Dagblaðið Vísir - DV - 02.12.2000, Blaðsíða 69

69
LAUGARDAGUR 2. DESEMBER 2000
Rjúpur eru ómissandi í jólamatinn
íslenski stofninn er talinn sérstök deilitegund og skyld amerísku rjúpunni.
Kariinn nefnist karri en kvenfuglinn rjúpa eða hæna.
Jólamaturinn:
Rjúpa í Balsamicsósu
- best að kaupa rjúpurnar tilbúnar í verslunum því þá er búið
að láta þær hanga og vinna þær
Fullorðinn fugl vegur um 500 grömm
Rúnar Gíslason matreiöslumeistarí þykir einstaklega flinkur að matreiða rjúp-
ur og samþykkti að veita okkurgóö ráð og uppskriftir við matreiðsluna.
Rjúpur eru ómissandi hluti afjólamatn-
um og margir leggja mikið á sig til að út-
vega þær. Hver og einn á sína eigin upp-
skrift og matreiðir ijúpur eftir sínum
smekk. Byijendur geta þvi lent í vandræð-
um og auðveldlega klúðrað máltiðinni í
fyrstu tilraun.
Rúnar Gíslason matreiðslumeistari
þykir einstaklega flinkur að matreiða
ijúpur og samþykkti að veita okkur góð
ráð og uppskriftir við matreiðsluna.
Hænsnfuglar
Rjúpan er einn fúlltrúi villtra hænsn-
fugla á íslandi og verpir um allt land. ís-
lenski stofninn er talinn sérstök deiliteg-
und og skyld amerísku ijúpunni. Karlinn
nefnist karri en kvenfuglinn ijúpa eða
hæna. Fullorðinn fugl vegur um 500
grömm.
Seint í apríl fer karrinn að undirbúa
varp og helga sér óðal. Fuglarnir para sig
í maí og sumir karlfúglar eiga fleiri en
eina hænu. Kvenfúglinn verpir upp undir
10 eggjum og ungamir klekjast út á 22
dögum. Þeir verða fleygir tíu daga gamlir
en fyigja hænunni í 5-6 vikur.
Fyrsti veturinn reynist ungunum oft
erfiður og i hörðum árum drepast allt að
95% þeirra. Elstu rjúpumar sem hafa ver-
ið aldursgreindar reyndust vera sjö ára
gamlar.
Rjúpur eru vinsæl villibráð og á hveiju
ári er talið að ríflega 10.000 veiðimenn
felli um hundrað til hundrað og fimmtíu
þúsund fúgla.
Þjóðsagan segir að rjúpan og fálkinn
séu hálfsystkin. Það er ekki fyrr en fálk-
inn hefúr drepið rjúpuna og étið sig inn að
hjartanu að hann gerir sér grein fyrir
skyldleikanum og örvinglaður lítur hann
til himins og vælir. Rúnar segir að best sé
fyrir almenning að kaupa rjúpumar til-
búnar í verslunum því þá sé búið að láta
þær hanga og vinna þær.
Sósan:
1/2 dl shallot-olía (Le jardin díOrante
frá Leesieur, fæst í betri matvömverslun-
um.)
1 rif hvítlaukur
1 grein timian
1/2 epli, skrælt
1 dl. balsamic-edik
Kjötkraftur (villikraftur ef til er)
1 1 vatn
salt, pipar
100 g smjör, 1 dl hveiti
Aðferð:
Afhýðið og saxið hvítlaukinn smátt.
Steikið hvítlaukinn og timian-greinina í
shallot-olíunni við mjög vægan hita,
kjamhreinsið eplið, saxið smátt og bætið
því út í pottinn.
Því næst er balsamic-edikinu bætt út 1
og allt soðið niður þar til það Iítur út eins
og síróp, gætið þess að hræra í allan tím-
ann.
Síðan er vatninu og kjötkraftinum
bætt út í og allt soðið í um það bil 20
mínútur.
Á meðan þetta er að sjóða er búin til
smjörbolla úr hveiti og smjöri, smjörið
brætt og hveitinu bætt út í.
Smjörbollan er síðan sett út í. Sósan
verður að sjóða í um það bil 10 mínútur
eftir að smjörbollan fer út í.
Úrbeinið rjúpuna
Næst er ijúpan úrbeinuð og steikt við
vægan hita í tvær mínútur á hvorri hlið
og krydduð með salti og pipar. Takið
hana af pönnunni og geymið í um það bil
5 mínútur.
Hitið ofninn í 180”C hita og setjið
ijúpubringumar inn í hann í um það bil
11/2-2 mínútur, takið þær síðan úr ofn-
inum og geymið í 5 mínútur áður en
borðað er.
Verði ykkur að góðu.
-Kip
CROWN JEWEL PLATIN
Bone China
Sett fyrir einn í mat og kaffi
TILBOÐ
6.900 áðurá 8.720

Áletrum gl
ANTIQUE LACE
Rjómakanna, sykurkar,
qræmetisskál og kökufat
i pakka.
TILBOÐSVERÐ
1 5.700Áður 17.900
FLAME D'AMORE
15%
afsláttur af öllum glösum
meðan byrgðir endast
Steikarfat
(takmarkað magn)
TILBOÐSVERÐ
8.900 Áöur 12.51
r