Dagblaðið Vísir - DV - 08.02.2000, Blaðsíða 4

ÍCOfÍÓJÍ*!
HMUi*
QÍMClMlC
mmnm
mmmSm
fOtUM
Bill Gates og Steve Case röbbuðu saman um Netsins gagn og nauðsynjar á ráðstefnunni World Economic Forum í síðustu viku.
Athyglisverö skoðanaskipti í Sviss:
Tölvurisar takast á
- hvort er tæknin eöa fjölmiðlaefnið mikilvægara?
Á hinni árlegu
World Economic
Forum-ráð-
stefnu, sem hald-
in var í Sviss í
síðustu viku,
sátu þeir Bill
Gates, stjórnarformaður Microsoft
og nýskipaður „yflrmaður hugbún-
aöarþróunar", og Steve Case, fram-
kvæmdastjóri America Online, með-
al annarra. Þeir komu saman ásamt
Sumner Redstone, stjómarformanni
Viacom, fyrirtækisins sem á Para-
mount Pictures og hyggst kaupa
CBS-fjölmiðlarisann, og ræddu
framtíð Internetsins.
Stóra spumingin sem þeir ræddu
var hvort skipti meira máli, miðill-
inn eða skilaboðin, málefni sem
lengi hefur verið deilt um, og urðu
þeir aðallega sammála um að vera
ósammála. Þeir félagar veltu fyrir
sér hvorir myndu ráða ríkjum á öld
Internetsins, þeir sem framleiða
hugbúnaðinn og annan tæknibúnað
eða þeir sem framleiða sjálft efnið
og afþreyinguna sem dreift er á
miðlunum.
Hugbúnaður er svalur
Eins og við er að búast taldi Bill
Gates að þeir sem framleiddu tækn-
ina myndu verða mikilvægastir.
„Microsoft hefur í raun fylgt sömu
stefnunni síðan fyrirtækið var
stofnað fyrir 25 árum,“ sagði hann
og skaut svolítið á AOL í leiðinni:
„Það væri voða gaman að eiga kvik-
myndaver en við höfum enga sér-
þekkingu á kvikmyndagerð svo við
höldum okkur frá slíku. Við fórum
ekki af stað og kaupum tímarit eða
aðra fjölmiðla. Ég held að það sé
pláss fyrir fyrirtæki sem einbeita
sér að því að þróa hugbúnað og gera
þann hugbúnað að mjög mikilvægu
tæki,“ sagði Bill Gates og bætti við
að hugbúnaðargerð væri svalasta
starfsgrein sem hann gæti hugsað
sér.
Fólk horfir ekki á tækni
Redstone var hins vegar á önd-
verðum meiði: „Það sem mun stuðla
að vexti Intemetsins að lokum er
fjölmiðlaefnið, ekki tæknin. Sam-
runi AOL og Time - Warner bendir
til þess að efnið sé aftur komið í far-
arbroddinn og undirstrikar mikil-
Ný ógnun á Netinu:
„Svikatenglar" hleypa hökkurum í tölvurnar
- hægt að fylgjast með öllum aðgerðum notenda
Sérfræðingar á
tölvusviðinu
gáfu í samstarfl
við FBI og varn-
armálaráðu-
_______ _ neyti Banda-
ríkjánna út viðvörun í síðustu viku
vegna öryggishættu á Netinu sem
nýlega hefur komið í ljós. Sam-
kvæmt viðvöruninni hafa menn
komist að því að til er leið fyrir
tölvuhakkara til að ræsa hættulegt
forrit á tölvum almennra notenda
og nota það til að nálgast upplýsing-
ar sem fólk veitir á Netinu, eins og
t.d. greiðslukortanúmer.
Ógnin felst í því að lítið forrit er
stillt þannig að þegar notandinn
smellir á tengil yfir á heimasíðu þá
getur tölvuþrjóturinn skráð allt
það sem viðkomandi notandi gerir
á heimasíðunni. Ef hann gefur upp
einhverjar upplýsingar þá fær
tölvuþrjóturinn þær sendar.
