Dagblaðið Vísir - DV - 01.11.2000, Blaðsíða 6
6
MIÐVIKUDAGUR 1. NÓVEMBER 2000
x>v
Fréttir
Ungir Vestmannaeyingar funduðu um framtíðina:
Atvinnumálin eru
helsti veikleikinn
- 400 manns farnir frá Eyjum á sex árum
DV-MYND GUÐMUNDUR ÁSMUNDSSON
Spáð í framtíð Eyjanna
Árni Sigfússon, framkvæmdastjóri Tæknivals, fiytur framsöguerindi á ráö-
stefnunni Eyjar 2010.
Eyjar 2010 var yfirskrift ráðstefnu
sem haldin var í Vestmannaeyjum
laugardaginn 28. október. Að sögn Þor-
steins Sverrissonar, framkvæmda-
stjóra ráðstefnunnar, voru helstu
markmið hennar að skapa vettvang
fyrir ungt fólk til að koma saman og
ræða um framtíðina og reyna að kryfja
til mergjar hvers vegna fólk ílytur yfir-
höfuð frá Eyjum. „Það má segja að frá
1994 hafi 400 manns farið, þannig að
það er dágóður hópur. Það er fólk á
aldrinum 20 til 35 ára sem er aðallega
að fara. Það fer vegna náms eða annars
og svo þegar það er búið að mennta sig
þá er ekki mörg háskólastörf að sækja
hingað,“ segir Þorsteinn. „Okkur lang-
aði líka að komast að því hveijar væru
væntingar, vonir og þrár þessa fólks og
hvaða kröfur það gerði. Svo er kannski
það mikilvægasta að átta sig á því
hvað þetta fólk gæti sjálft lagt af mörk-
um tÚ að búa til betri byggð,“ sagði
Þorsteinn.
Minni kvóti
„Við létum fólk styrkleika- og veik-
leikagreina Eyjamar og það kom alveg
berlega í ljós að helsti veikleikinn var
atvinnumálin. Störfum hefur náttúr-
lega fækkað í sjávarútvegi, kvótinn
hefur haft áhrif hér eins á öðrum stöð-
um. Hann hefúr farið stórlega minnk-
andi og bátum hefúr einnig fækkað í
Vestmannaeyjum. Við erum náttúr-
iega sjávarútvegssamfélag og fólk taldi
það mjög góðan grunn til að byggja á.
Við þurfum jafnframt að hlúa að öðr-
um greinum eins og upplýsingatækni
og öðru sem er að verða mjög raunhæf-
ur kostur núna,“ segir Þorsteinn.
Enn fremur sagði Þorsteinn að
menn sæju mikla möguleika í ferða-
mannaiðnaðinum í Vestmannaeyjum.
„Ferðamálamenn telja að það séu
margir vannýttir möguleikar. Það eru
allir sammála um það sem koma hing-
að að hér sé mjög fallegt og nálægðin
við náttúruna mikil. Maður fær hér
mjög fjölbreytta náttúru á mjög litlu og
afmörkuðu svæði. Maður er að fá ís-
land í hnotskum á þessari 13 kíló-
metra eyju,“ segir Þorsteinn en bætir
við að ekki hafi verið mikið farið út í
endanlegar lausnir eða útfærslur hug-
myndanna á ráðstefnunni. „Nú verður
farið í það að vinna úr þessum punkt-
um og athuga hvaða leiðir við höfúm.
Það þarf að veruleikaprófa þessar hug-
myndir þannig að þær séu raunhæfar.
Þróunarfélag Vestmannaeyja fer í þá
vinnu og fólkiö sjálfi náttúrlega. Það
verða vonandi til störf og nýir atvinnu-
vegir út úr þessu öllu saman,“ segir
Þorsteinn.
Samgöngumál í ólestri
Að sögn Þorsteins brunnu sam-
göngumál mjög á ráðstefnugestum.
