Dagblaðið Vísir - DV - 31.10.2000, Page 24

36
ÞRIÐJUDAGUR 31. OKTÓBER 2000
Tilvera
■ HAALOFT er einleikur um konu
meö geðhvarfasýki eftir Völu Þórs-
dóttur. Sýningin hefst kl. 21.00 í
kvöld í Kaffileikhúsinu t Hlaövarpan-
um. Þetta er sýning sem enginn
sem áhuga hefur á geöheilbrigöi
ætti að lata fram hja sér fara.
Síðustu forvöð
■ CAFE9.NET
í dag er síöasti dagur netkaffisins
cafe9.net í Listasafni Reykjavíkur.
Hér er um aö ræöa samstarfsverk-
efni 8 af 9 menningarborgum Evr-
ópu árið 2000.
■ OLIA OG PASTEL Á CAFÉ
MILANO
I dag lýkur sýningu Hólmfríöar Dóru
Siguröardóttur á olíumálverkum og
pastelmyndum í Café Milanó, Faxa-
feni 11. Á sýningunni eru sýnd 18
verk. Dóra hefur ekki sýnt áöur I
Reykjavík, en haldið einkasýningar
og tekiö þátt í nokkrum samsýning-
um á landsbyggðinni. Hún býr á
Hvammstanga og starfrækir þar
gallerí, sem sérhæfir sig í persónu-
legum gjöfum. Sýningin er opin á
opnunartíma kaffihúsins.
■ TÁR TÍMANS
í dag lýkur sýningu á verki lista-
mannsins Greipar Ægis sem nefnist
Tár Tímans í Gleraugnaversluninni
Sjáöu, Laugavegi 40.
Fundir
■ BOKAKAFFI
Síung, félag barnabókahöfunda og
bækur íslandsdeildar IBBY, standa
fýrir bókakaffi á Súfistanum í Máli
og menningu í kvöld, kl. 20.15.
Þarna veröa upplestrar, umfjöllun
um barnabækur og kaffispjall. Meö-
al annarra koma fram Þorvaldur Þor-
steinsson, Jón Hjartarson og Kristín
Helga Gunnarsdóttir.
■ HÁDEGISFUNDUR SAGNFRÆP-
INGA veröur haldinn í Norræna hús-
inu á vegum Sagnfræöingafélags ís-
lands í dag. Þema fundanna í vetur
er hvaö sé stjórnmálasaga. Davíö
Oddsson forsætisráöherra mun
velta þessu fýrir sér í samnefndu er-
indi sínu „Hvaö er stjórnmála-
saga?“ Fundurinn hefst kl. 12.05
og lýkur kl. 13.00.
Sjá nánar: Líflö eftir vinnu á Vísi.is
Utgafutónleikar
Heiðu
Útgáfutónleikar Heiðu, gömlu
söngkontmnar úr Unun, fara
fram á Gauknum í kvöld. Heiða
hefur verið í námi og gefur nú frá
sér sólóplötuna Svarið. Það
verður forvitnilegt að sjá og
heyra hvað hin litríka söngkona
býður upp á í kvöld
- Leikhús
Nína Margrét í Salnum:
Öll píanóverk Páls
„Páll ísólfsson kallaði sig ekki
tónskáld en var samt mikið píanó-
tónskáld þó að píanistar hafi fram
til þessa haft takmarkaðan áhuga á
honum,“ segir Nina Margrét Gríms-
dóttir þar sem hún situr að æfing-
um í Salnum i Kópavogi. Tilefni
spjalls okkar er að Nína Margrét
mun annað kvöld flytja öll píanóv-
erk Páls á einum tónleikum, en þau
hafa hvorki verið hljóðrituð né flutt
áður í heild sinni á tónleikum.
Sönglög Páls hafa verið þekktari en
tónverk hans en að sögn Nínu eru
nú breyttir tímar og fólk miklu
fremur tilbúið að meðtaka heildar-
verk Páls.
Nína Margrét hefur numið, búið
og starfað bæði í Kanada og Banda-
ríkjunum mörg undanfarin ár.
Núna er hún komin heim og hefur
tekið við stöðu píanó- og kammer-
tónlistarkennara í Tónlistarskóla
Kópavogs og henni þykir gott að
vera komin heim.