„Svikatengla" af þessu tagi er t.d.
hægt aö senda grunlausum í tölvu-
pósti, birta í fréttahópum eða setja
upp á heimasíðum.
Enginn óhultur
Það sem gerir þessa ógnun hvað
sérstakasta er að hún er ekki
bundin við hugbúnað frá einhverju
ákveðnu fyrirtæki. Netvafrar af
öllum tegundum á hvaða tölvu sem
er eru vamarlitlir gagnvart þessu
fyrirbæri.
Enn sem komiö er virðist eng-
inn hafa orðið fyrir barðinu á þess-
ari öryggisvillu, en þrátt fyrir það
segja kunnugir að þessi öryggis-
hola sé verulega alvarleg og taki til
Béck Rctottl Hmn S»érch
.,jjj [htij'p :77r>*t»o«p»^om/
JL . i ,
*■/-V CónUot Ptfopl* fYdlívPiíW
13
Netcentei
Enginn netvafri er óhultur fyrir hinum hættulegu svikatenglum.
svo stórs hluta Intemetsins að al-
mennir tölvunotendur geti í raun
aldrei verið fullkomlega vissir um
öryggi sitt. Til þess að halda þess-
ari ógnun við öryggi í lágmarki
þarf gríðarlegt átak vefhönnuða að
sögn fróðra manna.
Öryggishola þessi var uppgötvuð
fyrir nokkrum vikum en var fyrst
kynnt opinberlega í síðustu viku.
Hún verður til þegar stórum og
flóknum vefsiðum tekst ekki að
sannreyna að falinn hugbúnaðar-
kóði sem sendur er frá vafra not-
anda sé öruggur. Sérfræðingar sem
kafað hafa í þetta mál segja að það
væri frekar regla en undantekning
að vefsíðurnar framkvæmdu þetta
öryggispróf.
Auk þess að skrá niður það sem
hinn grunlausi notandi gerir á
heimasíðunni eftir að hafa smellt á
svikatengil þá getur svikatengils-
forritið breytt því sem notandinn
sér á viðkomandi vefsíðu. Það gæti
t.d. breytt upplýsingum sem not-
andinn sér um verð hlutabréfa eða
innstæðu á reikningi og einnig sótt
svokallaðar „cookies" og sent þær
áfram til þriðja aðila, sem síðan
gæti notað þær til að fara inn á
heimasíður á fölskum forsendum.
Mögulegar varnaraðgerðir
En til að þetta gerist þá verður
notandinn að smella á svika-
Það sem gerirþessa
ógrtun hvað sér-
stakasta erað hún er
ekki bundin við hug-
búnað frá einhverju
ákveðnu fyrirtæki.
Netvafrar af ölium
tegundum á hvaða
tölvu sem er eru
vamarlitlír gagnvart
þessu fyrirbæri.
tengil. Notendum voru gefin þau
ráð fyrir helgi að smella ekki á
tengla sem þeir fá senda í tölvu-
pósti frá óþekktum aðilum. Þeir
ættu einnig að varast að smella á
tengla sem birtir væru i frétta-
hópum eða væri að finna á
vafasömum heimasíðum. Mesta
öryggi notenda fæst hins vegar
með þvf að stilla netvafrana
þannig að þeir geti ekki notað
svokölluð „scripts". Böggull fylg-
ir því skammrifinu, því ef vafri
er stilltur þannig þá er ekki leng-
ur hægt að skoöa heimasíður sem
nota þessa tækni í miklum mæli.
Nánari upplýsingar um svika-
tenglana fást víða á Netinu og þar
á meðal á heimasíðu Microsoft á
slóðinni
http://www.microsoft.com/
securitv/
+
ÞRIÐJUDAGUR 8. FEBRÚAR 2000
ÞRIÐJUDAGUR 8. FEBRÚAR 2000
21
Œ321
„Ég held að það sé
pláss fyrir fyrirtæki
sem einbeita sér að
því að þróa hugbúnað
og gera þann hugbún-
að að mjög mikitvægu
tæki“ sagði Bill Gates
og bætti við að hug-
búnaðargerð væri
svalasta starfsgmin
sem hann gætí
hugsað sér.
vægi fyrirtækja eins og Viacom sem
framleiðir kvikmyndir, sjónvarps-
efni, bækur og fleira af því tagi.