Herjólfur er náttúrlega „góður og
biessaöur." „Þetta er samt ekki boðlegt
samgöngutæki á þessum síðustu og
verstu tímum," segir Þorsteinn og
bendir á hversu langur tími fari í sigl-
ingar með Heijólfi. „Innan Evrópu-
sambandsins er yfirleitt farið frá A til
B en við erum að sigla frá A tfi Z,“ seg-
ir Þorsteinn og segist sjálfúr hafa þurft
að veija tæpum tveimur sólarhringum
í það að sækja einn fund í Reykjavík í
síðustu viku. „Þetta er auðvitað ekki
boðlegt til lengdar. Það hljóta að verða
gerðar einhverjar umbætur í þessum
málum i framtíöinni og það er nokkuð
sem við fórum aö byija að vinna i og
skoða alla möguleika. Þetta tel ég eins
og aðrir ráðstefnugestir eina af lykil-
forsendum fyrir því að byggð þrífist og
dafni í Eyjum í framtiðinni," segir Þor-
steinn.
Enn fremur sagði Þorsteinn að
þeirri hugmynd hefði jafnvel verið velt
upp að Vestmannaeyingar stofnuðu
eigið flugfélag til að fljúga á milli Eyja
og Reykjavíkur í samkeppni við Flug-
félag íslands. „Við erum reyndar með
okkar eigið flugfélag, Flugfélag Vest-
mannaeyja, sem flýgur aðallega á
Bakka. En ég held að það sé alveg
grundvöllur fyrir því að fá aðeins
stærri vél og fljúga til Reykjavíkur,"
segir Þorsteinn, sem telur að ekki
myndi duga fyrir Flugfélag íslands að
undirbjóða flugið til að hrekja Vest-
mannaeyinga af markaðnum. „Þegar
skapast samkennd í Eyjum þá er hún
alveg gífurlega sterk. Við erum fyrst
og fremst Vestmannaeyingar, síðan
erum við íslendingar, þannig að þegar
samstaða næst þá þarf andskoti mikið
til að bijóta okkur á bak aftur,“ segir
Þorsteinn.
Engin svartsýni
Almennt séð sagðist Þorsteinn vera
ánægður með ráðstefnuna. „Þátttakan
á ráðstefnunni og þessi andi sem varð
til var náttúrlega frábær. Ráðsteftian
var í um sex tíma og það var um og
yfir 300 manna þátttaka, að meðaltali
voru um 220 manns í húsinu, sem er
mjög hátt hlutfall. Þetta var aðallega
ungt fólk á aldrinum 20 til 35 ára sem
hafði undirbúið sig fyrir ráðstefnuna.
En svo var gaman að sjá að þama kom
fólk á öllum aldri, allt frá 15 til eftir-
launaaldurs og allir mjög jákvæðir og
fengu Vestmannaeyinga til þess að
koma saman og tala jákvætt um Eyj-
amar í heila sex tíma án afláts. Það er
mjög mikil nýbreytni. Það var enginn
bölmóður eða neikvæð umræða í
gangi, enda er hún búin að vera í
gangi í fimm ár og það er mál að
linni," sagði Þorsteinn Sverrisson að
lokum. -eöj
Héraðsdómur Reykjavíkur:
Sjómannafélagið sýknað
Héraðsdómur Reykjavíkur hefur
sýknað Sjómannafélag Reykjavikur
af kröfum erlends útgerðarfélags,
Reederei Nord Klaus E. Oldendorf
Ltd, vísað kröfum útgerðarfélagsins
frá dómi og neitað að staðfesta lög-
bann sem Sýslumaðurinn í Reykjavík
setti á sjómannafélagið.
Hinn 17. nóvember í fyrra kom
skip í eigu þýska útgerðarfélagsins
Reederei Nord Klaus E. Oldendorf Ltd
til landsins með farm af hveiti fyrir
Eimskip. Tveimur dögum sfðar komu
Jónas Garðarsson, formaður Sjó-
mannafélags Reykjavíkur, og Borgþór
Kjærnested, starfsmaður Alþjóða-
flutningasambandsins á íslandi, ITF,
ásamt á annað hundrað manns, í veg
fyrir losun á hveitinu, að skipun ITF.
Samkvæmt upplýsingum ITF voru
laun háseta skipsins langt undir al-
þjóðlegum lágmarkssamningum sem
bæði Island og Kýpur eiga aðild að.
Skipið var ekki losað fyrr en 24. nóv-
ember, þegar sýslumaðurinn í
Reykjavík setti lögbann á Sjómanna-
félag Reykjavíkur vegna aðgerðanna.
