Dagblaðið Vísir - DV - 20.04.2000, Blaðsíða 33

FIMMTUDAGUR 20. APRÍL 2000
I>v
33
Helgarblað
Fæðingardagur foringjans
- Adolf Hitler fæddist þennan dag fyrir 111 árum
Fáir menn höfðu eins mikil áhrif á
gang sögimnar á 20. öld eins og Adolf
Hitler sem leiddi Þýskaland út í
seinni heimsstyrjöldina og bar ábyrgð
á einhverjum hræðilegustu glæpum
seinni tíma. í dag, 20. apríl, er fæðing-
ardagur þessa manns sem eitt sinn
naut takmarkalítillar hylli þjóðar
sinnar en fáir vilja kannast við í dag.
Adolf Hitler
Maðurinn sem með réttu hefði átt
að heita Schicklgruber en var skráð-
ur Hitler vegna ritvillu í manntalinu.
Adolf litli fæddist klukkan 18.30 að
kvöldi 20. apríl árið 1889 í smáþorpinu
Braunau am Inn í Austurríki. í ljósi
þess hve hann lagði mikla áherslu á
kynhreinan uppruna síðar á ævinni
er það kaldhæðnislegt að hans eigin
föðurætt er mjög óljós og Adolf litli
vissi aldrei hver afi hans var.
Ef til vill gyðingur
Faðir Adolfs, hét Alois og var óskil-
getinn sonur María Önnu Schicklgru-
ber og óþekkts föður. Það eru einkum
tveir möguleikar hvað varðar faðemi
hans. Annars vegar að hann hafl ver-
ið sonur fátæks verkamanns sem hét
Johann Georg Hiedler, en sumir telja
að Frankenberger nokkur hafi verið
valdur að þungun Maríu Önnu.
Frankenberger var einkasonur efn-
aðra gyðingahjóna sem María var
eldabuska hjá um tíma.
Alois. faðir Hitlers litla, gekk jafn-
an undir nafninu Alois Schicklgruber
og flutti ungur að árum til Vínarborg-
ar til að komast áfram í lífinu. Hann
var fyrst skósmíðanemi en komst síð-
an að hjá tollayfirvöldum og starfaði
alla ævi sem tollvörður. Vegna þeirr-
ar velgengni ákvað hann, 39 ára að
aldri, að breyta eftirnafni sínu í
Hiedler að áeggjan frænda síns.
Hiedler misritaðist síðan á manntals-
skrifstofunni og varð að Hitler.
Eftirlæti mömmu
Alois giftist árið 1885 Klöru Pölzl,
barnabarni Hiedler frænda síns, og
settist að Fischlheim rétt við Linz í
Austurríki. Það var fyrsta hjónaband
hennar en þriðja atrenna hans og átti
hann fyrir tvö börn af fyrra hjóna-
bandi.
Þegar Adolf litli fæddist var hann
fjórða barn móður sinnar en það
fyrsta sem lifði. Hin höfðu dáið í æsku
og vegna ótta við að eins færi fyrir
þessu, bar hún Adolf litla á höndum
sér og dekraði hann og kallaði hann
gælunafninu Adi.
Það má segja að líf Adolfs litla hafi
tekið stakkaskiptum árið 1985. Þá
naut hann engan veginn lengur
óskiptrar athygli og aðdáunar móður
sinnar því hann settist á skólabekk í
fyrsta sinn þar sem ríkti strangur agi
og faðir hans fór á eftirlaun og beitti
börnin því meiri aga og harðýðgi en
áður.
í skóla hjá munkum
Um þetta leyti flutti fjölskyldan til
smábæjarins Lambach þar sem Adolf
gekk í klausturskóla hjá Benedikts-
munkum. í klaustrinu voru haka-
krossar höggnir í veggina og höfðu
verið þar frá 16. öld. Adolf litli þótti
ágætur nemandi, söng í kór klausturs-
ins og dreymdi um að verða prestur.