„Þetta er i sjálfu sér ekki mjög
stór munur, ég hef alltaf verið hér
með annan fótinn, en það má segja
aö nú sé ég komin í hring og aftur á
byij unarpunktinn. “
Nína Margrét viðurkennir að
launin hér séu nærfellt helmingi
lægri en úti og það skipti óneitan-
lega máli, en samt segist hún alkom-
in heim.
DVWND E.ÓL
Alkomin heim
Nína Margrét Grímsdóttir píanóleikari. Annaö kvöld veröa aödáendur hennar og Páls ísólfssonar þeirrar gæfu aönjót-
andi aö heyra hana leika píanóverk hans í heild sinni.
Jafn mikilvægur og Laxness
„Ég skrifaði mastersritgerð um
íslensk píanóverk frá tónlistarskóla
í London," segir Nína Margrét þeg-
ar hún er spurð um upphaf áhuga
hennar á Páli Isólfssyni. „Ég tók eft-
ir því að það vantaði tengingu á
milli píanóverka hans sem eru hvað
þekktust; Þrjú píanóstykki Op. 5 og
Glettur annars vegar og siðan Til-
brigði um sönglag eftir Isólf Páls-
son,“ segir Nína Margrét. Hún bæt-
Bíógagnrýni
ir því við að 1984 hafi fyllst sú eyða
þegar dregin voru fram í dagsljósið
ákaflega aðgengileg verk, sem hafa
þó aldrei verið flutt í heild sinni þó
að í gegnum árin hafi píanóleikar-
amir Örn Magnússon, Jórunn Við-
ar og Rögnvaldur Sigurjónsson
hvert um sig frumflutt og hljóðritað
hluta þeirra.
Nína Margrét féll alveg fyrir tón-
smíðum Páls og ákvað að einbeita
sér að því að rannsaka þær og flytja.
Nú vinnur hún að doktorsritgerð
um píanóverk hans við City Uni-
versity of New York.
„Páli hefur tekist á aðdáunar-
verðan hátt að kynna sér það sem
erlend tónskáld voru að gera á þess-
um tíma en haföi þó sjálfur ákaflega
persónulegan stíl. Það átti best við
hann að semja í rómantískum stíl
seinni hluta 19. aldar en hann hélt
því ekki á lofti vegna þess að hann
var auðvitað tuttugustu aldar mað-
ur.“
En hvað færir Páll ísólfsson okk-
ur á 21. öldinni?
„Það er mikilvægt að heildar-
pakkinn sé borinn fram og honum
haldið á lofti - þvi hann á sama er-
indi inn í tónlistarsöguna og höf-
undarverk Kjarvals inn í listasög-
una eða Laxness inn í bókmennta-
söguna," segir Nína McU'grét að lok-
um.
Tónleikarnir í Salnum hefjast kl.
20.
Sambíóin - Space Cowboys: ★ ★
Ekkert líf eftir þrítugt
Gunnar Smári
Egilsson
skrifar gagnrýni
um kvikmyndir.
Gelmgangan.
Foringinn Frank Corvin (Clint Eastwood) kominn út í geiminn.
Það er dálítið erfitt að átta sig á
Space Cowboys. Hverslags mynd er
þetta? Hún er ekki nógu fyndin til
að vera gamanmynd, ekki nógu
spennandi til að vera spennumynd,
ekki nógu dramatísk til að hægt sé
að taka hana alvarlega. I grunninn
er hún kjánaleg og virðist vilja vera
það. Hún minnir að því leyti á nið-
urlægingartímabil Clint Éastwood
þegar hann bjó með Sondru Locke
og lék með henni í myndum á borð
við Any Which Way You Can og Ev-
ery Which Way But Loose. Eða Pink
Cadillac - munið þið eftir henni?
Clint Eastwood er ekki betri leik-
stjóri en svo að hann ætti að halda
sig innan skýrt afmarkaðra kvik-
myndagreina. Hann er bestur í
vestrum og löggumyndum. Hann
réð ekki við margræðnina í
Midnight in the Garden of Good and
Evil né tilfinningalega imdirtóninn
í A Perfect World. Hann ætti að
styðjast við orðatiltækið Keep It
Simple, Stupid (Hafðu það einfalt,
bjáni). Space Cowboys er hins vegar
gerð í anda: Hafðu það bjánalegt,
einfeldningur.
Sagan hefst 1958 þegar geimferða-
áætlun Bandaríkjamanna er flutt
frá flughemum og yfir til NASA.
