Dagblaðið Vísir - DV - 06.09.2000, Blaðsíða 24

36
MIÐVKUDAGUR 6. SEPTEMBER 2000
1 Tilvera
I>V
Kammertónlist í
Fríkirkjunni
í kvöld verður flutt kammertón-
list frá Bretlandi 1 Fríkirkjunni í
Reykjavík. Fram munu koma Þór-
unn Guðmundsdóttir sópran, El-
ísabet Waage, hörpuleikari,
Hildigunnur Halldórsdóttir
fiðluleikari, Eydís Franzdóttir
óbóleikari, Ármann Helgason
klarinettleikari og Kristin Mjöll
Jakobsdóttir fagottleikari. Tón-
leikarnir hefjast kl. 20.30.
- Klúbbar
■ BRESKT BREAKBEAT A 22 Hinn
breski Dj Panik rúllar töktunum á
næsta Breakbeat.is-kvöldi á Café
22. Með honum verða fastir plötu-
snúðar kvöldanna, DJ Adda & DJ
Eldari úr Skýjum ofar og DJ Reyni úr
Tækni. Kvöldið hefst klukkan 21.
Krár
■ bÉEP HOÚSE Á PRIKINU Djúp-
húskvöldin eru búin að festa sig í
sessi hjá borgarbúum og hafa nú
flutt sig af Thomsen og upp á Prik-
% iö. Þaö eru þeir Herb Legowitz og
■' Dj Tommi White sem bjarga kvöld-
inu í kvöld.
■ BJARNI TRYGGVA Á PUNKTIN-
UM Það er aldrei of mikið af trúba-
dorum í þessum heimi og aðdáend-
um Bjarna Tryggva gefst ástæða til
aö gleðjast á Punktinum í kvöld þar
sem goöiö mun troða uþþ og skaþa
rífandi fjöldasöngsstemningu sem
mun án efa vara fram eftir nóttu.
Djass
■ MARIA SCHNEIDER OG STÓR-
SVEIT REYKJAVIKUR Maria
Schneider og Stórsveit Reykjavíkur
halda tónleika í íslensku óperunni
kl. 20.30 í kvöld. Maria Schneider,
Toshiko Akiyoshi og Carla Bley eru
y, skærustu kvenstjörnur í stórsveitar-
' jassinum. Maria er þeirra yngst og
hefur vakiö verðskuldaða athygli hin
síöari ár. Hún var nemandi Gils
Evans og stjórnar eigin hljómsveit
utan þess sem hún feröast sem
gestastjórnandi um heiminn. Stór-
sveit Reykjavíkur hefur starfað á
annan áratug undir stjórn Sæbjörns
Jónssonar og meöal gestastjórn-
enda í sögu sveitarinnar eru Frank
Foster og Ole Kock Hansen. Tón-
leikarnir eru á vegum Jazzhátíöar
Reykjavíkur. Aögangseyrir er kr.
2.500.
■ TRÍÓIÐ FLÍS Á KAFFI REYKJA-
VÍK Tríóiö Flís sló eftirminnilega í
gegn á Sirkusi mánudagskvöld eitt í
ágúst með stórgóöum plötusnúði og
munu þrímenningarnir nú reyna að
f endurvekja hina frábæru stemningu
þó skífuþeytinn vanti og er vettvang-
ur listar þeirra að þessu sinni Kaffi
Reykjavík. Aðgangseyrir er 1000
krónur og giggið hefst klukkan 22.
Klassík
■ BLAA KIRKJAN Síðustu tónleikar
T tónleikaröðinni Bláa klrkjan á
Seyöisfiröi verða í kvöld, kl. 20.30,
en þá munu sjö tónlistarmenn flytja
tónlist úr óperum. Það verður söng-
ur, einleikur á hljóðfæri, dúettar, tríó
og fleira. Þarna kemur saman hópur
frábærra listamanna sem rekur
endahnútinn á tónleikaröðina þetta
' árið. Þeir sem fram koma eru: Anna
Guðný Guömundsdóttir píanóleikari,
Bergþór Pálsson baríton, Sigrún
Hjálmtýsdóttir sópran, Ingveldur Ýr
Jónsdóttir mezzosópran, Martial
Nardeau flautuleikari, Sigrún Ed-
valdsdóttir fiðluleikari, og Gunnar
Kvaran sellóleikari.
Sjá nánar: Líflö eftir vinnu á Vísi.is
Bjarni F. Eiríksson fornleifafræðingur kafaði í Reykjarfirði í sumar:
Fundum engin skipin en
tvær bæjarrústir
- ef skipið er þarna þá er það líklega alveg óskaddað.
Fjölskyldumál
arnir láku en að öðru leyti gekk vel.