Hann lenti þó í útistöðum í skólanum
og var refsað fyrir reykingar aðeins
níu ára gömlum.
Uppáhaldsleikir Adolfs litla voru
indíánaleikir og landnemaleikir. Sög-
ur sem gerðust í villta vestrinu nutu
mikilla vinsælda í Evrópu um þessar
mundir og Hitler litli lá yflr slíkum
hetjusögum sem oftast lýstu því
hvernig hetjur landnemanna brutu
undir sig skrælingja og villimenn af
miklu hugrekki og hörku. Sérstaklega
hélt Hitler upp á sögur eftir þýska
bamabókahöfundinn Karl May sem
skrifaði um 70 bækur um hetjuna Old
Shatterhand. Hitler las þær til fullorð-
insára og hvatti foringja í her þriðja
rikisins til að hafa þær við höndina á
vígstöðvunum.
Litli teiknarinn Adolf
Hitler litla gekk nokkuð vel í skóla,
fékk ágætar einkunnir og þótti vera
ágætur teiknari, sérstaklega við að
teikna húsamyndir. Hann hafði gott
sjónminni og gat teiknað nákvæmar
myndir af húsum eftir minni.
Hann fékk þó ekki að fara í lista-
skóla eins og hann dreymdi um held-
ur sendi faðir hans hann í tækniskóla
í Linz þar sem honum gekk illa i námi
og var strítt.
Á mótunarárum gelgjuskeiðsins
var Hitler í uppreisn gegn föður sín-
um, ákafur stuðningsmaður þýskrar
þjóðernisstefnu sem þá var að rísa
gegn austurríska keisaradæminu og
sögukennari hans í skólanum, Leo-
pold Pötsch, hreif huga hans með lýs-
ingum sínum á hetjum Þýskalands
Adolf litli þótti ágœtur
nemandi, söng í kór
klaustursins og dreymdi
um að verða prestur. Hann
lenti þó í útistöðum í skól-
anum og var refsað fyr
eins og Bismarck kanslara og Friðriki
mikla. Skömmu fyrir fermingu sá
Hitler litli í fyrsta sinn óperu eftir
Richard Wagner sem hreif hann mjög
og sannfærði hann um forystuhlut-
verk þýskrar menningar.
Á glapstigum í draumaheimi
Hitler missti föður sinn 13 ára og
árin þar á eftir fór nám hans að
mestu í hundana. Hann var ódæll og
erfiður nemandi. Hann fermdist í
dómkirkjunni i Linz í maí 1904 og
árið eftir drakk hann sig í fyrsta sinn
fullan með félögum sínum þá 16 ára.
Hann vaknaði illa tO reika í vegar-
kanti og smakkaði aldrei áfengi aft-
ur. Hann lauk aldrei lokaprófi úr
gagnfræðaskóla en lifði í drauma-
heimi og teiknaði hús. Næstu ár á
eftir flæktist hann um Linz, nennti
ekki að vinna en 18 ára gamall komst
hann yfir föðurarf sinn og lét skrá
sig í Listaakademíuna í Vín. Hann
féll á inntökuprófi i listaskólanum en
fékk þá umsögn og hann gæti teikn-
að hús en ekki fólk.
Það var ekki ætlunin að rekja ævi-
sögu Adolfs Hitler eða Adi í þessari
grein. Á fyrstu 15 árum ævinnar
varð hann fyrir áhrifum sem mótuðu
alla ævi hans. Hann var altekinn of-
urtrú á hæfileika sína og flest sem
hann tók sér fyrir hendur um dagana
mótaðist af því. -PÁÁ
Býrðu í Kaupmannohöfn?
Ertu á leiðinni ???
www.islendingafelagid.dk
Hjólagröfur
HYunoni
Lítið notaðar
hjólagröfur
tilsölu
iS\ 12 og
16,4
tonn
—960 síður á ári—
fróðleikur og skemmtun
semlifirmánuðumog
árumsaman