Fyrir dómi hélt Jóhann Halldórsson
hdl., lögmaður sjómannafélagsins, því
fram að sýslumanninum í Reykjavík
hefði borið að hafna kröfunni um lög-
bann þar sem um alþjóðamál var að
ræða og lögreglunni er óheimilt að
hafa afskipti af vinnudeilum nema til
þess að afstýra skemmdum, meiðsl-
um eða vandræðum.
Nú hefur héraðsdómur dæmt lög-
bannið ógilt, þar sem ósannað þykir
að Sjómannafélag Reykjavíkur hafi
staðið fyrir aðgerðunum, eins og er-
lenda fyrirtækið hélt fram.
„Af þessari niðurstöðu leiöir að
ekki er hægt í þessu máli að dæma
um það hvort aðgerðimar hafi verið
lögmætar eða ekki og er þeirri kröfu
vísað frá dómi,“ segir í dómsorðinu
sem Arngrímur ísberg héraðsdómari
kvað upp. -SMK
WB í Umsjórv.
Hörður Kristjánsson
netfang: sandkorneff.ls
Eurovisionaðdáendur fúlir
Merði Árnasyni
hefur loks tekist að
afla sér heims-
frægðar á íslandi,
allavega í hópi að-
dáenda Eurovision
söngvakeppninnar.
Mörður fékk nefni-
lega fyrir helgina
I samþykkta í út-
varpsráði tillögu sina um að
banna flytjendum íslenska lagsins í
næstu keppni að syngja á öðru
tungumáli en íslensku. Þykir sönn-
um aðdá-endum söngvakeppninnar
nú einsýnt að Merði takist með
þessu að bola íslendingum út úr
keppninni með stæl því vonlaust sé
að keppa í enskumælandi heimi dæg-
urtónlistar, kyrjandi söngva á hall-
ærislegu fornaldarmáli sem enginn
skilur. Heyrst hefur að Eurovisionað-
dáendur séu nú að safna liði til að fá
samþykkt útvarpsráðs hnekkt...
Einkavæðing kirkjunnar
Biskupsstofa,
með Karl Sigur-
björnsson biskup í
fararbroddi, hefur
nú tekið höndum
saman við kaup-
menn og auglýs-
ingastofur landsins
og skal nú guðs-
orðið selt fyrir jól-
in með því að hengja við það gulræt-
ur eða gylliboð. „Þú færð þrjár bænir
ókeypis ef þú kaupir krullujárnið hjá
okkur," er ekki ósennilegur afrakst-
ur af þessari samvinnu. Gárunga
furðar það hins vegar að í þessu
markaðssetningarátaki kirkjunnar
hafi einkavæðingarsinnum ekki dott-
ið í hug að gera kirkjuna að hlutafé-
lagi og hreinlega selja hana. Þannig
mætti ná fram mikilli hagræðingu
með því t.d. að sameina Þjóðkirkjuna
hf. og Krossinn. Síðan gætu ásatrúar-
menn fengið öfluga fjárfesta til að
fjármagna kaup á öllu saman og lagt
apparatið niður - að sjálfsögðu í hag-
ræðingarskyni...
Hver kjaftaði frá
Margir hafa beðið
með óþreyju eftir
tilnefningum til
Edduverðlaunanna,
íslensku kvik-
mynda og sjón-
varpsverðlaun-
anna, sem átti að
tilkynna á morgun með viðhöfn.
Óvænt voru tilnefningamar birtar á
netsíðu Pressunnar á striki.is á
mánudag og varð þá að vonum uppi
fótur og fit þvi þessar upplýsingar
vom að sjálfsögðu trúnaðarmál
þeirra sem það vissu. Sjö valinkunnir
einstaklinga voru í nefndinni og ljóst
er að einn þeirra hefúr kjaftað frá.
