Dagblaðið Vísir - DV - 27.10.2000, Blaðsíða 14

14
FÖSTUDAGUR 27. OKTÓBER 2000
FÖSTUDAGUR 27. OKTÓBER 2000
19
Útgáfufélag: Frjáls fjölmiðlun hf.
Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson
Ritstjórar: Jónas Kristjánsson og Óli Björn Kárason
Aóstoóarritstjóri: Jónas Haraldsson
Auglýsingastjóri: Páll Þorsteinsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift:
Þverholti 11,105 Rvík, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
Græn númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiölunar: http://www.vislr.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
Akureyri: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: Frjáls fjölmiðlun hf.
Filmu- og plötugerö: isafoldarprensmiöja hf. Prentun: Árvakur hf.
Áskriftarverð á mánuði 1950 kr. m. vsk. Lausasöluverð 180 kr. m. vsk., Helgarblað 250 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aösent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fyrir viðtöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Sjálfsblekking
feitrar þjóðar
Líta verður á offitu hér á landi sem verulegt vandamál
sem bregðast þarf við. Þetta er mat Gunnars Valtýssonar,
sérfræðings í innkirtla- og efnaskiptasjúkdómum. Þrjár
rannsóknir sem framkvæmdar hafa verið hér á landi síð-
ustu ár sýna allar að íslendingar eru að þyngjast. Eftir-
tektarverðast er að hlutfall of feitra barna er að aukast.
Síðustu tvo áratugi hefur hlutfall of feitra kvenna nær tvö-
faldast og aukningin eru litlu minni hjá körlum. Ofþyngd
hefur aukist á sama tímbili. Því teljast 70 prósent karla og
60 prósent kvenna annaðhvort of þung eða of feit.
Offita er verulegt vandamál i vestrænum ríkjum. Þekkt
er vandamál Bandaríkjamanna á þessu sviði en ljóst er að
íslendingar eru engin undantekning hvað þetta varðar.
Raunar er offituhlutfall skólabama hér svipað og í sömu
aldurshópum í Bandarikjunum.
Miðað við þessar staðreyndir sýnir skoðanakönnun,
sem DV birti í gær, að íslendingar lifa í sjálfsblekkingu.
Spurt var hvort menn væru sáttir við holdafar sitt og
niðurstaðan var sú að yfir 70 prósent landsmanna sögðust
sátt við holdafar sitt. Karlar voru ánægðari með sig en
konur. Laufey Steingrímsdóttir, formaður Manneldisráðs,
sagði vegna könnunarinnar að ánægjuefni væri að fólki
liði vel og væri sátt við sitt. Það má til sanns vegar færa
en víst hlýtur það að vera áhyggjuefni fyrir formanninn í
hvert óefni stefnir með holdafar fólks. Oflfita telst sjúk-
dómur og er langvinnt ástand með mörgum fylgikvillum
og verulega aukinni áhættu á hjarta- og æðasjúkdómum.
Það sem veldur óheillaþróuninni er óhollt mataræði og
hreyfingarleysi. Fólk borðar meira en það hefur þörf fyr-
ir og ruslfæði er uppistaða hjá mörgum af yngri kynslóð-
inni. Gosdrykkir eru þambaðir í stað vatns og hollustu-
drykkja. Morgunkom, einkum fyrir börn, er ótæpHega
sykrað og verður í raun ekki talið annað en sælgæti. Börn
og unglingar hanga inni yfir sjónvarpi, myndböndum og
tölvuleikjum í stað þess að hreyfa sig og styrkja líkamann
í útHeikjum.
Hólmfriður Þorgeirsdóttir, matvælafræðingur hjá
Manneldisstofnun, hefur rannsakað offitu og ofþyngd ís-
lendinga. Hún hvetur tH þess að áhersla verði lögð á for-
varnir og stuðlað verði að heHbrigðari lifnaðarháttum
með hoUari neysluvenjum og aukinni hreyfingu. MikH-
vægast er, segir Gunnar Valtýsson, að koma strax í veg
fyrir offitu hjá bömum, þegar á leikskólaaldri. Hann bend-
ir á að fimm ára barn sem er of þungt eigi á hættu að
verða of þungt sem unglingur og fuUorðinn einstaklingur.
