Dagblaðið Vísir - DV - 24.10.2000, Blaðsíða 12

12
ÞRIÐJUDAGUR 24. OKTÓBER 2000
Skoðun DV
Ferðu á listsýningar?
Katrín Jóhannesen húsmóöir:
Nei, ég veit yfirleitt ekki af þessum
spennandi sýningum fyrr en of seint.
Hrönn Pálsdóttir húsmóðir
Nei, aldrei nokkurn tíma, hef engan
áhuga.
Theodór Eggertsson, vinnur hjá
Securitas:
Nei, ég hef engan áhuga.
Birgitta Helgadóttir nemi:
Já, svona þegar þaö er eitthvað
spennandi.
Alma Ösp Arnórsdóttir nemi:
Já, ég fer stundum meö mömmu.
Sólarorka til geymslu?
Vistskemmandi áhrif veröa hverfandi.
Lausn aflvandans í sjónmáli?
Þorsteinn Hákonarson
skrifar:
Skilyrði sem okkur eru sett við að
fella ekki niður lífskjör og veita fá-
tækum þjóðum ekki síðri lífskjör en
við höfum eru áhættuminnst á eftir-
farandi hátt:
Skin sólar á jörðina er um 1,4 kW á
fermetra. Miðað við að allt mannkyn
noti jafn mikla orku á ibúa og þeir
sem mest nota (sem sé við íslending-
ar) þá þarf landsvæði sem samsvarar
hálfu flatarmáli Alsír til þess að afla
orkunnar og það við ekkert sérstak-
lega góða nýtingu. Ef við getum safn-
að sólarorku og geymt hana verður
einungis smátöf á að þessi orka verði
leyst til umhverfisins. Vistskemm-
andi áhrif verða því hverfandi.
Ef við söfnum þessari orku á rýmd-
armikla rafgeyma geta nútíma raf-
hreyflar verið með yfir 90% nýtingu.
Miðað við t.d. sólarorkuöflunarkerfi,
sem nú er á markaði frá Israel kostar
kílówattstundin ca 7 cent (úr doliar).
Og er þá miðað við afgreiðslu inn á
raforkunet með stöðugu aflframboði
„Okkur dugar ekkert sem er
„nœstum því“ samkeppnis-
hæft við núverandi aðstœður
vegna þess að núverandi að-
stœður þýða allt of hútt orku-
verð. Heldur þarf að stíga
mjög stórt skref til orkuöflun-
ar eða tífalda hana miðað við
það sem nú er. “
sem er nærri helmingur verðsins. Það
er ekki óeðlilegt að ætla að þessi
kostnaður geti farið niður í 2 cent
með frekari þróun og með því að taka
við orkunni á rafgeyma. Með þessum
hætti væri hægt að losna alfarið frá
mengun andrúmslofts, hvort heldur
það eru gastegundir eða vatnsgufa.
Og þetta þarf til. - Okkur duga ekki
aðferðir sem eru jafngildar á við olíu-
notkun, eins og hún mengaði ekki, og
þegar hún er ódýrust á markaði. Bætt
lífskjör þýða efnanotkun, sem þarf að
hringrása. Til þess þarf líka mikla og
ódýra orku. Okkur dugar ekkert sem
er „næstum því“ samkeppnishæft við
núverandi aðstæður, vegna þess að
núverandi aðstæður þýða allt of hátt
orkuverð. Heldur þarf að stíga mjög
stórt skref til orkuöflunar eða tífalda
hana miðað við það sem nú er.
Vetni er ekki lausn í þessu máli,
vegna þess að vetni er frumstæður
rafgeymir í þessu samhengi. Vetni
mengar með svo mikilli vatnsgufu að
það breytti veðurfari. Það er þvi ekki
lausn. Það þarf því rafgeymi, þar sem
við notum spennu milli rafeinda til að
geyma spennumun og orku. Atóm er
mörg þúsund sinnum þyngra en raf-
eind, samt er orka milli rafeindar og
atómkjama og milli tveggja rafeinda
söm, ef jafnt er spennt. Við þurfum
rafgeymi án vökva og hreyfanlegra
hluta, úr ódýrum (ekki eitruðum) efn-
um sem hafa hundraðfalda rýmd á við
nútíma rafgeyma. - Og þetta er ekkert
mál, það þarf bara að skilja svolítið
um eðli orkunnar.
Hert viðurlög gegn glæpum
Sieindór Einarsson
skrifar:
Ég hef lengi furðað mig á þeirri lin-
kind sem spyrt er við fíkniefnamis-
ferli hér á landi. Þeir sem teknir eru
og sannast á að hafa flutt þennan við-
bjóð til landsins fá dóm sem er þetta
2-7 ára fangelsi. Það er auðvitað sHlt of
vægur dómur. Oft er þetta skilorðs-
bundinn dómur. Hér er um mikinn
glæp að ræða, þar sem aukning er nú
orðin í sjálfsvígum hjá þeim sem nota
eiturlyfin að staðaldri. Þar er því um
morð að ræða hjá þeim sem valdir eru
að neyslu eitursins og koma því til
landsins.
