Dagblaðið Vísir - DV - 25.11.2000, Síða 29

Dagblaðið Vísir - DV - 25.11.2000, Síða 29
LAUGARDAGUR 25. NÓVEMBER 2000 29 Helgarblað kom ofl í Unuhús og var málkunnug honum... Steinn gat stundum verið ill- málgur og jafnvel skrökvað uppá fólk. En nú tók hann algeram stakkaskipt- um.“ Neitaö um áritun til Bandarikjanna „Mér er til efs að ort hafi verið á ís- lensku öllu heitari ástarljóð en ljóðin sem Steinn orti til hinnar glötuðu ást- meyjar í Ferð án fyrirheits og Tíman- um og vatninu," skrifar Sigurður A. Magnússon. Hann nefnir ljóðin Ég leita þín, Lát huggast bam, Myndlaus og Utan hringsins. Vert er að hafa í huga hve óvarlegt er varðandi ástarljóð skálda að full- yrða neitt um til hvers þau era ort. Slíkar staðhæfmgar geta verið alrang- ar; era i raun þarflausar, þótt þær séu forvitnilegar - og breyta engu um bók- menntalegt gildi ijóðanna. Varðandi kvæðin, sem eiga að vera ort til Louisu, ber að hafa í huga að um getgátur einar er að ræða. Hins vegar er vitað með vissu að Steinn orti ljóð- ið Siesta til Ásthildar Bjömsdóttur, að öllum líkindum á Sólbakka árið 1938, þegar hann vann það: í dagsins önnum dreymdi mig þinn djúpa frið, og svo varð nótt. Ég sagði í hljóði: Sofðu rótt, þeim svefhi enginn rænir þig. En samt var nafn þitt nálægt mér og nóttin full af söngvaklið svo oft, og þetta auða svið bar ætíð svip af þér. Og þungur gnýr sem hrynji höf mitt hjarta lýstur enn eitt sinn: Min hljóða sorg og hlátur þinn, sem hlutu sömu gröf. En hvað skyldi Louisa sjálf hafa sagt um samband þehra Steins og ástarljóð hans? Hún var að venju fáorð, þegar Sigurður A. Magnússon spjallaði við hana: „Ég þekkti Stein og Nína líka. Hann sat fyrir hjá okkur. Ég held hann hafi verið ástfangnari af Ninu en mér. Sé það rétt eftir honum haft að Tíminn hías Einarsson yfirlæknir, hefði fengið því fram- gengt, og reynt á þann hátt að koma í veg fyrir samband dóttur sinnar og skálds- ins. Flestir, sem höfundur hefur rætt við, telja þá skýringu óiík- lega. Louisa Matthíasdóttir í París 1938 og vatnið sé um mig, þá er það rétt. Hann hlýtur að hafa vitað það sjálfur. Ég segi ekki að ég hafi ekki haft grun um það, en ég er ekkert að leita að slík- um hlutum." Sigfús Daðason segir í bók sinni að Steinn hafi verið einráðinn í að leggja af stað til Bandaríkjanna árið 1942, þegar Louisa var nýlega farin þangað. „Sótti Steinn um vegabréfsáritun til bandaríska konsúlsins, en umsókninni var hafnað," skrifar hann. „Verður engum getum leitt að því, hvað eink- um hefur ráðið því að Steini var bann- aður aðgangur að Vesturheimi; hvort þeim herrum hefur litist illa á skáld- skap hans, eða hvort tukthúsdómur- inn vegna niðurskurðar hakakrossfán- ans hefur verið honum þar tO trafala, eða eitthvað enn annað.“ Sigurður A. Magnússon segir að Steinn hafi fengið vegabréfsáritun, en hún síðan verið dregin til baka. Sögu- sagnir vora um að faðir Louisu, Matt- Þolinmóður að sitja fyrir En til eru áþreifanlegar minjar um sam- starf Steins Steinarrs við Louisu og Nínu Tryggvadóttur; dýrmæt lista- verk sem lifa munu um ókomna tíð. Nína sagði Erlendi í Unu- húsi einhveiju sinni að hana og Úllu langaði til að mála por- trett, en það væri svo erfitt að fá fólk til að sitja fyrir, þar sem allir væra að vinna á dag- inn þegar birta væri næg. „Það er þá helst hann Steinn," sagði Erlendur. „Hann yrkir bara á nætumar, svo að hann getur vel setið fyrir á daginn.“ Steinn var staddur í litlu stofunni og tók vel í þetta; og hann sat oft fyrir hjá listakonumun báðum. Þær máluðu einnig Halldór Laxness, og dag nokkum hringdi Erlendur til Nínu og sagði: „Nú verð ég að vera heima í dag; ég er svo slæmur af kvefi að ég kemst ekki til vinnu minnar hjá tollinum eins og ég er vanur. Nú máttu koma og mála mig ef þú vilt.