Hver er sjálfum sér næstur í þessum efnum. Menn geta
stjórnað mataræði sínu sem og líkamsrækt og hreyfingu.
Börnin eru á ábyrgð foreldranna. Það er forráðamanna
bama að sjá tH þess að þau fái næga hreyfingu og hoUa
fæðu en láti ekki undan kröfum um msHóður og sætindi.
Eftir stendur þá undarlegur og skaðlegur þáttur ríkis-
valdsins. Það fer fyrir i andstöðu gegn neyslu hoUmetis,
þvert á manneldissjónarmið. HoUusta grænmetis er viður-
kennd en árstíðabundnir okurtoUar draga verulega úr
neyslu þess fæðis sem æskUegast er. Stjórnvöld hafa árum
saman þverskaUast við réttmætum kröfum um afnám ok-
ursins.
Réttara væri, eins og fram kom í helgarblaðsviðtali DV
við Jón Braga Bjamason, prófessor í lífefnafræði við Há-
skóla íslands, að leggja fremur gjald á sykur en grænmeti.
Jónas Haraldsson
I>V
Tímamótakosningar vestra
Kosningabaráttan í Banda-
rikjunum kann að virðast lít-
ið meira en eins konar feg-
urðarsamkeppni þeirra Bush
og Gores en í rauninni eru
kosningarnar með þeim mik-
ilvægari í langan tima. í
fyrsta sinn í áratugi eru allar
valdastofnanir bandaríska
ríkisins á vogarskálum kjós-
enda. Meirihlutinn í báðum
deildum alríkisþingsins er í
húfi.
Nær fullvist er talið að
demókratar nái aftur meiri-
hluta í fulltrúadeildinni og þeir eiga
raunhæfan möguleika á að ná meiri-
hluta i öldungadeildinni líka, þótt hæp-
ið þyki að það náist.
Til viðbótar þessu öllu fellur mann-
talið, sem haldið er á 10 ára fresti, nú
saman við kosningarnar og eftir mann-
talinu er fjöldi þingmanna hvers ríkis á
alríkisþinginu ákveðinn. Ríkisþingin
draga kjödæmislínur eftir mannQölda
og miklu skiptir hver ræður rikisþing-
unum um hvorum flokknum tekst að
hagræða kjördæmunum sér í hag. Það
ræðst í kosningum um þingmenn á rík-
isþingin, sem fara fram samhliða,
ásamt ótal öðrum staðbundnum kosn-
Gunnar
Eyþórsson
blaöamaöur
ingum, svo sem um skóla-
nefndir, lögreglustjóra, dóm-
ara og ótal minni embætti.
Þetta verða þvi tímamótakosn-
ingar eins og vera ber um ár-
þúsundamót og munu ráða
miklu um valdahlutföll flokk-
anna í framtíðinni..
Stefnumunur
Þeir Bush og Gore hafa gjör-
ólíka stefnu i öllu þvi sem máli
skiptir og ótrúlegt hversu illa
sá munur hefur komist til
skila, til dæmis í sjónvarps-
kappræðum þeirra. Þær voru í
raun sigur fyrir Bush því að enginn
bjóst við neinu af honum. Það eitt að
hann gerði engin meiri háttar afglöp
gerði hann að trúverðugum frambjóð-
anda í augum margra sem efuðust um
hæfni hans. Gore er svo upptekinn af
því að komast út undan skugga Clint-
ons að hann hefur tæpast minnst á það
sem ætti að vera hans mesti styrkur,
sem er að hafa ásamt Bill Clinton verið
í forsæti fyrir mesta góðæri sem um
getur í sögu Bandaríkjanna.