Einnig vil ég nefna til sögunnar
kynferðisglæpi, þar sem u.þ.b. 90%
„Það er nefnilega þannig að
þyngri refsing á almannavit-
orði leiðir yfirleitt til fœkkun-
ar glæpa, þótt það sé kannski
ekki algilt á landsvísu eða í
heiminum yfirleitt.“
dæmdra fá skilorðsbundinn dóm.
Ungar stúlkur sem verða fyrir þessum
glæpamönnum líða fyrir hann ævi-
langt. Þá sem verða uppvísir að slík-
um glæpum finnst mér að eigi að
dæma að lágmarki til 5 ára fangelsis-
vistar. Allir þessir menn þurfa á
læknismeðferð að halda svo og sál-
fræðiþjónustu, en hún er mjög tak-
mörkuð á Litla-Hrauni. Örugglega er
hægt að hjálpa kynferðisglæpamönn-
um með langri og strangri sálfræði-
meðferð.
Ég er ekki „fæddur í gær“ fremur
en margir þeir sem hafa tjáð sig um
að þeim finnist allt of væg refsing
koma til, einkum vegna þessara
tveggja afbrota sem hér er minnst á.
Það er nefnilega þannig að þyngri
refsing á almannavitorði leiðir yfir-
leitt til fækkunar glæpa, þótt það sé
kannski ekki algilt á landsvísu eða í
heiminum yfirleitt. En hér er refsing
við glæpum augljóslega of væg. Um
það geta flestir verið sammála.
Hetjurnar heimtar úr helju
Einu sinni voru fjárleitir og hrossaréttir ein-
hverjir mest spennandi haustviðburðir fyrir
jafnt unga sem aldna hér á landi. Þá komst fóik
í eins konar vertíðarham og mikiil handagang-
ur var í öskjunni þegar rekið var í réttirnar og
dregið i dilka. Enn eru slíkir viðburðir taldir
merkilegir, en nú miklu frekar af útlendingum
sem hingað streyma til að upplifa vosbúð og
svaðilfarir í islenskri hausrigningu. Haustréttir
hafa þannig lengur en elstu menn muna verið
fastur liður í tilveru fjölda ísendinga, en tím-
amir breytast og mennimir með.
Smalamennska þykir ekki lengur merkilegt
sport fyrir kalda karla. Það þykir ekkert sérlega
fínt lengur að hotta á eftir roliuskjátum eða
hrossastóði. Slíkar athafnir era í of fóstum skorð-
um fyrir spennufikla nútímans sem sífellt þurfa að
upplifa ný og ný ævintýri. Þeir alílottustu þramma
nú á heiðar, íklæddir felubúningi með byssuhólk
um öxl. Helst verður vopnið að vera alsjálfvirk tví-
hleypa með margskota magasíni. Minna dugar ekki
til að salla niður rjúpukvikindin ef þau á annað
borð finnast.
Annars virðist spennan ekki lengur eingöngu
bundinn við að finna eða finna ekki vesælar rjúpur
til að plaffa niður. Nei, spenna hinna hugdjörfu
byssumanna er nú miklu fremur fólgin í því að
Toppurínn á tilverunni er síðan þegar
kalla þarf út allar mögulegar björgun-
arsveitir sunnan, vestan, norðan og
austan heiða og þyrlu og flugvélar að
auki til að leita að þessum stálheppnu
veiðimönnum.
koma sér í svo miklar ógöngur og villur að lítil von
sé til að rata aftur til byggða. Toppurinn á tilver-
unni er síðan þegar kalla þarf út allar mögulegar
björgunarsveitir sunnan, vestan, norðan og
austan heiða og þyrlu og ílugvélar að auki tO að
leita að þessum stálheppnu veiðimönnum. Þegar
menn svo loksins finnast misjafnlega til reika í
náttmyrkri og slagviðri, þá er pottþétt að skytt-
umar góðu prýða forsíður og baksíður blaðanna
og fylla að auki skjái landsmanna í öllum frétta-
tímum sjónvarpsstöðvanna. „Hetjurnar heimtar
úr helju“ hljómar t.d. rosalega flott. Ekki væri
verra ef við bættist: voru hraktir og nær
dauða en lífi er þeir fundust."
