Dagblaðið Vísir - DV - 08.11.2000, Síða 7

MIÐVIKUDAGUR 8. NÓVEMBER 2000
DV
Fréttir
Aliminkar og -refir sleppa úr búrum:
Eldisminkar veið-
ast um allt land
Honum brá óneitanlega, bílstjór-
anum sem var á ferð á Vesturlands-
veginum innanbæjar í Mosfellsbæ í
síðustu viku. Eitthvað hvítt kom
þjótandi úr húsaþyrpingu, skaust út
á veginn og í veg fyrir bílinn. Maö-
urinn hemlaði en hafði ekið yfir
kvikindið áður en hann náði að
stöðva bilinn. Þegar hann fór út úr
bílnum til þess að kanna máliö sá
hann að um var að ræöa hvítan
mink. Kvikindið var dautt og fór
ökumaðurinn með það í Náttúru-
fræðistofnun íslands.
„Brúnir, svartir og hvítir minkar
sleppa úr búum allt í kringum land-
ið nánast á hverju ári og eins refir
sem eru á refabúum," sagði Þor-
valdur Bjömsson, húsasmiður og
hamskeri, sem starfar við að stoppa
upp dýr hjá Náttúrufræðistofnun.
Framsýnir bændur fluttu brúna
minka til landsins í byrjun fjórða
áratugarins til minkaeldis. Fljótlega
sluppu minkar úr búrum og aðlög-
uðust íslenskum aðstæðum. Fyrstu
fullorðnu minkamir með hvolpa
náðust 1932 og 1933 við Elliðavatn
og brúni villiminkurinn var orðinn
dreifður um allt land um miðjan sjö-
unda áratuginn. Aðrir aliminkar
eru nú að blandast inn í villiminka-
stofninn.
„Þessir aliminkar eru ails staðar
á landinu,“ sagði Þorvaldur og bætti
því við að svartir minkar hefðu til
dæmis veiðst í Reykjavík, á Kjalar-
nesi og í Vopnafirði og hvítir mink-
ar hafa veiðst bæði við Hafravatn
og Rauðavatn. Hann útskýrði að
minkar sem slyppu á vorin og sumr-
in ættu auðveldara með að bjarga
sér heldur en þeir sem slyppu á vet-
uma. Þeir sem komast á staði þar
sem æti er, til dæmis í ár þar sem
fiskur er, læra að lifa í náttúrunni
eins og forfeður þeirra gerðu. Sama
þróun er víða annars staðar í heim-
inum, til dæmis á eyjum á milli ír-
lands og Skotlands, þar sem eldis-
minkar 'hafa numið land og eru að
verða sífellt algengari.
Blöndun eldisrefa út í íslenska
náttúru er að margra dómi alvar-
legra mál því alirefir hafa blandast
íslenska refnum, og þá sérstaklega
blárefurinn. Þorvaldur útskýrði að
silfurrefurinn gæti hins vegar ekki
átt frjó afkvæmi þannig að hann
fjölgaði sér ekki í náttúrunni.
Minkur úr búi
Þorvaldur Björnsson er hamskeri hjá Náttúruvernd ríkisins. Hér heldur hann
á minknum sem ekið varyfir í Mosfellsbæ í síöustu viku en sá
haföi sloppiö úr búri.
Jörðin Lambafell í Austur-Eyjafjallahreppi:
Jarðanefnd
hafnaði sölunni
- kaupandinn vildi stofna heilsuhótel
Jarðanefnd Rangárvallasýslu hef-
ur hafnað því að Þorsteinn Njáls-
son, læknir og forseti bæjarstjórnar
Hafnarfjarðar, fái að kaupa jörðina
Lambafell í Austur-Eyjafjallahreppi.
