Dagblaðið Vísir - DV - 25.11.2000, Side 11

11
LAUGARDAGUR 25. NÓVEMBER 2000
DV Skoðun
„Það vantar sjónvarpiö," æpti
hótelstjórinn á íslenska hótelgest-
inn sem var á förum eftir einnar
nætur dvöl á hótelinu í Færeyjum.
„Ég hringi á lögregluna," bætti
hann við þegar gesturinn sýndi því
algjört skilningsleysi að í næturstað
hans vantaði jafnsjálfsagðan hlut og
sjónvarpstæki með 14 tommu skjá.
„Jeg tror ad det var ikke TV í værel-
set,“ sagði hann á barnaskóla-
dönsku og ævareiður hótelstjórinn
tók upp símtólið og hringdi.
Gesturinn var í hópi fleiri íslend-
inga úr áhöfn togara sem var á leið
til Þýskalands í söluferð með góðan
afla. Sjö manns fengu siglingafrí og
þeir settir af í Færeyjum hvar þeir
áttu að gista eina nótt. Þar sem þeir
stóðu á bryggjunni og horfðu á eftir
dallinum sigla út innsiglinguna
hríslaðist um þá gleðihrollur. Fram
undan var gott frí og ekki var verra
að sem upphitun fyrir skemmtileg-
heitin höfðu þeir eina kvöldstund í
færeysku þorpi. Á leið á hótelið
ræddu þeir sín í miUi að rétt væri
að kíkja í glas og halda síðan á vit
ævintýranna áður en flugvélin
kæmi að morgni næsta dags. Það
voru því uppveðraðir íslendingar
sem skráðu sig inn á hótelið. Kokk-
urinn var einn sjömenninganna og
hann lék við hvern sinn fingur og
lagði til að hópurinn kæmi saman í
veitingasalnum til að kætast yfir
bjór. Einn hásetanna hafði i sigl-
ingatúrnum á undan komið sér upp
videovél og hann myndaði stöðugt
athafnir Qórmenninganna. Reyndar
urðu menn um borð þreyttir á eilíf-
um sjónvarpsupptökum við hinar
ýmsu athafnir og því var gantast
með að hann væri maðurinn með
þriðja augað. Og það var meira en
gantast því þar sem kokkurinn var
að kasta af sér vatni i kassa með
skötu á millidekkinu hrökk hann
upp við suðið í þriðja auganu. Hann
hálftrylltist vegna þess að þarna var
verið
jafnvel yfirlýsingar í linsuna um
eitt og annað sem var efst á baugi.
Þannig var leitað viðbragða manna
ef vel veiddist og einnig ef illa
veiddist. Videovélin varð sjálfsagð-
ur hluti hins daglega lífs um borð.
Vakandi auga
I Færeyjum var þriðja augað sí-
vakandi yfir því sem bar fyrir auga
og hver stóratburðurinn af öðrum
var festur á íilmu. Þegar sjömenn-
ingarnir komu saman í veitinga-
salnum malaði videovélin góðlát-
lega og hver og einn var myndaður.
Kokkurinn hafði neitað að horfa i
augað síðan hann var gómaður á
lillanum við að pissa í skötuna en
nú varð breyting á og hann gaf yfir-
lýsingu um að Færeyingar væru
frændur sínir sem og annarra ís-
lendinga. Hann horfði þráðbeint í
augað og lýsti því yfir að efla þyrfti
tengsl þjóðanna. á ýmsum sviðum.
Þeir pöntuðu sjö bjóra en þá kom
babb i bátinn. Þjónn í færeyskum
þjóðbúningi tók niður pöntunina og
kom að vörmu spori með torkenni-
legar flöskur sem skreyttar voru
með mynd af hrút. Kokkurinn, sem
sérfróður var um innihaldslýsingar,
fann út að hrútabjórinn væri lítt
áfengur og raunar eins og malt á Is-
landi. Aðspurður um danskan
Tuborg sagðist þjónninn ekki bjóða
upp á slíkar veigar og annaðhvort
drykkju menn hrútabjórinn eða
ekkert væri að hafa.
Áhöfnin var fremur súr í bragði
en það bjargaði þó einhverju að há-
setinn með þriðja augað lumaði á
Vodka sem notað var til að styrkja
hrútabjórinn. Þar sem klukkan
nálgaðist 9 að kveldi var áfengið
uppurið og hetjum hafsins hugnað-
ist lítt að lepja óblandaðan
hrútabjórinn. Það var því
ákveðið að labba í bæinn
í þeirri von að gleð-
skapur yrði á vegi
Einn af öðrum liðu ís-
lendingarnir út af og þeg-
ar morgunn rann var allt
kyrrt og ekkert nema
gargið í sjófuglunum rauf
morgunkyrrðina. Háset-
inn með þriðja augað
svaf með galopinn munn-
inn og hélt báðum hönd-
um utan um tökuvélina.
varð þríeykið stöðugt sem klettur i
hafi. Þar sem heim á hótel kom beið
þeirra kippa af hrútabjór.
