Dagblaðið Vísir - DV - 31.10.2000, Page 6

6
ÞRIÐJUDAGUR 31. OKTÓBER 2000
I>V
Préttir
Dómstólar og barnaverndaryfirvöld ósammála í barnaverndarmáli:
Átök um 10 ára telpu
Hatrammt forræöismál.
Tíu ára gömul dóttir hjóna á Akranesi hefur flækst milli vandalausra frá því í
janúar, en barnaverndarnefnd tók hana frá foreldrum sínum í kjölfar þess aö
faöir telpunnar var sýknaöur af ákæru um kynferöisbrot gegn henni. Hann
var þá enn á skiloröi, en áriö 1997 dæmdi Hæstiréttur fööur barnsins í árs
fangelsi, skilorösbundiö í fimm ár, fyrir kynferöisbrot gegn dóttur sinni. Afi og
amma telpunnar hafa fariö fram á aö taka hana í fóstur, og hefur telpan ósk-
aö eftir því, en yfirvöld hafa neitaö þeirri bón. Myndin er sviösett.
Barnaverndamefnd ísafjarðar neit-
aði afa og ömmu 10 ára gamallar telpu
um að taka bamið í vistun, þrátt fyr-
ir óskir afans, ömmunnar og telpunn-
ar þar um. Barnavemdarnefnd heima-
bæjar telpunnar, Akraness, hefði þótt
það ágætur kostur ef vestfirska nefnd-
in hefði gefið ummæli sin. Þetta kem-
ur fram í dómsorði Héraðsdóms Vest-
urlands, þar sem ákvörðun barna-
vemdarnefndar Akraness um að taka
bamið úr umsjá foreldra sinna er úr-
skurðuð ógild.
Ferill málsins
Mars 1996.
Faölr ákærður fyrir aö hafa
misnotaö fímm ára gamla
dóttur sína kynferöislega.
Október 1996.
Héraösdómur Vesturlands
dæmlr fööur í 8 mánaöa
óskilorösbundlö fangelsi fyrir
kynferöisbrot gegn dóttur sinni.
Febrúar 1997.
Hæstiróttur dæmir fööur í 12
mánaöa fangelsi skilorösbundiö
til fímm ára. Fööur boöln
sálfræölaöstoö sem hann hafnar.
Tilsjónarmaöur settur meö
fjölskyldunni.
Júní 1998.
Tllsjónarmaöur hættlr. Annar ekkl
settur í staölnn, en bömum komlö
fyrlr í hellsdagsvlstun.
Mai 1999.
Faölr ákæröur fyrlr kynferölslega
áreltnl gagnvart dóttur sinnl.
September 1999.
Héraösdómur Vesturlands
sýknar fööur af ákæru.
Dóml ekkl áfrýjaö.
Janúar 2000.
Bamavemdamefnd Akraness sviptlr
foreldra stúlkunnar forræöl hennar og
tekurhanaafforeldmm sínum. Foreldrar
skjóta málinutil Bamavemdarráös Islands.
ApnJ 2000.
Barnaverndarráb íslands
staöfestlr úrskurö
barnaverndarnefndar.
Október 2000.
Héraösdómur Vesturlands dæmlr
úrskurö Barnaverndarnefndar
Akraness óglldan.
Dæmdur fyrir kynferðisbrot
Barnið var tekið úr umsjá foreldra
sinna síðast í janúar siðastliðnum,
þegar Barnavernarnefnd Akraness
taldi að rétti barnsins til þess að „al-
ast upp án þess að verða fyrir kyn-
ferðislegu ofbeldi eða lifa í ótta við
það,“ eins og segir í dómsorðinu síðan
á miðvikudag, væri stefnt í hættu á
heimili þess og að öryggi barnsins
yrði betur gætt annars staðar.
Forsaga málsins er sú að í mars
1996, þegar telpan var fimm ára göm-
ul, gaf ríkissaksóknari út ákæra á
hendur fóður hennar fyrir „kynferðis-
brot, með því að hafa á árinu 1995 á
heimili sínu nokkrum sinnum sett
getnaðarlim sinn upp i munn dóttur
sinnar..." í október sama ár var mað-
urinn fundinn sekur í Héraðsdómi
Vesturlands og dæmdur í átta mánaða
óskilorðsbundið fangelsi. Málinu var
vísað til Hæstaréttar að ósk mannsins
og í febrúar 1997 var ákærði dæmdur
í 12 mánaða fangelsi, skilorðsbundið
til fimm ára, meðal annars með það í
huga að auðveldara yrði fyrir félags-
mála- og skólayfirvöld að fylgjast með
baminu. Faðir og móðir barnanna
fengu að halda öllum börnum sínum
þremur, en telpan á sjö ára gamlan
bróður og tæplega fjögurra ára gamla
systur. Eftir að dómurinn féll var fóð-
urnum boðin sálfræðiaðstoð, sem
hann hafnaði.