Eftir sitja ótemjur háloftanna; fjórir
félagar sem hafa bætt alls kyns
hraða- og hæðarmet í tilraunaflug-
vélum. Þeir fá ekki að fara út í
geim; sá heiður er ætlaður öðrum.
Sagan stekkur síðan rúm 40 ár fram
í tíma og við hittum þessa fyrrum
félaga aftur. Tveimur þeirra, Jerry
(Donald Sutherland) og Tank
(James Garner), hefur tekist að búa
sér einhvers konar líf en Frank
(Clint Eastwood) og Hawk (Tommy
Lee Jones) hafa ekki enn komist
yfír harminn í ævi sinni; þeir eru
mennirnir sem fóru ekki út fyrir
gufuhvolfið. Þá gerist það, af ástæð-
um sem ekki er hægt að hafa eftir,
að NASA vill senda þessa fjóra út í
geim að gera við rússneskan fjar-
skiptahnött og lífssaga þeirra virð-
ist ætla að fá hamingjusaman endi.
Fyrstu tveir þriðju hlutar myndar-
innar fara i undirbúning geimferð-
arinnar. Það er nokkurs konar góð-
látleg gamanmynd þar sem við hlæj-
um að öldruðum mönnum að reyna
að sanna að þeir séu í raun ungir.
Allt í þessum hluta er í takt við hug-
myndir nútímans um aldur og
þroska; aldur er sjúkdómur og veik-
leiki; hápunktur lífsins er stuttu eft-
ir fermingu og eftir það þjáist mað-
urinn af eftirsjá eftir því sem hann
var og getur ekki verið lengur.
Þroski mannsins er eins og þroski
eplisins; skilur eftir sig brúnar
skellur og gerir manninn einhvern
veginn óætan.
Um tima leitaði hugurinn aftur
til Going in Style frá 1979 þar sem
George Bums, Art Camey og Lee
Strasberg léku ellilifeyrisþega sem
skipulögöu bankarán af leiðindum
sínum og þeirri ástæðu að þeim
fannst þeir hvort eð er hafa engu að
tapa. Yfir þeirri mynd (sem var auk
þess skemmtileg) sveif einhver
skilningur á aldri og þroska og ótta
mannsins við dauðann. Space Cow-
boys hefur engan slikan skilning.
Og þegar ég vellti fyrir mér hvernig
George Burns hefði litið út ef hann
heföi farið í jafn margar andlitslyft-
ingar og Clint Eastwood og reynt
jafn mikið til að halda brjóstkassan-
um uppi, þá fmnst mér eins og vest-
ræn menning sé búin aö tapa sér.
Er eitthvað sorglegra en gamalt fólk
sem reynir að halda í sjálfsmynd
tvítugs fólks?
Seinasti þriðjungurinn er
spennumynd - eins konar stutt-
myndaútgáfa af Armageddon. Og
hún líður fyrir formið. Er svolítið
þunn og einföld.
Myndinni er ætlað að fleyta sér
áfram á sjarma aðalleikaranna íjög-
urra. Þetta eru stjörnur og það er
sjaldnast helber tilviljun þegar slíkt
hendir fólk. Tommy Lee Jones (sem
er eiginlega of ungur i hlutverkið;
hefur varla verið meira en 10 ára
1958) á í engum vandræðum með
sinn óheflaöa sjarma, Donald
Sutherland er eins og minning frá
hippaárunum, svalur og kærulaus,
en James Garner er annars hugar
og veit ekki alveg til hvers er ætlast
af honum. Eastwood sjálfur setur
sig í flóknari aðstæður en hann
ræður við en er ágætur þegar hann
hangir á eigin fullvissu.
í bíómyndinni Independence Day
dó enginn sem hafði verið kynntur
til sögunnar, fyrir utan einn alkó-
hólista sem fómaði sér fyrir vini
sina. Líf hans var hvort eð er ekki
mikils virði. í Space Cowboys er að
sama skapi rökrétt að deyja fremur
en lifa veikindi. Þrátt fyrir að
myndin tjalli um aldraða menn er
boðskapur hennar engu að síður sá
að það er ekkert líf eftir þrítugt; að-
eins þrákelknisleg endurtekning
með vaxandi vangetu þaðan í frá.
Lelkstjórn og tónlist: Clint Eastwood.
Handrit: Ken Kaufman og Howard
Klausner. Lelkarar: Clint Eastwood,
Tommy Lee Jones, Donald Sutherland,
James Garner o.fl.