Dagblaðið Vísir - DV - 02.02.2000, Page 8

24
MIÐVIKUDAGUR 2. FEBRÚAR 2000
Eins og alþjóð veit verður sá einstœði menningarvið-
burður á Listahátíð i vor, nánar tiltekið 26. -28. maí,
að Helgi Tómasson kemur með ballettjlokk sinn, The
San Francisco Ballet, ti! Reykjavikur. Hann mun halda
fimm sýningar á Svanavatninu i dansgerð Helga sjálfs
við tónlist Tsjaíkovskis i Borgarleikhúsinu. Reykjavík
menningarborg Evrópu 2000 stendur með Listahátíð
að þessari heimsókn sem er eitt mesta tilhlökkunarefni
alls menningarársins. Myndin er úr sýningunni.
það sett upp í Þýskalandi þar sem hann bjó þegar hann
byijaði á því. „Það er gert ráð fyrir ótal dönsurum og sin-
fóniuhljómsveit í flutningnum en á þessum tíma var
hvorugt til á íslandi," segir hann.
Frumflutningur ballettsins í Laugardalshöll þann 18.
ágúst verður í höndum 100 manna hljómsveitar og kórs,
Sinfóníuhljómsveitar Islands og Schola cantorum, auk
einsöngvara og dansara frá íslenska dansflokkinum og
Finnska þjóðarballettinum.
„Jón gerði sjálfur ráð fyrir að dansararnir væru miklu
fleiri en þeir sem þátt taka í þessari uppfærslu," segir
Kjartan. „Og eitt það merkilega við verkið er að Jón tek-
ur fram að hann vilji ekki dansara 1 sýninguna heldur
íþróttafólk. Lýsingar hans á því hvernig hann hugsar sér
dansinn eru líka miklu líkari því sem við þekkjum úr nú-
tímadansi en hefðbundnum ballett. Formið hentar þess
vegna vel fyrir nútímadans og upplagt fyrir danshöfund í
dag að semja fyrir það.
Gjósandi eldfjall
og væringjar
Efni verksins er sótt í norrænar goðsögur um tilurð
jarðarinnar og líf guðanna. Það segir frá giftingu Baldurs,
hvernig hann var drepinn af Heði blinda fyrir tilstilli
Loka og Ragnarökin sem urðu í framhaldi af dauða Bald-
urs. En Jón fer mjög fijálslega með efnið. Hann lýsir
söguþræðinum og því hvað dansararnir eiga að gera og
sér til að mynda fyrir sér að 100 manns renni yfir sviðið
sem tákn um gjósandi eldfjall. í öðru atriði talar hann um
alla væringja ValhaHar.
„Það er hlutverk Jorma að koma þessum lýsingum í
dansbúning og finna lausnir með þeim 30-40 dönsurum
sem koma til með að taka þátt í sýningunni. Það var því
eðlilegt að Jorma yrði leiðandi stjórnandi sýningarinnar,“
segir Kjartan. „Ég er enginn ballettstjórnandi. Þó ég hafi
unnið með danshöfundum í leikhúsinu er það allt annars
eðlis. Ég hef tekið þátt í að ræða útlit sýningarinnar og
verið Jorma innan handar varðandi norræna goðaffæði,
sem hann var ókunnugur. Hann hefúr hins vegar sett upp
danssýningar byggðar á Kalevala, sem fjallar um ekki
ósvipað efni.
Við höfúm unnið saman að styttingu verksins með
samþykki fúlltrúa höfúndarréttarhafa, Hjálmars H.
Ragnarssonar. Stjómandinn, Leif Segerstam, setti stytt-
inguna sem skilyrði fyrir því að taka að sér stjóm hljóm-
sveitarinnar og þar sem hann er einn ffemsti tónlistar-
stjómandi á Norðurlöndum fannst okkur fúll ástæða til
að verða við því. Verkið er upphaflega einn og hálfúr
tími að lengd, en við höfúm stytt það um hálftíma,"
segir Kjartan Ragnarsson sem ætlar að verða
Jorma Uotinen innan handar ef þörf krefur þegar
æfingar heljast með vorinu.
-MEÓ
finnska danshöfúndinum og stjórnanda Finnska þjóðar-
ballettsins, Jorma Uotinen.
„Baldur er griðarlega spennandi verkefni," segir
Kjartan Ragnarsson þar sem við náum að króa hann
af í örstuttu helgarfrii frá Malmö þar sem hann er
nú að setja upp Þijár systur eftir Tsjekov. „Jón
Leifs samdi verkið á árinum 1936 til 1946 en það
hefúr aldrei áður verið sviðsett. Tónlistin hefúr
einu sinni verið flutt af Sinfóníuhljómsveit æsk-
unnar, 1 tíð hins metnaðarfulla stjómanda Pauls
Zukofskys, á tónleikum i Háskólabíó. Það er til
upptaka frá þessum tónleikum sem hægt er að
hlusta á og þar heyrir maður hvað tónlistin er
flott. Jón Leifs er Laxness íslenskrar
tónlistar og því má vissulega segja
að það hafi verið kominn tími
til setja þetta verk upp. En
Baldur er líka stórt verk
og það þarf mikinn
metnað til að ráðast i
Kjartan segir að
það sé engin leið að
skilja hvemig Jóni
datt í hug að
, ' semja verkið, þótt
giska megi á að
hann hafi verið und-
ir áhrifúm frá Wagner
og hafi ætlað sér að fá
sviðsetningu á því.“
Hvorugt var
til
Kjartan Ragnarsson
leikstjóri undirbýr upp-
færslu Reykjavíkur menning-
arborgar á stórvirkinu
Baldri eftir Jón Leifs.
Eitt stærsta verkefnið sem Reykja-
vík, menningarborg Evrópu árið
2000 hefúr ráðist í - og raun-
ar í samvinnu við menning-
arborgimar Bergen og
Helsinki, er frumflutn-
ingur á ballettverkinu
Baldri eftir Jón Leifs
Kjartan Ragnarsson
leikstjóri átti upphaf-
lega að stjóma sýn-
ingunni en hefur lagt
það i hendurnar á
Baldur hinn hvíti ás, teikn-
aður af Giovanni Caselli.
Mynd úr bókinni Goð og
garpar úr norrœnum sögn-
um (1979).