Dagblaðið Vísir - DV - 24.06.2000, Page 33

LAUGARDAGUR 24. JÚNÍ 2000
41
DV
Helgarblað
DV-MYNDIR TEITUR
Benedikt er stjórnarformaður Eimskips, Sjóvár-Almennra, Marels og SR-mjöls en situr auk þess í stjórn Flugleiða.
Að mati þeirra sem til þekkja er hann áhrifamesti einstakiingur í íslensku viöskiptalífi og einn þeirra sem njóta hvaö mestrar viröingar.
Það sem er gott fyrir Eim-
skip er gott fyrir hluthafana
Sumir hafa orðiö til þess að gagn-
rýna að Burðarás, fjárfestingarfyrir-
tæki Eimskips, skuli ekki vera sam-
einað Eimskip og þannig verði hlut-
höfunum gefinn kostur á að hafa
áhrif á og njóta góðs af fjárfesting-
um Burðaráss. Er þetta réttmæt
gagnrýni?
„Ég hefl ekki heyrt hana. Burðar-
ás var stofnaður til að halda utan
um hlutabréfaeign Eimskips og fjár-
festingar. Það hefur gengið vel og
það er gott fyrir Eimskip. Það sem
er gott fyrir Eimskip er gott fyrir
hluthafana."
Mega ekkí éta yfir sig
Eftir þvf sem fyrirtækjum fjölgar
á markaði ryðja sér til rúms ýmis
tilbrigði í launakjörum eins og
hlutabréfaeign starfsmanna og
kaupréttur. Slíkir samningar hafa
verið í fréttum af ýmsum nýjum og
áberandi fyrirtækjum eins og FBA
og deCode. Ætti að gera meira af
þessu hér en gert er nú þegar?
„Almennt séð er gott að stjóm-
endur eigi hagsmuna að gæta og ég
er því hlynntur slíku en við verðum
að fara gætilega og menn mega ekki
éta yfir sig í þessum efnum.“
VII geta treyst fólki
Benedikt er stjórnarformaður að
atvinnu í þeim skilningi að hann
starfar ekki við annað og er með
skrifstofu heima en mætir ekki frá
9-5. Hvemig skilgreinir hann starf
og skyldur stjórnarformanns?
„Stjómarformaöur á að fylgjast
með því sem er að gerast í fyrirtæk-
inu. Hann á að styðja forstjóra eða
framkvæmdastjóra til þess að koma
ýmsum málum gegnum stjórn og
hann á með stjórninni að ráða for-
stjóra eða framkvæmdastjóra og
vera leiðtogi stjómarinnar.
Gott yflrlit yfir það sem er að ger-
ast 1 fyrirtækinu er nauðsynlegt en
það þýðir ekki afskipti af daglegum
rekstri. Það er ábyrgð forstjóra eða
framkvæmdastjóra.
Ég fylgist ekki með hverju skrefi
stjómenda i fyrirtækjum þar sem ég
er stjómarformaður. Þeir mega
leita til mín hvenær sem er því ég
vil vita um öll vandamál en ég verð
að geta treyst þeim til sjálfstæðra
ákvarðana í daglegum rekstri."
Er þetta lýsandi fyrir stjórnunar-
stíl þinn?
„Traust er lykilatriði og þar hef
ég verið mjög heppinn með sam-
starfsmenn."
Samstarfsmenn Benedikts segja
að hann sé ráðagóður og yfirvegað-
ur og við lausn vandamála sé hann
slyngur að fmna lausnir sem allir
geti sætt sig við. Þeir segja að hann
sé tilbúinn í krókaleiðir og samn-
ingaviðræður en skirrist ekki við
að taka fast á málum þegar honum
finnst þess þurfa.
Hvar er Kolkrabbinn?
Stundum er viðskipta- og at-
vinnulífi á íslandi skipt upp í blokk-
ir sem keppa hverjar við aðra. Þær
eru jafnan álitnar tvær og kaliaðar
Kolkrabbinn og Smokkfiskurinn.
Segja má að Benedikt sitji í hjarta
þeirrar blokkar sem kennd er við
Kolkrabbann og er oftast tengd við
Eimskip, Flugleiðir, Sjóvá, Skelj-
ung, SH, íslandsbanka og H. Ben,
svo fáein fyrirtæki séu nefnd. Hin
blokkin er oftast kölluð Smokkfisk-
urinn og bakfiskur hennar talinn
vera fyrirtæki tengd hinu horfna
Sambandi og fyrirtækjum sem
tengdust því. Er þessi blokkaskipt-
ing enn við lýði?
„Hún var raunveruleiki til
skamms tíma og átti sér margvísleg-
ar ástæður, sumar pólitískar, aðrar
ekki. oft var hún talin skýrust í flsk-
vinnslu og útflutningi og SH og
Sambandið, seinna ÍS, nefnt sem
andstæðir pólar. í SÍF, sem nú hef-
ur yfirtekið ÍS, sameinuðust hins
vegar allir, hvorri blokkinni sem
þeir tilheyrðu. SH er mjög breytt frá
því sem áður var og þess vegna er
þessi skipting ekki
eins skýr og hún
var áður. Það eim-
ir samt víða eftir
af henni og þarf
varla að nefna
nein sérstök fyrir-
tæki, t.d. í flutn-
ingmn eða olíu-
sölu, til að sjá það.