Fólk horfir ekki á tækni, fólk horfir
ekki á dreifingu - það horfir á það
sem er á dagskránni hverju sinni.“
Steve Case, sem sprottið hefur
fram á sjónarsviðið með leiftur-
hraða síðustu ár í kjölfar útþenslu
AOL, sagði að bæði þessi sjónarmið
ættu rétt á sér. Hann sagðist líta á
sig og sitt fyrirtæki sem einhvers
staðar mitt á milli þessara and-
stæðu skoðana. „Ég er sammála
báðum aðilum að hluta. En ég held
að hvorki tæknin né efnið sé það
sem allt snýst um, það er neytand-
inn sem skiptir mestu máli. Það
verður að blanda saman fjölmiðla-
efninu, aðstæðunum, umhverfinu,
markaðinum, tækninni og tengslun-
um við neytendur til að búa til nýja
tegund af fjölmiðlun. Þannig eiga
notendur að fá upplýsingar á nýjan
hátt og geta átt samskipti á nýjan
hátt,“ sagði Case meðal annars.
Margir enn ótengdir
Hann sagði einnig að verulegar
tæknibyltingar hvað varðar intemet-
aðgang væru á næsta leiti en lagði
áherslu á að margir notendur væru
enn þá pirraðir á ýmsum þáttum
tækninnar. „Við emm bara nýlögð af
stað í langa ferð því mestur hluti al-
mennings um allan heim er ekki enn
nettengdur."
Þeir Gates ræddu einmitt nokkuð
ástandið í þeim heimshlutum sem
enn eru ekki nettengdir að neinu
ráði. Bill Gates, ríkasti maður heims,
benti á að nauðsynlegt væri að koma
heilbrigðis- og menntamálum í betra
horf í þróunarlöndum áðiu en reynt
yrði að ýta undir þróun Netsins í
þeim löndum. „Það er alveg ljóst að
þessa þætti verður að bæta fyrst. Það
gengur ekki að segja ,jæja, þið eigið
við alvarleg vandamál að stríða, en
hérna fáið þið Internetið," sagði
hann meðal annars.
Næsta stýrikerfi Microsoft fær nafn:
Windows Me var það, heillin
- von á því seinni hluta árs
Næsta útgáfa af stýrikerfi Microsoft fyrir almenning
mun verða kölluð Windows Me.
Microsoft til-
kynnti í síðustu
viku að nýjasta
útgáfa Windows-
stýrikerfisins
sem ætluð verð-
ur til almenningsnota muni verða
kölluð Microsoft Windows Millenni-
um Edition sem einnig mun verða
kynnt sem Windows Me.
Heitinu Windows Me er ætlað að
Meðal nýjunga í
Windows Me verður
aukinn rríargmiðlunar-
stuðningur og tól sem
gera það eínfaldara að
setja upp heimilisnet-
kerfí tveggja eða fleiri
tölva. Einnig verður
einfaldara að með-
höndla flutning staf-
rænna mynda frá
skönnurum og staf-
rænum myndavéíum í
hinu nýja stýrikerfi.
undirstrika að
þessi útgáfa er ætl-
uð til einkanota og
forða fólki þannig
frá því að rugla
henni saman við
útgáfu Windows
sem ætluð er til
nota í fyrirtækjum.
Sú útgáfa mun bera
heitið Windows
2000 og er nýjasta
útgáfa Windows
NT, en Windows
Me er í raun upp-
færsla af Windows
98-stýrikerfinu og
verður auglýst
greinilega sem slík.
