Dagblaðið Vísir - DV - 16.06.2000, Blaðsíða 21
21
FÖSTUDAGUR 16. JÚNÍ 2000
x>v ________________________________________________________________________________________Helgarblað
Taliö f.v. Alfreð Þórólfsson, tengdasonur Jóhannesar, býr í Stykkishólmi, Ey-
steinn, Kristbjörg ráöskona og Jóhannes.
verkum hans og leit á hann sem hálf-
gerðan undramann. Þegar við kom-
um að safninu voru aðaldyr læstar
en við fórum að bakdyrum og
hringdum dyrabjöllu. Kemur þá ekki
meistarinn sjálfur til dyra. Ég hugsa
að þetta hafi verið álíka lífsreynsla
fyrir mig eins og táningana seinna
að sjá tO dæmis John Lennon í eigin
persónu. Pilturinn sem var með mér
spyr hvort safnið sé opið en Einar
sagði það ekki hafa verið opið um tíu
ára skeið. Listaverkin höfðu þá sjálf-
sagt verið flutt í öruggari geymslur á
hernámsárunum. Hann hefur liklega
séð að við vorum hálfgerðir sveita-
menn svo hann segir: „Hvaðan eru
þið, drengir?" „Þá sá ég að það væri
Allar kerlingar yrkjandi
Eysteinn er búfræðingur og hóf
nám við Bændaskólann á Hvanneyri
haustið 1951 en hafði áður verið í
Handíðaskólanum í Reykjavik um
eins vetrar skeið. „Þetta var heilmik-
il og ný lífsreynsla. Þarna kynntist
ég jafnöldrum mínum alls staðar af
landinu sem var náttúrlega stórfróð-
legt. Ég hafði dálítið gaman af því að
velta fyrir mér einkennum manna
eftir því hvaðan þeir voru. Menn
hafa heyrt um þingeyskt og skagfir-
skt mont, sem er nú ekkert mont,
heldur eru þetta bara hressir og já-
kvæðir menn.
Ég hafði gaman af að veita athygli
mun á framburði og orðanotkun eft-
Vinnumaöurinn Johan Van Olmen og Egill Teitur voru aö bera á túnin.
Johan er rithöfundur og hefur verið í Skáieyjum frá því febrúar. Hann hefur
skrifaö þrjár bækur i heimalandi sínu, Belgíu, og hefur eflaust um margt aö
skrifa þegar veru hans í Skáleyjum lýkur.
best að ég yrði fyrir svörum þá fengj-
um við kannski að koma inn ef við
værum utan af landi. „Þið getið nátt-
úrlega fengið að koma hingað inn
stundarkorn ef ykkur langar," sagði
Einar og létum við ekki segja okkur
það tvisvar. Þama voru menn að
störfum við að lagfæra sali og koma
safninu í fyrra horf að því er virtist.
Mikið þóttti mér til um hin frægu
listaverk og eftir á ekki síður að hafa
séð Einar að starfi. Hann var þá að
móta brjóstmynd af manni í leir.
Þegar við kvöddum sagði hann:
„Jæja, þá eruð þið búnir að sjá stein-
tröll.“
„Ha, nei, hvar er það?“ sagði
fylgdarmaður minn, sem misskildi
Einar.
ir landshlutum og oft er hægt að
þekkja hvaðan af landinu menn eru
af tali þeirra og framgöngu.
Eysteinn á margar góðar minning-
ar frá Hvanneyrarárum og var þá
þegar farinn að setja saman vísur,
sem hann hefur gjarnan fengist við
þegar tilefni kalla á slíkt. Ég hafði
heyrt vísu frá Hvanneyri sem hon-
um var eignuð og spurði um tildrög
hennar.
„Það voru ekki margir í nem-
endahópnum sem fengust við yrk-
ingar og þeir höfðu takmarkaðan
áhuga á slíku. Hér í Skáleyjum hafði
hins vegar sá áhugi legið í landi
lengi og nágrannarnir höfðu á orði
að í Skáleyjum væru allar kerlingar
yrkjandi! Brageyra hefur líklega
þroskast af sjálfu sér frá blautu
Eysteinn syngur viö gítarundirleik Kristbjargar. Auöur Ágústsdóttir gest-
komandi fylgist meö.
bamsbeini við þær aðstæður.
Guðmundur skólastjóri kenndi
jarðræktarfræði i eldri deild, ljúfur
maður með tilfmningu fyrir ýmsu
broslegu. Einu sinni í tíma var hann
að spyrja ágætan frænda minn sem
hann hafði kallað upp að töflu um
Gróðrastöðina, sem starfaði við
Laufásveginn í Reykjavík snemma á
öldinni en var síðar flutt austur að
Laugarvatni. Guðmundur vildi vita
hvert hún hefði verið flutt.
Frænda mínum hafði láðst að til-
einka sér þann fróðleik en var lag-
inn að giska og svaraði að bragði:
„Suður í Fossvog."
„Nú, já,“ sagði Guðmundur, var
hún jörðuð þar?