Atvinnuleysi er að heita má horfið,
verðbólga sáralítil, glæpir á niðurleið,
tröllaukinn greiðsluafgangur ríkissjóðs,
velmegun miðstéttarfólks sem aldrei
„Með því að snúa baráttunni upp í mannjöfnuð, þar sem Bush
þykir geðfelldari, er Gore sviptur sínu sterkasta trompi. Ef
hann tapar verður það algerlega hans eigin sök að hafa látið
Bush ráða ferðinni í baráttunni.“
fyrr. Allt er þetta gjörbreyting frá því
sem var í stjómartíð Bush eldri, fóður
núverandi frambjóðanda, en Gore
minnist varla á þetta. Fyrir bragðið hef-
ur Bush komist upp með almennt blað-
ur og að boða breytingar. Hvers vegna
skyldu kjósendur vilja breytingar?
Forystumenn vilja að Bill Clinton
komi Gore til bjargar en Gore streitist á
móti. Hans menn telja að með því kom-
ist hneykslismál í hámæli á ný og Bush
fái skotfæri. Þeir vilja ekki að baráttan
snúist upp í baráttu Bush gegn Clinton.
Samt sem áður er Clinton enn geysivin-
Gyðingar og múslímar:
Auga fyrir auga, tönn fyrir tönn
Að öllu jöfnu rugla trúmál ekki dóm-
greind okkar íslendinga og finnst
mörgum við syndsamlega værukær í
þeim efnum, en þegar ég hugsa til gyð-
inga og múslíma þá þakka ég fyrir við-
unandi kæruleysi okkar. Umburðar-
lynd trú er af hinu góða en um leið og
trú verður til vandræða, eins og gerst
hefur hjá gyðingum og múslímum, er
betra að vera án hennar.
Engin afsökun
Gyðingar og múslímar hafa í langan
tíma borið höfuð yfir aðra í mannfyrir-
litningu. Ofstækisfullir minnihluta-
hópar ráða ferðinni í röðum beggja og
minna á púkann á fjósbitanum. Aðals-
merki þessara hópa og það sem mest er
áberandi í fari þeirra er fádæma hatur
og ólýsanleg grimmd. Hræðilega illt
fólk er til - það sá heimsbyggðin þegar
tveir kornungir ísraelskir hermenn
villtust inn í hverfi múslíma og palest-
ínska lögreglan handtók þá og leyfði
svo trylltum lýð að myrða þá á hrotta-
legan hátt og fleygja líkunum út um
glugga til skríls sem hamaðist með
öxum og hnífum á þeim.
Palestínskur drengur var skotinn í
fangi foðurs síns af ísraelskum her-
„Gyðingar hafa ekki verið til vandrœða hér og við eigum
ekki að þola að níðst sé á þeim. Að fordœma gyðinga en kaf-
fcera óverðuga Palestínumenn í samúð gerir slikar tilfinn-
ingar léttvœgar og hvetur báða til að viðhalda hatrinu. “
Meö og á móti
mönnum. Fyrir þessum
ódæðisverkum er engin af-
sökun því bæði eru framin af
ótrúlegri grimmd, hatri og
skelfilegu miskunnarleysi.
Að kenna öðrum aðilanum
um illar afleiðingar ósam-
komulags palestínsku og ísra-
elsku þjóðanna er fráleitt.
Víðar en á íslandi hafa mót-
mælin eingöngu beinst að
ísraelum og hér heima hafa
einhverjir þingmenn ráðist á ________
þá sérstaklega. Fólk þetta er
ekki að bera klæði á vopnin eða reyna
að hafa góð áhrif í þessum ógeðfelldu
málum, síður en svo. Það er í raun að
vorkenna palestínskum ofbeldislýð það
undirfórula fólskuverk að dreifa börn-
um í áróðursskyni innan um árásarlið
sitt. ísraelskir hermenn sem skikkaðir
eru til vamar eiga ekki margra kosta
völ og trúi ég að um slys sé að ræða
þegar börn verða fyrir skotum og að
Palestínumenn eigi þar mikla sök því
öngvir nema múslímar setja böm í
fremstu víglínu.
