í miðborginni
sem einnig verða leigð á þrjá flmmtíukalla ef fólk
heldur áfram að streyma í miðbæinn. Og gildir
þá einu þó þeir sem streyma í miðbæinn verði að
eiga nóg af klinki, verði að mæta til leiks klyfjað-
ir klinki. Þeir leita þá til þjónustulundaðra versl-
unareigenda, bankagjaldkera eða barmanna sem
er annt um að fólk streymi í miðbæinn og skipta
þvi í klink með bros á vör, eins og alltaf.
Þaö er ljóst að fólk mun streyma í miðbæinn til
að borga þrjá fimmtíukalla fyrir klukktíma í bíla-
stæði meðan það veit að gróðinn veröur notaður
til að gera fleiri bílastæði sem auðveldar þvi að
streyma í miðbæinn. Og jafnvel þó gróðinn fari í
fyrstu í nýja stöðumæla en ekki bílastæðahús svo
það geti líka notað tíkalla og hundraðkalla. Jafn-
vel þó nýju bílastæðin kosti þrjá fimmtíukalla
eins og þau gömlu. Verði straumurinn þungur og
öngþveitið algjört geta borgaryfirvöld alltaf grip-
ið til þess ráðs að hækka stöðumælagjöldin enn
meira. í fjóra, fimm eða jafnvel sex funmtíukalla
fyrir klukkutímann.
Borgin mun græða á öllu saman. Og kaupmenn
auðvitað líka. Þeir verða að átta sig á því að fólk
mun styðja heils hugar áætlun borgaryfu-valda
um fjölgun bílastæða í miðborginni. En smásál-
irnar, sem ekki sjá hækkun stöðumælagjaldanna
í víðu samhengi, sjá ekki þá lífgjöf miðbæjarins
sem felst í fjölgun bilastæða, munu hugsa sinn
gang og streyma inn í Smára, Skeifu eða Kringlu
þar sem bílastæðin eru ókeypis. Það er í lagi þvi
kaupmenn við Laugaveg og í Kvosinni hafa ekk-
ert gagn af slíku fólki.
Dagfari
sandkorn
Stal senunni
Margir voru spenntir þegar kassinn
frá Erlendi Guðmundssyni í Unuhúsi
var opnaður á laugardag. Þar var að
finna bréf frá Þórbergi Þórðarsyni,
Halldóri Laxness,
Nínu Tryggvadóttur,
Guðmundi Hagalín og
fleiri þjóðkunnum Is-
lendingum. í tilefni af
opnun kassans var
Hilmir Snær Guðna-
son, sá ágæti leikari,
fenginn til að lesa úr
nokkrum þeirra
valda kafla, þar á
meðal úr bréfi frá Halldóri frá því hann
var 19 ára. En þegar til kom gat Hilmir
Snær með engu móti stautað sig fram
úr bréfúnum - skildi einfaldlega ekki
skriftina. Silja Aðalsteinsdóttir var á
staðnum og auðvitað jafn forvitin og
aðrir nærstaddir. Tók hún að rýna í
párið og áður en menn vissu af var hún
farin að lesa úr bréfunum við góðar
undirtektir. Var lestrinum útvarpað í
fréttatímum allan þann dag. Vekur
þetta atvik óneitanlega spurningar um
hvort skriftarkennsla í skólum í seinni
tíð sé á réttri leið eða hvort tölvutækn-
in sé að gera okkur ólæs á gömlu, góðu
sendibréfm...
Engin ábending
I Sandkomi á laugardag var fjallað um
meint mistök Ólínu Þorvarðardóttur,
dómara í spumingaþættinum vinsæla,
Gettu betur. Var fullyrt að menn hefðu
áhyggjur af hve oft hún
hefði orðið ber að röng-
um svörum. Var þannig
getið um svar viö sum-
ingu um hvaða geimfar
hefði flutt fyrstu menn-
ina til tunglsins þar
sem hún var sögð hafa
tjáð alþjóð að það
hefði verið Apolló 2.
en ekki Apollo 11. Hið
rétta í málinu er að dómari lét þess getið
að hann hefði sjálfur lesið töluna sem
rómverska 2 og ætlaði ekki að láta'liðið
sem svaraði gjalda fyrir mislestur sinn.
Varöandi meintar áhyggjur af að dómari
hafi „ítrekað orðið ber að röngum svör-
um“ vill dómari koma því á framfæri að
ekki ein einasta ábending hafi borist um
að hann hafi gefið „röng“ svör við spum-
ingum keppninnar...
Æpt og veinað
Mike Tyson var ekki lengi að afgreiða
breska boxarann Julius Francis í slag
þeirra félaga um helgina. Átökin mátti að
venju berja augum í beinni úrsendingu á
Sýn. Horfðu margir enda
útsendingin, aldrei
þessu vant, á kristileg-
um tíma. Bubbi
Morthens sá um að
lýsa því sem fyrir
augu bar og hafði Val-
tý Bjöm Valtýsson
sér til aðstoðar í stað
Ómars Ragnarsson-
ar sem var í fríi. Þeir sem
horfa oft á boxið á Sýn eru orðnir vanir
látunum í boxlýsingunum, sérstaklega
Bubba sem er eins og stunginn gris þegar
hann sleppir sér. En nú brá svo við að
mörgum þótti nóg um lætin og neyddust
til að lækka í tækjunum til að halda stutt-
an og snarpan bardagann út...
Hvað með Ágúst?
Enginn hefur enn boðið sig formlega
fram til formanns Samfylkingarinnar
en kosið verður um formann á stofn-
fundi hennar einhvem tíma fyrir páska.
Össur Skarphéðins-
son, Guðmundur
Ámi Stefánsson, Jó-
hanna Sigurðardótt
ir og Margrét Fri-
mannsdóttir hafa öll
tengst þessari um-
ræðu meira og
minna síðustu vik-
ur. Færri hafa hins
vegar minnst á Ágúst Einarsson sem
féll af þingi í síðustu kosningum. Sam-
fylkingarmaður fúllyrti að auðvelt yrði
að skapa víðtæka sátt um Ágúst, hinn
alltumfaðmandi vísdómsmann...
Umsjón Haukur L. Hauksson
Netfang: sandkorn @ff. is