Dagblaðið Vísir - DV - 18.05.2000, Blaðsíða 30

34
FIMMTUDAGUR 18. MAÍ 2000
Tilvera
Nafn: Aöalheiöur Birgisdóttir
■* Aldur: 30
Hvar varstu í sveit?
Staöa: Eigandi Týnda hlekksins
'tr
Fyrst í
nær-
buxur
Klukkan er korter í þrjú. Hvar
ertu og hvað ertu að fara að gera?
„Ég er i vinnunni og verð þar til
sex. Annars ákveð ég rosalega stutt
fram í tímann hvað ég ætla að
gera.“
í hvaða flík
klæddirðu þig
fyrst í
morgun?
„Ég
fer
alltaf
fyrst í
nærbux-
ur.“
Kanntu á ryksugu eða þvotta-
vél?
„Já. Og ég nota þær lika, sérstak-
lega þvottavélina.“
Það eru fimm mínútur í
heimsendi. í hvern myndirðu
hringja?
„í mömmu.“
Þú verður að eyða 100 milljón-
um í dag. Hvað myndirðu kaupa?
„Ég myndi kaupa mér hús, ekkert
of dýrt samt. Síðan myndi ég tjár-
festa í fyrirtækinu mínu, Nikita,
sem sér um brettafatnað fyrir kven-
fólk.“
Þú verður að yfirgefa landið á
stimdinni. Hvert myndirðu fara?
„Ég færi til Biaritz í Frakklandi.
Það er svo gott
surf (eða brim)
þar.“
Hver
er und-
arleg-
asta
flíkin í
fata-
skápn-
um þín-
um?
„Ég
veit
það
ekki.
Mér
finnst ég
ekki eiga
nein und-
arleg föt.
Ætli það sé
ekki helst
hvíti plastjakk-
'E inn sem ég er
hætt að nota.“
Hvað dreymdi
þig í nótt? |
„Ég man það ekki. Ég
man svo sjaldan hvað mig dreymir.
Skemmtilegustu draumana dreymir
mig yfirleitt eftir að hafa verið úti í
sjó. Þá dreymir mig öldur sem getur
- verið svolítið ógnvekjandi."
Sú var tíðin að nær öll börn voru
send í sveit á sumrin þar sem þeim
gafst kostur á að kynnast hefðbundn-
um landbúnaðarstörfum og komast í
snertingu við náttúruna. Margt hef-
ur breyst á undanfómum árum og
áratugum og nú er svo komið að æ
færri börn fá tækifæri til að dvelja í
sveit. Mörg hver hafa aðeins malbik
undir fótum á sumrin og eini staður-
inn þar sem þau geta umgengist ís-
lensk dýr er Húsdýragarðurinn í
Laugardal.
Ýmsar ástæður eru fyrir því að
færri böm dvelja í sveit nú til dags,
svo sem breyttir samfélagshættir og
vélvæðing í landbúnaði. Margir hafa
þó áhuga á að snúa þessari þróun
við og hafa bændur meðal annars
brugðið á það ráð að opna bú sín al-
menningi einu sinni á ári til að borg-
arböm geti komist i kynni við lífið
til sveita. Einnig hafa Bændasamtök
íslands og Landssamtök vistforeldra
í sveitum í nokkur ár haft milli-
göngu um að útvega börnum sumar-
vist í sveit. Mögulegt er að dvelja í
viku, hálfan mánuð eða allt sumarið
ef því er að skipta. Fer það meðal
annars eftir fjárráðum foreldra
hversu lengi þeir kjósa að hafa bam
á bæ. Verð fyrir einnar viku dvöl er
16.254 kr. og myndi því
kostnaðurinn á bam
sem kysi að dvelja
sumarlangt í sveit
nema hátt í 200.000
kr.
DV leitaði til
nokkurra valin-
kunnra íslendinga
og fékk þá til að
segja frá dvöl sinni
í sveit og hvaða
þýðingu sveita-
dvölin hefði haft
fyrir þá.
Vantaöi vinnumann
Þetta var mikil vinna en ég var iöinn,
segir Benedikt Eriingsson.
Benedikt Erlingsson:
Varð að
manni 12
ára gamall
„Þetta var svona eins og í Texas.
Engar girðingar eða neitt,“ segir
Benedikt Erlingsson leikari um
sveitadvölina í Möðrudal á Fjöllum
þar sem hann var 3-4 sumur. Hann
lætur vel af vistinni, segist hafa orðið
að manni þar og hefur fullan hug á að
senda unga dóttur sína í sveit þegar
þar að kemur.
„Addi rokk, sem var heimilisvinur,
laug því til að ég væri sextán ára og
sterkur en bóndann vantaði einmitt
vinnumann. Þegar hann sótti mig á
Egilsstaði held ég að honum hafi ekk-
ert litist á blikuna því ég var 12 ára og
smávaxinn miðað við aldur."
