Dagblaðið Vísir - DV - 24.05.2000, Blaðsíða 17

EFmnsson sósur
ómissandi með grillmat!
MIÐVKUDAGUR 24. MAÍ 2000 35 *
Samnorrænt rannsóknarverkefni í Sandgerði:
Ástfanginn rauðmagi
- hjólpar við mengunarrannsóknir og líkamlegt óstand kræklinga er mælikvarði
Allir þekkja E.Finnsson sósumar
frá Vogabæ og mörgum finnst
þær ómissandi með grillmatnum
og salatinu.
Mundu eftir bragðgóðu
E.Finnsson sósunum firá Vogabæ
næst þegar þú grillar.
\\l//
w
VOGABÆR
190 Vogar Sími: 424 6525
DV-MYNDIR ÞÖK
Saumakarlar
Líffræ&ingarnir Jörundur Svavarsson, Jon-Arne Sneli frá Noregi og Rolf Ekelund frá Svíþjóö sauma poka þar sem
koma á fyrir grásleppuhrognum. Pokunum er síban komiö fyrir í sjó og fylgst me& hrognunum í því skyni aö mæla
áhrif mengunar.
um þrátt fyrir aö vera hér í húsi. í
fyrra heppnaðist aö frjóvga egg og
þessi rauðmagi á eftir að standa sig,“
segir Jörundur.
Líffræðingamir þrír setja fijóvguð
hrognkelsaegg í grisjupoka á stærð
við öskupoka. Pokunum er síðan
komið fyrir nálægt hafnarsvæði.
„Eftir tiltekinn tíma rannsökum
við eggin og mælum öndun þeirra
auk þess að skoða ástand þeirra.
Þannig áttum við okkur á áhrifúm
mengunar," segir Jörundur.
Hann segist vona að rannsókninni
ljúki á þessu ári.
Annað verkefni er einnig í gangi í
Fræðasetrinu í því skyni að meta
áhrif mengunar. Þar er það kræk-
lingur sem notaður er sem mæli-
kvarði. Verkið er unnið af Halldóri
Pálmari Halldórssyni sem er í meist-
aranámi í líffræði imdir handleiðslu
Jörundar.
„Kræklingur sem er undir meng-
unaráhrifum verður slappur á ýms-
an hátt. Við mælum með réttum út-
búnaði öndun hans og fæðuþörf. Með
því að skammta súrefni og þörunga
ofan í flösku þar sem kræklingurinn
er og mæla síðan það sem skilar sér
út sjáum við hve mikið hann étur og
hversu mikið hann lætur frá sér af
saur. Fari þetta allt í óreglu þá fáum
við mælikvarða. Við erum sem sagt
að nota líkamlegt ástand kræklings-
ins til að átta okkur á áhrifum meng-
unar með þvi að mæla hvort dýrin
séu undir álagi eða ekki,“ segir Jör-
undur. -rt
DV, SANDGERÐI:
Á Fræðasetrinu í Sandgerði er unn-
iö hörðum höndum að því að fá grá-
sleppur og rauðmaga til að fjölga sér í
kari innanhúss. Ætlunin er að nota
ávexti ástarinnar til að rannsaka
mengandi áhrif eiturefiia í botnmáln-
ingu skipa á lífverur.
„Við einbeitum okkur að því að
fmna hvaða áhrif eiturefni í botn-
málningu skipa hefur á sjávarlífver-
ur. Þetta er rannsóknarverkeM sem
staðið hefur í
fiögur ár,“ segir
Jörundur Svav-
arsson, sjávar-
líifræðingur á
Líffræðistofhun
Háskóla ís-
lands, sem
ásamt sænsk-
um og norskum
kollega vinnur
að þessu sam-
norræna verk-
efhi á Fræða-
setrinu í Sand-
gerði.
Þeir Jon-
Ame Sneli frá
Noregi og Rolf
Ekelund frá
Svíþjóð hafa
komið árlega í
ijögur ár til að
vinna að þessu verkefiii sem styrkt er
af Norrænu ráðherranefndinni.
„Þessir herramenn dvelja hér í
hálfan mánuð til þijár vikur í senn.
Við gerum tilraunir í því skyni að
finna áhrif þessa mengandi efnis á
þroska fisklifrar. Síðustu tvö ár höf-
um við rannsakað áhrifm á þroska
þorsklirfar en nú höfúm við víkkað
verkefnið út og skoðum áhrifm á
þroska hrognkelsaeggja og seyða,“
segir hann. Líffræðingamir þrír hafa
náð að láta rauðmaga fijógva grá-
sleppuegg eftir að einu sinni hafði
hrygning mistekist vegna þess að
rauðmaga vantaði til að fulikomna
verkið. Siðan tókst að útvega rauð-
maga til verksins og þess er beðið að
rétt atburðarás hefjist í keri þar sem
Kræklingar á gjörgæslu
Halldór Pálmar Halldórsson er í meistaranámi í líffræ&i.
Hann gerir tilraunir á kræklingum í því skyni a& mæla
áhrif mengunar á dýrin. Sérhannaö tæki sýnir hva&a
áhrif súrefnisskortur hefur á kræklinginn me& því a&
mæla hve miki& æti hann innbyr&ir. Hér er Halldór Al-
mar ásamt Jörundi lærimeistara sínum.
hann heldur til ásamt tveimur grá-
sleppum.
Hrygningar bebib
„Rauðmaginn er yflrleitt mjög
þægilegur með að sinna sínum skyld-