Ég er ekki alveg viss hvemig
framhaldið verður. Það þarf að
breyta um áherslur og gera þetta að
alvörumáli því í þetta sinn var það
forvitnin sem réð ferðinni. Það væri
mjög spennandi að reyna að fá rétt
tæki til leitar og renna sér á 100
metra dýpi eftir álnum fyrir utan
Naustvíkina og sjá hvort skipið ligg-
ur þar á botninum. Ef skipið er þar
er það líklega alveg óskaddað. Það
er mikið dýpi þarna, engin birta og,
það sem mestu máli skiptir, engin
alda. Ég veit ekki hvað verður gert
ef skipið finnst. Það kostar náttúr-
lega óheyrilegt fé að taka það upp og
íslendingar geta það ekki einir. En
við gætum myndað það og rannsak-
að á ýmsan hátt.“
Fann tvær fornar bæjarrústir
„Ég tel mig aftur á móti hafa
ftmdið Kersvogskot. Það er talsvert
utar í firðinum en talið var og að-
stæður þar eru góðar til köfunar og
leitar, þar er aðgrynnra og birtu-
skilyrði góð. Ef það er rétt að skip-
in hafi brotnað þar þá hlýtur bara
eitthvað að vera þama undir. Mér
vitanlega hefur enginn leitað þar
áður vegna þess að menn hafa ekki
vitað hvar Kersvogkskot var. Ég tel
alveg öruggt að kotið sé þama því
við fundum bæði bæjarrústir og
gömul hús.
Skúli Alexandersson, fyrrverandi
álþingismaður, kom til mín eitt
kvöldið og bað mig að skoða tún-
garðsbrot sem hann hafði nýlega
fundið. Skúli er alinn upp í Kjós,
sem er einn af tveimur bæjum i
botni Reykjarfjarðar, og í sumar
fann hann garðinn og, viti menn,
þama er fombýli. Ég efast um að
býlið sé yngra en frá tólf hundruð
og enginn hafði hugmynd um að
það hefði verið þarna.“
-Kip
Þörhaliur
Heimisson
skrifar um
fjölskyldumál á
miövikudögum
kannski ekki eins hátt og allt hitt
því í þeim málaflokki gildir að hver
reynir að bjarga sér. Þar á ég við þá
afleitu stöðu á heimilunum þegar
sumarfrí foreldra er á enda en hið
endalausa skólaleyfi heldur áfram. í
ágúst eru öll böm búin að fá nóg af
leikjanámskeiðum og öðrum nám-
skeiðum sumarsins. Foreldrarnir,
sem búnir eru með sumarfríið sitt,
lenda í endalausri skipulagningu
við að bjarga pössun handa bömun-
um sem mörg hver verða að ganga
sjálfala heima svo vikum skiptir.
Þegar skólinn byrjar svo loksins 1.
september mæta bömin í einn tíma
og eru svo send heim. Og þannig
uppákomur endurtaka sig sí og æ
yfir vetrarmánuðina.
Af hverju er þetta svona hér á ís-
landi en hvergi annars staðar á
Vesturlöndum? Þurfa islensk böm
meiri frí en önnur? Eru íslensk
böm færari um að bjarga sér ein
heima á daginn en önnur? Ekki sýn-
ir há slysatíðni íslenskra bama það.
Er ef til vill kominn tími til að
horfast í augu við 21. öldina í skól-
anum sem á öðrum vettvangi? Og
gæti ekki verið að allir væra tilbún-
ir að láta kennurum eftir hærri
laun ef skólinn lengdist, friin stytt-
ust og götótar kennsluvikur heyrðu
sögunni til?
Það er leikur að læra
Haustið 1615 sukku þrjú spænsk
hvalveiðiskip í Reykjarfirði á
Ströndum. Bjami F. Einarsson fom-
leifafræðingur kafaði í Reykjarfirði
i sumar og leitaði að skipunum.
Bjami segir að forsaga málsins sé
sú að legufæri skipanna hafi slitn-
að, þau strandað og svo sokkið.
Stærsta skipið rak upp í ijöru við
Naustvík eða Ytri-Naustvíkur en
ekki er víst á hvorum staðnum.
Skipið strandaði svo nálægt landi
að flestu lauslegu var bjargað en
skipið sjálft virðist hreinlega hafa
horfið. Hin skipin rak á land utar í
firðinum, við svokallað Kersvog-
skot, og brotnuðu með þeim afleið-
ingum að þrír menn drukknuðu.
Það voru u.þ.b. 80 Spánverjar sem
lentu í þessum hremmingum. Helm-
ingur þeirra komst við illan leik til
Patreksfjarðar þar sem þeir stálu
skipi, sem að öllum líkindum var
enskt, og létu sig hverfa. Áður en
þeir fóru frá landi hótuðu þeir öllu
illu og lofuðu hefndum vegna Spán-
verjavíganna sem áttu sér stað í
kjölfar strandsins.