Örvænting
Nokkur örvænting greip um sig í
hópnum þar sem ljóst þótti að gam-
anið væri búið. Menn settust á rök-
stóla í herbergi stýrimannsins og
ræddu möguleikana sem í fljótu
bragði virtust engir. Þar sem hnípn-
ir sjómennirnir þynntust upp í ein-
um hnapp hrukku þeir við
þar sem barið var á
gluggann. Þeir
spruttu á fætur
og sáu þá
hvar tveir
Færeying-
ar stóðu
fyrir
utan og
annar
veifaði
romm-
flösku.
Gleði-
til-
svipta
hul-
unni af
hinni ævafornu
aðferð við kæsingu. Sá
þríeygði náði að forða sér á
hlaupum en heimildin um það
hvernig verka skyldi fiskinn var
komin á filmu. Smám saman vand-
ist áhöfnin þó þriðja auganu og gaf
Reynir
Traustason
ritstjórnarfulltrúi
þeirra. Þorsbúar sem sjó-
ararnir gáfu sig á tal við sögðu einu
færu leiðina vera þá að gerast gild-
ir limir í klúbb í bænum. Það varð
úr og gegn hóflegu gjaldi fengu ís-
lendingarnir aðgang að öllum þeim
guðaveigum sem þurfti. Hásetinn
með þriðja augað fylgdist grannt
með öllum atburðum og las á filmu.
Þannig leið kvöldið og þegar nóttin
gekk í garð héldu limirnir reikulir
í spori heim á hótel. Stýrimaður-
inn, sem var eins konar oddviti
hópsins, var einstaklega valtur á
fótunum en kenndi sjóriðu um.
Tveir skipsfélagar stungu höndum
undir arma hans og sameiginlega
finningin sem greip um sig var ólýs-
anleg og Færeyingunum var um-
svifalaust hleypt inn.
í hótelherbergi stýrimannsins
sameinuðust fulltrúar þessarra
tveggja smáþjóða við söng og
glasaglaum fram eftir nóttu. Einn af
öðrum liðu íslendingamir út af og
þegar morgunn rann var allt kyrrt
og ekkert nema gargið í sjófuglun-
um rauf morgunkyrrðina. Hásetinn
með þriðja augað svaf með galopinn
mimninn og hélt báðum höndum
utan um tökuvélina. Von var á flug-
vél frá íslandi um tíuleytið um
morguninn og klukkutíma áður
tíndust menn fram einn af öðrum.
Stýrimaðurinn kom seinastur enda
hafði nóttin verið honum erfiðari
en skipsfélögum hans sem allir voru
búnir að gera upp herbergin. Hann
gekk óstyrkum fótum að afgreiðslu-
borðinu og rauðsprungnum augum
leit hann á hótelstjórann og bað um
reikninginn. Skömmu síðar fór allt
i bál og brand.
Þungbúin lögga
Lögreglumennirnir færeysku
horfðu þungbúnir á íslendinginn
sem að þeirra mati var til alls
líklegur. Þriðja augað var aft-
ur komið á kreik og þar sem
færeyska löggan leitaði í far-
angrinum að sjónvarpinu
var hver hreyfing fest á
fílmu. „Ég held að það hafi
ekki verið neitt sjónvarp í
herberginu,“ endurtók
stýrimaðurinn við hótel-
stjórann sem ýfðist ailur
upp og heimtaði að lögregl-
an handjárnaði manninn og
setti í varðhald fyrir þjófnað.
Kokkurinn sagði að sig rám-
aði í að hafa um morguninn
séð skellihlæjandi Færeying
hlaupa í burtu með sjón-
varp í fanginu. Annar lög-
regluþjónninn var að
skoða i skjalatösku
stýrimannsins án
þess að finna tækið.
Hásetinn með mynd-
bandsvélina fylgdi
einbeittur hverri
hreyfingu hans enda
var þetta það feitasta
sem hann hafði kom-
ist f fram að þessu.
Flugvélin frá íslandi
var lent og skelþunnur
eigandi töskunnar var á
barmi taugaáfalls þar
sem hann sá fyrir sér að
verða kyrrsettur á fær-
eyskri grund. Þá skyndi-
lega fékk hann hugljómun.
Þriðja augað hlaut að
geyma mynd af Færeyingun-
um. Hann nefndi þetta við
lögregluþjónana sem umsvifa-
laust skipuðu hótelstjóranum
að leggja til myndbandstæki. Há-
setinn ætlaði ekki að fást til að
rjúfa upptökuna til að smella
spólunni í en á endanum gaf
hann sig. Allt starfslið hótelsins
auk lögregluþjónanna og áhafn-
arbrotsins voru saman komin
við tækið og þegar myndskeiðið
hófst heyrðist undrunarkliður
um salinn. „Det er store Jim,“
sagði herbergisþerna ein með
andköfum þegar annar Færeying-
urinn birtist á skjánum. Annar
lögregluþjónninn hvarf umsvifa-
laust á braut og hélt áleiðis í þorp-
ið. Nokkru síðar birtist hann með
sjónvarpið og upplýst var að Jim
hefði strax játað. Stýrimanninum
var óskaplega létt og þar sem félag-
amir gengu áleiðis að flugvélinni
tók hann um axlir hásetans og lof-
aði að vera honum ævinlega góður
og gefa yfirlýsingar um aflabrögð
eða hvað sem er þegar hann óskaði
þess. Þar sem hjól vélarinnar lyftust
frá flugbrautinni starði þriðja aug-
að á stýrimanninn sem kátur saup
hrútabjór.
