Dagblaðið Vísir - DV - 25.11.2000, Síða 26

26
LAUGARDAGUR 25. NÓVEMBER 2000
Helgarblað
Matt Damon:
Ekið með
herra
Damon
Nýjasta mynd Matts Damon er aö
margra mati algjört klúður. Fyrir
utan kjánalegt nafn, All the Pretty
Horses, hefur myndinni verið lýst
sem ósöluvænni, of langri og það
vanti allan neista milli Matts og
mótleikkonunnar, Penélope Cruz.
Þetta eru auðvitað slæm tíðindi fyr-
ir Matt, sem hefur þurft að horfa
upp á tvær siðustu myndir sinar
falla á áhorfendaprófum. Teikni-
myndin Titan AE, sem féll með lát-
um, og The Legend of Bagger Vance,
sem gagnrýnendur tættu niður og
áhorfendur nenntu ekki að horfa á.
Haröasta gagnrýnin á The Legend
of Bagger Vance kom þó frá Spike
Lee, leikstjóranum góðkunna. Hann
gagnrýndi sérstaklega að Will
Smith hefði látið hafa sig út í slíka
vitleysu og kallaði myndina „Ekið
meö herra Damon“ eða „Driving
Mr. Damon“. Myndin gerist á fjórða
áratug aldarinnar, þegar svartir
menn voru ekki fullgildir þegnar
samfélagsins og farið var með þá
eins og skepnur. Finnst Spike mjög
sérkennilegt í því ljósi að í mynd-
inni skuli Will Smith kenna Damon
að sveifla golfkylfu.
Perla Guðlaugar Guðlaugsdóttur hefur reynt ýmislegt:
Fallið ofan af fjórðu hæð
- þrjú heilablóðföll á 140 kattarárum
Perla fæddist
á Akureyri í
ágúst 1980.
Kunnugir telja
Gœludýrið mitt hsyra það á
mjálminu. Perla
hefúr samt búið mestan hluta ævi
sinnar á reykvísku heimfli, hjá
Guölaugu Guðlaugsdóttur.
„Dóttir min eignaðist Perlu
þegar hún vann á Akureyri.
Hún þekkti fáa þannig að kett-
lingurinn var henni góður fé-
lagsskapur. Um haustiö flaug
Perla með dóttur minni hingað
suður í heimsókn en þær fóru
svo aftur norður og það var ekki
fyrr en í næstu heimsókn sem
Perla settist
að hjá
okk-
ur í
Fellsmúlanum. Lengi stóð til að hún
færi til Kaupmannahafnar tfl annarrar
dóttur minnar en hún ílentist hjá mér.
Ég er mjög
^ ánægð
með
það,“
k seg-
fjóröu hæð í Fellsmúla. Útivist Perlu
var því ekki mikfl fyrir utan bfltúra
með eigendum sínum. Hún hefur tfl
dæmis fengið einstakt tækifæri tfl að
kynnast Suðurlandi í gegnum bíl-
glugga. Aftur í bílnum var sandkassi
fyrir hana og matur sem var allt sem
Perla baö um.
„Ég setti hana í plastpoka og bar
hana niður og út í bfl i honum. Annars
átti ég á hættu að missa hana eitthvaö
út í loftið. Þetta geri ég enn og hún er
mjög sátt við þessa meðferð. Þegar ég
kom heim sleppti ég henni hins vegar
alltaf niðri í anddyri og hún skaust
upp tröppiunar og beið við dymar þeg-
ar við komum upp.“
I frjálsu falli
Fyrir utan ferðalög í bflum og flug-
vélum er Perla mikill inniköttur. Hún
hefúr þó brugðið undir sig betri fætin-
um en með misjöfnum árangri.
„Glugginn í svefnherberginu okkar
í Fellsmúla var yfirleitt lokaður en
einn daginn hafði ég opnað hann og
forvftnin kviknaði hjá Perlu. Hún fór
út um gluggann og ætlaði að stökkva
yfir á svalahandriðið. Það fór ekki bet-
ur en svo að hún hrapaði niður á jörð-
ina, fjórum hæðum neðar. Við hófum
strax leit að henni en ekki fannst
Perla. Eftir nokkum tíma fór ég inn og
settist í kaffl hjá nágrannakonu minni.