Stöðugra stýrikerfi
Áætlað er að Windows 2000
komi á markaðinn seinna i þess-
um mánuði en ekki er von á
Windows Me fyrr en á seinni hluta
þessa árs. Beta-útgáfa 2 af
Windows Me, sem gengið hefur
undir nafninu Millennium til
þessa, var send til Beta-prófara
Microsoft seint á síðasta ári. Búist
er við að þriðja Beta-útgáfa stýri-
kerfisins verði send út innan
nokkurra vikna.
Meðal nýjunga í Windows Me
verður aukinn margmiðlunarstuðn-
ingur og tól sem gera það einfald-
ara að setja upp heimilisnetkerfi
tveggja eða fleiri tölva. Einnig verð-
ur einfaldara að meðhöndla flutn-
ing stafrænna mynda frá skönnur-
um og stafrænum myndavélum i
hinu nýja stýrikerfi. Það á einnig
að verða mun stöðugra og keyra
hraðar upp en Windows 98 og því
mun fylgja næsta útgáfa af Intemet-
vafranum Explorer sem mun bera
raðtöluna 5,5.
jJilrJ-
iilujii'áii/
! | Sharp Corporation tilkynnti í gær að fyrirtækið hefði þróað
ílbjÚ „minnsta og þynnsta" Mini-hljómdiskspilara, sem nefndur
| j, - | ' hefur verið MD-ST55. Hann er 71 mm x 12,9 mm x 78 mm að
•LJ jÚU j stærð og vegur 92 grömm. Áætlað er að spilarinn komi á
Éi«iinit.ii>«iÉMit».iiii't markað í Japan þann 21. febrúar. Þar mun hann kosta 277
dollara, eða um 20.000 íslenskar krónur.
Fulltrúar Flugleiða og Nýherja undirrita samninginn. Frá Flugleiðum eru
Ólafur Ólafsson, forstöðurmaður tölvudeildar, og Ómar Jósepsson deildar-
stjóri en frá Nýherja eru Svavar G. Svavarsson, framkvæmdastjóri rekstrar-
þjónustu, og Þröstur Sigurjónsson, ráðgjafi rekstrarþjónustu.
Flugleiðir fá neteftirlits-
kerfi frá Nýherja
Flugleiðir og Ný-
herji hafa undir-
ritað samning
um hönnun og
innleiðingu á
neteftirlitskerfi
hjá Flugleiðum.
Áætlað er að taka kerfið í fulla notk-
un í byrjun mars á þessu ári. Neteft-
irlitskerfið Netview er frá Tivoli Sy-
stem og er eitt það fullkomnasta
sinnar tegundar. Rekstrarþjónustu-
svið Nýherja hefur veg og vanda af
skipulagningu verksins en um 10
starfsmenn hjá Nýherja koma að
verkinu með einum eða öðrum
hætti.
Með þessu kerfi öðlast Flugleiðir
tæki til að sjá stöðu á öllu sínu
i'oTvrri1
tölvukerfi á einfaldan og aðgengileg-
an hátt. Gögnum um afköst er safn-
að í DB2 gagnagrunn og birtast upp-
lýsingar á vefsíðu í grafísku formi.
Stjómendur tölvukerfis Flugleiða fá
ítarlegar upplýsingar um ástand
þess og nýta sér þær í fyrirbyggj-
andi viðhald. Kerfið keyrir á IBM
RS/6000 Unix miðlara sem vaktar
öll helstu tölvukerfi Flugleiða um
allan heim. Ef þessi gerist þörf eru
send sjálfvirkt skilaboð til tækni-
manna sem þá geta brugðist skjótt
við.
Kerfið sem Flugleiðir innleiðir er
sömu gerðar og fjarvöktunarþjón-
usta Nýherja notar til að vakta
tölvukerfi viðskiptavina sinna.
Með þessu kerfi öðlast
Flugleiðir tæki til að
sjá stöðu á öllu sínu
tölvukerfi á einfaldan
og aðgengilegan hátt.
Gögnum um afköst er
safnað í DB2-gagna-
grunn og birtast upp-
lýsingar á vefsíðu í
grafísku formi.
Yfirmenn NASA pirraðir á Rússum:
Stund sannleikans runnin upp
- standa Rússar við skuldbindingar varðandi alþjóðlegu geimstöðina?