Önnur kæra
í maí 1999 var faðirinn enn á ný
ákærður fyrir kynferðislega áreitni
gagnvart dóttur sinni en ákæran var
ekki jafnalvarleg og í fyrra skiptið,
þar sem hann var ákærður fyrir að
„þegar hann kyssti stúlkuna setti
hann tungu sína upp í munn hennar.“
í september í fyrra var maðurinn
sýknaður af ákærunni, þar sem of
mikill vafi lék á því hvort maðurinn
hefði gerst sekur um þetta framferði
gagnvart dóttur sinni. Var dómnum
ekki áfrýjað.
í janúar á þessu ári úrskurðaði
Barnavemdarnefnd Akraness forsjár-
sviptingu foreldra stúlkunnar. For-
eldrarnir fólu Barnaverndarráði ís-
lands málið og kröfðust þess að úr-
skurðinum yrði hrundið. Hinn 26.
apríl staðfesti barnavemdarráð úr-
skurðinn. Foreldrarnir höfðuðu þá
mál gegn Barnarverndarnefnd Akra-
ness og í síðustu viku felldi Héraðs-
dómur Vesturlands úrskurð barna-
verndarnefndar frá því í janúar úr
gildi, þar sem rannsóknarskyldu voru
ekki gerð nægileg skil og vegna þess
að lagaskilyrðum var ekki fullnægt.
í DV í gær var haft eftir Gísla Gísla-
syni, bæjarstjóra Akraness, að bæjar-
ráð hefði ákveðið að áfrýja dómnum
til Hæstaréttar.
Valborg Þ. Snævarr, lögmaður for-
eldranna, hefur lagt fram fyrirspurn
um hvað verði um barnið en hafði
ekki fengiö neitt svar frá félagsmála-
yfirvöldum í gær.
Ömmu og afa neitað
Á fyrri stigum málsins fór lögmað-
ur foreldranna, Valborg Þ. Snævarr,
fram á aö fóðuramma og -afi telpunn-
ar hefðu barnið í timabundinni vistun
á meðan á máli þessu stendur en
bamið er núna á sínu fjórða fóstur-
heimili síðan í janúar. Hún hefur ver-
ið í reynslufóstri síöustu þrjá mánuö-
ina en á þeim tíma hefur hún ekki
mátt hafa samband við fjölskyldu sína
eöa þau viö hana.
Þegar barnið var tekið frá foreldr-
um sínum buðust fóðurafi og -amma
bamsins, sem búa á Vestfjörðum, til
þess að taka það að sér. Telpan sjálf
hefur lýst yfir vilja sínum til þess aö
vera hjá afa sínum og önunu en þeirri
ósk hefur verið neitað. Ástæða þess að
afinn og amman fá ekki forræði yfir
telpunni er sú að bamavemdarnefnd
á Vestfjörðum hefur ekki gefið þeim
meðmæli en samkvæmt lögum þarf
leyfi frá viðkomandi barnavemdar-
nefnd og Bamavemdarstofu áður en
bam er vistað í fóstur.
Bamavemdarnefnd ísafjaröar get-
ur hins vegar ekki gefið upp neinar
Sigrún María Kristinsdóttir
blaðamaður
upplýsingar um ástæður þess að hún
taldi afann og ömmuna ekki heppilega
fósturforeldra.
„Ég get ekki sagt þér neitt um starf-
semi Barnaverndarnefndar. Þetta era
persónulegar upplýsingar og persónu-
legt málefni sem um er að ræða svo ég
get hvorki sagt þér af eöa á hvort við
höfum haft málið tO umfjöllunar
sagði Ingibjörg María Guðmundsdótt-
ir, starfsmaður félagsþjónustu tsa-
fjarðarbæjar og félagsmálanefndar,
sem Bamavemdarnefnd tsafjarðar
fellur undir.
Skiptar skoðanir
„Hún er hrekklaus, einfóld og ein-
læg í viðhorfum sínum, gerir í raun
engar ákveðnar kröfur fyrir sjálfa sig,
er engum reið eða sár, telur að fólk sé
henni almennt talað velviljað og að
fjölskyldu hennar þyki vænt um
hana,“ er haft eftir Þorgeiri Magnús-
syni sátfræðingi í dómsorðinu. Einnig
kemur þar fram að sérfræðingar telja
að faðir telpunnar hafi haft uppi
ósæmilega hegðun gagnvart henni, en
jafnframt að hún beri ekki neikvæðar
tilfmningar til fóður síns.
„Ekki verði séð að baminu hafi
verið nein hætta búin á heimili stefn-
enda nema síður sé, enda komi fram í
gögnum málsins að telpan sé afar
tengd stefnendum og þrái að flytjast
til þeirra að nýju. Ekki hafi verið sýnt
fram á neins konar vanrækslu af
hálfu stefnenda í uppeldishlutverki
þeirra, enda séu fleiri börn búsett á
heimili þeirra og engar athugasemdir
verið gerðar vegna þeirra," segir af
hálfu foreldranna í dómsorðinu.
Bamavemdamefnd mótmælir þessu
og segir í dómsorðinu að „öll böm
stefnanda hafi verið í vistun á vegum
bamaverndarnefndar Akraness. Með-
al annars hafi þeim verið komið inn á
leikskóla fyrir tilstuðlan barnavemd-
arnefndar og leikskólagjöld greidd."