Þegar nokkrar mínútur em liðnar
kemm- maðurinn sem átti heima í
kjallaranum heim tfl sín. Þegar hann
opnaði dymar stökk svartur köttur á
móti honum út í stigaganginn, frelsinu
feginn."
Perla hafði þó ekki slæmt af bylt-
unni en hún var aðeins rólegri á eftir.
öðrum ævintýrum hefúr hún ekki lent
í fyrir utan það að hafa týnst í smá-
tima og eftir víðtæka leit fjölskyldunn-
ar fundist í efstu hfllu i fataskáp í góðu
yfirlæti.
Guðlaug með Perlu
Perla er 20 ára frá því í
ágúst. Hún á aö baki fall
ofan af fjóröu hæö, þrjú heila-
blóöföll og hefur einu sinni veriö
úrskuröuö heiladauö. Hún er samt
viö hestaheilsu í dag.
DV-MYND PJETUR
Veiðiköttur-
inn Peria
Þegar Guð-
laug var að
selja íbúðina í
Fellsmúla hafði
hún einhvem
tímann þrifið allt hátt og lágt og opnað
glugga til að allt liti sem best út fyrir
væntanlega skoðendur. Rétt áður en
fólkið kom leit hún inn í svefnherberg-
ið þar sem Perla átti að bíða stiflt og
prúð.
„Þegar ég opnaöi dymar blasti við
mér sannkallað fjaðrafok. Perla hafði
nýtt sér það að glugginn var opinn og
nælt sér í grandalausan snjótittling
sem hafði verið í fæði á svölunum í
nokkum tíma. Hún hafði smokrað sér
út um gluggann og læðst að honum óg
drepið."
Þetta er líklega eina veiðisagan af
henni Perlu.
Urskuröuð heiladauð
Yfir Perlu hafa dunið áfóll sem hún
hristir jaftian af sér.
„Perla hefúr tvisvar fengið hefla-
blóðfall og líklegt er að það þriðja hafi
orðið síðasta sunnudag. Fyrsta áfallið
var fyrir tveimur árum þegar hún var
í pössun hjá dóttur minni í Keflavík á
meðan ég dvaldi hjá annarri dóttur
minni í Kaupmannahöfh. Hún virtist
hætt að sjá og gekk á hvað sem fyrir
varð. Dóttir min hafði miklar áhyggjur
og fór með hana til dýralæknis sem
sagði að hún væri heiladauð og það
væri réttast að svæfa hana.
Dóttir mín hringdi strax til Kaup-
mannahafhar til að segja mér tíðindin
en ég var ein heima og leiðist danska
þannig að ég svaraði ekki símanum.
Hún náði því ekki í mig fyrr en um
kvöldið. Mér fannst þetta mjög sorglegt
en gat ekki hugsað mér að kisan mín
lifði svona á sig komin og sá ekki fram
á annað en hún yrði svæfð daginn eft-
ir. En það kom aldrei til þess því
næsta morgun vaknaði Perla fullfrísk
og kom sér þannig hjá ótímabærum
dauða.“
Perla er við góða heilsu þrátt fyrir
háan aldur og erfið áfoll. 20 mannsár
jafhgilda víst 140 kattaárum. Hin há-
aldraða Perla étur sinn mat og ís í eft-
irrétt og lætur sér líða vel.
-sm
Heygarðshornið
Að vera harður
Kennarar segja: ef við fáum ekki
kröfum okkar framgengt erum við
hætt og komum aldrei aftur. Ríkis-
stjórnin segir: góðu fariði og komið
aldrei aftur - við fáum bara ein-
hverja aðra. Álengdar stöndum við,
almenningur, og reynum að hafa
fullan skilning á þvi að kennara-
starfið eigi að njóta virðingar og
vera vel launað og reynum líka að
hafa fullan skilning á því að fjárlög-
in megi ekki fara úr böndunum.
Þetta er snúin deila og það virðist
enginn vera að reyna að leysa hana.
Báðir aðilar bíða eftir því að „hinn“
gefi sig.
*
Kennarar hafa með herskáum að-
ferðum sínum komið sér í sviðsljós-
ið. Allra augu hvíla á þeim, þeir
verða viðmiðunarstétt allra hinna.
