Dagblaðið Vísir - DV - 16.06.2000, Blaðsíða 16
16
Helgarblað
FÖSTUDAGUR 16. JÚNÍ 2000
DV
Samtals 258 ára gamlir jassgeggjarar:
Par sem sveiflan ríkir
- DV mætir á æfingu hjá Sveiflukvartettinum
við fundum Svavar suður í Kópa-
vogi sem var sannkallaður happ-
drættisvinningur.“
Sveiflukvartettinn hefur einkum
einbeitt sér að því að spila meðlim-
um til skemmtunar og yndisauka en
hefur einnig komið fram við hátíð-
leg tækifæri bæði í Reykjavík og á
Suðurlandi og leikið fyrir unga og
aldna.
„Ég byrjaði að spila norður á
Sigluflrði ungur að árum og þar
keypti ég fyrsta saxófóninn fyrir 950
krónur en hafði 650 krónur í tekjur
fyrir spilamennsku fyrsta veturinn.
Svo lagði ég alia spilamennsku á
hilluna meðan ég sinnti brauðstriti
og fjölskyldu en settist á skólabekk
um fimmtugt og lærði á gítar hjá
Gunnari H. Jónssyni og seinna í
skóla FÍH. Svo sá ég að eina leiðin
til að komast i hljómsveit var að
eiga bílskúr til að æfa í ef maður
væri ekki nógu góður.“
Spilað í 40 ár
Gunnar H. Pálsson lærði á
trompet en bassinn hefur alla tíð
verið hans aðalhljóðfæri. Hann hef-
ur lært hjá mörgum frægum bassa-
leikurum eins og Erwin Koeppen,
Sigurbimi Ingólfssyni og Jóni Sig-
urðssyni. Hann hafði tóníist að aðal-
starfi alla sína starfsævi í 40 ár og
Ef maður gengur eftir Vesturgöt-
unni á miðvikudagskvöldum má
stundum heyra glaðlega en angur-
væra tóna sveiflutónlistar frá stríðs-
árunum berast frá lágreistu húsi á
móts við gatnamótin þar sem Vest-
urgata mætir Seljavegi.
Ef maður er heppinn er manni
hleypt inn í „félagsheimili" aldr-
aðra sveifluvina sem þar hefur orð-
ið til úr fyrrverandi bílskúr. Þama
inni er Sveiflukvartettinn á æfmgu
og það er erfitt að sitja kyrr þegar
sveiflan dunar upp í rjáfur.
Það er engin nótnastatíf uppi við.
Aldursforsetinn situr við trommu-
settið, nefnir lagið og telur í eins og
það er kallað á músíkslangri. Svo
spilar hver eins og hann hefur inn-
blástur til með spilagleði og frelsi að
leiðarljósi. Viðfangsefnið er sveiflu-
tónlist frá árunum 1940 til 1950 eða
stríðsárasveifla eins og félagarnir
kalla það í hálfkæringi.
Þeir sem skipa hljómsveitina eru
Baldur Geirsson, húsráðandi og sax-
ófónleikari, Þorsteinn Eiriksson,
trommuleikari og aldursforseti,
Gunnar H. Pálsson bassaleikari og
Svavar Sölvason píanóleikari sem
er yngstur þeirra félaga aðeins 56
ára en samanlagður aldur hljóm-
sveitarmeölima er 258 ár.
Æfingahúsnæðið er gamall bíl-
skúr með viðbyggðum garðskála.
Fyrir utan tæki sveitarinnar þekur
veggina mikið safn af ýmiskonar
strengjahljóðfærum, tónleikapla-
kötum og fleiru sem tengist tónlist-
inni. Þarna er svolítið musteri tón-
listargyðjunnar með áherslu á
sveifluna.
Þegar garpamir hafa leikið fyrir
gesti sina af fingrum fram um stund
er sest yflr kaffibolla og þá gefst
tækifæri til að fá stutta útgáfu af
ferli hvers og eins og sögu hljóm-
sveitarinnar.
Hér hefur lengi verið spilað
„Við innréttuðum þennan skúr
hérna 1988 og um þaö mætti rekja
langa sögu,“ segir Baldur húsráð-
andi og skenkir kaffi.
„Hér hefur veriö spilað síðan en
þessi hljómsveit, eins og hún er
skipuð, er í rauninni ekki nema
rúmlega ársgömul. Ég kynntist
Steina gegnum Áma ísleifs austur á
Egilsstöðum og það er stutt síðan
Svavar Sölvason er yngstur
Hann byrjaöi ungur aö spila á píanó er starfar sem prentari. Hann á í fórum sínum 110 ára gamlan flygil sem er mik-
III kjörgripur.