Þetta er hinn eini sanni toppur á tilverunni
og það vita ahir þeir sem vOja þykjast karlar
krapinu. Þess vegna streyma nú skyttur, jafnvel
á bamsaldri, upp í óbyggðir tO að þess að reyna
að upplifa „kikkið" af því að fá aOt heOa slysa-
varnaapparatið tO að leita að sér. Það geta engar
lummulegar fjár- eða stóðréttir staðist samanburð í
þeim efnum. Svo kostar þetta ekki nokkurn skapað-
an hlut. Það þarf t.d. ekkert að borga björgunar-
sveitunum, þyrluflugmönnum og öðru leitarliði.
Svo má aUtaf gera stólpagrín að öUum ættingjunum
og vinumnn sem fengu hland fyrir hjartað af
áhyggjum út af hinum hugdjörfu byssumönnum
sem vom bara að gera smá „djók“. ^ p .
Blekkingarleikur
Gunnar Bjartmarsson skrifar:
Ég horfði á sjónvarpsfréttn- þar sem
skýrt var frá því að lækka eigi fast-
eignagjöld á landsbyggðinni. Mér
skildist að það eigi að hækka útsvör
um jafn háa krónutölu og fasteigna-
gjöldin eiga að lækka um. Auk þess
ætlaði ríkið að greiða sveitarfélögun-
um einhverja fjárhæð með þessum að-
gerðum. Sveitarstjórnarmenn brostu
út að eyrum. Hvers konar skrípaleik-
ur er þetta? Ég óttast að íbúar þessara
sveitarfélaga brosi ekki jafn breitt.
íbúar sveitarfélaga ættu að vera vel á
verði og kokgleypa ekki aUt sem að
þeim er rétt.
Ofráðgjöf?
Brynjar skrifar:
Það er sorglegt
að vita til þess í nú-
tímastjórnmálum
að hægt er að kæfa
eðlislega eiginleika
manna með tiUiti
til minnstu smáat-
riða með eins kon-
ar ráðgjafarterr-
orisma. Sú er raun-
in hvað varðar
framboð A1 Gore til forsetakjörs í
Bandaríkjunum. Af því að lægsti sam-
nefnari telur hann yfirlætisfuUan leið-
indagaur (og á dómsdegi er það yfir-
borðskennt mat á fasi og útliti sem
virðist selja, en ekki afburðahæfni
mannsins, sem er óvéfengjanleg) þá
þarf Gore að eyða dýrmætri orku í
kappræðum í sýndartilburði. Líkur
eru því á að einangrunarhyggjugaur-
inn George W. Bush verði næsti for-
seti Bandaríkjanna. Dapurlegur vitn-
isburður um heimspólitík við alda-
hvörf.
Kannski
birtist Kristur?
Vilhjálmur Alfreösson skrifar:
Við eigum eftir að sjá hvort ísraels-
menn og Palestínumenn geta nokkru
sinni samið frið og framfylgt honum í
reynd. Við eigum eftir að sjá hvort
þessir vandræðaþjóðflokkar úr Gamla
testamentinu leiða ekki einfaldlega
Ragnarök yfir okkur öU. Vafasamt er
að svokaUaðar kristnar þjóðir geti
bjargað málum, enda era þær sjálfar í
vesaldómi forfeðra sinna. En kannski
Kristur birtist og bjargi oss öUum?
Al Gore forseta-
frambjóðandi.
Farþega-
flutningar á sjó
Jðhann Gunnarsson skrifar:
Ég er einn
þeirra sem
hafa lengi
vonað að hér
kæmi aftur
sú guUöld
farþegaflutn-
inga á sjó
sem við
bjuggum við
lengi á síð-
ustu öld. Há-
tindur sjóflutninga farþega var þó
miUi 1950 og 1960, þegar við höfðum
gnægð farþegaskipa, bæði kringum
land og tU og frá landinu. Þá vom hér
farþegaskipin Esja og Hekla, sem
sigldu reglubundið í kringum land
(austur og vestur um landið tU skipt-
is, hvor á móti annarri), og Skjald-
breið og Herðubreið, sem þjónuðu
litlu höfnunum, aðaUega vestanlands.
Siðan var það Gullfoss og Dronning
Alexandrine sem sigldu til Norður-
ianda og Bretlands, auk þess sem
Hekla sigldi tU Norðurlanda á sumr-
in. Það merkilega var að öU skipin
vom fuU af farþegum, innlendum og
erlendum. Það er rétt sem fram kom í
grein Svanfríðar Jónasdóttur i DV ný-
lega að mikilvægi almenningssam-
gangna nyti ekki nægUeg skilnings
hjá okkur.
DVl Lesendur
Lesendur geta hringt allan sólarhring-
inn í síma: 550 5035.
Eöa sent tölvupóst á netfangið:
gra@ff.is
Eöa sent bréf til: Lesendasíða DV,
Þverholti 11, 105 ReyHjavík.
Lesendur eru hvattir til aö senda mynd
af sér til birtingar meö bréfunum á
sama póstfang.