Þetta litla atvik vakti mikla
kátínu í bekknum og þegar frændi
gekk til sætis litlu síðar stakk ég að
honum miða sem á var párað:
Undur varð í öörum bekk
óöar nokkurn varöi.
Gróörastöðin friöinn fékk
í Fossvogskirkjugarði
Af einhverjum ástæðum komst
bullið á kreik og skólastjóri hafði
gaman af. Mér var sagt síðar að Guð-
mundur notaði gjarnan vísuna eftir
þetta þegar kæmi að Gróðrastöðinni
í jarðræktarfræðinni.
Svo vel nýttist Eysteini skólaver-
an á Hvanneyri og námið í Handíða-
skólanum í Reykjavík að hann
kenndi unglingum smíðar og stund-
aði almenna kennslu fyrst á Reyk-
hólum og síðar um flmmtán ára
skeið á Flateyri þar sem hann var til
ársins 1977 að hann tók við búi í
Skáleyjum.
Kristbjörg Magnúsdóttir ráöskona hefur veriö í Skáleyjum frá því í fyrrasum-
ar. I frístundum býr hún til þessi litskrúöugu fiðrildi sem eru gerö úr auglýs-
ingabæklingum sem berast með póstinum. Þó hún sé ekki vön eyjalífi unir
hún hag sínum vel og finnur sér alltaf eitthvaö skemmtilegt viö aö vera
þegar vinnunni sleppir.
júni. Huga þarf að dúnleitum, sela-
lögnum og flytja þarf féð til lands.
Einnig að sinna garðvinnu, túni og
mörgu fleiru.
Jóhannes bóndi og Egill Teitur,
sonur Eysteins, sem stundar nám í
Vélskóla Islands en kemur heim á
sumrin, hafa verið á vöktum við
þangskurð en þangið er slegið á floti
og tU þess notaður prammi með eins
konar sláttubúnaði. Hægt er að
hækka hann og lækka líkt og jarð-
ýtutönn þegar slegið er. Þörunga-
verksmiðjan á Reykhólum á nokkra
slíka pramma sem hún lánar öflun-
armönnum og þangað fer síðan þang-
ið. Prammarnir skila þanginu í net-
poka og þeim er lagt í legufæri og
síðan fluttir með skipi þegar komið
er í farm og flutt í Þörungaverk-
smiðjuna..
í Skáleyjum höfum við sofið við
dúnsængur aðrar og meiri en annars
staðar þekkjast. Veislufongin sem
Kristbjörg ráðskona töfraði fram
Kollurnar í Skáleyjum eru greinilega vanar mannaferöum og hreyfa sig ekki af eggjunum þó
Eysteinn komi nálægt
voru engu lík eins og reykt gæs,
kæfa, rúgbrauð og æðaregg svo fátt
eitt sé minnst þeirra heimatilbúnu
kosta sem á borðum voru.
Við kveðjum Skáleyjar með eftir-
sjá þar sem við stöndum í skut báts-
ins, Hreggviðs, og Jóhannes stýrir í
átt að Stað á Reykjanesi.
Enginn verður samur eftir komu á
þennan stað. A.G.
Hæfni þjóðarinnar í Ijóða-
gerð hrakandi
Vegna uppeldisáhrifa hef ég alltaf
haft gaman af ljóðum og er gamal-
dags í þeim efnum. Því miður hefur
áhugi og geta landsmanna til að
yrkja í bundnu máli dalað stórlega
undanfarið.
Eitt af mínum
áhugamálum er það
að við sýnum þeim
forna arfl fullan
sóma, en köstum
honum ekki á glæ.
Hann var eitt sinn
nefndur „íþrótt
vammi firrð“ og er
stór þáttur ís-
lenskrar menning-
ar. Breiðfirðingar
hafa löngum dáð
Matthías, Stefán frá
Hvítadal, Katla-
skáldið, Stein Stein-
arr og fleiri sem
sína menn. Sem
bóndi hef ég auk
þess miklar mætur
á mönnum eins og
Stephani G., Guð-
mundi Böðvarssyni
og Guðmundi Inga,
auk margra ann-
arra.
Það var borin
virðing fyrir bók-
um á æskuheimil-
inu og ég komst
nokkuð snemma á
bragðið að meta
góðar bækur. Það
er líklega meðal
annars þess vegna
sem ég hef alltaf átt
auðvelt með að til-
einka mér það sem
stóð í bókum. Ég
held að ég geti tengt
það „Þrúgum reið-
innar“ eftir John
Steinbeck að ég
uppgötvaði að það
voru til merkilegri
bókmenntir en eld-
húsreyfarar og
leynilögreglusögur.
Ég hef dálæti á Laxness en mér
finnst bestu verkin hans þau sem
hann gerði áður en hann fékk
nóbelsverðlaunin eins og íslands-
klukkan sem er að minu viti hátind-
ur af hans verkum.
Vorverkin aðkailandi
Vorverkin eru hafln í Skáleyjum
og margt sem kallar að samtímis i