Að sögn Ólafs Tryggvasonar, odd-
vita Austur-Eyjafjallahrepps, hafði
hreppurinn forkaupsrétt að jörðinni
og samþykkti hreppsnefndin að Þor-
steinn fengi jörðina. Hins vegar hafi
Jarðanefnd Rangárvallasýslu, sem
einnig varð að samþykkja söluna,
hafnað því að jörðin yrði seld Þor-
steini. „Málið mun því fara til land-
búnaðarráðuneytisins sem úr-
skurða á um málið,“ segir Ólafur.
Að sögn Þorsteins Njálssonar var
hugmynd hans að reisa heilsuhótel
á jörðinni og stunda þar einnig yl-
rækt. Þorsteinn segir að hrepps-
nefndin hafi unnið að málinu fag-
lega og tekið hugmyndum hans á já-
kvæðan hátt en hann átti fund með
nefndinni vegna málsins. „Ég er
mjög undrandi og hissa á þeirri
stöðu sem upp er komin í málinu,“
segir Þorsteinn og bætir við að það
eina sem hann geti gert í stöðunni
sé að bíða eftir niðurstöðu ráðu-
neytisins.
Engir ábúendur hafa verið á
Lambafelli í á annan áratug en um
er að ræða landlitla jörð. Á jörðinni
er gamalt íbúðarhús. -MA
Skaðlegir fuglalífi
„Það er hægt að ná bæði refum og
minkum fljótlega eftir að þeir sleppa;
þeir eru þá nógu vitlausir til þess að
auðvelt er að ná þeim. Þeir sækja oft
í það fyrst i stað að vera við búin en
svo fara þeir víðar og tengjast náttúr-
unni,“ sagði Þorvaldur.
Minkamir eru skaðlegir fuglalifi,
sérstaklega' varplöndum sjávarfugla.
Þeir hafa til dæmis útrýmt lunda á
mörgum eyjum Breiðafjarðar og
einnig valda minkar oft miklum
skaða í æðarvarpi.
Minkurinn og refurinn eru rétt-
dræpir árið um kring en það er háð
þvi að menn hafi veiðikort.
„Sveitarfélögum ber skylda til þess
samkvæmt lögum að standa fyrir
minka- og refaveiðum," sagði Áki Ár-
mann Jónsson veiðistjóri. Á vorin,
þegar refurinn liggur á greni, mega
hins vegar bara útvaldir menn sem
sveitarfélögin ráða skjóta refinn.
Flest sveitarfélög greiða veiðimönn-
um 2000 krónur fyrir hvert minka-
skott sem þeir skila og 7000 krónur
fyrir refaskott. Einnig greiða sum
sveitarfélög ráðnum mönnum akst-
urskostnað og tímakaup fyrir minka-
veiðamar. -SMK
Hreinlætistækja-
dagar
BLANCO
22r7331<r
18.990 kr.
51x93 Eldhúsvaskur
Ér
HOSASMIÐJAN
Sími 525 3000 • www.husa.is
AEO
OKO—IAVAMAI *
fuí$ *n * í
v •
”5; ♦
Nú færðu það þvegið
í hinni fullkomnu Lavamat 74639
AEG
Þvottahæfni A
Þeytivinduafköst B
Orkuflokkur A
Ljósabretti: Sýnir hvar vélin er stödd I
þvottakerfinu
Vindingarhrað: 1400/1200/900/700
/400 sn/mín
Mjög hljöðát: Ytra byröi hljóöeinangraö
Klukka: Sýnir hvað hvert þvottarkerfi
tekur langan tíma. Hægt að
stilla gangsetningu vélar allt
aö 19 klst. fram í timann
öll hugsanleg þvottakerfi
íslenskar leiðbeiningar
Þriggja ára ábyrgð
69.900
Heimsending innifalin í verði
á stór Reykjavíkur-svæðinu
stgr.
B R Æ Ð U R N I R
RdDICfaAllST
Geblagðtu 14 • Siml 462 1300
Lágmúla 8
Sími 530 2800
www.ormsson.is