Dagblaðið Vísir - DV - 16.06.2000, Blaðsíða 4

• 36
FÖSTUDAGUR 16. JÚNÍ 2000
Virkni efnarafala
í Ijósi mikillar umræöu um vetni
sem orkugjafa í bilum er ekki úr
vegi að reyna að útskýra aðeins
virkni þess sem orkugjafa. DV-bílar
höfðu samband við Braga Amars-
son, prófessor hjá Háskóla íslands,
og nutu aðstoðar hans við að út-
skýra þetta á einfaldan hátt og von-
andi skilar það sér í þessari grein
þrátt fyrir litla kunnáttu undirrit-
aðs í þessum efnum.
-* Hugmyndin að efnarafal er ekki
ný af nálinni og kom fyrst fram árið
1856. Þá var það William Grove sem
uppgötvaði hann þótt alvöru-frum-
gerðir færu ekki að sjást fyrr en í
Apollo-tunglferjunum. Þar var hann
meðal annars notaður til að búa til
alla þá raforku sem þurfti og svo
drukku geimfararnir vatnið sem
varð til við notkunina. Efnarafall er
hljóðlátur, nýtir orkuna að minnsta
kosti tvöfalt betur en sprengihreyf-
ill og er nánast mengunarlaus.
Hann hefur einnig tvo mikilvæga
kosti fram yfir hefðbundinn rafbíl
með rafgeymum sem eru lang-
drægni þar sem hann flytur með sér
eldsneytið og þarf því ekki að hlaða
sig upp aftur og aftur.
Vetnisskiljan vinnur vetni úr því
eldsneyti sem notað er hverju sinni.
Það er svo blandað gufu og súrefni
sem fæst úr andrúmsloftinu í raka-
gjafanum. Það veldur efnahvörfum
Á þessari mynd má svo
sjá hvernig efnarafal og
tengdum búnaði er
komið fyrir i bílnum.
Eldsneyti:
metanól, etanól,
bensín eöa
dísilolía
Raka-
gjafi
Þéttir
Rafgeymir
Raftæki
Rafmótor
Vatnsdæla
VatnsKænr
Straumbreytir Efnarafall
Vatnskælir
Vatnsdæla
Þessi skýringarmynd
sýnir í grófum dráttum
hvernig vinnsla efnarafals
fer fram. ^
Straumbreytir
Þéttir
3lasthimna (Fjölliða raflausn)
Efnarafall
rafrás
vetnishringrás
vatnshringrás
■ leið lofts
Vetms-
skilja
Éjs*sP^ Eldsneyti:
metanól, etanól,
bensín eða dísilolía
CO2
(andstæða
rafsundrunar í
vatni) í efnaraflan-
um sjálfum. Efn-
arafalinn býr til
úr því rafmagn
sem straum-
breytirinn hækkar
síðan upp í þá
spennu sem raf-
mótor bílsins
þarfnast. Rafallinn
býr einnig til vatn
í formi gufu sem
þéttirinn þéttir að
hluta en er einnig
notað til að breyta
eldsneytinu í gufu
og kæla rafalinn
sjálfan.
Gerð efnarafals-
ins sjáifs er ein-
föld að grunninum
til. Hreint vetni
fer fram hjá
mínushlöðnu raf-
skauti og það veld-
ur því að rafeindir
yfirgefa vetnis-
sameindina. Þá
verða einnig til já-
kvætt hlaðnar
vetnisjónir sem
fara eftir ytri straumrásinni yfir á
hitt rafskautið í rafmótornum sem
knýr síðan mótorinn. Súrefniseind-
ir laða síðan rafeindirnar til sín og
verða að neikvæðum jónum sem
bindast síðan vetnisjónunum og
verða að vatni. -NG
EVRÓPA
wmaummHmmMmmrjgpammmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm—mmmmmmmmmm
BILASALA
"
tákn um traust
.4. fíty. 2 W
Faxafen 8 / Sími 581 1560 / Fax 581 1566
Dodge Caravan Base 2400 cc,
skráningarár 1997, ekinn 41 þús km,
2x hliðarhurðir, 7 manna,
Verð kr.1.990.000.Tilboðkr.1.690.000.
Suzuki Vitara JLX, skr.1995,ekinn
45.000 km, 5 dyra, 5 gíra.
Verð kr. 1.290.000.
www.evropa.is
Dodge Caravan Base 2400, skr. 1997,
ekinn 42 þús. km, samlæsing, álfelgur,
cruisecontrol Verð kr. 1.890.000.
Plymouth Grand Voyager, skr. 1995,
ekinn 135 þús, km, álfelgur, cruisecontrol,
allt rafdr., samlæsing Verð kr.1.490.000.
Chrysler Town&Country, 3800 cc,
skráningarár 1996,
ekinn 81 þús km, allt rafdr., samlæs., álfelgur
o.fl. Verð kr.2.390.000. Ath skipti.
Evrópa-Bílasala óskar landsmönnum
öllum gleðilegrar þjóðhátíðar og minnir
á að lokað er laugardaginn 17. júní en
opið sunnudaginn 18. júní kl. 13-16.
VW BORA, 2000 cc, skráningarár 1999,
ekinn 9 þús km, sjálfskiptur/rafdr.
Verð kr. 1.740.000. Ath. skipti.
Opnunartími 1/6-30/9 mán.-fö. kl. 8.30 -18.30 laug. kl. 10-17 sun. kí. 13-16 Opnum alltaf fyrst.