Dagblaðið Vísir - DV - 09.12.2000, Blaðsíða 41

LAUGARDAGUR 9. DESEMBER 2000
41
DV
I
!
eru byggðar á mennsku sem hefur
þróast I gegnum langa reynslu af því
að þora að vera manneskja með öllum
þeim kostum og göllum sem því fylg-
ir.“
Á svörtum lista hjá KGB
- Hvernig datt þessari ungu rúss-
nesku leikkonu í hug að koma til Is-
lands?
„Kjuregej kynntist manninum sin-
um, Magnúsi Jónssyni, leiftrandi
greindum og spennandi persónuleika,
í Moskvu þar sem hann nam kvik-
myndagerð og leikstjóm, en hún leik-
list. Þau fóm að vera saman og eign-
uðust dóttur áður en hann fór heim
til íslands. Að hún hefði kynnst út-
lendingi og eignast með honum barn
var ekki einungis óvinsælt, heldur
nánast glæpur gagnvart sovéska kerf-
inu. Þar af leiddi að hún var komin á
svartan lista hjá KGB og í bókinni
segir hún frá hryllingnum sem felst í
því að lenda í klónum á þeim. Hún
hafði brotið gegn grundvallarreglu og
í Sovétríkjunum fór illa fyrir fólki
sem gerði það. Vissulega þurfti svo
íjölskylda hennar að súpa seyðið af
því að hún skyldi siðan fara til ís-
lands þegar hún giftist Magnúsi. Það
vom hin endanlegu svik við fóður-
landið."
Til íslands fór Kjuregej með Magn-
úsi og eignaðist með honum þrjú
böm til viðbótar. I kæfandi frelsi 68-
kynslóðarinnar reyndu þau að standa
við skuldbindingar sínar, en hjóna-
bandið endaði með skilnaði og
Kjuregej stóð ein eftir með fjögur
böm í ókunnu landi. Hún lagði þó al-
deiiis ekki árar í bát enda „ólseigur
kvenmaður" að sögn Súsönnu. Hún
vann á saumastofu Þjóðleikhússins
auk þess sem hún var að syngja og
skemmta um allt land. Hún lék i Hár-
inu á sínum tíma og með leikhópnum
Bláa hestinum úti í Árósum. Svo fór
hún að vinna með geðfötluðum - sem
listþerapisti og nuddari.
- Dugleg kona, já, en titillinn
Hættuleg kona, hvemig er hann til
kominn?
„Það kemur fram á nokkrum stöð-
um í bókinni að dyrum er lokað á
hana vegna þess að hún fellur ekki að
kerfmu. Hún hegðar sér ekki í sam-
ræmi við reglurnar, gerir hluti sem
eru „óleyfilegir" og fær þau skilaboð
að það verði að ýta henni til hliðar
vegna þess að hún sé „hættuleg
kona“. Enda hefur öðruvísi hugsunar-
háttur alls staðar talist hættulegur."
- Hvemig öðravísi?
„Hún brýtur strax grandvallarregl-
ur í Sovétkerfmu. Hér hefur hún siglt
gegn ríkjandi viðhorfum um hvað
telst myndlist, svo eitthvert dæmi sé
nefht. Hún notaði ekki olíu og striga
eða vatnsliti og pappír, heldur saum-
ar hún málverk sem eru óviðjafnan-
lega falleg. Hún hefur ekki hefð-
bundna myndlistarmenntun, það var
ekki fyrr en á 10. áratugnum að hún
fór til Barselónu að læra mósaík. Hún
hefur samúð með öllu sem er mann-
legt og mjög sterka réttlætiskennd og
sú samúð og réttlætiskennd er hvorki
vinstri eða hægri, gyðingar né Palest-
ínumenn, heldur ótamin af pólitísk-
um römmum."
Vindurinn í fangiö
Súsanna segir að saga Kjuregej sé
fyrst og fremst saga mikillar lista-
konu og mikillar manneskju.
„Listakonu sem nú er öryrki eftir
krabbamein og getur ekki sinnt sinni
list eins og hún gerði áður. En hún
hefur aldrei grátið það að hafa ekki
orðið stórleikkona eða frægur mynd-
listarmaður. Hún hefur miðlað öðr-
um af kunnáttu sinni og tækni og lít-
ur á það sem sitt hlutverk í lífinu að
hjálpa og miðla í staö þess að slá í
gegn. Það finnst mér einn af hennar
fallegustu kostum."
- Er það þitt markmið með bókinni
að halda áfram að miðla öðrum eins
og hún hefur gert?
„Já, mig langaði einfaldlega að
segja sögu af manneskju sem kemst af
þrátt fyrir að hafa vindinn i fangið
frá upphafi."