Skoðanir annarra
Vonarglætan dofnar
„Barak og Arafat
eru ekkert minna
uppteknir við það
að streitast á móti
pólitískum þrýst-
ingi heima fyrir um
meiri hörku og
færri tilslakanir en
að saka hvor annan
um hið versta. Með hverjum deginum
sem líður, með ofbeldisverkum sin-
um, verður vonarglætan um nýjar
friðarviðræður æ daufari í vaxandi
myrkrinu. ísraelski forsætisráðherr-
ann og leiðtogi Palestínumanna úti-
loka að visu ekki að þær geti orðið.
En þegar horft er til staðreyndanna
verður það að teljast æ ólíklegra.
Úr forystugrein Libération 24.
nóvember.
Danir úti í horni
„Danskir kjósendur sögðu nei við
þátttöku í hugsanlegu evrópsku varn-
arsamstarfi fyrir átta árum. Óttinn
við sameiginlegan herafla ESB og að
það leiddi til nánari pólitísks og efna-
hagslegs samruna varð til þess að
meirihlutinn hafnaði þessu. Þá var
hægt að færa rök fyrir því að sameig-
inlegur her ESB gæti grafið undan
sameiginlegum vörnum innan vé-
banda NATO... í dag eru allt aðrar að-
stæður úti í hinum stóra heimi. Stríð
á Balkanskaga hafa sýnt að gagnlegt
getur verið að geta gripið fljótt í
taumana með friðargæslusveitum
sem fá ekki alltaf sjálfkrafa stimpil frá
SÞ á bakið eða breiðan stuðning inn-
an NATO. Þetta er sá lærdómur sem
hefur fengið allar Evrópuþjóðir,
einnig Noreg sem stendur utan ESB
og Svíþjóð og Finnland sem eru hlut-
laus, til koma á nánu hernaðarsam-
starfi undir stjórn ESB. Danmörk er
nú einangruð úti í horni með löndum
eins og Serbiu og Sviss. Það er tæp-
lega það sem þeir sem sögðu nei um
árið höfðu ímyndað sér.“
Úr forystugrein Polltiken 23.
nóvember.
Kvótasvindl
„Frjálsar veiðar með togarabúnaði
nútímans hafa í fór með sér svartan
sjó. ílandi þar sem fiskur er næst-
stærsta útflutningstekjulind okkar er
nauðsyn á almennilegum reglugerð-
um. Framtíð fiskveiða er háð því að
farið sé eftir kvótareglum. Noregur á
að hegða sér í samræmi við þá fullyrð-
ingu að við séum í fararbroddi varð-
andi stjórnun auðlinda hafsins. Því
miður hefur víðtækt svindl í sjávarút-
vegi komið i ljós að undanfórnu. Of-
veiðar á þorski eru faldar með því að
flokka hann sem ufsa eða ýsu. Smá-
fiski er fleygt dauðum í hafið. Málið
er enn verra vegna þess að margir
hafa augljóslega vitað um svindlið án
þess að gera viðvart. Það er bara til
eitt svar við þessu óþolandi ástandi.
Herða verður eftirlit og veita verður
harðar refsingar."
Úr forystugrein Aftenposten 24.
nóvember.
Éta ofan í sig
„Um leið og breskt
buff er aftur komið á
matseðlana og mesta
reiðin í garð megin-
lands Evrópu hefur
fjarað út á Bret-
landseyjum kemur kúariða upp í
Frakklandi. Frakkarnir, sem voru svo
drjúgir með sig og hikuðu ekki við að
segja það sem þeim fannst um Breta
og kjötið þeirra, verða nú að éta allt
ofan í sig. Frakkar eru nú jafnhrædd-
ir við eigið kjöt eins og þeir voru ný-
lega við breska buffið.. Landbúnaðar-
ráðherrum tókst að stöðva eftirlits-
gleði framkvæmdastjórnar ESB. í stað
þess að láta rannsaka öll dýr eldri en
þriggja ára í öllum aðildarríkjum
verður eftirlit aukið með þeim sem
grunuð eru um að vera smituð á
fyrsta helmingi næsta árs. Það ætti að
vera nógu mikil öryggisaðgerð þar
sem kúariðu hefur ekki orðið vart. Á
leiðtogafundinum i Nice getur
kúariða beint athyglinni frá öðrum
stórum málum og eitrað andrúmsloft-
ið milli aðildarríkjanna. Vonandi hef-
ur skynsemi landbúnaðarráðherrann
bægt mesta óttanum frá.“
Úr forystugrein Dagens Nyheter
22. nóvember.