Aftur til miðalda
Þegar múslímar komust til valda í
íran varð heimurinn vitni að því þeg-
ar þjóðin var færð aftur til miðalda.
Fjöldi manns, aðaflega menntafólk, var
aflífað eftir fárra mínútna réttarhöld.
Forsætisráðherrann eftir 30 mín. og
skotinn á staðnum. Þjóðir heims fylgd-
ust í undrun og skelfmgu með trylltu
ofstæki og grimmdaræði múslímsku
prestanna sem drógu óupplýstan og
auðtrúa almúgann meö sér niður í
svað trúaröfga. í stríðinu við íraka
ráku íranir þúsundir bama út á jarð-
sprengjusvæðin til að greiða hermönn-
Albert Jensen
trésmíöameistari
landi.
um leið og umheimurinn
þagði, sennilega dofinn fyrir
ógeðinu úr þeim búöum.
Ekki er mér kunnugt um
að fáni annarrar þjóðar hafi
verið brenndur hér á landi
fyrr en nú nýlega og kemur
ekki á óvart að það skuli gert
af ofstækisfullum múslíma.
Við eigum ekki að líða vand-
ræðamönnum að setja blett á
heiður okkar og ef um út-
lendinga er að ræða á um-
svifalaust að visa þeim úr
Hjuggu stríðshrjáða gyðinga í
spað
Múslímar og gyðingar hafa ekki ver-
ið til vandræða hér og við eigum ekki
að þola að niðst sé á þeim. Að fordæma
gyðinga en kaffæra óverðuga Palest-
ínumenn í samúð gerir slíkar tilfinn-
ingar léttvægar og hvetur báða til að
viðhalda hatrinu. Þótt gyðingar hafi
víða verið illa settir stunduðu þeir
ekki að sprengja flugvélar fullar af
fólki og böm og saklaust ókunugt fólk
í tætlur hvar sem var.
Fáir virðast vita að múslímar tóku á
móti stríðshrjáðum gyðingum á flótta
undan nasistum með sveðjum og brytj-
uðu varnarlaust fólkið og börn þeirra
niður hvar sem því varð við komið.
Palestínumenn verða aldrei til friðs
fyrr en ísrael hefur verið eytt því þeir-
ætla sér allt landið.
Á meðan kjarninn í trú þessara
þjóða er auga fyrir auga og tönn fyrir
tönn ná þær ekki taumhaldi á hatrinu
og verða eins og illkynja æxli á heims-
byggðinni, mein sem verður að ein-
angra.
Albert Jensen
Áað syngja júróvisjórilagið á íslensku?
íslensk sérstaða til framdráttar Ritskoðun umfram keppnisreglur
A „Ég tel sjálfsagt
að íslenskir fiytj-
P endur syngi ís-
lenskt lag á ís-
lensku í keppni þar sem þeir
koma fram sem íslendingar
fyrir íslands hönd. Ég sé satt
að segja engin haldbær rök
fyrir því að gera þetta ekki
svona. Því hefur að vísu ver-
ið haldið fram að sigurlíkur
séu mun minni ef ekki er
sungið á ensku. Þetta er bara della.
Það er mikilvægast að lagið sé gott
og flytjandinn frambærilegur.
Mördur
Árnason
fulltrúi í útvarpsráöi
Þannig ná menn árangri í
keppninni og fá góða kynn-
ingu í tengslum við hana. Ég
held líka að það sé ekki verra
fyrir íslenska listamenn á er-
lendri grund að það sjáist að
þeir eru íslendingar. Það er
örugglega lakasta leiðin til
frægðar og frama að reyna að
flýja sérstöðu sína og menn-
ingu. Halldór Laxness og
Björk Guðmundsdóttur hafa
að minnsta kosti ekki gert það og þó
náð lengra en aðrir listamenn okkar
á öldinni."