Þröstur Ólafsson lét að því liggja í
Morgunblaðsgrein á fimmtudaginn
var að þessi staða stuðli beinlínis að
því að halda kjörum kennara niðri
og líkir þessu við hin árlegu Dags-
brúnarverkfoll sem tíðkuðust fyrr á
árum, þegar Dagsbrúnartaxtinn
varð nokkurs konar gólf fyrir aðra
hópa. Hvað sem því líður virðast
baráttuaðferðir kennara ekki hafa
skilað þeim nægilega góðum ár-
angri.
Þeir fóru í verkfall 1987, 1989 og
1995 og niðurstaðan af þeirri að-
feröafræði kom fram í máli Elnu
Katrinar Jónsdóttur í viðtali um
daginn: „Kennaralaunin eru í sögu-
legu lágmarki".
Þessar aðferðir byggja á hug-
myndafræði sem er býsna rótgróin
með þjóðinni, þeirri hugmynda-
fræði sem ruglar saman atburðum
og átökum. Þá finnst mönnum sem
„ekkert sé að gerast“ ef ekki eru
átök og illindi í gangi. Átök eru
samkvæmt þessu talin vera frjó leið
til að móta samfélagið; megindyggð-
in er að vera „harður“.
*
Samninganefnd ríkisins virðist
hafa sýnt ábyrgðarleysi í framkomu
sinni við kennara ef marka má frá-
sagnir verkfallsmanna. Fyrir löngu
var ljóst hvert stefndi en ekki var
farið að ræöa við kennara fyrr en
allt var komið í óefni. Búið var að
koma þvi hugarástandi inn hjá
kennurum aö nú fengju þeir það
sem þeim bæri en hættu ella að
kenna. í stað þess að kjör kennara
Gudmundur Andri Thorsson
skrifar í HelgarblaO DV.
séu ráðin á löngum tíma, hægt og
bítandi, er eins og allir aðilar stefni
á lokaorrustuna, þar sem hugmynd-
in virðist vera að annar hvor aðil-
inn sigri. Takist samninganefnd rík-
isins - fulltrúum okkar, almennings
- að brjóta niður kennara - væri
það eitthvaö til að fagna?
*
Að vera „harður“: Það var furðu-
legur rökstuðningur hjá undan-
þágunefnd kennara fyrir því að fall-
ast ekki á undanþágu í Kópavogi
fyrir nokkra einhverfa nemendur
Einhverfu nemendumir
eru orðnir að leiksoppum
í þjarki um það hvorum
aðilanum það sé að
kenna að þeir fá ekki það
sem þeim ber í siðuðu
samfélagi. Það ætti að
vera óþarfi að minna á
svo augljósa staðreynd að
neyðarástand er neyðará-
stand hvort sem sjá
mátti það fyrir eður ei,
og jafnvel hvort sem það
er einum eða öðrum að
kenna.
sem þurfa umfram allt á reglu að
halda og samfellu í lífi sínu. Kenn-
arinn í nefndinni, Gunnlaugur Ást-
geirsson, rökstuddi neitunina með
því - hafi ég skilið hann rétt - að
undanþágur séu þá aðeins veittar
komi upp „ófyrirséð“ neyðarástand.
Hagir hinna einhverfu unglinga í
kennaraverkfallinu séu hins vegar
fyrirséð neyðarástand og því ekki
ástæða til að gera neitt í því. Eins
gott að margir láti ekki stjómast af
þvílíkum viðhorfum í lífinu, það er
að segja að ekki beri að bregðast við
neyðarástandi nema það sé ófyrir-
sjáanlegt.. Með öðrum orðum, aðal-
atriðið er ekki hvemig þessum
nemendum líður heldur hitt, hvort
það var fyrirsjáanlegt. Einhverfu
nemendurnir eru orðnir að
leiksoppum í þjarki um það hvorum
aðilanum það sé að kenna að þeir fá
ekki það sem þeim ber i siðuðu sam-
félagi. Það ætti að vera óþarfi að
minna á svo augljósa staðreynd að
neyðarástand er neyðarástand
hvort sem sjá mátti það fyrir eöur
ei, og jafnvel hvort sem það er ein-
um eða öðrum að kenna.