Einnig segir Sólveig Ingibjörg Reynis-
dóttir, félagsmálastjóri Akraness, að
nefndinni hafi borist óreglulegar til-
kynningar varðandi líkamlegt ofbeldi
á sjö ára gömlum bróður telpunnar en
ekkert hefur sannast i þeim málum.
Auk þess býr fólkið í félagsmálaí-
búð þar sem það á ógreidda margra
mánaða leigu, segir í dómsorðinu.
Bamavemdarnefnd setti tilsjónar-
mann með heimilinu í kjölfar dóms
Hæstaréttar 1997 og gekk það sam-
starf vel í 15 mánuði, eða þar til til-
sjónarmaðurinn skipti um starf. Ekki
var annar tilsjónarmaður settur með
fjölskyldunni en börnunum var komið
fyrir í heilsdagsvistun í staðinn. Fyr-
ir utan heimilishjálp var móður barn-
anna ekki boðin nein sálfræðileg að-
stoð eftir aö tilsjónarmaðurinn hætti.
Auk þessa var telpunni ekki boðin
sálfræöiaðstoð eftir að dómur yfir fóð-
ur hennar féll árið 1997.
Þau stuðningsúrræði bamaverndar
sem fjölskyldunni hafa verið veitt
vora kynnt fyrir foreldrum bamanna
sem stuðningsúrræði í skilningi
barnavemdarlaga. Lagaleg staða
þeirra var hins vegar ekki kynnt for-
eldrunum, en þau geta oröið grand-
völlur þess að foreldrar eru sviptir
forræði bama sinna.
-SMK
________bmsjón:
Hörður Kristjánsson
netfang: sandkom@ff.is
Jón Baldvin til Japans
í stjórnkerfinu
velta menn mjög
vöngum yfir hver
verði sendiherra 1
hinu nýja og rán-
dýra sendiráði ís-
lands í Japan.
Sagt er að þar
dugi enginn ný-
græðingur og því
horfi menn mjög til að flytja Jón
Baldvin Hannibalsson úr sendi-
herrastöðunni í Bandarfkjunum
austur til Japans. Pólitískir and-
stæðingar sjá sér líka hag í því að
halda honum sem lengst frá ís-
lenskri pólitik. í framhaldinu
velta menn fyrir sér hver sé nú
líklegastur til að fá farmiða til
Bandaríkjanna. Spyrja menn
hvort beitt verði svipaðri taktík
og varðandi Jón að gera óvirkan
skeinuhættan pólitíkus á vinstri
vængnum. Eða hvort setja þurfi
einhvem þreyttan ráðherra í
geymslu...
Styttan á sjóinn
í réttarhöldun-
um á ísafirði
vegna HTV-já-
kvæða vélstjór-
ans, sem rekinn
var af togskipinu
Geysi BA, kom
ýmislegt fróðlegt
fram. Dómarinn
spurði skipstjór-
ann, Baldvin Þorláksson, vand-
lega út I það hvort hann hefði vit-
að um sjúkleika vélstjórans áður
en hann lögskráði hann. Skipstjór-
inn kvaðst ekki hafa vitað það en
þó honum hefði verið kunnugt um
það hefði hann hiklaust ráðið
manninn. Þá spurði annar lög-
maðurinn hvort það væri virki-
lega svo erfitt að fá vélstjóra á sjó-
inn. Baldvin sagði svo vera og
bætti við: „Ef styttan af Jóni Sig-
urðssyni hefði haft pappíra upp á
vélstjóraréttindi hefði ég umsvifa-
laust ráðið hana...“
Gigtveikir á Vagninn
Sá þjóðkunni
héraðslæknir
Flateyringa, Lýð-
ur Árnason, er
nú í árlegu haust-
fríi. Þess er jafn-
an beðið með
nokkurri eftir-
væntingu að sím-
svari læknisins
verði opinberaður en svo sem
kunnugt er söng hann i fyrra inn
á símsvarann: „Ég er læknir í fríi
og brosi í gegnum tárin.“ Nú er
læknirinn virðulegri á símsvaran-
um og hefur tölu sína á orðunum
„ágætu héraðshúar". Hann endar
síðan ávarpið á því að ráöleggja
sínu fólki að bregða sér á krá
allra landsmanna, Vagninn, ef
gigtin geri vart við sig...
Loksins
Sagt er að leit
Guðmundar
Gunnarssonar,
formanns Rafiðn-
aðarsambandsins,
að skoðanabræðr-
um innan verka-
lýðshreyfingar-
innar hafi loks
borið árangur við
setningu þings BSRB.
Þar kvaö ögmundur Jónas-
son, formaður samtakanna, fast
að orði um frumhlaup Flóabanda-
lagsins í vor við kjarasamnings-
gerð, þar sem flóamir framlengdu
þjóðarsáttina á mestu uppgangs-
tímum þjóðarinnar á sögulegu
tímabili. Sagt er að sarpur for-
manns Rafiðnaðarsambandsins
hafi fyllst við þetta því að
minnsta kosti 30.000 manns hafi
bæst í hann auk þess stóra hóps
niðurrifsmanna úr hans eigin röð-
um sem fyrir var...