. - Hér er um að
I ræða alþjóðlega
söngvakeppni sem
r snýst meir og
meir um það að þáttakendur
höfði til fólks í öðrum lönd-
um. Það er staðreynd að lyk-
illinn að því er enska. Það
sést á þeim fjölda laga sem
koma frá evrópskum lista-
mönnum sem flutt eru á
ensku. Þetta auöveldar flutning tón-
listar yfir landamæri og flytjendum-
ir og lög þeirra eru ekki lengur
flokkaðir eftir því hvaðan þeir koma.
Steínar Berg
framkvæmdarstjóri
Þess vegna á að leyfa viðkom-
andi flytjanda hafa val um
hvort hann syngur á ensku
eða íslensku en ekki útiloka
hann úr því vali. Einnig er
hér inn sjónvarpsefni að
ræða sem forráðamenn rikis-
sjónvarpsins hafa forræði
yfir. Þeir mega ekki leyfa sér
það að ritskoða framlag flytj-
enda umfram það sem reglur
sjálfrar júróvisjónkeppninnar segja
til um en þær gefa einmitt heimild til
þess að flytjendur syngi á ensku.
sæll hjá almenningi. Og hann hefúr það
sem Gore vantar, hæfileikann til að
flytja mál sitt á sannfærandi hátt og
kjafta Bush í kaf. Margir telja Clinton
mesta og besta pólitikus sem verið hef-
ur í Hvíta húsinu og hann er aflasæll
eftir þvi á atkvæðamiðum.
Demókratar saka Gore um að hafa
glutrað niður þeim yfirburðum sem
hann ætti að hafa og sé nú í fallhættu.
Gore neitar að leita tfl Clintons og vill
ekki skulda honum neitt.. Clinton mun
samt verða á ferðinni síðustu dagana, í
því aðaflega að hvetja demókrata tfl að
kjósa. Mikil kjörsókn er alltaf
demókrötum í hag því að þeir eru fjöl-
mennari en minni flokksmenn en
repúblíkanar. Kjörsókn kann að ráða
úrslitum.
Núna er áhugi óháðra kjósenda í lág-
marki því að hvorugur kosturinn þykir
góður. Einhvern veginn hefur Bush
komist upp með að halda því fram að
munurinn á þeim sé sárlítill, enda þótt
himin og haf beri í milli. Með því að
snúa baráttunni upp í mannjöfnuð þar
sem Bush þykir geðfelldari er Gore
sviptur sinu sterkasta trompi. Ef hann
tapar verður það algerlega hans eigin
sök að hafa látið Bush ráða ferðinni í
baráttunni. Gunnar Eyþórsson
Ummæli

Utvarpsráð samþykkti síðastliðlnn þriðjudag að næsta framlag Ríkissjónvarpsins til Eurovision-keppninnar yröi flutt á íslensku. En ekki eru allir á eitt
sáttir með ágæti þessarar ákvöröunar.
Hvar eiga kennarar heima?
„Spuming dagsins
er hvort kennarar
þora að horfa beint í
augun á ungum skjól-
stæðingum sinum og
segja fullum hálsi að
þeir hafi rétt fyrir sér
með einu verkfallinu
í viðbót? Leiki hins
vegar minnsti vafi um vitund kennara
ættu þeir að fara að forsögn gamla
magistersins í Gaggó Aust og róa á
önnur mið. þeir eiga þá ekki lengur
heima í kennslustofum."
Ásgeir Hannes Eiriksson verslunarm. í
Degi 26. október.
Ekki almenna
skattalækkun
„Útsvarshækkun-
in mun verða þyngst
á greiðendum á höf-
uðborgarsvæðinu
því fasteignaskattar
lækka úti á landi.
Ríkissjóður er af-
lögufær og á að
lækka tekjuskatt tfl
jafhs við auknar heimildir til álagn-
ingar í útsvari....Að öllu samanlögðu
tel ég því brýnast að auka ekki skatta-
álögur á launafólk en almenn skatta-
lækkun yrði hins vegar olía á eld
verðbólgu og aukinnar neyslu og því
ekki æskfleg inn i þensluástand at-
vinnulífsins."