Súsanna hefur einnig þýtt bók Dalai
Lama, Betri heimur, og hún segist
lengi hafa lesið sér til um kenningar
hans. Hún bætir því við að því meira
sem hún lesi um búddismann, því stað-
fastari veröi hún í kristinni trú.
„Búddisminn nær að segja á
mannamáli það sem embættismenn
Helgarblað
kirkjunnar hafa um aldir reynt að
segja okkur á uppskrúfuðu máli og
gáfulegum útleggingum sem virðist
fremur fallið til þess að mynda gjá á
milli kristindómsins og fólksins. Oft
þegar ég hlusta á presta fæ ég það á
tilfmninguna að ég verði að leggja
mjög mikið á mig til þess að Guð
nenni að líta við mér. Ég er hins veg-
ar sannfærð um að það er ekki mein-
ing Guðs.“
Súsanna er gengin úr þjóðkirkj-
unni og segist hafa gert það af þreytu
vegna yfirlætis kirkjunnar þjóna,
þótt vissulega séu þeir misjafnlega
góðir í sinu fagi.
Dalai Lama býöur ekkí lausn
á efnahagsvandanum
- Hvað var það sem heillaði við
Dalai Lama?
„Þar sem við voram að tala um
mína afstöðu til þjóðkirkjunnar, er
rétt að það komi fram að Dalai Lama
er ekki að fjalla um trúarbrögð þótt
hann leggi áherslu á það að öll helstu
trúarbrögð heims byggi á sömu
grundvallarreglum, það er að segja,
kærleika, umburðarlyndi, fyrirgefn-
ingu, þolinmæði og svo framvegis.
Hann bendir á að það skipti ekki máli
hvaða trúarbrögðum við tilheyrum,
heldur skipti máli að við ræktum það
sem er jákvætt og gott í okkar mann-
lega eðli. TO þess þurfum við ekki
trúarbrögð.
Ég hef lesið mjög mikið af verkum
Dalai Lama en ástæðan fyrir því að
ég var hrifnari af þessari bók en öll-
um hinum var sú að þar er hann að
fjalla um okkur nútiðarmenn í því
kolklikkaða ástandi sem við erum í.
Leikurinn snákar og stigar lýsir
þessu mjög vel; við klifrum upp stig-
ana en rennum niður næsta snák.
Allt snýst um það að græða peninga,
með tilheyrandi skeytingarleysi gagn-
vart manneskjunni og það hefur í fór
með sér örvæntingu, hræðslu og
kvíða fyrir báða aðUa. Þeir sem tapa,
óttast að komast ekki af. Þeir sem
græða, óttast að tapa gróðanum."
Súsanna segir að Dalai Lama bendi
ekki á neinar lausnir á efnahagsmál-
um. En hann komi með ótal margar
ábendingar um það hvernig við get-
um lifað af góða og slæma tíma og tU-
finningar sem hafa neikvæð áhrif á
lífsgleði okkar og annarra í kringum
okkur.
„Það er mjög fljótlegt að fremja
bara sjálfsmorð þegar á móti blæs, en
Dalai Lama bendir okkur á raunhæf-
ar leiðir tU þess að láta það eiga sig,
vinna bug á ástandinu og byggja upp
ríkulegra og betra líf. Ef maður setur
í eina setningu það sem hann er að
segja okkur er hún sú að við virðum
manneskjuna umfram aUa gróða-
möguleika."
- Rauði þráðurinn í báðum bókun-
um er að varðveita einkenni mann-
eskjunnar sjálfrar í gegnum aUan
ólgusjó. Ertu ekki orðin afskaplega
stabU og góð manneskja eftir að hafa
unnið við þær. Bara næstum búin að
ná fuUkomnun?
„Nei, sem betur fer vegna þess að
þá væri ég orðin að engli og ég er
ekki tUbúin tU þess strax,“ segir Sús-
anna og hlær. -þhs
Gætu 100.000 kr. aukalega á mánuöi í 10 ár breytt einhverju í þínu lífi?

LHUNH
MIÐINN
EIN
MHJjJÚN
STRHX
Launamiðinn - skattfrjáls skafmiði!
Þú gætir unniö 100.000 krónur um hver mánaöamót næstu 10 árin. Vinningurinn er skattfrjáls svo þú fengir
100.000 krónur aukalega lagöar beint inn á bankareikninginn þinn. Hugsaöu þér hvaö þaö væri ánægjulegt að
skafa til sín 100.000 krónur um næstu mánaöamót. Reyndu svo aö framreikna þá tilfinningu í 10 ár. rutíSS!
Launamiöinn - skattfrjáls skafmiöi! *<ÐBB
100.000KH
H MHNUOI
NftSTUtOáH
Knann