“ Og Nína og Louisa raku til, örkuðu með trönur og málningu upp í Unuhús og máluðu Erlend í rúminu. „Þolinmóðasti fyrirsáti Ninu var Steinn Steinarr," skrifar Hrafnhildur Schram listfræðingur. „Af honum mál- ar Nína alls þrjár myndir á fjórum árum. Þær era tvímælalaust meðal sterkustu andlitsmynda hennar. Má með sanni segja um þessar myndir að þær séu frekar „run hann“ en af hon- um, eins og Bjöm Th. Bjömsson kemst svo réttilega að orði í íslenskri mynd- list II. Hér er Nína fyrst og fremst að fást við formið sem hún þjappar sam- an í flata geometríska litablakka og hvelfd form sem hún byggir upp eftir lögmáli kúbismans... Nína málar Stein með sterkum litum og höggnum form- um, augun brenna eins og tveir leisergeislar og munnsvipurinn er festulegur en ekki alveg laus við þykkju." Málverkiö sem hvarf Matthías Johannessen sagði Sigurði A. Magnússyni sögu um ástir Steins Steinarrs, sem eflaust á eftir að festast í minni manna og teljast til þjóðsagna í framtíðinni. Hún byggist á því hve erfitt er að greina sundur myndir Nínu og Louisu frá þeim árum, þegar þær unnu saman, þótt verk þeirra yrðu síðar gjörólík og auðþekkt. Nokkru áður en Steinn Steinarr lést sat Matthías í stofunni hjá honum í Fossvogi og þeir spjölluðu saman. Þá varð skáldinu skyndilega litið á vegg- inn og spurði: „Veistu eftir hvern þessi mynd er?“ „Já,“ svaraði Matthías. „Nú,“ hváði Steinn. „Eftir hvern er hún?“ „Nínu Tryggvadóttur," fullyrti Matthías. „Nei, Matthías minn,“ sagði Steinn og lækkaði róminn. „Hún er ekki eftir Nínu, þótt ég hafi sagt það öllum. Hún er eftir Louisu frænku þina. Nefndu það aldrei við Ásthildi," bætti hann við. Þegar Steinn var látinn fóra Matthí- as og Ragnar í Smára í heimsókn til ekkjunnar. Matthías leit í kringum sig; honum fannst eitthvað vanta. Málverk Louisu hafði verið tekið niður. Það var horfíð úr stofunni. Visa Rauðagerði 26, s. 588 1259 Euro Hagstofa íslands - Þjóðskrá Er lögheimili yöar rétt skráö í þjóöskrá? Nú er unnið að frágangi árlegrar íbúaskrár 1. desember. Mikilvægt er að lögheimili sé rétt skráð í þjóðskrá. Hvað er lögheimili? Samkvæmt lögheimilislögunum frá árinu 1991 er lögheimili sá staður þar sem maður hefur fasta búsetu. Hvaða er föst búseta? Föst búsefa er sá staður þar sem maður hefur bækistöð sfna, dvelst aö jafnaði í tómstundum sínum, hefur heimilismuni sína og svefnstaður hans er. Þetta þýöir aö lögheimili manns skal jafnan vera þar sem hann býr á hverjum tíma. Hvaö er ekki föst búseta? Dvöl frá heimili um stundarsakir t.d. vegna orlofs, vinnuferða og veikinda er ekki breyting á fastri búsetu og þar af leiðandi ekki breyting á lögheim- ili. Sama gildir t.d. um dvöl f gistihúsum, sjúkrahúsum, heimavistarskólum og fangelsum. Hvernig eiga hjón og fólk í óvígöri sambúö aö vera skráö? Séu þessir aðilar samvistum eiga þeir að hafa sama lögheimili. Hvaö barnafólk varðar er reglan sú að dvelji annar hvor aðilinn fjarri fjölskyldu sinni um stundarsakir, t.d. venga atvinnu, skal lögheimili allrar fjöldkyld- unnar vera skráð hjá þeim sem hefur börn þeirra hjá sér. Hvenær og hvar skal tilkynna flutning? Breyting á fastri búsetu á að tilkynna innan 7 daga frá flutningi til skrif- stofu þess sveitarfélags sem flutt er til. Ennfremur má tilkynna flutning beint til Hagstofu íslands - Þjóðskrár eða lögregluvarðstofu í Reykjavík. Tilkynningar skulu vera skriflegar á þar til gerðum eyðublöðum. Hagstofa íslands - Þjóöskrá Skuggasundi 3 150 Reykjavík Sími: 560 9800 Bréfsími: 562 3312 Haust - vetur 2000 U tiTci/ci á vönduðum dömu- og herrafatnaði að Rauðagerði 26 í dag, laugardag, frá kl. 10-18. Verið velkomin Green House the friendly way of selling

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.