Þau sem sátu í nefndinni em: Svan-
hildur Konráðsdóttir, blaðamaður,
Björgúlfur Ólafsson, rithöfundur,
Andrés Magnússon, vefstjóri, Gerð-
ur Kristný, rithöfundur og ritstjóri,
Magnús Þór Þorbergsson, leikhús-
fræðingur, Styrmir Sigurðsson,
kvikmyndagerðarmaður og Karítas
Gunnarsdóttir, lögfræðingur.
ffl
Austfirðingar:
Óttast að Alþingi fari ekki að lögum
DV, ESKIFIRDI:_____________
„Veiðamar em stundaðar í þeirri
góðu trú að gildandi lög um úthlutun
veiðiheimilda verði lögð til grundvall-
ar þegar að varanlegri úthlutun kem-
ur. Það er afar mikilvægt að það sé á
hreinu," segir i samþykkt Útvegs-
mannafélags Austfiarða sem hélt aðal-
fúnd í Neskaupstað á dögunum. Út-
vegsmenn era óhressir með að stjóm-
völd fari ekki að gildandi lögum um
skiptingu veiðiheimilda og beina því
til stjómar LÍÚ að gætt verði hags-
muna þeirra skipa sem aflað hafa sér
veiðireynslu við kolmunnaveiðar, þeg-
ar að því kemur að skipta veiðiheim-
ildum í þeim fiskstofni.
Bent er á að útvegsmenn hafa lagt í
stórfelldan kostnað og auk þess átt í
ýmsum byrjunarörðugleikum og tap-
rekstri við kolmunnaveiðarnar þau ár
sem veiðar hafa verið stundaðar. „Þar
sem fiskiskip okkar hafa ekki verið
með nægan togkraft til að geta stundað
veiðamar með viðhlítandi árangri
hafa margar útgeröir lagt út í hundrað
milljóna króna fiárfestingar á hvert
skip vegna skipta á aðalvélum, togspil-
um og öðrum búnaði, eða fiárfest í nýj-
um öflugum skipum," segja útgeröar-
mennimir. „Stjómvöld hafa hvatt út-
gerðarmenn til að sinna veiðum á
kolmunnastofninum og öðlast þannig
veiðireynslu svo við getum átt tilkall
til hlutdeildar úr heildarstoftiinum
þegar tfl skiptingar á honum kemur
milli þeirra þjóða sem tilkall gera til
hans.“
Kolmunnaveiöar
Útgeröarmenn kotmunnaskipa óttast
aö þeir veröi hlunnfarnir þegar kem-
ur aö úthlutun veiöiheimilda.
Útvegsmenn benda á að tæplega
þriggja ára lög kveði á um hvemig
fara skuli meö skiptingu á stofnum,
eins og kolmunna, stofnum sem veið-
ast bæði innan og utan lögsögu ís-
lands. Þar er gert ráð fyrir að veiði-
reynslan eigi að gilda.
„Framangreind lög vora í gildi þeg-
ar skiptingin á norsk-íslensku síldinni
var ákveðin. En þá brá svo við að Al-
þingi sá ástæðu tU að fara ekki að þess-
um gildandi lögum. Veiðireynslan var
að engu höfð og þess í stað úthlutað á
afar umdeildan hátt, sem kunnugt er,“
segir í samþykkt útgerðarmannanna.
„Með tilliti til úthlutunar stjómvalda á
norsk-íslensku síldinni er fúll ástæða
til að útgerðamennn kolmunnaveiði-
skipa hugi að framtíðinni þegar að
skiptingu á stofhinum kemur enda era
kolmunnaveiðar eins og þær hafa
hingaö til gengið hugsaðar sem lang-
tímafiárfesting.“ -JBP
Enn þá hérna megin
Oft gera menn
grein fyrir fiar-
vera sinni á
nefndafundum
sveitarfélaganna
en fátíðara er að
grein sé gerð fyrir mætingu á slíka
fundi, hvað þá í bundnu máli. Þetta
gerðist þó í Hafnarfirði er Siguröur
T. Sigurðsson tilkynnti mætingu sína
á fund atvinnumálanefndar Hafnar-
fiarðar með eftirfarandi kveðskap og
virðist hann hafa verið fullur efa-
semda um að nefndin væri enn á lífi:
Aö atvinnumálanefndin er
enn þá hérna megin,
er ég, satt aö segja þér,
sérstaklega feginn.
Ég hélt hún heföi horfiö burt
meö heldur skjótum hœtti
og vissi ekki hvort né hvurt
ég hennar leita œtti.