Guðmundur Árni Stefánsson alþm. !
Viöskiptablaöinu 25. október.
Jafnréttisiðnaðurinn
Jafnréttisiðnaðurinn
hefur svo sannarlega
náð að blómstra hér á
landi undanfarin ár.
Jafnréttisfulltrúar, -
stofúr, -ráð og -nefndir
eru kostaðar af skatt-
greiðendum sem þurfa
í ofanálag að fylgjast annað veifið með
fáránlegum málaferlum þar sem for-
sendur í kröfugerð eru sérhannaður
heimur stefnenda. Það má vissulega
gagnrýna ríkisstjórnina fyrir andvara-
leysi í þessum , jafnréttismálum". Hún
hefur átt hlut að setningu ýmissa laga
sem virðast hafa þann tilgang einan að
stuðla að gildisfellingu hugmynda um
mannréttindi."
Sigríöur Ásthildur Andersen lögfr. f
Mbl. 26. október.
Lækka skatta - ekki hækka
„í ljósi þess að fjárhagsstaða rikis-
sjóðs er sérleg góð um þessar mundir,
en samkvæmt frumvarpi til fjárlaga er
gert ráð fyrir að nú sé að draga úr
þenslu eftir mikið uppgangstímabil,
gæti tímasetningin fyrir tillögur um
skatahækkanir varla komið meira á
óvart. Þvert á móti hníga nú öll rök að
því að nú sé rétti tíminn til að lækka
skatta." Úr forystugreinum
Viöskiptablaösins 25. október.
Skoðun*
v -«t.
A aö selja Gest Einar
eða Óla Palla?
Þeim sem stjórnað hafa
Ríkisútvarpinu síðastliðin ár
hefúr tekizt að gera það svo
óvinsælt í augum almennings
að myndast hefur almenn
samstaða um að þar verði
eitthvað mikið að breytast.
Ekki er ljóst nákvæmlega
hvað, en núverandi ástand er
óverjandi. Þetta jarmar nú
hver um annan þveran, innan
Alþingis sem utan.
Og það eru ýmsar hug-
myndir á floti. Ég eyði ekki
orðum á þá stefnu lítils hluta
hægrimanna að leggja niður RÚV í
heild sinni. Til þess eru rökin fyrir
Rikisútvarpi of sterk og reynsla okkar
og annarra þjóða af þjóðarútvarpi of
augljós staðfesting á nauðsyn þess.
Hvað á að selja?
Ein hugmyndin - og sú undarlegasta
- er að Rás 2 skuli seld, en Rás 1 og
Sjónvarpinu haldið áfram í rekstri.
Þessi skoðun er aðallega í tísku meðal
þeirra sem vilja endilega hafa ein-
hverja skoðun á RÚV en hafa ekki
hugsað málið mjög mikið. Því hvað ná-
kvæmlega á að selja?
Er hugmyndin að selja stúdíó Rásar
tvö, rífa það út úr útvarpshúsinu og
setja niður annars staðar? Eða dreifi-
kerfið sem er hluti af dreifikerfi RÚV
og vandséð hvemig yrði aðskilið sem
seljanleg eining? Kannski mætti koma
plötusafninu í verð? Það væri út af fyr-
h sig fróðlegt að sjá menn flokka
„poppið" frá djassinum og klassíkinni í
tónlistarsafni RÚV. - Hvað er þá efth?
Á að selja Gest Einar og Óla Palla?
Einhverjir þroskaðir menn bentu
landsfundi Ungra jafnaðarmanna á fá-
ránleika þessarar hugmyndar, þegar
þeh voru að því komnh að samþykkja
hana. En einhverja „nútímaskoðun"
urðu ungir jafnaðarmenn að hafa.
Þeirra lausn? Að leggja Rás 2 niður.
