Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.2000, Blaðsíða 3

ÞRIÐJUDAGUR 21. NÓVEMBERBER 2000
19
tólvu-i t*kní og visinda
j'jJyhjj'
Deilur um rótarlén
Nú, þegar }
nokkrir dagar i
eru síðan }
ICANN, nefndin j
sem sér um að
útdeila lénum, ákvað að taka j
sjö ný rótarlén í gagnið eru
strax farnar að heyrast óá- j
nægjuraddir frá ýmsum stöð-
um. Rótarlénin sem tekin voru i
I notkun eru .biz, .name, .info, j
.pro, .museum, .aero og .coop
og voru valin úr 200 nafna
potti.
Meðal þeirra sem kvartað
hafa ér Alþjóða heilbrigðis-
stofnunin, WHO, sem stakk
upp á .health. Kvartanir frá
WHO og öðrum gæti leitt til j
þess að nýju rótarlénin verði j
ekki samþykkt af viðskipta-
stofnun Bandaríkjanna. Sam-
þykki hennar þarf til að þau }
taki gildi.
Ástæður þess að ný rótarlén 1
eru nauðsynleg eru þær að þau j
alþjóðlegu rótarlén sem notuð ;
eru nú, .com, .org og .net, eru j
orðin yfirsetin. 32 milljónir }
Lengri frjósemistími
Það hefur verið :
viðurkennd
kenning í lang- }
an tíma að kon- }
ur séu að jafn- j
aði frjósamastar á milli daga 10
og 17 í tíðahringnum. Ný
bandarísk könnun gaf hins þær
niðurstöður að sú kenning
væri ekki alls kostar rétt. í :
könnuninni kemur fram aö að- f
eins um þriðjungur kvenna er |
aðeins frjór á þeim tíma.
Tekin voru dagleg þvagsýni
hjá 213 heilbrigðum bandarísk-
um konum og þau mæld til að
ákvarða hvenær egglos ætti sér
stað. Samkvæmt niðurstöðum
gátu jafnvel konur með reglu-
legan tíðahring ekki sagt með
vissu hvenær þær nákvæmlega
höfðu egglos. Stór hluti kvenna
hafði egglos fyrir dag 10 og
margar voru frjóar fram yfir
dag 17.
Þetta þýðir að „öruggu dag-
arnir“ svokölluðu sem sumar
konur nota sem getnaðarvöm
eru ekki jafn öruggir og haldið
var. Einnig hefur þetta valdið
þvi að læknar telja nú að fólk
sem er að reyna að eignast
börn eigi ekki aðeins að ein-
beita sér að „frjósama" tímabil-
inu heldur stunda kynlif reglu-
lega yfir allan tíðahringinn.
Síminn í þvottavélina
Tveir breskir
uppfinninga-
menn, Chris
Chapman og
David Sand-
bach, hafa nú þróað fataefni
sem leiðir rafmagn og hægt
væri að búa til t.d. síma og
lyklaborð sem hægt væri að
klæðast og setja í þvottavél.
Þeir hafa nú þegar búið til
lyklaborð úr áklæðinu sem og
svampkenndan síma sem hægt
er að þvo í vél.
Meðal hugmynda sem komið
hafa upp um notagildi eru teppi
sem spila tónlist þegar gengið
er á þeim eða lök á spítala sem
myndu gefa frá sér hljóð þegar
sjúklingar sem eru annars
ófærir um að tjá sig pissa und-
ir og þannig yrði komist hjá
óþarfa hlandbruna.
Nýtt gen einangrað:
Eykur líkur á HlV-smiti
- en hægir á þróun eyðni
Vísmdamenn
telja sig nú hafa
einangrað gen
sem getur haft
áhrif á það
hvort fólk smit-
ast af HIV-
veirunni eða fær eyðni. Þessi upp-
götvun hefur vakið vonir um að
komast megi að því hvers vegna
sumir eru móttækilegri fyrir HIV-
smiti en aðrir.
Genið heitir RANTES og er hluti
af ónæmiskerfi mannslíkamans.
Rannsóknir hafa sýnt fram á það að
fólk sem hefur genið er mun í meiri
hættu á smitast af HlV-veirunni.
Ljósa hliðin á málinu er hins vegar
sú að fólk sem hefur genið er allt að
40% lengur að fá eyðni. Þetta hefur
vakið vonir hjá vísindamönnum um
að hanna megi lyf sem byggir á
RANTES til að hindra að HlV-já- Öruggt kynlíf er enn öflugasta vopnið í baráttunni gegn HlV-veirunni.
Genið heitir RANTES
og er hluti af ónæmis-
kerfi mannslíkamans.
Rannsóknir hafa sýnt
fram á að fólk sem
hefur genið er mun í
meiri hættu á smitast
af HlV-veirunni.
kvætt fólk fái eyðni og eru nokkur
lyfjafyrirtæki nú þegar byrjuð á
rannsóknum í þá átt.
Nú þegar hafa vísindamenn ein-
angrað gen sem gerir HlV-smit mjög
ólíklegt. Það gen heitir CCR5 og
virkar þannig að það hindrar að T-
frumur ónæmiskerfisins myndi
móttakara sem HlV-veiran festir sig
á smitar frumumar. Að sögn Dr.