„Þetta var mikil vinna en ég var iö-
inn. Ég man að túnin kólu öll sumrin
sem ég var þar. Við þurftum að heyja
í Vopnafirði og flytja heyið um 100
kílómetra leið. Það var mjög mikil
vinna. Bærinn var líka ákaflega af-
skekktur og um 50 kílómetrar voru í
næsta bæ en þar bjó einbúi." -KGP
Guðrún Helgadóttir dvaldi eitt sumar í sveit:
Kunni lítt að meta salt-
aða skötu og skyrhræring
„Ég var aðeins einu sinni send í
sveit og þá var ég sex ára görnul,"
segir Guðrún Helgadóttir rithöf-
undur en hún dvaldi sumarlangt á
bænum Eystri-Hóli í Vestur-Land-
eyjum þegar hún var telpa. „Ég
man alltaf hvað mér leiddist óskap-
lega i sveitinni þrátt fyrir að allir
væru mjög góðir við mig. Sunnu-
dagarnir voru einna verstir og ég
gleymi aldrei hvað mér fannst tím-
inn lengi að líða þegar heimilis-
fólkið lagði sig um eftirmiðdaginn.
Þá gerði heimþráin oftar en ekki
vart við sig,“ segir Guðrún og bæt-
ir við að sennilega hafi hún verið
matvinnungur á bænum, enda að-
eins sex ára. „Maturinn var sér-
kapituli og ég kunni lítt að meta
söltuðu skötuna og skyrhræring-
inn sem var algengt fæði á bænum.
Mér fannst þetta ekki gott og hef
raunar aldrei getað borðað skötu
síðan.“
Ekki varð oftar af þvi að Guðrún
væri send i sveit. „Mamma fór með
okkur krakkana á Stóru-Vatns-
leysu eitt sumar og annað sumar
vorum við á bænum Bakka,
skammt frá Minni-Vatnsleysu. Það
var náttúrlega allt öðruvísi en að
vera sendur til fólks sem maður
þekkti lítið sem ekkert. Ég er ann-
ars þakklát fyrir sveitadvölina því
böm hafa bara gott af því að glíma
við erfiðleika og eftir á að hyggja
hafði ég örugglega gott af dvölinni
á Eystri-Hóli,“ segir Guðrún Helga-
dóttir rithöfundur.
-aþ
Hafði gott af sveitadvölinni
Guörún segir aö þrátt fyrir leiöann í sveitinni sé hún þakkiát fyrir aö hafa
prófaö aö vera í sveit.
Sigurður Sigurjónsson:
Ekki í torfkofa
Sigurður Sigurjónsson leikari var
eins og fleiri af hans kynslóð send-
ur í sveit á sumrin. „Ætli ég hafi
ekki verið einna harðastur í þessu í
mínum kunningjahópi enda komst
ég snemma á bragðið," segir Sigurð-
ur. „Ég var fyrst hjá frændfólki
mínu að Bildsfelli í Grafningi. Þar
dvaldi ég nokkur sumur í góðu yfir-
læti og lærði helstu handtökin í
sveitastörfunum. Því næst var ég
tvö sumur á Múla í Biskupstungum
og loks í Álftanesi á Mýrum. Ætli
þetta hafi ekki verið sjö til átta sum-
ur i það heila, frá því ég var svona
tíu, ellefu ára.“
Hann segist enn fremur hafa orð-
ið vitni að miklum breytingum i bú-
skaparháttum á þessum árum. „Það
má segja að ég hafi lifað tímana
tvenna. Ég var að vísu ekki í torf-
Harðastur í þessu í mínum kunnlngjahópi
Þetta reyndist mér mjög gott veganesti inn í lífiö og nýtist mér til dæmis í nú-
verandi starfi, segir Siguröur Sigurjónsson.
kofa en upplifði samt miklar breyt-
ingar, til dæmis umskiptin frá
handmjólkun yfir í mjaltavélar."
Sigurður segir sveitadvölina tví-
mælalaust hafa gert sér gott. „Þetta
reyndist mér mjög gott veganesti
inn í lífið og nýtist mér til dæmis í
núverandi starfi að hafa kynnst
þessari atvinnugrein." Finnst hon-
um synd hversu mörg böm fari á
mis við dvöl í sveit nú á tímum.
„Þetta var mun algengara þá en í
dag. Fólk er yfirleitt hætt að senda
bömin sín í sveit eða þá að þau vilja
ekki fara sem er mesti misskilning-
ur. Svo eru aðstæður náttúrlega
breyttar, vélvæðing meiri og því
þarf ekki jafnmargar hendur og
áður,“ sagði Sigurður að lokum.
-EÖJ