Þessari skoðun ungra jafnaðar-
manna fylgdi engin röksemdafærsla,
en af viðtölum við forystumenn þehra
mátti ráða, að Rás 2 gæti verið skipti-
mynt í „sátt“ um RÚV, um leið og
„menningarhlutverk" Rásar 1 og Sjón-
varpsins yrði eflt. í þessu felst náttúr-
lega sú ósagða fullyrðing að dagskrá
Rásar 2 sé ekki menning.
Það verður ekki fundin mikil
ígrundun að baki þessari skoðun. Frek-
ar vhðast ungh jafnaðarmenn vera í
slíkum spreng að gera bara eitthvað
við RÚV - því ekki má láta Heimdell-
inga eina um málið - að hugsunin er
skilin eftir heima.
Það er reyndar ekki óal-
geng skoðun að dægurmenn-
ing sé ekki alvörumenning
og þess vegna eigi rikið að
láta hana afskiptalausa.
Þetta sé einmitt það sem
einkastöðvamar eigi aö
sinna og ríkið eigi ekki að
vera í samkeppni við þær.
En hvað segh reynslan okk-
ur?
Ríkispopp og einka-
popp
Einkastöðvarnar fóru
ágætlega af stað enda voru starfsmenn
þeirra aldir upp við Rás 2 og margh
reyndar fyrrverandi starfsmenn þar.
Þetta endurspeglaðist í býsna metnað-
arfullri dagskrárgerð þar sem gert var
ráð fyrh að hlustendur vildu ekki bara
fjölbreytta tónlist heldur væru sæmi-
lega vitibomh líka.
En smám saman hefur þetta breyst.
Smám saman komst dagskrárstjóm í
hendur jakkafatamanna, vopnaðra
markaðskönnunum, skilgreindum
markhópum og „play-listum“. Dagskrá-
in breyttist og varð einhæfari enda
auðveldara að ná tfl markhópa með
þeim hætti og sýna auglýsendum ham
á hlustun þehra.
Þetta er ósköp eðlileg þróun; stöðv-
amar em reknar fyrir auglýsingafé og
í það verður að ná. En hún sýnir líka
varpi og auglýsingasjónvarpi; fjöl-
breytnin víkur, flatneskjan eykst og
lægsti samnefnarinn ræður fór.
Það er einmitt af þessum ástæðum
sem til dæmis BBC rekur öflugT
„poppútvarp" þar sem þessum hluta
menningarinnar er sinnt af metnaði.
T>etta hefur Rás 2 lika gert, með vel
unnum þáttum með fjölbreyttri tónlist.
Eða hvar annars staðar get ég hlustað
á bæði Eminem og Ellý Vilhjálms, Asi-
an Dub Foundation og Álftagerðis-
bræður?
Sérílenskar aðstæður krefjast þess
líka að Ríkisútvarpið reki „poppút-
varp“. Víða um land heyrast aðeins
tvær útvarpsstöövar, Rás 1 og 2, og
ungt fólk á öllum aldri í dreifðum
byggðum á jafna kröfu um dægur-
menningarútvarp og þeir sem búa á
þéttbýlli svæðum. Þetta ættu jafnaðar-
menn að skilja öðmm betur.
Ungum jaftiaðarmönnum er að vísi»
nokkur vorkunn. Varla er hægt að ætl-
ast til að þeir viti til hvers Rás 2 er; yf-
irmenn RÚV vhðast ekki vita það held-
ur. Hugmyndir sem heyrst hafa um
breytingar á henni - og nýlegar breyt-
ingar á dagskránni - gefa til kynna að
metnaður sé ekki mikill, heldur sé Rás
2 að verða fómarlamb jakkafatamanna
og illa máli farinna pésa sem spfla
froðupopp. - Vonandi láta þeh þó Gest
Einar í friði.
Karl T. Birgisson
„Er hugmyndin að selja stúdíó Rásar tvö, rífa það út
úr útvarpshúsinu og setja niður annars staðar? Eða
dreifikerfið sem er hluti af dreifikerfi RÚV og vandséð
hvemig yrði aðskilið sem seljanleg eining?“
Kjallari
Karl T. Birgísson
blaöamaöur
I