Það hlýtur eitthvað að vera
þarna
„Mörgum hefur dottið í hug að
leita að skipunum en mér vitandi
hefur aðeins einn maður kafað á
undan okkur á staðnum til að leita
að þeim. Þegar við fórum þangað
var markmiðið að átta sig á aðstæð-
um og komast að því hvar Kersvog-
skot var. Við byrjuðum að kafa við
nesið milli Naustvíkur og Ytri-
Naustvíkur en ef skipið er þar þá er
það á of miklu dýpi fyrir okkur. Við
settum mörkin við 25 metra dýpt og
fórum ekki dýpra. Það er mjög að-
djúpt þama þannig að næsta skref
yrði að leita með tækjum, sónar og
þess háttar. Við vorum 11 sem köf-
uðum og leituðum í fjóra daga. Að-
stæður vom að ýmsu leyti erfiðar,
það bilaði hjá okkur dæla og gall-
Bjarni F. Einarsson, fomleifafræóingur og kafari
Þaö væri mjög spermandi aö reyna aö fá rétt tæki til leitar og renna sér á
100 metra dýpi eftir álnum
fyrir utan Naustvíkina.
Foreldrarnir, sem búnir eru með
sumarfríið sitt, lenda í endalausri
skipulagningu við að bjarga pössun
handa börnunum sem mörg hver
verða að ganga sjálfala heima svo
vikum skiptir. Þegar skólinn byrjar
svo loksins 1. september mæta böm-
in í einn tima og eru svo send heim.
Og þannig uppákomur endurtaka
sig sí og æ yfir vetrarmánuðina.
Þá eru skólarnir byrjaðir aftur
eftir þriggja mánaða sumarfrí, með
öllu sem tilheyrir. Skólabyggingarn-
ar sem hafa staðið eins og drauga-
hús í allt sumar iða nú aftur af lífi
og fjöri og götumar eru fullar af litl-
um og stórum krökkum á leið í skól-
ann og heim aftur. Sumir eru að
koma í skólann í fyrsta sinn, pínu-
lítið hræddir og kvíðnir, aðrir
krakkar era veraldarvanir, hafa séð
þetta allt fyrr og þekkja allar að-
stæður út og inn. Lífið heldur sem
sagt áfram sinn vanagang eftir sum-
arið eins og ekkert hafi ískorist.
En þeir eru fleiri, haustboðamir,
en skólastarfið. Það er orðið árvisst
vikumar áður en skólastarfið hefst
að öll blöð fyllast af auglýsingum
þar sem auglýst er eftir kennurum.
Jafn árvisst er svo það að kennarar
sækja illa um stöðumar sem eru
auglýstar, leiðbeinendur eru ráðnir
í þeirra stað og foreldrar kvarta yfir
stöðunni eins og hún er. Og síðan
fylgir skýringin á slælegri mætingu
kennara í skólana: launin eru of lág,
ekki samkeppnisfær við markaðs-
laun, og því láta kennarar ekki sjá
sig. Þetta er
sami söngur-
inn ár eftir ár
og fer hækk-
andi ef eitt-
hvað er, enda
fleiri og fleiri
kennarar sem
taka pokann
sinn og hverfa
burt úr skól-
anum til ann-
arra starfa.
Laun kenn-
ara eru vissu-
lega allt of lág,
alveg eins og
laun leikskólakennara og fleiri
stétta sem stunda svokölluð umönn-
unarstörf. Það er í raun og veru
furðulegt hvað viö erum tilbúin til
að borga þeim lág laun sem eiga að
annast börnin okkar á daginn,
kenna þeim og leiðbeina. Og þar er
ekki bara við fræðsluyfirvöld að
sakast. Nei, það er í raun við alla að
sakast þvi um leið og einhverjar lik-
ur hafa verið á því í gegnum árin að
nú eigi að bæta laun kennara þá
hleypur einhver púki í okkur öll
hin. Þá viljum við sko líka fá hærri
laun. Það virðist ekki vera hægt að
leiðrétta kennaralaunin og laun um-
önnunarstéttanna umfram þær pró-
sentur sem allir aðrir hafa fengið án
þess að allt fari í bál og brand á
vinnumarkaðinum.
Kannski er þetta að einhverju
leyti vegna þess að „mórölsk" staða
skólanna er ekki allt of sterk. Það er
nefnilega fleira en auglýsingar um
kennarastöður og deilur um kjara-
mál kennara sem er árvisst í ágúst-
mánuði á hverju hausti. Það fer
Sumir eru að koma í
skólann í fyrsta sinn,
pínulítið hræddir og
kvíðnir, aðrir krakkar eru
veraldarvanir, hafa séð
þetta dllt fyrr og þekkja
allar aðstœður út og inn.
Lífið heldur sem sagt
áfram sinn vanagang eft-
ir sumarið eins og ekkert
hafi ískorist.