Ég held að þetta
sé ekkert séris-
lenskt fyrirbæri
heldur vilji menn
gjaman skipa sér í
lið og það sé að
sumu leyti hluti af
samkeppnisþjóöfé-
laginu. Þetta sést
mjög víða um
heim í viðskiptalíf-
inu.“
Hvernig finnst
þér að vera kallað-
ur foringi Kol-
krabbans?
„Mér fmnst ekk-
ert sérstakt um
það. Þetta eru
svona uppnefni
eða slagorð sem
menn hafa valið á
þessar fylkingar
og nota þau oft í
niðrandi merk-
ingu eða pólitísk-
Stjórn-
arfor-
maður
íslands?
Benedikt Sveinsson er stundum
í hálfkæringi kallaður stjómar-
formaður íslands. Sú nafnbót var
lengi eignuð Halldóri H. Jónssyni
(1912-1992). Halldór var menntað-
ur arkitekt og teiknaði mörg stór-
hýsi sem setja svip á bæinn.
Mætti þar nefna Hótel Sögu, Há-
teigskirkju, Iðnaöarbankann í
Lækjargötu, Skúlagötu 4 og fjöl-
margar skrifstofubyggingar.
Halldór sat í stjóm mýmargra
fyrirtækja og nægir að nefna Eim-
skip, ísal, Sameinaða verktaka, ís-
lenska aðalverktaka, Garðar
Gíslason hf., Steypustöðina hf„
Borgarvirki hf„ svo fátt eitt sé
nefnt. Hann var valdamikill
áhrifamaður í viðskiptalífinu á
sínum tíma og nafnbótina
„Stjómarformaður íslands" fékk
hann í dagblöðum á áttunda ára-
tugnum. Afkomendur Halldórs
eru enn stórir hluthafar í fyrir-
tækjum eins og Sjóvá-Almennum
og Eimskip.
-PÁÁ
um tilgangi sem truflar mig ekkert
sérstaklega.“
Ekkert samsæri
í vetur sem leið safnaði Kaupþing
saman hlutabréfum í Eimskip uns
hluturinn nam um 6%. Það vakti
nokkra athygli þegar Sjóvá og Eim-
skip keyptu sinn helminginn hvort
af hlutnum á genginu 13.50 en 1 dag
er gengi bréfanna 10.20. Sýndu þessi
viðskipti svart á hvitu að fjárfest-
ingar snúast um völd og áhrif ekki
síöur en gróðavon?
„Það er mjög sjaldgæft að svo stór
hlutur í Eimskip sé boðinn til sölu í
einu og það hefur reyndar ekki
gerst síðan Sjóvá keypti 4,5% hlut
sinn af ríkissjóði. Við töldum rétt að
kaupa þetta og teljum að það hafi
verið góð langtíma fjárfesting. Þessi
kaup opna okkur ýmsa möguleika
til langtímaávinnings."
Það er staðreynd að eigandi svo
stórs hlutar gæti tryggt sér sæti í
stjórn Eimskips. Þrálátar sögur
vildu halda fram að þama væri
Kaupþing að vinna fyrir einhvem
aðila sem vildi komast í stjórn og
kaup ykkar á hlutnum hefðu verið
gagngert til aö koma í veg fyrir það.
Er eitthvað hæft í þessu?
„Stundum safna verðbréfafyrir-
tæki saman hlutabréfum og selja
siðan myndarlegan hlut með hagn-
aði. Ég tel það líklegustu skýringu á
þessum kaupum Kaupþings."
Er Hörður að hætta?
Það birtast reglulega vangaveltur
um það á prenti að forstjóraskipti
séu væntanleg hjá Eimskip. Hörður
Sigurgestsson er 62 ára og hefur
gegnt starfmu í 21 ár. Er eitthvað
hæft í þessum sögusögnum?
„Þegar ég tók við sem stjórnarfor-
maöur sagðist Hörður ekki verða
mörg ár i viðbót. Það er mikil
ábyrgð að stýra Eimskip. Það er
verkefni sem Hörður hefur leyst vel
og það er mikil ábyrgð og erfitt
verkefni að velja eftirmann hans.“
Gætir þú nefnt þrjá unga for-
stjóra sem þú myndir treysta fyrir
starfmu?
„Það geri ég ekki en ég reikna
með að ef til þess kæmi yrðu nægir
umsækjendur."
Vil láta gott af mér leiða
í úttekt Frjálsrar verslunar í árs-
byrjun 1998 varst þú talinn vera
næstvaldamesti maöur í viðskipta-
lífinu á eftir Herði Sigurgestssyni,
forstjóra Eimskips. Völd þín hafa
lítt minnkað síðan þá. Finnst þér
þetta verðskulduð nafnbót?
„Ég geri ekki mikið með svona
umræðu. Ég geri mér grein fyrir því
að mínum störfum í leiöandi fyrir-
tækjum fylgja völd og völdum fylgir
ábyrgð. Ég sækist ekki eftir völdum
þeirra vegna. Ég vil fyrst og fremst
láta gott af mér leiða.“ -PÁÁ
„Þegar ég tók viö sem stjórnarformaöur sagöist Hörö-
ur ekki veröa mörg ár í viöbót. Það er mikil ábyrgö aö
stýra Eimskip. Þaö er verkefni sem Höröur hefur ieyst
vei og þaö er mikil ábyrgö og erfitt verkefni aö velja
eftirmann hans. “