David McDermott sem leiddi hóp
þeirra sem fann CCR5 er fólk með
genið þó engan veginn ónæmt fyrir
HlV-veirunni frekar en aðrir. Það
er því fyrir öllu að stunda öruggt
kynlíf því það er enn öflugasta
vopnið gegn HlV-veirunni. Eða eins
og McDermott lýsir því: „Líkumar
eru miklar á að menn deyi verði
þeir fyrir trukki á miklum hraða.“
Merkileg tilraun í Bandaríkjunum:
Api stjórnar vélarmi
Notaou hausinn
meö heilabylgjunum einum saman
«41
var síðan safnað í tölvu sem
reiknaði út hvaða heila-
bylgjur væru tengdar hreyfingu
handanna. Þegar tölvan gat orðið sagt
tU hvað apinn var að gera með
hendinni í hermUíkani voru bylgj
urnar sendar beint á Netið. Tölv-
an hreyfði síðan arminn ná-
kvæmlega eins og apinn hafði
gert.
Einn vísindamannanna sem
tóku þátt i tUrauninni,
Mandayam Srinivasan, Tækniskól-
anum í Massachusetts, sagði aö það
hefði veriö frábært að sjá arminn
hreyfast, vitandi það að honum væri
stjórnað af heUabylgjum apa. „Þetta
var eins og apinn væri með 970 kUó-
metra langa gervihönd."
Visindamennimir
tengdu Iftíl raf-
skaut i heilann á
apanum og kenndu
honum svo ákveðn-
ar handahreyfing-
an Upplýsingum
um þé heíiastarf-
semi var sfðan safn-
að i tölvu sem reikn-
aði út hvaða heila-
bylgjur væru tengdar
hreyfingu handanna.
Tllraunin með apann eykur vonir
manna um að hægt verði að hanna
tölvubúnað sem gerir lömuðu fólki
mögulegt að stjórna gervilimum á
sama hátt og apinn - með heilabylgj-
unum.
Bandarískum vís-
indamönnum
tókst fyrir stuttu
að nota heUa-
bylgjur apa tU að
stjóma vélarmi,
sem staddur var i
um 970 kUómetra fjarlægð, i gegnum
Netið.
Vísindamenn eru afar spenntir yfir
þessari tUraun því þetta getur þýtt að
hægt verði að hanna tölvubúnað,
byggðan á sömu tækni, sem gæti gert
lömuðum mögulegt að stjórna gervi-
limum.
Vísindamennimir tengdu lítU raf-
skaut í heUann á apanum og kenndu
honum svo ákveðnar handahreyfmg-
ar. Upplýsingum um þá heUastarfsemi
IViík
JJJiJJJJJ
Kaffi er yfirleitt talið frekar heilsuspillandi en hitt og taka visindamennirnir
fram að ekki sé ástæða til þess að auka kaffidrykkju þar sem meiri rann-
sóknir þurfi að fara fram.
Ný rannsókn frá Bandaríkjunum:
Kaffi gott gegn park-
insonsjúkdómnum
Niðurstööur
bandarískrar
rannsóknar
leiddu í ljós að
kaffidrykkja virð-
ist minnka lík-
urnar á því að
fólk fái parkinsonsjúkdóminn.
Bornir voru saman tveir hópar með
196 manns í hvorum. 1 öðrum hópnum
var m.a. fólk sem þjáðist af parkinson-
veiki en enginn í hinum hópnum var
með sjúkdóminn. Mun fleira kaffi-
drykkjufólk var í parkinsonlausa
hópnum, eða 92% á móti 83%. Einnig
kom í ljós að þeir sem drukku mikið
kaffi, 4 boUa eða meira á dag, voru
mun Ueiri i parkinsonlausa hópnum.
Þar drakk rúmlega þriðjungur mikið
kaffi en aðeins einn af hveijum fimm
í hinum hópnum.
Annað sem kom í ljós í rannsókn-
inni var að svo virtist sem áfengi og
reykingar drægju úr líkum á að fá
parkinsonsjúkdóminn. Vísindamenn-
irnir sem stóðu að rannsókninni tóku
fram að þetta þýddi ekki að fólk ætti
að auka kaffidrykkju, neyslu áfengis
eða reykingar. Þeir segja að lítið sé
vitað um tengslin á mUli neyslu þess-
ara vímuefna og hættunnar á að fá
parkinsonsjúkdóminn og meiri rann-
sóknir ættu eftir að fara fram.
Hugbúnaðarfyr-
irtækið Cybernet
Systems setti ný-
verið á markað
nýjung fyrir
tölvuleikjaspil-
ara þessa heims.
Um er að ræða hugbúnað sem gerir
leikjaunnendum kleift að nota höfuð-
hreyfingar tU að stjórna sjónarhorni í
leikjum.
Hugbúnaður hefur fengið nafnið
Use Your Head (í. Notaðu höfuðið) og
það eina sem þarf tU að notast megi
við hann er videovél sem hægt er að
tengja í USB-tengi á tölvum. Hugbún-
aðurinn er ekki hugsaður sem tól tU
að taka yfir önnur stjórntæki heldur
sem skemmtUeg viðbót sem kemur til
með að auka á skemmtun í leikjaspili.
Þetta er ekki svo vitlaus hugmynd
hjá þeim í Cybernet þar sem leikja-
spUarar, sérstaklega fyrstu persónu
skotleikjaspUarar, þekkja hvemig það
er að reyna að líta fyrir hom á skján-
um. Það þarf hins vegar einhverja
samhæfingu áður en fólk hættir að
lita í kringum sig og sjá bara herberg-
ið sitt. Use Your Head hugbúnaðurinn
er nýtanlegur í öUum gerðum leikja
Fyrstu persónu skotleikjaaödáend-
ur, sem flestir þekkja þá tillfinningu
aö reyna aö Ifta fyrir horn á skján-
um, geta nú loks nýtt sér þá til-
hneigingu.
og hægt er að nálgast hann á vefslóð-
inni www.usuyonrhfíuIsW't-otii gegn
hóflegri peningagreiðslu.