Hljómsveitin Sveiflukvartettinn á fullri ferö í félagsheimili sveitarinnar á Vesturgötu. dv-myndir: e. ól.
Samanlagöur aldur spilaranna í sveitinni er 258 ár.
spilaði með Hljómsveit Svavars
Gests, Tríói Elfars Berg, Dansspor-
inu, Hljómsveit Jóns Sigurðssonar,
Hjördísi Geirs o.fl. en lengi með vin-
sælli danshljómsveit sem hét Fimm
í fullu fjöri.
„Þetta var gott starf og ágætar
tekjur á köflum. Ég hef lært mikið
af því að spila með góðum mönnum
og t.d. var hljómsveitin hjá Svavari
Gests afskaplega góður skóli þar
sem Magnús Ingimarsson útsetti
allt og maður lærði nokkur ný lög i
hverri viku.“
Voru bara tveir trommarar
Þorsteinn Eiríksson byrjaði að
spila á trommur 14 ára gamall á
stríðsárunum og fékk fljótlega við-
urnefnið Steini Krupa eftir Gene
Krupa sem var á þeim einn frægasti
trommuleikari samtímans.
„Þegar ég var að byrja voru bara
tveir menn í heiminum sem kunnu
að spila á trommur. Það voru Buddy
Rich og Gene Krupa. Ég veit ekki
hvort mönnum fannst ég svona lík-
ur honum en þetta varð svona.“
Steini hefur slegið trumbur með
flestum þekktustu tónlistarmönnum
á seinni helmingi aldarinnar sem
annaðhvort er að líða eða er nýlið-
in. Hann var þó lengst í hljómsveit
sem kennd var við höfuðpaurinn
Jan Moravék sem var þekktur tón-
listarmaður og Steini segir að það
hafi verið prýðis skóli. Steini á það
sameiginlegt með Gunnari H. að
hann fékkst við tónlist alla sína ævi
og gerði reyndar lengi út hljómsveit
undir eigin nafni. Því er reyndar
ljóstrað upp að hann og Gunnar H.
spila enn saman í Kvartett Þor-
steins Eiríkssonar sem stöku sinn-
um fær að æfa i skúmum þegar
mikið stendur til.
„í dag spila ég bara mér til gleði
og skemmtunar. Það er tónlistin
sem heldur manni ungum. Mér
finnst gaman að spila og hefur alltaf
fundist en hef alltaf hriflst mest af
jasstónlist og sveiflu og nú vil ég
helst ekki spila neitt annað.“
Sá yngsti
Svavar Sölvason er yngstur
hljómsveitarmeðlima, bam aö aldri,
aðeins 56 ára. Hann hóf sinn spila-
mennskuferil á skólaárunum þegar
rokktímabilið stóð sem hæst og
hann var á Reykjaskóla í Hrútafirði.
„Ég spilaði um hverja helgi í
skólahljómsveitinni. Seinna þegar
ég kom í bæinn uppgötvaði ég að ég
kunni ekki að dansa svo ég hélt
áfram að spila.
Ég hef mest lítið lært að spila á
„í dag spila ég bara mér
til gleði og skemmtunar.
Það er tónlistin sem held-
ur manni ungum.
píanó en ég hef verið svolítiö í tím-
um hjá Ástvaldi Traustasyni sem
hefur slípað mig heilmikið til. Ást-
valdur er mikill öðlingur og gull af
manni.“
Ég man eftir...
Það er margt skrafað kringum
kaffiborðið. Það eru rifjaðar upp
sögur af frægum og ófrægum tón-
listarmönnum. Það eru rifjaðar upp
minningar frá þeim árum þegar
jammsessionir voru haldnar í
Breiðfirðingabúð þar sem troðfullt
hús gladdist yfir töktum þeirra sem
spiluðu af flngrum fram og spila-
gleðin og sveiflan réði ríkjum. Þeir
muna eftir Hótel Borg þegar dansað
var á hverju kvöldi, þeir muna eftir
Tívolí og Vetrargarðinum og þeir
muna eftir mörgum snillingum sem
f dag eru horfnir af sjónarsviðinu.
Þegar lækkar í bollunum er aftur
sest við hljóðfærin og þá hljóma
stríðsáralögin eins og We’ll Meet
Again og My Blue Heaven. Þetta er
tónlistin sem hermennirnir döns-
uðu við á Borginni í gamla daga
þegar „ástandið" blómstraði og ís-
lendingar voru að verða ríkir á
blessuðu stríðinu.
Ég get ekki betur séð en gömlu
kempurnar sýnist vera yngri en
þeir voru rétt áðan og býst fastlega
við að heyra í loftvamaflautum þeg-
ar ég geng aftur út í regnið á Vest-
urgötunni.
-PÁÁ