Dan Goldin, yfir-
É| Ú' Í í ll1 maður banda-
rísku geimferða-
j’ ;AV 0 j ’i' stofnunarinnar
NASA, sagði fyrir
iiÉÉÍÍIMHHNÍiíl helgi að nú væri
runnin upp „stund sannleikans" hvað
varðaði áhuga Rússa á að vera með í
samstarfinu um alþjóðlegu geimstöð-
ina ISS. Hann sagði að í kjölfar síend-
urtekinna frestana á geimskoti
Zvezda-hluta geimstöðvarinnar sé
NASA tilbúið til aö senda til geim-
stöðvarinnar eigin útgáfu á þessum
hluta hennar. Zvezda er á ábyrgð
Rússa en hlutverk þessa hluta geim-
stöðvarinnar er að hýsa geimfarana
sem munu búa um borð.
Svo virðist sem þolinmæði Banda-
ríkjamanna sé verulega farin að
þverra, þvi Goldin tilkynnti einnig að
haldinn yrði neyðarfundur í lok
þessa mánaðar meðal allra þeirra
sem þátt taka í byggingu ISS. Þar yrði
hlutverk Rússa í byggingu stöðvar-
innar rætt vandlega.
Varaáætlun tilbúin
„Að segja að við séum pirraðir og
vonsviknir nægir ekki til að lýsa til-
finningum okkar,“ sagði Goldin m.a.
við fréttamenn. „Rússamir verða að
átta sig á því hvað er í brennideplin-
um í dag, en það er áhugi þeirra og
einurð varðandi byggingu ISS. Þeir
verða sjálfir að sýna fram á að þeir
séu tilbúnir til að leggja sitt af mörk-
um við þetta alþjóðlega verkefni."
Geimskot Zvezda hefur nú seinkað
um 18 mánuði og samt eru menn ef-
ins um að Rússamir geti staðið við að
senda geimstöðvarhlutann af stað fyr-
ir haustið. NASA hefur því tilkynnt
að stofnunin muni senda upp sinn
eigin „varahluta" sem unnið hefur
verið að að undanfórnu ef ske kynni
að Rússar gætu ekki staðið við skuld-
bindingar sínar. Goldin sagði fyrir
helgi að hlutnum, sem kallaður hefur
verið Interim Control Module (ICM),
yrði skotið á loft i desember ef Rúss-
unum tækist ekki að koma Zvezda til
ISS í júlí.
Pirringur vegna Mír
Hann var einnig pirraður yfir þeim
fregnum að ný áhöfn myndi flytja inn
í rússnesku geimstöðina Mir í mars.
„Það er ekki í verkahring Banda-
rikjamanna að segja Rússum hvernig
þeir reki Mír,“ sagði hann en benti á
að áframhaldandi rekstur Mír benti
„Að segja að við séum
pirraðír og vonsviknir
nægir ekki til að lýsa til-
finningum okkar/1 sagði
Goldin m.a. við frétta-
menn. „Rússarnir verða
að átta sig á því hvað er
í brennidepiínum idag,
en það er áhugi þeirra
og einurð varðandí
byggingu ISS.“
til lítils áhuga Rússa á ISS-verkefn-
inu. „Það er ljóst að rekstur Mír má
ekki á nokkurn hátt trufla vinnu
Rússa við þeirra framlag til ISS.
Stund sannleikans hvað þetta varðar
er runnin upp.“
„Við viljum hafa Rússa með okkur
í þessu verkefni, en við verðum jafn-
framt að ábyrgjast að verkefnið stöðv-
ist ekki. Við bíðum nú eftir að sjá það
svart á hvítu að Rússamir sýni vilja
sinn í verki,“ sagði Goldin.
+
Alþjóðlega geimstöðin, eins og hún mun líta út fullkláruð. Enn veit enginn hvenær tekst hins vegar að byggja hana því *
seinkun er mikil á byggingu næsta áfanga stöðvarinnar sem er á ábyrgð Rússa.